| |
| |
| |
Twaalfde tooneel.
de voorigen.
amalia, zy krygt een' Stoel die zy aan de tafel zet en zegt tegen De Vries.
Helaas! zucht gy ook in elende?
De Vries gaat zitten, als ook Julia en Amalia.
ô ja! door 't Engelsch heir - een plunderzieke bende
Die alles heeft vernield in schyn van Bondgenoot -
't Is hunne woede alleen waar uit myn ramp ontsproot.
Helaas! aan 't eind van een zo diep rampzalig leven,
Is me een verbrande puin slechts overig gebleeven.
Gy kent de rampspoed ook, helaas! zo wel als wy!
Gy schynt ontroerd; maar 't is onmogelyk dat gy
Den ramp beseffen kunt - ik kan ze u nauw bepaalen,
Myn hersens zyn verwart - ik kan ze u zo niet maalen.
Maar door een flaauwe schets van 't geen 'er is gebeurd,
Wordt wis uw teder hart door meedely' verscheurt.
| |
| |
De raazende Engelschman wat in ons dorp gekoomen;
Zyn roofzieke aart deed elk van ons voor plund'ring schroomen;
Die vrees was ook gegrond, daar me ons alom bestal;
Maar 't geen ô Julia! u 't meest ontroeren zal
Is dat zich vrouw, noch kind, noch grysaart kon behoeden,
Daar dit gevloekt gespuis zich bezig hieldt met woeden;
De jammerkreet rees toen op eens van alle kant,
Zy staken, met een toorts, de huizen in den brand,
Zy liepen schier als dol van woede naar myn' wooning -
Wat jammerend tafreel! - o Hemel! wat vertooning!
Zy staken huis en stal in lichte laaje vlam,
En 'k weet nu naauwlyks nog hoe ik 't gevaar ontkwam;
Ze omsingelden 't alom, op dat men niet zou vluchten -
Van binnen had men 't vuur, van buiten 't staal te duchten.
Myn Zoon! - ô aklig beeld! dat myne ziel doorboort -
Wierd ook een prooi der vlam - wierd door de rook gesmoord;
Helaas! myn oude knecht, die zich tot hulp wou keeren,
Zag ik ô smart! ook door de vlam geheel verteeren!...
'k Hoor nog, dunkt my, 't gekerm, 't geloei van 't angstig vee,
'k Had veertig Koeien! zy verbrandden allen meê: -
ô Ik verbeel my nog dien jammerkreet te hooren!
Hy snikt.
Ik kan niet meer - myn stem moet in myn snikken smooren!...
| |
| |
Myn vriend! uw ramp is groot.
Hoe zyt gy 't nog ontvlucht?
Met nadruk.
Wat foltering helaas! waardoor de burger zucht.
Ik weet het byna niet - ik kon geen redding hoopen;
Myn gaê zag my door schrik al ginds en herwaards loopen,
Ik kwam toen aan een deur, die nog niet was bezet -
Hierop had d'Engelschman voorzeker niet gelet; -
Zo ben ik, met myn gade, alleen den brand ontkomen;
Hoe angstig klopte ons hart, 't was alles ons ontnomen.
Ik sloeg, toen ik my reeds van daar verwyderd vond,
Myn oog nog naar dien kant, al beevende, in het rond.
Ik zag helaas! de vlam, de felle vlam nog blaaken,
ô 'k Zag haar in 't verschiet tot aan de wolken raaken.
Zo was hier de Engelschman, door wraak en moord bezield. -
Zy hebben 't schoone dorp geheel en al vernield -
Geen vyand, hoe geducht, kon grooter rampen brouwen,
Myn ziel is afgetreurd door al dit leed te aanschouwen.
Hoe veele rampen t'zaam van een verschillende aart!
De Dwangzucht is 't alleen die al die folt'ring baart.
| |
| |
'k Heb haar een oogenblik begeeven,
Zy is digt aan de poort by een vriendin gebleeven,
Zy was vermoeid! - Helaas de schrik verstyfd myn bloed;
Ik sidder als ik denk aan 't Engelsch moordgebroed,
'k Zag hen in geile lust zich tot de vrouwen keeren,
Haar op de ontmenschte wys mishandelen en schofferen,
Geen weêrstand of geschrei van vader of gemaal,
Weêrhield hun snoode drift - zy kende perk noch paal:
Ik zag hun brandend oog op roof en offers staaren;
Een schuldloos meisje, een kind van nog geen viertien jaaren,
Wierd, ondanks haar gekerm en haare tedre jeugd,
Gegreepen, weggesleept met een barbaarsche vreugd -
Die monster! - ach! - wie zou zich niet getroffen voelen?
Ik zag hen beurtelings hun geile driften koelen,
Terwyl 't gemarteld kind, zich wentlende op den grond,
Geen vonk van menschheid meer by haare beulen vond;
Haar kracht bezweek - ik zelf zag haar den doodsnik geeven,
Wat yslykheên, helaas! wat rampen in dit leven!...,
Dit 's dan de bondgenoot, die ons beschermen moet!
| |
| |
Dat de Engelschman hier bloos voor Frankryks heldenstoet,
ô Franschen! uwe deugd moet hun in de oogen blinken;
Uw roem, uw grootsche roem, moet hun in de ooren klilnken!
Daar gy alom den naam, den zachten naam van vriend,
Door uw' menschlievende aart en billykheid verdient.
Na een weinig stilzwygen.
Menschlievend volk! gy zyt der braaven achting waardig,
Gy zult verwinnen - ja, de Godheid is rechtvaardig! -
Maar zeg, komt Vryhart niet? - want ik verlang naar hem;
Ondanks myn' diepen ramp gevoel ik nog de stem
Der vriendschap, want zy heeft my naar u toegezonden;
Myn hart was op het sterkst altyd aan hem verbonden.
Hy wierd door Dwinglandy op 't snoodtst van my gescheurd!
Ik wilde in uw verhaal, myn vriend! u niet eer stooren;
Om u geen' scherpe dolk op nieuw in 't hart te booren.
In de uiterste droefheid.
| |
| |
Myn Vryhart is geboeid - kwynt in gevangenis! -
ô Oordeel of myn ramp ten hoogsten toppunt is.
Die elken Patriot hier ramp by rampen baart.
Gy weet niet wat ook hier de burgery moet lyden! -
Hy ziet zyn heiligst recht door Dwinglandy bestryden;
Myn Vryhart heeft zyn taal nooit door gevlei verzacht,
Men houdt om een geschrift hem van verraad verdacht,
Wie weet wat wreeder lot hy eerlang heeft te duchten?
Ach! mocht ik hem slechts zien en in zyn' kerker zuchten!
Nu ik myn' besten vriend ook diep rampzalig vind,
Nu voel ik dat zyn lot my nauwer aan hem bindt -
Ofschoon in zyn elend myn traanen hem niet baaten,
Zo zal ik om zyn lot toch bittre traanen laaten.
Hy staat op.
Ik koom nog nader aan, houd moed in uwen ramp!
Ik voel 't gewigt daarvan, daar 'k zelf met foltring kamp.
Hy gaat heen, Julia en Amalia gaan meede.
Einde van het Derde Bedryf.
|
|