Verantwoording
Dit boek bevat godsdienstige poëzie van een veertigtal zeventiende-eeuwse auteurs, chronologisch gerangschikt op hun geboortejaar. Met opzet hebben we niet alleen dichters gekozen die speciaal om hun religieuze werk bekend zijn geworden. Ook teksten die binnen een oeuvre min of meer verdwaald lijken, kunnen belangrijke aspecten tonen van de zeventiende-eeuwse religiositeit. Zoals in het nawoord wordt uiteengezet, hebben we bij de selectie niet in de eerste plaats gelet op ‘kwaliteit’, al was die zeker niet onze laatste zorg.
Elk hoofdstuk wordt ingeleid met enkele biografische gegevens over de auteur en met een korte aanduiding van de inhoud van de gekozen gedichten. Het zijn geen complete analyses: we geven alleen de informatie die volgens ons minimaal nodig is om de gedichten te kunnen ‘plaatsen’ en de gedachtegang te kunnen volgen. Er zijn heel wat gedichten bij die een afzonderlijke studie waard zijn. Ook de aantekeningen zijn beknopt gehouden: we beperken ons tot het toelichten van woorden en passages die ofwel vanwege het zeventiende-eeuws, ofwel vanwege impliciete verwijzingen naar de bijbel (en soms de klassieken) problematisch kunnen zijn. De bedoelde bijbelplaatsen en klassieke verhalen worden door ons genoemd, maar niet voluit weergegeven.
De teksten zijn alle gebaseerd op originele bronnen. In de regel zijn dat zeventiende-eeuwse (soms achttiende-eeuwse) drukken, in een enkel geval handschriften. Per auteur geven wij telkens aan welke bronnen wij gebruikt hebben, met de vindplaatsen. Waar mogelijk hebben wij gekozen voor uitgaven die tijdens het leven van de auteurs zijn verschenen, in de veronderstelling dat die door hen zelf kunnen zijn goedgekeurd (geautoriseerd). Maar in de praktijk is het ondoenlijk om daar voor elk boek zekerheid over te verkrijgen. Uiteraard hebben we ons laten leiden door bestaande studies, maar verder gaan we af op min of meer toevallige eigen vondsten en constateringen omtrent de betrouwbaarheid van bepaalde bronnen.
Onze teksten geven de bronnen in principe nauwkeurig weer, in de originele spelling en lay-out, inclusief marginale aantekeningen (tenzij anders vermeld). Wel hebben we een aantal normalisaties aangebracht. Zo zijn alle titels cursief gezet, alle teksten romein, en alle afwijkend gedrukte woorden en regels binnen de teksten cursief, ongeacht de in de originelen gebruikte