Logo DBNL
Den wech des eeuwich levens (1622)

Den wech des eeuwich levens

(1622)–Antonius Sucquet–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende

Het V. Capittel.
Van het tvveede vervvecksel tot de volmaectheydt; vvelck is de meditatie van de doodt, ende hoe rasch dat den tijt ons levens voor-by gaet.

HEt 1. voor-bereydtsel sal wesen t' aenschouwen 't ghene in het beeldt uyt-ghetrocken wordt.

Het 2. gratie begheeren, op dat ghy soudt mogen uwen tijdt ende d'occasien, die u nu ghegheven worden, neerstelijck waer-nemen.

Het 1. point. Aen-merckt dat dit leven, de rijckdommen, eeren, ende wel-lusten voor-by gaen, ghelijck een schip, een rivier, eenen voghel, eenen pijl, eenen roock, ende eene bloeme. Twelc ons Salomon seer+ wel uyt-gedruckt heeft, als hy seydt in den persoon van den goddeloosen: Alle bedinghen zijn voor by gegaen als een schaduwe, ende als eenen voor-loopenden bode; ende als een schip 't welck vaert door een vloeyende water, der welcker spore als 't voorby ghegaen is, niet te vinden en is, noch den wech van sijnen bodem in de vloeden; oft ghelijck eenen+ pijl uyt-geschoten ter gheooghder plaetsen, de ghedeylde locht is terstondt in haer selven weder ghesloten, alsoo datmen sijnen door-ganck niet en kent: alsoo oock wy gheboren zijnde, hebben terstont opghehouden van de zijn; want de hope van den ongoddelijcken is gelijck een licht wolleken, dat van den windt wech-ghevoert wordt; ende ghelijck het dun schuym, dat van de water-baren verstroyt wordt; ende als eenen roock die verbreydt is door den windt; ende ghelijck de ghedenckenisse eens voor-by-gaenden gasts van eenen dach. Dus laet+ ons goedt doen ter wijlen dat het tijdt is, ende laet ons wandelen, ter wijlen dat wy het licht hebben, op dat de duysternissen ons niet en bevanghen, ende de deure nu ghesloten zijnde, niet en hooren dat droevich: Ick en kenne u niet.+

Ten tweeden, wat daer over-blijft van de eeuwen,+ jaren, maenden, ende alle verganckelijcke dinghen alsse voor-by zijn, niet met allen, dan alleen eene

blijde oft droeve ghedachtenisse, van datter wel oft qualijck ghedaen is. Hier om bepeyst u nu wat ghy van beyds in der eeuwicheyt begeert te verkiesen, ende in wat manieren dat ghy begheert te bidden, te leven, etc. Voorwaer daer en is niemandt die voor wijs gerekent wilt wesen, die liever een urken hier, dan hier na in der eeuwicheydt soude willen banketteren, sijn vermaeck nemen, ende ghe-eert willen wesen.

Het 2 point. Over-denckt 't ghene aen eenighe van uwe kennisse on-voorsiens over-ghekomen is, ende erkent dat het eenen-iegelijcken soude konnen ghebeuren, dat eenen anderen gheschiet is; ende stelt u+ elcke ure als de laetste voor oogen. Cesarius seydt, dat men elcken dach, als den laetsten moet schicken,+ voeght ghy het selve oock tot elcke ure: ende aengesien dat ghy on-seker zijt waer u de doot is verwachtende, soo verwacht ghy de selve op alle plaetsen: aen-gesien dat Godt u in sulcker voeghen oordeelt, gelijck hy u vindt als hy u roept, soo ons ghetuyght+ den H. Cyprianus. Ende alsoo hanght aen eene korte ure dick-wijls de geheele eeuwicheydt.+ Ende ghelijck iemandt die ghevanghen is, ende met d'andere ter doodt verwesen, siende d'een voor d'ander naer, van sijn zijde ter doodt gesleypt worden, hem niet en begeeft tot spelen, maer let op sijne saken, al-soo wilt oock doen. Ende waer 't by al-dien dat iemandt door verghif oft fenijn sijn leven soude moeten eynden, ende dat hem seven brooden voor de seven daghen van de weke ghegheven waren, van de welcke daer een met fenijn gemenght ware, met hoedanighen ghevoelen meyndt ghy dat hy hem daghelijcks soude begeven om dese brooden te nutten? Oft waer 't dat iemandt tot een bancquet ghenoodt ware, al-waer hem even-veel gherechten voor-ghestelt wierden, maer een vol verghifts, met wat een vreese (de doodt altijdt voor ooghen hebbende) soude hy dese proeven? Neemt de selve affectie aen, ende lat u voor-staen dat elcken dach, ja elcke ure uwe laetste is, op dat ghy al-dus alle uwe+ wercken op het alder-volmaecktste soudt moghen aen-legghen, naer het leeren van den H. Thomas, als hy seght: Godt heeft eene andere maniere van

doen, door de welcke hy alle sijne wercken op het+ alder-hoochste wel ghemaeckt heeft: desghelijcken moeten wy alle neersticheydt doen, om alle onse wercken in 't besonder op ons alder-beste te doen; uyt gheheel de kracht Christi ons Salich-makers, ende met de begheerte van de triumpherende ende strijdende kercke, ende in den naem van onsen Schepper: ghelijcker-wijs oft onse saligheyt, ende alle d'eere Godts, ende het profijt van de gheheele wereldt, aen een werck alleen waer hanghende: als oft wy niemermeer ons weder tot dit werck en souden begheven, noch geen ander werck hier naer en souden beghinnen. Want de menschen worden sonder ghetal daghelijcks van de doodt verrascht: dus vreest als oft de doodt u alle ure soude overvallen, ende neemt d'occasie ende den tijdt waer, de welcke eens voor-by gegaen zijnde, niemermeer weder-keeren en sal.

Het 3. point. Bemerckt d'occasie die ghy nu hebt, van te bidden ende Godtvruchtelijck te leven, ende dat ghy over-sulcks de goede in-spraken, die u hier toe verwecken, niet en moet veronachtsamen: want+ al is't dat ons leven verlenght wordt, daer om en wort nochtans den tijdt niet verlenght, inden welcken den Heere onser ghedachtich sal wesen: want als hy ons gheroepen heeft, ons d'occasie presenterende, ende dat wy de selve veronachtsamen, soo doet hy na-der-handt rechtveerdelijck als hy ons oock vergheet. Ick heb gheroepen, seydt hy, ende ghy+ hebbe 't gheweyghert; ick heb mijn handt uyt-ghesteken, ende daer en was niemant die daer op sach, dus sal ick ooc in uwe verdervenisse lacchen. Want wat hebben wy anders verdient? wat isser rechtveerdiger? Wy en hooren niet, wy en worden oock niet verhoort: wy en hebben niet om ghesien, hy en siet oock naer ons niet om. Ende onsen Salich-maker by den H. Ioannes in 't 8. Die van Godt is, die+ hoort de woorden Godts: hier om en hoort ghy het selve niet, overmits dat ghy uyt Godt niet en zijt. Ende in het eerste boeck der Koningen spreect Samuel+ den Koninck Saul in deser voegen aen: Daer om want ghy het woordt des Heeren verworpen hebt, soo heeft u den Heere oock verworpen, dat ghy

gheenen Koninck wesen soudt over Israel. Hy schijnt het woordt des Heeren te verworpen, die sy selven niet ghereedt en maeckt gelijck het behoort, om de stemme des Heeren te hooren, slappelijck hem begevende tot het Ghebedt, ende tot andere Godtvruchtighe wercken, ende aldus maeckt hy sijn selven onbequaem om de Goddelijcke in-spraken t' ontvangen, die den Heere hem als dan ghegheven soude hebben, waer door hy moghelijck, ende anders niet, tot sijne salicheydt en soude geraeckt hebben.+Want hy seydt: In den aen-genamen tijdt heb ick u verhoort: ende onse daghen en zijn niet alleen ghetelt, aen-gaende dit verganckelijck leven, maer oock aen-gaende het eeuwich leven.

Ghebedt om onse vvercken vvel ende Godtvruchtelijck te vol-brenghen.

+O Koninck der Koninghen, ende Heere der heyr-krachten,+ghy hebt alle onse daghen ghetelt, die niet voor-by en konnen ghegaen vvorden, ende hebt ghestelt den tijdt van penitentie, den vvelcken als hy eens voor-by ghepasseert sal vvesen, en sal met gheenen prijs, oft met gheene neersticheydt her-haelt konnen vvorden. Gheeft my dan gratie, vvaer door ick den selven soude moghen in-halen, ende dat ick ter vvijlen dat het licht is, mijne salicheydt mach vvercken; op dat ick niet te spade en bevveene de jaren, de merckt-daghen, ende de uren van onse pelgrimagie voor-by zijnde. Eylaes! hoe veel zijnder van mijn kennisse, ende van mijnen ouderdom, die met de onvoorsienelijcke doodt over-vallen zijn, die haer nochtans lieten voor-staen door haer sterckte ende vromicheyt, dat sy lanck souden leven! maer sy zijn ghewaer gheworden dat uwe komste onvoorsienelijck is 't welck sy ons voordts-gheleert hebben, op dat wy alle ure ghereedt souden vvesen. Ick begheere Heere Iesv, nu aldus mijn leven, ende mijn Ghebedt te beghinnen, ende desghelijcken alle mijne vvercken, als oft aen elck vverck in 't besonder geheel mijne salicheydt, ende geheel uvve eere, ende het profijt van de gantsche vvereldt vvaer hanghende, als oft ick soodanich een

vverck noyt meer en soude doen, ende gheen ander en soude beghinnen. Het is nu tijdt van ghenadich te vvesen, o Heere, den+tijdt van ghenadich te vvesen is ghekomen. VVeest dan uvver ontfermherticheden indachtich, vvant den dach gaet ten avont vvanneer datmen niet meer en sal konnen vvercken. Komt dan Heere, ende en beydt niet, ende ontbint de misdaden van u volck, op dat vvy u moghen dienen in heylicheydt ende gherechtichheydt,+ alle de daghen ons levens. Amen.

Pracktijcke om onse vvercken vvel te schicken.

TEn eersten, somwijlen aen-schouwen van een verheven plaetse, is 't sake dat dit aldus gheleghen is, 't ghene den Wijse-man in 't 5. cap. van de ijdelheyt ende verganckelijckheydt van al wat in de wereldt is, seer+ schoon voor ooghen stelt, over-legghende te weten, hoe veel datter in dien staet geleeft hebben, ende waer datse nu zijn, etc. Het welck als dan meer beweeght, alsmen vindt eenighe vervallen huysen ende steden, oft datmen die sy-selver voor ooghen stelt: ende hier door salmen sijn leven konnen schicken ende verbeteren.

Ten tweeden, een rol oft naem-register hebben van+ sijn vrienden ende bekende, maer besonderlijck van groote personagien, die wy plachten groot te achten, ende sien waer datden mensch is, ende sijne wercken: haer ghelijck onder-vraghen wat ghevoelen dat sy nu hebben van de saken deser wereldt.

Ten derden, alle weken oft wel alle maenden, overloopen+ ons voor-leden leven, ende ontallijcke perijckelen die wy door de Goddelijcke bermherticheydt ontgaen zijn, op dat wy hier door souden moghen voorsichtich ende vierich worden.

Ten vierden, wat gheleghentheyt dat wy ghehadt+ hebben, ende als nu noch hebben, van Godt-vruchtelijck te leven, besonderlijc is't sake dat wy aen-sien ende letten op de ghene die voor ons gheleeft hebben, ende dat wy in-sien de kaerten die ons de gheheele wereldt beschrijven; hoe dat den meesten-deel des wereldts ende

der menschen verloren gaet, oft door onwetentheyt oft door quaedtheydt.

Ten vijfden, somwijlen als-men in den dienst Godts is op eenighe hooghe daghen, alle sijne wercken overloopen, ende by sy selven over-legghen, oft wy die in de ure ons doodts niet beter en souden willen gedaen hebben: want dit het verstandt grootelijcks verlicht, ende ontsteeckt den wille.

+Ten sesten, dick-wijls als wy ievers twijfelachtigh in zin, op dat wy recht sinnigher ende sonder eenighe affectie moghen oordeelen; over-dencken wat wy souden willen ghedaen hebben, waer 't sake dat dit d'ure onser doodt ware: voor-waer men soude lichtelijck sijn selven porren om sijnen vijandt te vergeven, om alle traecheyt af te legghen, de Misse op eene behoorlijcke maniere te hooren, om sijn conscientie t' onder-soecken, etc.

+Ons staet ge bemercken, aen-gaende het schicken van onse wercken, dat dese vooral, niet alleen seker ende gestadich en moeten zijn, aen-gaende de maniere die wy ghebruycken om de selve te doen, maer oock mede aengaende den tijdt: ende dat men over-sulcks behoordt te besorgen alle goedt, niet alleen voor Godt, maer oock voor alle menschen.

Ten sevensten, het sal oock seer profijtich wesen de sententie van den H. Thomas, die wy boven by-ghebracht hebben, t' over-legghen: besonderlijck op dat wy alle de principaelste wercken van ons leven volmaecktelijck souden moghen beoeffenen. Maer hier af sullen wy beneden breeder handelen.

Schiet-Ghebedekens.

OVer-legghende datter ontallijcke zijn die op dese ure eeuvvelijcken verloren gaen, seght uyter herten:

En verdoet met den ongoddelijcken, o Godt, mijne siele niet:+ ende met den bloedt-stortighe mannen, mijn leven niet.

Wat is den mensch, dat ghy sijns ghedachtich zijt, oft den+ Soon des menschen, dat ghy hem besoeckt?

Ghedenckt Heere dat mijn leven eenen vvindt is. Teghen+ een bladt dat met den vvindt vvech-ghenomen vvordt, toont ghy u machticheydt, ende een dorre stoppele vervolght ghy.

Ick hebbe gheseydt, in de helft mijnder daghen: Siet ick+ hebbe nu begonst.

Weest mijn helper, en vvilt my niet verlaten, noch en versmaadt+ my niet, Godt mijnen Salich-maker.

 



illustratie


Vorige Volgende