Oerloy der ewigher wijsheit
(1938)–Henricus Suso– Auteursrecht onbekend
Regelnummers proza verbergen
| |
7Hoe die ewighe wiisheit is eenpaerlike te loven ende tot 8alre tiit, van alre herten ende van allen zielen. xxij 9capittel.11Hoert mi, ghi godlike vloede der watere / ende siit vruchtbaerGa naar margenoot+ 12alse rosen die gheplant siin op die rivieren, hebt roke der zoeticheit 13alse ene libaen, brenct bloemen ende geeft gore alse lylien ende 14hebt blader in dancbaerheiden. Loeft ende benediit Gode in zinen 15werken, gheeft groetheit sinen name ende loeften in die stemme 16uwer lippen, in sanghe ende in harpene. Ende aldus zeldi zeggen 17in uwer beliinghen: die werke Gods siin alle herde goet, loeft den 18heer ende verheftene zoe ghi meest moget, want hi is meerder dan 19enich lof. 20- Die discipel - O miin lief, wie sal mi gheven dat dat herte 21dat in uwer minnen quelt ende dien dorstet van begeerten u / teGa naar margenoot+ 22loven; dat ic voer mine doet u na mine begeerte loven mochte, dat 23dat vier dat die binnenste verhit uutbreken mochte ende alle aertrike 24vervullen ende alle herten verheffen ende in uwer minnen grotelike 25ontsteken. Vergave God dat alle hemelsche ende aertsche melodien 26uut miinre herten op ghingen ende u weerdegen lof geven mochten, 27opdat behagelike siin mochte uwer mogentheit ende mit enen 28onsprekeleeken love alle dat hemelsche heer verbliden. Mer wat 29mach ic seggen. Ic kinne heer dat ic onwaerdich bin u te lovene. 30Waer bi ic u bidde dat alle creaturen die ghi zoe edeleec ghescapen 31hebt mine cleinheit voldoen. / Ic wensche ende mit alleGa naar margenoot+ 32mire herten begheer ic, dat u hemel, sterren, planeten, bloemen 33ende alle dat gescapen tuwen love is u love ende benedie in tiit 34ende in ewichheit. Alleene, mine lieve here, van der herdenckenissen 35uws loves so versmelt mine herte, mine redene verwondert, die | |
[pagina 181]
| |
1woerde ghebreken ende versuchte hogelike in mi zelven, want ic 2vinde in mi eene onsprekelike begeerte u te loven die bovengaet 3alle die macht der naturen. Ende want nochtan onvolcomen is zo 4staet mi wel te weenen, want willic u enegerhande creaturen gheliken 5soe vindic u sonder inde overgaende alle creaturen; est dat ic goede, 6zoete, schone ende graciose dingen peinse, zo viinde ic u boven 7alle scone ende graciose / ende dat noch meer is dit viinde ic geestelicGa naar margenoot+ 8ende wezelic in u. Een dinc is dat ic noch zeggen wil: dat ic in 9mi te ghevoelene pleghe, alse ic zomwile yet sie dat scone te zien 10is ende liefliken te minnen: of van buten oft van binnen zoe comen 11mi stapphans in mine ziele deze woerde: och ziet ende merct hoe 12scone hi is die mi soe schone ghemaect heeft. Vragedi wie hi is? 13Waerlike hi is die scoenste boven allen creaturen. Mit miinre meditacien 14soe doirwandel ic die hemele ende omga die eerde ende aensie 15den afgront der zee ende die werelt mit hare genuechten, die scoenheit 16der bossche ende verwondere die scone beemde ende die 17menigherande / bloemen, ic overga die velde ende clim op die bergeGa naar margenoot+ 18ende overlope die dale ende alse ict al aensie, zoe onsteket al mit 19eenre zueter melodien mine herte toten love miins scepperen. Eya 20miin heer, aensiet nu die begeerte miins herten ende leert mi uwen 21name te lovene ende te benediene, want dat eest dat ic begeer 22boven alle die bliiscepe der werelt. 23- Die wiisheit - Wilt die minnere der eweger wiisheit zine 24vriendinne loven? 25- Die discipel - O eweghe God, waertoe piindi die ziele uws 26minnaren? Waerom vragedi dat ghi wel wit? Waer omme vertrecti 27die pine der zielen? Here ghi wet alle dinc, ghi wet dat ict uut alle 28minen binnensten van minen kintschen dagen dat gesocht hebbe. / 29- Die wiisheit - Ea witti niet dat die prophete seit: den gherechtenGa naar margenoot+ 30betaemt den lof ende die lof niet scoene en is in des zondaren 31mont? 32- Die discipel - Ia ic heer ende daerom wee mi, want ic niet 33en hebbe dat ic spreken mach of wat hi mi andwoerden sal alse ict 34gedaen hebbe. Est dat ic mi rechtvaerdich maken wil, zoe zal mi | |
[pagina 182]
| |
1miin mont verdoemen. Of en zal ic u daerom niet loven omdat ic 2mi onsuver kenne? En begeren u niet die wormekenne ende die 3vordsche na dat si connen te loven haren scepphere. Ende al en 4connense u niet geloven mit alsoe zoeten sanghe alse die leewerke 5doet ende / noch u gekennen alse een redelike mensche, nochtanGa naar margenoot+ 6doese dat denghenen die u kennen grote materie uws loefs geeft. 7O vader der ontfermherticheit, ic weet ende bekenne waerlike dat 8mi bet betaemt dat ic voer u voete nedervalle ende ghenade bidde 9van minen sonden mit overvloedicheit miinre tranen, dan mit 10minen bevlecten monde u te loven, maer nochtan betrouwe ic uwer 11goetheit die in u gheboren is ende gheopenbaert alle der werelt 12ende begeere u mit alle minen binnensten te loven ende te dancken. 13Ende bidde der binnensten uwer ontfermherticheit dat ghi mi 14onzuveren worme ende doden hont ende stinckenden corre, miin 15here ende miin God, niet / en versmaet. Alle heilegen en connenGa naar margenoot+ 16u na u weerdicheit niet geloven, hoe mochte u dan een broesch 17mensche die een worm es te vollen genoech geloven. Want onser doechden 18en hebdi niet te doen, mer alsoe zeer openbaerdi u overnemende 19goedheid in ons, alse ghi onser cleinheit gevoelt ende ons uut uwer 20vriiheit te vergeves gracie geeft. 21- Die wiisheit - Die ghene piint hem die scaduwe te gripene 22ende den wiint te volgenne, die mi na minen weerdicheit loven weent. 23Die piint hem onmogeliker dingen, die mi volcoemeliken loven 24waent ende nochtan en zel hi mi daerom niet laten te loven. Mer 25u en allen creaturen behoert ha/ren scepper te lovenne, want gheenGa naar margenoot+ 26creatuir en is die niet en loeft haren maker oft doch loefleec en 27thoent. Ghi selt weten dat in die oren godliker mogentheit vele 28zueteliker luden heilege ghedachten dan wel ludende woerde die 29sonder sin ghesproken worden, ende suchtinge des herten dan alleene 30die roep des monts, ende vaste oetmoedicheit dan eene tebrokene 31stemme. Ende opdat ghiit te bet verstaet dat ic u geseit hebbe, 32zo merct in mi die u exempel bin ende siet: al was al miin leven 33hier op aertrike ter eeren ende glorien miins vaders, nochtan was 34hi hoechliker in mi verclaert doen ic siins in den cruce / lide endeGa naar margenoot+ 35menschelike natuir verloeste ende die pine der doet van ghehoer- | |
[pagina 183]
| |
1samicheden verdroech. Het siin sommeghe die mit roependen 2woerden mi loven ende mit ongeoerloefden werken mi vertoernegen; 3mit horen lipen loven si mi mer haer herte is verre van mi. Ende 4sommeghe siin die in voerspoede mi loven ende in wederspoede 5wordense onverduldich, der welker lof mi onbehagelike is want hi 6niet puer en is. Die alre ontfanclixste lof is in wederspoede alse in 7voirspoede uut alre herten Gode eenpaerliken loven ende in allen 8doghden hem dankelike siin. 9- Die discipel - Ic bidde u dat u knecht noch spreken moge 10tot uwer herten. Ic lie dat ic hier in al / te cleene gedaen hebbe,Ga naar margenoot+ 11want ic u dic meer in voirspoede dan in wederspoede geloeft hebbe. 12Mer nu gheve ic mi u te male tot eenre offeranden, uwen wille 13mede te doen ende hebbe goeden wille, so wat mi ontmoet dat ic 14u voert meer niet te min loven en zal, mer ic wil u van allen dancken 15ende geduldichleec om uwen wille alle dinc verdragen. Nochtan 16begere ic te wetenne hoe ic daer toe comen mochte, dat ic u van 17allen miinre herten, van alle miinre zielen en van allen minen crachten 18altoes zonder enich cesseren loven mochte. 19- Die wiisheit - Soe wie in allen sinen werken Gode meent 20ende hem van sonden / hoet ende doechdelike werke niet en laet,Ga naar margenoot+ 21die lovet Gode altoes. Ende opdat ic uwer meninghen ghenoech 22doen mach, zo zeldi weten dat alse die ziele van allen aerdschen 23ondoegden ende ongeordineerder beweechtheit gesuvert is ende tot 24onbeweechlicheden na dat den mensche betaemt comen is ende 25volcomenne zuverheit vercreghen heeft, dan is comen te gewarighen 26love miins die welke een eynde is alre volcomenheit. Alse die ziele 27in dustaneger ghezaetheit ghefundeert is ende van alle vleescheliker 28beweghingen onghehecht ende mit ziinre meininghen den oversten 29goede aencleeft, zoe loeft hi Gode sonder onderlate. 30- Die discipel - / Noch here bidde ic u dat ghi mi informeertGa naar margenoot+ 31van sommeghen dinghen daer ic aan twivele: in den eersten, waer ic 32den meesten brant ende die hoechste materie uws loves vinden mach. | |
[pagina 184]
| |
1- Die wiisheit - In scouwenne der hogester ende simpelster 2ende overnemender mogentheit, in den welken alle goet eenformeleec 3alse in sinen oerspronghe van ewicheit onthouden is. Daerna in 4die riviere die ute haer comen ende den creaturen ghedeelt worden 5meer ende min, nadat God een yegeliken doen wilt. 6- Die discipel - Tote den scouwene der godliker magisteit en 7can ic van crancheiden miins / zelfs niet comen, maer ic wil eenGa naar margenoot+ 8neder stat zoeken ende nochtan en willic van uwen love niet zwigen, 9opdat ic doch overmids mine onmachticheit den machtegen moghe 10scinen materie gheven u te lovenne. Aldus horen wi onder den 11sueten sanc der vogele in den woude den rave oec sinen sanc singen 12ende yegelike dient sinen sceppere nadat hem ghegeven is ende 13hi can. Also al eest dat ic een zonder bin, nochtan willic minen here 14loven ende eeren na mine vermogen in tiit ende in ewicheit. Niet 15beters en can ic van minen here ghesinghen dan dat hi zoete is allen 16menschen ende dat sine ontfermherticheit gaet boven alle sine 17wercken. O mijn God ende mijn ontfermherticheit, in desen verblijt 18haer mijn siele ende mijn consciencie / ende alle mine lede. Dit liedekiinGa naar margenoot+ 19singt blidelike mine ziele onder den zanc der geesteliker vogele. 20Alsoe dicke als ic peinse hoedanich ic somwile geweest hebbe ende 21hoe groter zwaerheit ic ontgaen bin ende van hoe groten periculen 22ghi mi bescudt hebt ende mine bande die ghi ghebroken hebt ende 23mine onzuvere wonden die ghi gheganset hebt ende die stricke die 24ghi ontknocht hebt ende mi genadichleec ende vaderlike verlost 25hebt: alse ic dit ende ander dingen die ghi mi ghedaen hebt overpeinse, 26zoe eest wonder hoe ic mi zelven van minnen ghedragen 27mach, want ic gloye van den bernenden viere der minnen. O miin 28God, hoe die hebdi eens / sonderen die van u hem willens keerde,Ga naar margenoot+ 29oetmoedelike verbeidt ende hoe vaderlike hebdien alse nu mit 30suetheden ende alse nu mit hertheden tote siinre salicheit vermaent. 31Zonder siin weten hebdiene ghebenendiit. Ach overste ende onsprekelike 32ghenadicheit, hoe zoude ic mi om alle dese van uwen 33love connen onthouden. O zoete ende ghenadeghe meester, nu 34soude ic alte gherne weten hoe ic die begeerten die somwile in mi | |
[pagina 185]
| |
1opstaen, van den welken mi twivelt weder si van naturen soe van 2gracien siin, soude mogen tote uwen love bekeren ende oec hoe ic 3niet alleene de goede, maer oec dat quade dat mi ingeseint werdt 4overmids den viant ende gemeenlike alle dat / ic sie ende hore,Ga naar margenoot+ 5bekeren moge toten love miins scepperen. 6- Die wiisheit - Drierhande antwoerde gheven wi u hier op. 7Ten eersten zegghen wi dat men qualike hier af enich onderscheedt 8gheven mach om hare grote geliicheit ende daerom alle alsulke 9affeccien die suver ende vast siin alse vroude ende bliiscepe, die 10u somwile blide maken ende oec somwile tot soeten tranen trecken, 11van den welken u ontcont is wanen zi comen oft waer si henen 12willen: alse ghi deze in u ghevoelt zeldise staphans verheffen ende 13Gode offeren alse ene waerde offerande die de gherechtege Abel 14Gode offerde, op dat si in sinen lone verdaen worden, die een makere 15is der naturen ende een / ghevere der gracien. Ende aldus mogenGa naar margenoot+ 16dustaneghe gracien, die in den beghinne natuirlic siin ende onverdienleec, 17ten einde overnatuirleec worden ende verdientleec. Alsoe 18dicke alse ghi in u gevoelt der quader geeste raet ende blasphemien, 19soe segt staphans mit groter herten: O overste God, op dat mine 20ziele die scat ende dat werc daer zi u ewelike mede loven zoude 21overmids raet van desen quaden geesten niet en verliese, zoe bid 22ic u ende begere, dat alsoe dicke alse deze quade geest deze onmenschelike 23ghepeinse in mi tiegen minen wille brenct, dat ghi 24alsoe dicke van miinre herten eenen onspreekeliken lof ende danc 25hebt / in tiit ende in ewicheit. Est dan alsoe alse gi zien moecht, datGa naar margenoot+ 26den ghenen die Gode minnen alle dinghen ten besten comen, also 27es oec dese quade raet der minnen Christi in deser manieren orbaerliic. 28Voert van den achtersten dat ghi vraecht so zeldi aldus doen: soe 29wanneer ghi siet oft verneemt eneghe scone dingen alse scone 30wouden mit groenen bladeren ende scone beemde mit menigherande 31bloemen, die bomen geladen elc mit siinre vrucht ende andere deser 32gelike, zoe verheft uwe hande ende u ogen ten hemele daer u begeerte 33is ende spreket mit inwendegher begheerten uws herten: o edele 34ende overscone wiisheit, van alle deser scoenheit zoe moeten u | |
[pagina 186]
| |
1van minen / weghen loven ende dancken dusentich dusentich waerf,Ga naar margenoot+ 2ia ende boven alle getal, alle hemelsche heere ende alle die melodie 3van allen creaturen si u van minen wegen eerlike inder ewicheit. 4- Die discipel - O eeweghe God, oft die lof die men hier geeft zoe 5overnemende groot ende ghenuechlike is, wat salt dan in den ewegen 6levene siin. Oft alleene de herdinkennesse alsoe ghenuechleec es, wat 7saelt dan sijn alse ment iegenwoerdich heeft. O godlike wiisheit, miin 8herte is overseere verbliit, nochtan wordet als mit rouwen gewont 9van binnen. Want alse ic mi in dit dal der onsalicheit weet siin ende 10ic mi noch zoe verre kenne van den love der engelen ende heilegen, 11zoe ontspringen tusschen die stemme der / bliisceppe trane derGa naar margenoot+ 12zericheit. O wanneer zal die begeerde dach comen die mi ontbiinden 13zal van den lichame deser doot. Wie eest die niet begeeren en zoude 14ontbonden te sine ende mit Christo te sine ende overliden van den 15state der onsalicheit tot der vriiheit der zonen Gods. Het is mi 16ghenoech, neemt mine ziele, want ic en ben niet beter dan miin 17vadere. Siet ane hoe zwaer te zine beghint de staet dezer werelt 18ende hoe vele quaetheiden nu in allen state beghint op te ghane. 19Wee wee hem die ghebaren ende voesteren in desen tide. Salich 20is hi die hem bereidt ende alsoe der haesteger doot ontbeit, mer 21vele saliger is hi die de doot gheleden heeft / ende den state derGa naar margenoot+ 22sterflicheit ende comen is in dat eweghe leven. Ende ic die noch 23dis gheen en hebbe, hoe mocht ic ghetroest werden? 24- Die wiisheit - Ghi hebt daer ghi mede ghetroest moecht siin, 25dat is den bliden godliken lof in den welken ghi in u iegenheit ghetroest 26moecht siin. Want godliken lof ende geestelike bliiscepe is 27alse een voerspel hemelscher bliisscepe, daer alle heileghen met 28vollen monde ende bliden herten mi loven ende glorificeren zellen 29inder ewicheit. 30- Die discipel - Nu wel op mine ziele ende singt u liedekiin 31in love ende in bliiscepen ende mit u zoe moeten loven den here alle 32creaturen. O minli/ke wiisheit ende eweghe goedheit, ic biddeGa naar margenoot+ 33u dat alle morghenstonden alse ic op sta ende ic tote u mine ogen 34op doe, dat dan oec mine herte gheopent worde in uwen love ende 35dat miin lof soe zoetelike in u vaderlike herte lude alse alrehande | |
[pagina 187]
| |
1zoete melodie luden mach in een jonge herte. Ende die brant des 2loefs worde zoe minleec ende zoe gracileec, dat hi u ogen aen hem 3mit siinre cracht trecke ende al dat hemelsche hof hem verblide 4in den monde mids ene bernende sprake ende van allen minen 5werken overmids ene heileghe ende hemelsche conversatie. Ende 6dat dese lof in siinre cracht alle onze viande verdrive ende onze 7gracie vermeerdere ende / een heilich eynde vercrighe ende dieGa naar margenoot+ 8glorie ewegher salicheit besitte. Ende dat dese tiitlike lof si een 9beghin des eewege loves in den lande dair onze Vader regneert 10sonder eynde in ewicheit. Amen. |
|