De man met de vele gezichten

[p. 46]

Hoofdstuk VI
Thea wil twee vliegen vangen

De snorder, die geen enkelen keer omkeek naar den oploop, dien hij had veroorzaakt en waaruit hij, dat was zijn eenige vrees, ternauwernood aan de aandacht van de politie had kunnen ontsnappen, rookte zijn kostelijke sigaret met een kalmte, die men gewoonlijk bij rookende taxichauffeurs niet aantreft. Aanvankelijk had hij min of meer geslenterd, nu liep hij met bedaarden, doch regelmatigen stap, als iemand die een doel heeft, doch geen bijzondere haast om het te bereiken. Geen sterveling zou in hem een man vermoeden, die zooeven een misdaad, een moord gepleegd had. Indien hij de gedachten daaraan nog niet geheel uit zijn hoofd gebannen had, dan toch bedrukten ze hem niet. Hij ging de Munt langs, de brug over het Rokin over, de stille Doelenstraat in. Hij keek niet één keer om, maar hij had immers ook geen reden, achter zich te kijken? De eenige, die te vreezen was geweest, rustte in een volgeloopen auto. Rustte! Hij grinnikte, nu hij zich trachtte voor te stellen, wat zich in zijn waardelooze rammelkast van een taxi

[p. 47]

had afgespeeld voordat de rust van het stinkende grachtwater er heerschte. Hij schurkte zich behagelijk in den breeden kraag van zijn jekker, zoodat zijn hoofd bijna geheel wegdook in zijn chauffeurspet en dien kraag. In de Doelenstraat verdween zijn breede gestalte in een vernauwend en verderop verduisterend perspectief, om wederom op te duiken onder de eerste lantaarn aan den Kloveniersburgwal. Hier ging hij voort dicht langs de huizen, zoodat men, hem volgend, hem wel zeer goed in het oog diende te houden, wilde men het risico niet loopen, dat hij een dier huizen zou binnengaan, zonder dat men met zekerheid zou kunnen zeggen, in welk hij zich aan het oog had onttrokken. Wij, lezer, volgen hem en omdat wij niet gebonden zijn aan den gang te voet, kunnen we hem zelfs vrij dicht op de hielen blijven. Maar waar was hij dan eensklaps gebleven? Oudere schrijvers zouden hier aanleiding vinden, te zeggen, dat hij door de aarde verzwolgen was. En dat nog wel onder het licht van een lantaarn. De eenige mogelijkheid om hier spoorloos te verdwijnen werd geboden door de Oudemanhuispoort, de lange, breede, gewelfde gang onder de huizen door naar den O.Z. Achterburgwal, waar de schamele verlichting het iemand, die zich verbergen wilde, mogelijk maakte, een schuilplaats te zoeken. Doch hij was daar niet, niet bij den ingang, niet verderop, nergens in de groote nissen, waar overdag de boekenstalletjes aaneen rijen, niet bij den uitgang tenslotte en evenmin aan den Achterburgwal. Zooals men, iemand uit het oog verloren

[p. 48]

hebbende, terugkeert langs den afgelegden weg, als had men hem zonder dit te bemerken gepasseerd, zoo keeren ook wij terug, de Oudemanhuispoort nogmaals door, langs de nissen, waarin deuren zijn voor de pakhuizen, die dienen als bergplaats voor de handelaren in oude boeken. En wij naderen opnieuw de opening tusschen de huizen, waar we zooeven de poort zijn binnengegaan. De snorder, tot dusver slechts een misdadiger, nu tevens een geheimzinnig wezen dat zich als het ware in het niets kon oplossen, was er niet meer. Of toch? Daar ginds, in dien aardedonkeren hoek? Te zien was er niemand, maar soms voelt men de aanwezigheid van iemand aan, ook zonder dat men hem ziet. Er was iemand in dien hoek, doodstil, bewegingloos, wachtend. Waarop? Op de gelegenheid, een derden aanslag te plegen? Nu lichtte er de gloeiende punt van een sigaret, die omhoog geheven werd, naar den mond en een doordringend zoete geur verspreidde zich, de geur van Amerikaansche tabak. Thea Zwart, die den sluwen chauffeur op den voet gevolgd was en gezien had, met hoeveel genoegen hij zijn sigaret rookte, kon de verleiding niet weerstaan, nu zij toch wachten moest, even te rooken. Zij had gezien, dat de door haar gevolgde door een der pakhuisdeuren verdween; zij zou hem hier opwachten, al kwam hij pas weer den volgenden morgen te voorschijn.

Niet alleen dus was zij niet in de taxi om het leven gekomen, maar zij voelde zich in geen enkel opzicht als een drenkeling, omdat zij zich volkomen

[p. 49]

droog had weten te houden. Nauwelijks had haar chauffeur de deur bij het stuurwiel geopend, of zij had op haar beurt de kruk van het door haar gebruikte portier omgedraaid. Op het oogenblik, dat hij er uit sprong, zat zij nog op den rand van de bank; zelfs op het gevaar af, dat de wagen haar toch naar de diepte meesleurde, wilde ze voorkomen, dat de man haar ontvluchting bemerkte. Toen hij het portier toezwaaide, liet zij zich uit den wagen glijden, zoodat ze op het plaveisel viel. Vlug stond ze weer op en wist achter een der boomen te kruipen, voordat de auto met den kop omlaag de gracht indook. Nog verborg de wagen haar voor het gezicht van den chauffeur en dit deed haar den gil slaken, die hem overtuigde, dat zij het water op zich toe zag komen. Zoodra hij zich uit de menigte bevrijdde en zijn weg vervolgde, ging ze hem doodkalm na. Tot hier toe, waar ze hem uit het oog verloren had en waar ze wachtte op de verschijning van iemand uit een der pakhuizen. Dat die iemand in het minst niet lijken zou op den snorder, betwijfelde ze geen oogenblik. Dat hij haar, als ze hem ook aanstonds volgde, zijn identiteit zou verraden, hoopte ze. En dat zou hij stellig, indien hij de poort niet verliet aan de zijde, vanwaar hij hem betreden had. Want dàn zou hij haar moeten voorbijgaan, haar opmerken en, ook al liep het daarna gunstig voor haar af, op zijn hoede zijn. Indien zij echter buiten de poort op hem wachtte, zou zij zichzelf, als hij toevallig buiten kwam op het moment, dat zij naar binnen keek, aan hem

[p. 50]

verraden. Zij veronderstelde de kans, dat hij aan den Achterburgwal de poort zou uitgaan, het grootst en had het er in elk geval maar op gewaagd. Zooals ze nu ook dit rooken waagde. Het ontsnappen aan den dood maakte haar overmoed, waarvan ze gewoonlijk tòch al niet te weinig had, er niet kleiner op.

Zij wachtte. Op haar horloge zag ze, nadat haar oogen aan de radiumwijzers gewend waren, dat het even over achten was. De man had dus al ruim tien minuten tijd gehad veranderingen in zijn uiterlijk aan te brengen. Dat hij er zoolang over deed, voorspelde een complete transformatie en dus was zij in het geheel niet verrast, toen nadat opnieuw vijf minuten waren voorbijgegaan een heer door de bewuste pakhuisdeur de Oudemanhuispoort inkwam. Hij geleek in niets op den man, die er door verdwenen was. Haar oogen waren zoo goed aan het schaarsche licht gewend, dat ze, al kon ze zijn gezicht nog niet zien, zijn gestalte duidelijk onderscheidde. Maar ze zag tevens, dat hij zich niet van haar verwijderde, doch naar haar toe kwam. Een kleine kans, dat hij haar onbewust van haar aanwezigheid zou voorbijgaan, bestond niet. Ook al zou hij haar niet zien, dan toch moest hij door den geur van haar sigaret, al had ze die tusschen de vingers uitgeknepen en laten vallen, gewaarschuwd worden. Ze hing haar taschje aan den riem over haar arm, nadat ze zich zoo goed mogelijk op een ontdekking had voorbereid. En ze nam dezen tegenslag bij gebrek aan beter toch maar op

[p. 51]

van de voordeeligste zijde, het lot prijzend, dat haar in staat stelde, den man die bijna haar moordenaar geworden was, zonder dat hij dit thans reeds wist, gade te slaan.

Hij was breedgeschouderd en dus, maar dat had ze ook reeds vastgesteld toen hij nog voor chauffeur speelde, niet dezelfde, dien zij in de Scheldestraat had nageloopen, de moordenaar van mijnheer Beermans. Zij zou dus te doen krijgen met minstens twee vijanden, die geen van beiden zouden terugdeinzen voor een moord. Hij droeg een dikke winterjas, waarboven een witzijden das zijn boord en overhemd bedekte. Inplaats van de plompe laarzen, die hij als snorder gedragen had, liep hij nu op lage lakschoenen, die bij dit gure winterweer heelemaal niet bij een voetganger op straat hoorden en dus deden veronderstellen, dat hij òf weldra ergens zou binnengaan, òf wel een auto zou aanhouden zoodra hij die zag. Tusschen zijn schoenen en den onderkant van zijn jas waren de pijpen van een zwarte pantalon en, aan de rechterhand, had hij een lichten wandelstok van rotting, dien hij ietwat dandieus zwaaide. Het ontbrak er alleen aan, dat hij een modeliedje floot. Dan zou hij de volmaakte fat zijn, die hij òf van nature was, òf als hoedanig hij zijn volgende rol te spelen had. Doch fluiten kon hij thans niet, om de eenvoudige reden, dat hij ook nu weer een sigaret rookte.

Hij naderde zorgeloos, zich van geen kwaad en stellig van geen gevaar bewust. Hij wekte bij Thea

[p. 52]

bewondering, omdat hij, indien hij thans geen comedie speelde, dat zeker zooeven gedaan had en in beide rollen, die van den snorder en die van den dandy, bleek hij zich zoo volkomen te kunnen inleven, dat de gedachte aan de onbegrensde mogelijkheden van zijn creaties huiveringwekkend was, want tenzij zij hem voortdurend op den voet zou kunnen volgen, leed het geen twijfel, of hij zou zich over enkele minuten in een absoluut andere, onherkenbare vermomming, als een vreemde aan haar kunnen laten voorstellen. Met andere woorden, vanaf dit oogenblik tot aan het moment, waarop hij onschadelijk werd gemaakt, zou Thea alléén bij kennissen zeker kunnen zijn, dat ze niet argeloos zichzelf overleverde aan een nooit genoeg te duchten vijand.

Hij schreed kalm voort; nog had hij niet het flauwste vermoeden van de verrassing, die hem bij den uitgang van de poort wachtte. Zijn crême wildlederen handschoenen trokken bij elke beweging strepen van licht door den valen schemer onder de gewelfde gang. Nu wierp hij zijn sigaret weg, nu stak hij de rechterhand, nadat hij den stok in de andere hand had overgenomen, in den jaszak. Nu zou hij die, àls hij de gestalte in den donkeren hoek had opgemerkt, wellicht gewapend weer voor den dag kunnen brengen. Niets in zijn houding had te kennen gegeven, dat hij den toestand, waarin hij zich bevond, overzag. Doch tegenover een zoo gevaarlijken schurk mocht Thea niet de minste zorgeloosheid betrachten en dus, dadelijk nadat hij de

[p. 53]

hand in den zak had gebracht, flitste het licht van een zaklantaarn aan, die gericht was op een kleine, luxe revolver, waarvan de loop wees in de richting van de borst van den heer. Voor wie hem thans zou hebben gezien, zou hij zich zeer goed en met groot succes hebben kunnen voordoen als een uit hebzucht overvallen rijke.

‘Laat uw hand daar,’ beval een stem, die hem even met de oogen deed knippen in verbazing. ‘Als u die hand niet in uw zak laat, dan schiet ik.’

‘Niet doen,’ zei hij, zonder een zweem van vrees en met een tikje geaffecteerde stem. ‘Dames moeten niet met zulke wreede voorwerpen omgaan. En waaraan dank ik die eer?’

‘Aan het feit, dat u niet den anderen kant heenging,’ antwoordde ze oprecht.

‘Dan zou u me gevolgd zijn? Maar had ik het geweten, stellig zou ik het niet tot dergelijke gewelddadigheden hebben laten komen.’

Hij spotte en wie spot, wekt altijd den indruk van nog niet te hebben verloren. Zeker zou het er onaangenaam voor hem hebben uitgezien, indien thans een agent van politie de poort was ingekomen, bij wien Thea, na haar later met bewijzen te staven beschuldiging van een aanslag op haar leven, steun gevonden zou hebben. Tot zijn geluk echter was er niet alleen geen politie-agent, doch zelfs geen burger om Thea bij te staan en tegenover de list van haar chauffeur kon zij niets stellen, dan haar kleine revolver. Ze wilde hem niet laten gaan, doch wist niet, hoe ze hem vasthouden moest.

[p. 54]

De kans, om door hem in contact te worden gebracht met het kamp van den vijand, was verkeken; nu zou ze dien vijand, als ze er in slaagde dezen schurk uit te leveren, althans een flinken slag toebrengen.

‘En wat hebt u nu voor rare plannen?’ ging hij voort. ‘Het is toch niet onbescheiden, te willen weten, waarom u mij zoo onvriendelijk dwingt tot stilstaan? Als u de lantaarn even op u zelf zou willen richten, zou ik tenminste weten, welke slagvaardige vriendin me deze poets wilde bakken.’

‘U behoeft mijn gezicht niet te zien, om me te herkennen,’ antwoordde ze. ‘En wat mijn plannen betreft, wat zou u er van zeggen, als we aanstonds eens in gezelschap van een paar politie-agenten in dat pakhuis gingen kijken naar een stel kleeren, dat behoort bij den eigenaar van een zooeven verdronken, nu echter vermoedelijk wel weer opgedregde auto?’

Hij lachte gul, niet gemaakt, niet tooneelspelerachtig, doch oprecht. ‘Het schijnt, dat wie u ook zijn mag, u het er op gezet hebt, mijn gedachten in duisternis te doen ronddolen. Het spijt me, jonge dame, dat ik u niet begrijp. Als u er speciaal op gesteld bent, wil ik gaarne een van die pakhuizen met u aan een inspectie onderwerpen. We hebben daar, dunkt me, niet eens hulp van anderen bij noodig. Maar wat ik daar mee te maken heb, waarlijk, het is me een raadsel.’

‘U blijft daar stáán,’ zei ze kortaf, geprikkeld door zijn zoo goed gespeelde nonchalance. Ze voor-

[p. 55]

spelde zich van een pakhuisonderzoek, na zijn optreden, al geen succes meer, doch ze vertrouwde er op, dat haar aanklacht sterk genoeg zou zijn, om naar dezen gesoigneerden mijnheer een onderzoek in te stellen, waarbij hij eventueel een alibi zou moeten staven, door zijn vrienden, bijkans zeker zijn medeplichtigen, te hulp te roepen. Slaagde ze er in, hem te doen blijven totdat versterking gekomen was, dan zou ze dus ondanks dezen tegenspoed nog iets naders aangaande haar tegenpartij te weten kunnen komen.

‘Ik heb het tot nog toe opgevat als een verzoek,’ antwoordde hij, nog steeds op denzelfden amicalen, welwillenden toon. ‘Maar als u werkelijk van plan bent, geváárlijk te worden, wel, dàn voel ik voor uw gezelschap niet veel. En dus,’ hij hief, ondanks haar waarschuwing, de hand uit den jaszak, lichtte zijn hoed, ‘groet ik u. Ik word trouwens verwacht voor een conferentie,’ voegde hij er nog ironisch aan toe.

Hij nam in het minst geen notitie van de revolver in Thea's hand. Dat zij schieten zou, indien hij tegenover haar geweld pleegde, daaraan twijfelde hij niet, doch dat zij niet schieten zou, wanneer hij kalm verder liep, stond evenzeer voor hem vast. Zoo goed als het feit, dat ze hem volgen zou; wat ze trouwens ook oorspronkelijk van plan was. Nu echter deed ze het zonder zichzelf verborgen te houden; ze liep bijna naast hem, hield hem bij, de kleine revolver in de hand. Hij zwaaide zijn wandelstok alsof hij in het geheel geen onaange-

[p. 56]

name gedachten koesterde; hij nam een houding aan, alsof hij er zich in schikte, met haar te wandelen, min of meer een wat gemelijken-echtgenootrol speelde hij thans. Zoodra hij zekerheid had, dat ze hem niet alleen liet gaan, had hij zich omgewend en nu ging hij dus opnieuw de poort door, langs het pakhuis, waarin hij zich, naar de overtuiging van Thea te oordeelen tenminste, van taxichauffeur herschapen had in zorgeloos welgedaan heer, die het leven wel zoowat kende. Zij verlieten de Oudemanhuispoort, gingen langzaam voorbij het Binnengasthuis, zonder nog iemand te zijn tegengekomen. Bij den Grimburgwal echter, toen iemand uit tegenovergestelde richting hen naderde, zwaaide de dandy met zooveel behendigheid zijn rotting, dat hij er Thea's revolver mee in de lucht sloeg. Zij keek haar wapen na en hoorde een spottende stem, die haar goedenavond wenschte. Toen ze daarna naar hem keek, was hij, maar nu nog stelliger dan toen hij als chauffeur de Oudemanhuispoort inschoot, spoorloos verdwenen.