| |
| |
| |
Raedsel
Myn vleyende gelaet heeft menigh ziel bedroogen,
Maer in myn boesem schuylt veel etter en venyn;
Ik can de waerheyt niet verdragen voor myn oogen,
Dit doet my tegen haer staeg wederspannigh syn.
Ik wil het echte kint uyt Vaders troon verjagen,
Om aen een bastaert-soon den selven op te dragen.
| |
Uytleggingh
9en jan. 1689
't Oproerigh Engelant ryst op door fellen tooren;
Syn toomeloosen Leeuw en twistigen Eenhoren
Syn wederom geraekt in d' oude raserny:
Gewelt, bloetdorstigheyt, haet, tweedracht, moordery
Versamen 't alle kant hun woedende gesellen,
Om 't ongeluckigh Ryk in vier en bloet te stellen.
Oragnien root door haet voert dese benden aen,
En wil syn eygen Oom uyt d' Heerschappye slaen;
Syn bloedige eersucht laet sigh nergens door verslappen:
Geen wegen schynen wreet om op den troon te stappen,
Al wierden sy besproeyt met broer en Vaders-bloet.
Maer Stuarts edel hert heeft al te grooten moedt,
Om dien geweldenaer syn wreetheyt toe te laten:
Hy rukt in eenen hoop syn moedighste soldaten,
En sonder insicht van syn eygen levens ramp,
Hy doet den aerts tyran uytdagen tot den kamp.
Niet anders woedt een Leeuw, wanneer hy syne jongen
Van hondert jagers siet met vier en stael besprongen;
| |
| |
Niet anders rollen hem bey d' oogen in syn kop,
Terwyl de trotse maen, rontom syne holle krop,
De kronkel-hairen doet als styve borstels recht staen.
Soo trekt den Koningh voort, soo wil hy naer 't gevecht gaen,
Vast steunend op syn recht en kristelyk gemoet,
En veerdigh, yder stont, om 't leste van syn bloet
Voor syne stam en kroon en 't waer geloof te wagen.
Waer hene braven helt? keer uwen oorloogs wagen,
Bewaer die dapperheyt tot een bequamer tyt;
Uw regimenten syn onwilligh tot den stryt,
d'Ontrouwigheyt verkeert het hert der britsche knechten;
Niet een wil tegen syn geloofs gesinden vechten.
Wie leght de toornigheyt en rechte gramschap uyt,
Van dien grootmoeden vorst, wanneer hem 't snoo besluyt
Van syn meyneedigh volk en heeren wort ontvouwen?
Geen insicht can syn moedt op dese maer weerhouwen;
Hy roept, hy brult, en tiert, langht wapens, geeft geweer,
Comt, spoeyt; ik vlieg alleen myn vyanden te keer:
Verrraders ruymt het velt, leght sweert en lans ter syden,
Wyl uwen koningh sal voor syne kroone stryden,
Myn ziel en wil geen deel in uwe laffigheyt.
Soo voert hem d' eerste drift van syn verbolgentheyt,
Soo steekt hy, vol van vier, syn briesschend peert met sporen,
Wyl syne koningin en soon hem comt te voren.
Tot drymaels harselt hy in dit bedroeft gedacht;
Tot drymaels valt hy uyt in vruchteloose clacht:
De gramschap jaegt hem voort; de liefde houdt hem tegen;
Nu is hy voor syn roem, dan voor syn bloet verlegen;
Nu sucht hy vol wanhoop; dan blaekt hy vol van moedt;
Onseker waer hy gaen, of waer hy keeren moet.
De liefde wint in 't end; hy keert naer 't twistigh Londen;
| |
| |
Daer vindt hy 't grauw te been; het heylighdom geschonden,
De kercken omgestoort, de borgery gescheurt,
De Godts-gesalfden door de straten heen gesleurt;
Gewelt en roof gepleegt op kristene gesanten;
In 't end, verraet, en bloet, en vier aen alle kanten.
Maer syn verbaestheyt ryst in 't Koninklyk gesin:
Daer comt hem te gemoet syn weenende vorstin,
Met haeren jongen prins in crachteloose armen.
Soo gaet sy sprakeloos haer trouwen vorst omarmen;
Terwyl hy, naer een sucht, dus synen mont ontsluyt,
Mevrou, gedult mevrou! 't is 't goddelyk besluyt.
Meer wilde syne tongh, meer weygerden syn suchten:
De ziel scheen onderdies, uyt haere borst te vluchten,
Sy seegh ter neder op haer droeve voesters schoot,
Waer sy na corten tydt in dese clacht uytschoot.
Myn heer! myn weerden Vorst! myn prins, myn lieven soone!
Wort gy, op dese wys, versekert van de kroone?
Meyneedigh Engelant! wanhopigh ongeluk!
Hier mee wiert haeren mont gezegelt door de druk,
Die met een bleecke verf haer lippen quam bevlecken.
Dus gaet den angst het hof en Londen overtrecken,
Terwyl den dwingelant te velde zegenpraelt,
En in de steden als beschermheer, wort onthaelt.
De benden, die voor heen nogh diep in twyffel stonden,
Syn met een dieren eedt aen synen dienst verbonden;
Den Deensschen prinsse self valt syn schoonvader af,
Geheel het parlement verkent d' Oragnie-staf.
Den koningh siende hem 't geluk den rugge bieden,
Bestemt met syne stam uyt Engelant te vlieden,
En schikt de koningin met haeren prins voor uyt,
Ach! haer bedrukt gelaet versterft op dit besluyt,
| |
| |
Sy vliegt hem om den hals, sy kust hem aen de wangen;
Sy blyft met haeren soon aen syne schouders hangen,
En roept: och! mynen heer! waer sal ik hene gaen?
Neen laet my, nevens u, dit wreet gevaer doorstaen;
De doot beswaert my min, dan u te moeten derven
Ik wil met mynen soon aen uwe zyde sterven.
Mevrouwe, seyt den Vorst, ey spoey, 't is meer dan tydt,
Ik ben in dubbel noot soo lang gy by my syt;
Ontcomt gy het gevaer ik sal in u nogh leven.
Hier mede trekt sy wegh, al schudden ende beven;
Men haelt het zeyl in top; den goeden wint, en tij
Brengt haer met cleyn gevolgh in Vrankrijks heerschappy;
Den Coningh, corts daer na, hoe neerstigh waergenomen,
Hoe scherp en nauw bespiet, is mee den noot ontcomen,
En gaet in ballinkschap verjaegt uyt synen troon,
Versoeken t' syner hulp de kristelykste kroon.
Soo vluchtte Judas vorst al suchten en al treuren
Voor Absolon syn soon uyt Sions stercke mueren;
O stuart, trekt hem na; uw saken syn gelyk,
Uw schoonsoon ende neef verjaegt u uyt het ryk.
Gelyk gy uyt den troon met David wort gedreven,
Soo, hoop ik, sult gij weer met David syn verheven,
En nu Oragnien als een Absolon sigh draegt
Als eenen Absolon moet hy ook syn geplaegt.
En gy, weerspannigh volk, dat, sonder eens te suchten,
Den koningh, met syn huys, in ballingschap liet vluchten,
Gy, die met Semei hem duysent lasters gaf,
Verwacht met Semei, hier na gelyke straf.
O Engelant! beroemt door Conings ongelucken,
Wat ramp verdient gy niet voor uwe schellem-stucken?
't Vergoten Konings bloet roept wrake te Withal,
| |
| |
Roept wraek te Fodringay, te Grenwich, overal.
Onsaligh ryk! tot broer en vader-moort genegen,
Gewent uw grootste lust in Vorsten-bloet te pleegen,
Het ongestuymigh vocht, dat in uw aders vloeyt,
Is woester, dan de Zee, die u rontom besproeyt.
O ketters Engelant! in wie de helsche spooken
Geduerigh twist, en moort, en duysent grouwels stooken,
Dien naem maekt u beschaemt, leght leght hem vry van kant;
Men noem u nu voortaen, het aersche Duyvellant.
Dat al de koningen des werelts t' samen spannen,
Om met vorst Lodewyk uw grenssen aen te rannen:
Of is der menschen macht, tot uw verderf, te swak,
Dat d' Opperste Monark op u syn blixem smak.
O karssouwieren! soo u d' oirsaek lust te weten,
Waer door dit ryk soo langh met boosheyt is beseten,
Gy vindt die in de vraegh u heden voorgestelt,
Ik neem de kettery, de voester van gewelt.
Is 't niet de kettery, die sinnen, hert, en oogen,
Ja menigh zielen heeft door soeten schyn bedroogen?
Is 't niet de kettery in welckers borst venyn
Pest, etter, ende gal altyt verborgen syn?
Wie can de waerheyt min voor haer gesicht verdragen?
Wie neemt in tegen recht te twisten meer behagen?
Wie is 't die logentael en valsheyt meer bemint,
Die op d' onnooselheyt soo veel te seggen vindt?
't Is sy die Godes troon wil sluyten aen den kristen,
En open stellen derft aen queekers en bruynisten;
Sey ik dan niet met recht dat sy uyt Vaders troon
Wilt jagen 't echte kint voor eenen bastaert -soon?
Ach! waer sy nimmermeer in Engelant ontsteken,
Men sagh geen Koningen daeruyt den Ryk-stoel steken.
|
|