De kronijk van Antwerpen. Deel 8. 1803-1817

[p. 231]

1816

Februarij

Den 15 Februarij waren de schilderijen van Vrankrijk terug gehaelt zijnde, in de kerk der P.P. Minderbroeders alhier, alsnu het Museum genaemt, bijeen versaemelt, te zien voor 3 francs ten baete van den armen.

Het autaerstuk verbeeldende de martelie van de H. Apolonia, geschildert door Jacq. Jordaens, was reeds sedert den 1 deser maend wedrom op zijn oude plaets in den autaer der zelve heijlige in de kerk der P.P. Augustijnen geplaatst, en de schilderije van den hoogen autaer in dezelve kerk geschildert door Rubens, was heden aldaar insgelijks gestelt. Men hoopt hetzelve van verscheijde andere.

Meert

Den 19 Meert smorgens is koning Willem alhier gearriveert, logeerde op de Meer in 't zoogesegd Palijs, op den hoek van

[p. 232]

de Wapperstraet, smiddags gaf hij aldaer gehoor aen de administratiën.

Ten tien uur smiddags begaf hij sig naar de academie der schilderkomst in 't clooster der Minderbroeders; hij besigtigde aldaer de schilderijen van Parijs weergebrogt, vandaer heeft hij een besoek gedaen bij den schilder J. van Bree, alwaer hij de komst en de groote versaemelinge van oude borstbeelden heeft gesien. Vandaer is hij naer het Paleijs gereden, daar hij verwagt wird van de Artshertogen van Oostenrijk Joannes en Ludovicus, broeders van den keijzar Franciscus II, dewelke gister alhier gearriveert waren en in den Laboureur op de Meer logeerden, en die met dan koning het middagmael genomen hebban. Die twee artshertogan hebben het merkweerdigste de academie, het museum gesien en aan besoek bij de schilders Ommeganck, van Bree en elders gedaen en zijn den 20 namiddag vertrokken.

Koning Willem is den 21 Meert smorgens vroeg naar Brussel vertrokken. De inwoonders deser stad, in 't generael gesproken, lieten hun weijnig aen dit verblijf gelegen; de regeringswijse naer den Franschen smaek, die door hem en van sijnen aenhang gehandhaeft word, behaegde geensints aen de welpeijsende. De murmuratie over de belastingen, verhooging der contributiën en vermeerdering van het patentenregt, was ongelooflijk; jae men sag onze mueren als behangen met placcaeten ten opsigte van gemeld regt, dat niemand, selfs de geringste classe van menschen niet vrij van waeren; dit regt was zoo haetelijk dat de placcaert, ten allen kanten of afgeschuert of... bestreken waren. Daerbij de conscriptie der jongheijd voor het tegenwoordig jaer, alles maekte den koning haetelijk. Onlangs had hij verscheijde persoonen van deze provintiën tot de ridderschap benoemt.

[p. 233]

Meij

In de maend Meij is de schilderije van den hoogautaer in de Cathedraele alhier geplaetst, alsook de vermaerde afdoeninge.

Den 5 Meij is het autaerstuk van de Borchtkerke, verbeeldende de kruijsregting met de deuren zijn insgelijks in deze kerke gestelt.

De 3 schilderijen van de Augustijnenkerk waren reeds in de kerke op hunne plaetse; in de Capucienen- en Predikheerenkerk zijn de schilderijen ook herstelt.

Junij

Den 18 Junij wird alhier geviert den verjaerdag der Bataille van Waterloo.

Julij

Den 8 Julij deden de nieuwe zoogenaemde provinciaele staeten den eed in handen van den gouverneur.

Den 31 Julij smiddags ten 1 ure stierf den Eerw. Heere Augustinus Pooters, S.P. licenc., gebortig deser stad, 54 jaer, abt der abdije van S^t Michiels alhier, oud sijnde 77 jaeren; hij woonde lm de Hobokestraet, en heeft sanderdags aldaer in sijn abtelijk gewaed aldaer ten toon gelegen, en is den 3 Augusti op 't kerkhof te Deurne begraeven.

[p. 234]

Augusti

Donderdag den 8 Augusti ten 10 uren is er een uijtvaert in S^t Jacobskerk gedaan tot laeffenisse van sijne siel. Het was een godvrugtige, verstandige en exemplairen man en zeer bemind.

Den 10 Augusti. De nieuwe zoogenaamde staeten der provincie van Antwerpen, hebben in hunne vergaederinge, na een reglement te hebben aengenomen in 20 artikels, het order en de loop van hunne bewerkingen, sig op 15 Juilij laest in sectiën opgevormt, saemengestelt als volgt:

1ste Afdeijlinge.

Peeter de Heyden, coopman tot Lier, President.

De Grave de Marnix.

............... Moretus, Maire tot ...............

............... De Becker.

............... Elinett, Notaris tot Aertselaer.

Jan. Emm. van Henckthoven, wijncooper en Maire tot Borsbeke.

C. De Meulenaer, die Maire is te Contig.

............... Spruijt.

Den Baron Jos. van Ertborn.

2de Afdeijlinge.

............... van Trier de Tiège, President.

J. van Havre.

............... Dela Haye.

Ant. de Moor.

............... Van der Plasschen.

Jan Mens.

............... Mertens.

............... de Bosschaert de Bouwel.

............... Goubeau de Bergeijck.

[p. 235]

3de Afdeijlinge.

Florent van Ertborn, President.

Borggrave de Fraula.

............... Ullens-Cornelissen.

............... Estreij.

Ch. Meijers.

............... Mesmaekers.

............... Olivier.

............... Wierix de Kessel.

............... Lauwers.

4de Afdeijlinge.

Petrus de Caters, President.

............... van den Broeck.

Henry Cogels.

Daniël Thuret.

............... Diercxsens de Broëta.

............... van Passen.

............... Peeters.

............... van Steenacker.

............... de Bruijn d'Hovorst.

5de Afdeijlinge.

Petrus A. Baron van Kessel, President.

............... Stier d'Aertselaer.

............... van den Brande.

............... van Ertborn-Vermoelen.

A. Snoy, te Mechelen.

............... Fonteijn.

............... van de Nasen.

............... van Reeth, tot Merxem.

De vergaedinge had op 16 Julij laest, verscheijde commissiën benoemt.

Den 12 Augusti wird het afbreken der oude en vermaerde

[p. 236]

kerke van de H. Walburgis, genoemt de Borgtkerke, hernomen. Deze kerke zonder dak, en in eene allerdroefste gesteltenisse, sedert haere laetste verwoesting gestaen hebbende, was nu op ......... laestleden publiek te koop gevejilt, wegens den gouverneur, om afgebroken en gants gedemolieert te worden, en dezelve was alsdan gekogt door ............ en consoorten voor eene somme van 5.430 francs, waerop de aggreatie van 't gouvernement gevolgt was, en dus zag men dit oud gebouw geheel vernietigen tot droefheijd van alle die hunne religie en hun vaderland beminnen.

Aengesien er verscheijde leden der nieuwe staeten van tijd tot tijd bedanken, en andere gekosen wordende, die dit nieuwbakken employement willen aennemen, worden er in desselfs plaetsen andere benoemt, gelijk er heden in die qualiteijt 4 den eed hebben gedaen als:

Jon^r Philippus de Pret.

Auguste van den Nest, koopman.

Jan Bapt. Sinave, koopman.

Rochus Cenie, koopman.

Jon^r ......... Dellafaille-Paeffenrode ook benoemt zijnde, heeft dit niet willen aenveerden.

Onze beste inwoonders verweijderen zig van die bedieninge, maer de andere hebben den eed gedaen.

In 't begin der maend Augusti wird de oude voorpoorte van 't huijs van Frans Floris, vermaerden schilder dezer stad, wesende ongetwijffelt van de ord. van sijn broeder Cornelis, benevens het geheel huijs, gestaen in de Arenbergstraet, herbouwt; deze poort was van 2^en order. Dit huijs word tegenwoordig in hure gebruijkt door het hatelijk geselschap der vrije metselaeren.

[p. 237]

Den 16 Augusti wird den borstijde gehouden van half een ure tot 2 uren namiddag, en dit ingevolge van eenen order van den Maire deser stad, de dato 29 Julij laest. Ten 2 uren wird dezelve gesloten tot 4 uren, en niemand van die er zig op liet sluijten, konde er van als betaelende 3 francs ten behoeve der Chambre de Commerce (ziet voords het besluijt). Daer waren ten dien eijnde ijsere baillen aen de 4 straeten gemaekt, en op den zelven tijd, wird den toren met de horlogie ook in staet gestelt. Gemelde borstijd zal met het luijen van de klokken aengekondigt worden.

Den 26 Augusti wirden de gedeputeerde der staeten der provinciën van Antwerpen, benoemt door koning Willem bij arrêté van 15 Julij laest, in 't Bisdom geinstalleert, en zijn als volgt:

Florent van Ertborn, Ridder.

P.A. Baron van Kessel, voor de Edele.

Charles Meyers, voor de stad.

......... van Trier de Tiège, voor de stad.

Michaël Andreas van Hencthoven, voor het plat land.

......... van Steenacker, voor het plat land.

Geinstalleert zijnde, hebben zij besloten dat er eene van hun, in eene der zaelen gehoor aen 't publiek zal geven, alle Maendagen, Woensdagen, Vrijdagen en Saterdagen van 11 uren tot smiddags.

September

Den 16 September wird het manneken der borze, aldus van ouds genaemt, en nu opnieuw, dog op oude forme, gemaekt zijnde door den beeldhouwer van Laer te Borgerhout, langs deze stad gereden en smiddags met musiek naer de borze gebrogt; sanderdags is dit in den toren geplaetst om

[p. 238]

volgens gewoonte de ure te slaen. Den toren was ook ten allen kanten gerepareert en de horlogie in staet gestelt.

October

10 October. Dan koning Willem, de koninginne en de princesse Marianne waren den 10 dezer hier doorgereden, sig naer Brussel begevende.

Den 15 October ten half vier namiddag, onder het geluij van alle de klokken, hebben Willem Frederik Georgius, Prince van Oragniën Nassau, onlangs getrouwt, en Anna Paulowna, zuster van den keijser van Rusland, zijne egtgenote, zoone en erfprince van den koning Willem der Nederlanden, hunne intrée binnen deze stad gedaen, langs de Roode Poort ingekoomen en op den Dam onthaelt zijnde door den Maire, en wirden geclomplimenteert door den generael van der Plaet; de straeten van daer tot op de Meer waren met boomen beplant. Sij logeerden aldaer in 't zoogenaemt Paleijs.

Om 4 uren zag men hun in de balcon verscheijnen en savonds begaven sij sig naer de comedie en de gansche stad was verligt. Daar wirden vuerpijlen van O.L. Vrouwtoren geschoten.

Den 16 October ten 10 uren smorgens, heeft den Prince revue gedaen der troupen van 't garnisoen op de Meer in order staende, en terwijlen was de princesse in de balcon van 't Paleijs.

Omtrent den middag gaf hij gehoor aen de geestelijke en wereldlijke overheden.

Om 1 uren smiddags waren de Princen wedrom in de balcon om den Omgang te zien, bestaende in den Walvis, het

[p. 239]

Schip, den Vulcanus, Mirsa en zes wagens, den Reus en de Reusinne, dewelke wedrom in staet gebrogt was. De Princesse toonde haere genoegte daerover.

Ten 2 uren hebben sij de kerke van O.L. Vr. gaen besigtigen, alsook het Museum, het Oostershuijs, alwaer sij onthaelt zijn door den heer van Paesschen, agent en consul generael der Hansesteden. Savonds was er illuminatie en vuerwerk; den Prins begaf sig naer het bal gegeven bij inschrijvinge op den grooten teatre.

Den 17 October omtrent 11 uren smorgens, sijn sij langs S^t Jorispoort naer Brussel vertrokken.

Den 20 October, sondag, is hier in onze groote kerk eenen Te Deum gesongen, over den segenprael behaelt op de Algieriaenen etc.

Dezen nagt is schrikkelijk geweest door het tempeest dat tot tegen den volgenden dag geduert heeft. Slagregens en hagelbuijen hebben de straeten ondergeset. De Schelde is overstroomt geweest en heeft verscheijde straeten en kelders doen onderloopen. Een tweemastschip is op de werf geslaegen, dog gelukkiglijk is het den 21 namiddag in 't water gebragt, met het hoog water en sonder groote schaede.

Den 21 October is de gewone zitting der generaele Staeten te Brussel geopend, alwaer den koning zig in groote trijn begeven heeft, en eene aenspraek gedaen heeft; dan heeft den President er ook eene gedaen, en na het eijnde derzelven is den koning naer zijn Paleijs wedrom gekeert.