Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het VI. Capittel.
Oeffeninghe van de Bemerckinghe der saken, die ons te doen staen.

De voor-stellinge der plaetse, sal wesen sy-selven stellen in de teghen-woordicheyt Godts, ende van sijn hof.

Ghebedt.

HEt 1. point. Bemerckt dat onse volmaecktheydt+ wel kan ja moet ghekent worden uyt de volmaectheyt van onse wercken, alsoo dat dien waerachtelijck vol-maeckt mach ghenoemt worden, die sijne wercken vol-komelijck ende wel doet. Siet dan dat ghy arbeydt uwe wercken daghelijcks te vol-maecken, ende ghelijck wy in Deuteronomio vermaent worden, dat ghy vervolght gerechtelijck+ 't ghene dat gherechtich is: want ghy moet uwe voorderinge bekennen uyt uwe wercken, ende uyt de selve al vruchten weten de vermeerderinghe van de in-wendighe deughdt. Want het en is niet ghenoech wel te wercken, maer men moet arbeyden, dat het saet der gratie Godts voor-brenge de dertichste, sestichste ende hondert-voudighe vrucht ende dat sijne talenten den meesten woecker maken tot de meeste glorie der Goddelijcker majesteyt, ende tot onsen profijte. Aen-merckt hoe on-redelijck dat het is, daer ghy komende uyt den acker uwer herten sout vergaderen hondert-voudige vruchten (aengesien den Heere dien soo dick-wijls besproeyt heeft met den ouwe sijnder gratien ende sijns bloeds, dat ghy segge ick maer eene kleyne vrucht voordts en brenght, te weten, dat ghy uwe ghebeden ende wercken on-vol-maecktelijck doet. Men seght dat den Heylighen Bernardus in de Mettenen ghesien heet Enghelen, die schreven de ghebeden der Broederen, van de sommighe met gout, sommige met silver, sommige met water, ende dat sy sommighe oock achter-lieten. Aen-siet dan uwe wercken, ende overloopt hoe die weerdich zijn van d'Enghelen gheschreven te worden.

+Het 2. point. Bemerckt, dat ghy in allen werck dry saken moet bemercken: Ten eersten Got: Ten tweeden u-selven, Ten derden de sake, die ghy moet doen. Ick segghe ten eersten Godt, als het eynde, ende van wiens wille gy niet en mooght wijcken. Men moet den Ten eersten sien wat eynde dat Godt ghestelt heeft voor de saken ende wercken van alle menschen, ende tot het selve moet ghy stieren uwe+ ooghen, uwen voet ende allen werck. Ten tweeden, dat Godt teghen-woordich ende bereedt is, om te doen den wille dan de gene, die hem vreesen. maer om dat dit soude moghen geschieden, ende dat ghy van hem als den oorspronck van alle saken sout moghen beweeght worden, is't nodich dat ghy met hem ghevoeght zijt, ende niet en begint dan na sijnen wille; want anderssins en komt ghy niet profijtelijck doen, noch hy en sal met u niet mercken, hoe wel hy u sijne medewerckinge niet en sal weygeren. Dit is dat den Propheet vermaent, seggende: 'T en+ zy dat den Heere het huys timmere, te vergheefs arbeyden sy die dat timmeren: 'T en zy dat den Heere de stadt beware, te vergheefs waeckt hy diese bewaert: te vergheefs arbeydt hy eenen toren te+ timmeren, die den middel niet en heeft om dien te volmaken. Aenroept dan seer oodt-moedelijck sijne bijstant, op dat ghy sijn eynde mooght weten, ende+ tot hem uwe raden stieren. Daer na stelt allen u betrouwen op hem, ende leght allen angst af, door den+ raedt van den Apostel seggende: En zijt niet sorghvuldich, maer in alle gebeden soo laet uw begeerten kennelijck worden voor Godt, ende gelijck den+ apostel Petrus seght: Worpende alle uwe sorghvuldicheydt op hem. Want d'on-ruste belet de gratie Godts, ende sy krenckt onse vernuftheydt, ende het is seer swaer inde selve als in een onweder den rechten wech te houden. In dien daer dan eenighe onruste te voren komt, vol-herdt in't ghebedt met den Heere Christus in't hofken, tot dat de stilte wederkomt. Daer-en-boven soo moet ghy u-selven aenmercken, ende dat ghy uyt u-selven niet en vermooght, ende aen Godt hanght, gelijc de strale vande sonne, gelijck den hamer vanden werck-man ende de penne

van den schrijver, alsoo dat de Schrifture met redene+ seght: Godt werckt alle dingen in een-iegelijck ende het gheloof leert het sekerlijck, dat niemandt profijtelijck tot de salicheyt sonder de gratie Godts en kan wercken.

Het 3. point. Bemerckt hoe ghy uwe wercken volkomelijck+ soudt moghen doen, ende hoe sekerlijck ghy die sult doen, indien ghy al-tijdt Godt als den prijs-gheven aen-siet. Ten tweeden, bemerckt den vijandt, die u gade slaet om u te berispen, ende den Enghel om dat hy waer-nemen soude, het ghene dat wel ghedaen wordt, om dat den Heere het selve daer nae soude Kroonen. Ten derden, oft ghy uwe wercken ghedaen hebt in ghewichte, ghetale ende mate, ende oft ghy Godt nae-ghevolght hebt. Ten vierden, oft ghy u-selven hebt voor-ghestelt het exempel van Christus en de Heylighen. Ten vijfden, oft ghy neerstelijck bewaert hebt de vrijheydt ende ruste der herten: want soo haest als iemandt die verloren heeft, soo is hy als buyten den weghe, ende als eenen wijn-gaerdt-ranck uyt den wijngaerdt,+ die nochtans geen vrucht en kan voordtbrenghen, 't en zy dat dien in den wijngaert blijve. Ten sesten, bemerckt dat ghy alle dinghen soo moet doen, oft het nu de laetste ure ware, ende ghy dit noch moest doen in dit leven, dat ghy voor handen hebt: Ende ick wilde dat ghy niet bemercktede, oft seer in saeght de moeyelijckheydt in dese neerstige maniere van doen: want ghy moet u sekerlijck laten+ voor-staen, dat ghy de beste maniere van leven moet verkiesen, ende dat het sekerder, dan seker is, dat de selve korts ghenoeghelijck sal zijn. Ten laetsten, bemerckt wat men nae het werck moet doen, want veel bederven het werck in't eynde als sy wel gedaen hebbende, het selve aen hun-selven schijnen toe te schrijven ende niet aen Godt, die daer d'oorsake af is. Waer voor ghy u neerstelijck moet wachten, ende aenmercken u-selven als een instrument, ende eenen lanterne, in de welcke den Heere licht heeft ghestelt, ende hoe wel hy door u ghelicht heeft, het selve is noch verdonckert gheweest door uwe sonde. Neemt oock neerstelijck waer de ghebreken

op dat ghy die voor-sichtelijck op eenen anderen tijdt mooght vlieden.

Ghebedt, door't welck iemant Gode sijne wercken op-offert.

+ICk sal spreken tot mijnen Heere, al ben ick stof ende asschen, ende als niet voor u: wie heeft den wijn-gaert gheplant ende en heeft van dien niet gheten? VVie saeyter, ende en vergadert de vruchten niet! Siet Heere mijnen Godt ick ben uwen wijngaerdt begheerende vrucht te gheven op sijnen tijdt, ick ben den acker ende d'aerde drinckende dick-wijls den over-komenden reghen, dick-vvijls verlicht door de sonne uvver gratien, dick-vvijls met u bloedt besproeyt, dick-vvijls met de deughdt der invvendigher vermaninghen berispt ende ghesuyvert, op dat ghy+ uyt my soudt vruchten sien. Neemt dan van uvven dienaer den sone uvver dienst-maeght, neemt alder-goedertierensten Vader,+ de spijse die ick u offere ende die ick gheleert heb gereet te maken van mijne Vrouvve ende Moeder, d'alder-salichste Maghedt Maria, aen de vvelcke ghy ons al-te-gader, als aen eene Moeder aen't cruys hebt bevolen. Sy heeft my ghekleedt met uvve gratie, met seer goede kleederen, op dat mijne siele u soude aen-ghe-naem zijn, ende den reuck der selver ghelijck den reuck van eenen vollen acker, dien ghy hebt ghebenedijdt met den douvve+ des hemels ende de vetticheydt der aerden. VVant ick en sal u niet met-allen op-offeren uyt de stinckende riole van eygen liefde, maer ick nemen voor my alle dinghen te doen door eene suyvere ende op-rechte liefde tot mijnen vvel-doender, mijnen Schepper, mijnen alder-miltsten Verlosser, ende alder-soetsten Bruydegom mijnder siele, om dat ick hem alleen soude moghen behaghen. Hier-om voort-aen o Heere, sal ick mijnen vvech stieren in uvve teghen-vvoordicheyt, ende ghy sult aensien de vvercken mijnder handen, op dat ick alle dinghen soude mogen doen in ghevvichte, ghetal ende mate; vvant ick vvete dat eens ghedaen is, en kan niet on-ghedaen zijn. Ghy sult my leeren uvve vveghen, vveghen der liefden ende minne, op dat ick zijnde saecht-moedich ende

oodt-moedich van herten niemandt en soude hinderen, maer u volgen vvel-doende, ende soo veel als ick vermach, en-ieghelijck beminnen, ende meest mijne vijanden; vvant 't ghene dat een+ mensch ghesaeyt sal hebben, dat sy hy oock maeyen. In-dien ick den noodt sal moeten plaetse gheven, ende dat dit lichaem,+ dat bedorven vvordt, ende de siele besvvaert, sal moeten ghevoedt ende vermaeckt vvorden, dat sal zijn als eene last draghende beeste by u, ende het sal om u ghevoedt vvorden, ende ghy mijne eenighe toe-vlucht sult my verlossen van mijne noodt-sakelijckheden. Ten laetsten, ick sal uvve al-tijdts vvesen, ghelijck ghy mijne zijt, ende ick sal op u hopen, ende ter vvijlen het tijdt van penitentien is, sal ick mijne mis-daden suyveren, ende soo sal ick on-salighen mensch gaen na den avont, vvant mijne daghen+ zijn als van eenen huerlinck, tot dat den dach op-komt, ende de schaduvven neder-dalen, ende dat ghy soudt komen,+ ende my tot u nemen. maer ick bidde u en komt my niet als eenen dief in den nacht, ick sal u alle ure vervvachten ghelijck+ eenen ghetrouvven knecht, totdat ghy komt ende mijns ghedachtich zijt, tot datter gheroepen vvorde, tot dat de deure open ghedaen vvorde, tot dat ghy my binnen leydt, tot dat ick gae in uvve Heylige plaetse, tot dat ghy vaeght alle tranen van mijne ooghen, tot dat ghy tot my seght, dat ick soude rusten van mijne arbeyden, tot dat ick hoore: Verblijdt u goeden ende getrouvven+ knecht, gaet binnen in de blijdschap uvves Heeren, tot dat ghy my kust met den kusse uvves mondts, ende ick u sie de begheerte+ minder ooghen, ende u om-helse ende vast houde in der eeuvvicheydt ende eeuvve der eeuvve. Amen.

Practijcke tot bemerckinghe van de saken, die men moet doen.

DE beste is eerst sijne wercken bedeylen in dagelijcke,+ wekelijcke, maendelijcke ende jaerlijcke wercken. Ten tweeden, die vercieren nae den Patroon van Christus ende der Heyligen, oeffenende Godts teghenwoordicheydt, ende eene suyvere meyninghe, ghelijck het in de meditatie gheseydt is. Ten derden, die alsoo beschrijven, ende met hem draghen ghelijck eenen handt boeck ende reghel van leven.

+D'eerste vrucht, die daer komt uyt het gebruyck van soodanighe geestelijcke oeffeninghen is, gherustheyt der herten: want d'ordinantie, is oorsake van den vrede, ende daerom daer de wercken wel geordineert zijn, ende d'oeffeningen bescheyden, daer is de siele vreedsamich, want sy weet wat ende wanneer sy 't moet doen, sy verbetert de veranderinghe der gepeysen, ende sy verdrijft lichtelijck de quade ende niet betamende gedachten door de Godtvruchtighe Hier by komt dat een-iegelijck hem port om sorghvuldichlijck t'onder houden d'oeffeninghe, die hy sy-selven als een gebodt gestelt heeft, ende dat hy alsoo niet lichtelijck af en wijckt, ja sorght oock om voorderinghe, ende hy onderscheydt lichtelijck, bemerckende oft hy vierichlijcker oft slappelijcker sijne ghewoonlijcke oeffeninghen vervolght.

+Neemt nochtans waer, dat niemant sy selven en mach overvallen met de menichte der wercken oft met die dickwijls te doen, maer dat hy moet volgen het exempel+ ter Heyligen, welcker voetpadt als een blinckende licht allenghskens was groeyende tot den volmaeckten dach.+Sy ghinghen van d'eene deughdt in d'ander, tot dat sy sagen den Godt der Goden in Sion. D'oeffeningen dan moeten gheschickt worden nae een-ieghelijcks begrijp, ouderdom ende voordt-ganck op dat de selve lichtelijck souden mogen vervolght worden, aenghesien d'onstantvasticheyt seer mistaet ende schadelijck is, daerom moet het ghebedt met eene aenghename veranderinghe volghen het lesen naer het gebedt den arbeydt ende lichamelijcke oeffeninghe.

De maniere de welcke de wercken moeten geordineert worden, staet in de voor-gaende meditatie, maer nochtans om dat het claerder soude zijn, sal ick een exempel gheven.

Iemant is gewoon Misse te hooren, maer sonder hier op te letten: desen dan begheert sy-selven te volmaken, wat sal hy doen? 'S daeghs te voren sal hy stellen den tijt ende sekere ghebeden, ja oock sekere ghepeysen van soo grooten mysterie in 't derwaerts gaen, onder de Misse, ende als hy wederom komt: als hy uyt den huys gaet, sal hy sijn voornemen vernieuwen, als hy weder-komt sal hy Godt dancken, etc.

Iemandt sal mogen vraghen, oft niet beter en waer

na de bequaemheyt die daer komt sijn herte op te heffen ende de geestelijcke oeffeninge die ons voorkomt aen te nemen? Hier op antwoorde den H. Bonaventura ende andere:+ dat is dier voeghen dan het vervolgh ons levens noyt geordineert en soude zijn; maer dat men doen moet gelijck wy geseyt hebben van't mediteren, te weten, datmen hem daer toe gereet moet maken; nochtans in dien den Gheest elders leydt, soo moet men hem volghen.

Maer men moet hem wachten, dat (gelijc in seer heylige dinghen plach te gebeuren) uyt het gebruyck gheen mis-bruyck en rijse, ende uyt dicwijls te doen eene verslappinghe maer men moet in de meditatie den mondt open doen ende den asem scheppen, op dat wy met den gheest beghinnende met den gheest moghen vol-doen.

Noch men mach oock dit gebreck van sommige niet naer volgen, die soo haest alsser in andere eenige saken ghepresen worden, de hunne terstondt verlaten ende d'andere aen nemen. Want dit is dicwijls eene curieusheyt ende ijdelheydt, in-dien het onbedachtelijck gheschiet. Want een iegelijck meet eene gave van Godt, nochtans en wort daerom niet verboden de voetstappen der Heylighen te volghen; ende die te lesen; want daerom heeft den Heere begheert dat hunne oeffeninghen in't licht souden komen.

Schiet-ghebedekens voor d'offeringhe van sijne wercken.

HEere ick hebbe gheseydt, 't is mijn deel te bewaren uwe+ wet, te weten in alle werck,.

En sal mijne siele Godt niet onder-danich zijn? want van+ hem is mijne salicheydt.

In't hooft van den boeck is van my geschreven, dat ick uwen+ wille doen soude, mijn Godt ick hebbe gewilt, ende uwe wet in't midden mijnder herten.

Ick ben uwe maeckt my salich, want ick hebbe uwe rechtveerdichmakinghen+ versocht.

Neemt my na uvve uyt-sprake, ende ick sal leven, ende en+ beschaemt my niet van mijne vertoevinghe.


Vorige Volgende