|
| |
| |
| |
De ontmomde en vryheyd preékende schyndeugd. 1795.
Wat heusche tael, wat schoonen gloór,
Zie ik op 't deftig weézen hangen! -
Hier straelt de menschenliefde en wyze heersching doór,
Geen wonder, dat het volk zingt lof- en zegezangen.
Een seraph schynt hier neêrgedaeld
Van 's hemelsch trans doór locht en wolken;
In woórden en gebaer, ten steun en troost der volken.
Myn vaderland ken, uw geluk!
En stelp de traenen, stut den druk.
Maer hoe! - met wat al vriendlykheyd
Ontvouwt hy zyn doórkneéde reden;
Geen grooten kruysgezant, geen wyze majesteyt
Van 't diep verwondrend hert geëerd en aengebeden,
Kan zoo voldoen der volken wensch: -
Triumf! - nu is den tyd gekomen,
Men krygt de rechten van den mensch,
Die doór tyrannendwang der wereld zyn ontnomen.
Leert haer dan kennen blinde volk,
Doór 't heylig spraeklid van dien tolk.
Hy leert, hy onderrigt en boeyt
Uw aendagt aen zyn schrandre lippen,
Waer van, tot 's volks geluk, een beék van honing vloeyt,
Die d'herten (thans onslaekt uyt haer benouwde knippen)
| |
| |
Verlekkerd doór zyn zoete reên;
En rukt den blinddoek van uwe oogen:
Maer ach! myn vaderland waer heên; -
Misgrypt u niet aen al zyn vleyend mededoogen....
Hy schynt reeds met uw lot begaen,
En helaes! - daer laeyt een zielsorkaen! ...
Ach! wil - wil hem eens van naby
Omzigtig - en bedaerd beschouwen, -
Of dat die wyze reên, die 't volk ten lichtbaek zy.
Die hy hen heylig komt met eede voór te hoûen, -
Of die ten uytvoer word gebragt?
Of dat der menschen rechten bloeyen?
Of slaefschen dwangzugt ligt verkragt?
Of dat het land gevoelt de ontslaeking zyner boeyen?
Of dat den mensch doór 't nieuw gebied
Zyn vrygeboóren recht geniet? -
Niets, niets zult gy, myn vaderland,
In al die onderzoeking vinden,
Als telkens zwaerder juk en vreeder slaefschen band.
En dus word ge om den tuyn geleyd gelyk de blinden:
Want schynrecht doet met zelfsbelang
Een waeren bloedraed weêr herleéven.
De dweepzugt zingt sireénen zang:
Maer 't volk, hoe lief zy lokt, wilt aen haer aes niet kleéven;
Hoe zeer den vrygeest preékt en vleyt
Het word nog niet zoo ligt verleyd.
| |
| |
Al zagtjes word men meer verlicht, -
Den blinddoek is tot vloers versleéten.
Den wargeest stelt zich vry ten toon voór elks gezigt:
'T geperste volk begint zyn schyndeugd af te meéten,
Het gaet hem onder 't mom bezien,
Alwaer zich 't monster houd verschoólen,
Dat waent d'heel wereld te gebiên
Doór nieuwe rechten! maer - gebraekt uyt slangen holen,
Of uytgebroed in 't godloos bryn
Die voór geen mensch aenneémlyk zyn!
Is 't menschen recht dat onze kust
Ging in een rouwen beyaerd vormen,
Of zyn het menschen? - was 't uyt menschen liefde lust
Dat zy, gelyk een zwerm van weémelende wormen,
Ons veld en woud en boomgaerd fruyt
Afknaegden tot de jongste loten,
En rukten stam en wortel uyt,
Zyn 't menschen - zyn, ô God! dit onz' natuergenoóten,
Die struyk en lasch in veld en schuer
Ten grond verdelgden doór het vuer.
Zyn 't menschen of is 't broedermin,
Onz' braeve vaderlandsche mannen,
Hun goud en schatten, al hun eerelyk gewin
T'ontweldigen - dit heet nu de eygebaet verbannen.
Zyn 't menschen die uyt vrok en nyd,
Om zelfsbelang hun handen baeden
In traenen van de onnoozelheyd.
Zyn 't menschen die hun vriend en maeg en bloed verraeden;
Zyn 't menschen! - of is 't helsch gebroed
Dat goud opvischt uyt menschen bloed?
| |
| |
En - zulk een slach geéft ons de wet!
Die 't kerklyk Hoofd en God verzaeken;
Doór hen (dus waent men) is ons land van 't juk gered,
Gered - doemweêrdig woórd dit doet myn zangdrift blaeken;
Die monsters hebben ons verlost, -
Ik voel my in de kluysters gloóren!
Al schoon 't myn bloed en leven kost;
Den Hemel kent myn hert! 'k ben vryen Belg geboóren,
Getrouw aen neêrlandsch recht en God!
Geen fransch - maer brabandsch patriot!
'K vloek schyndeugd die geen hemel vreest!
Die niets dan eyge driften voestert,
En reden voed gelyk een redelooze beest,
Die in het huylend woud haer welpen likt en koestert;
Die zoekt hier doór haer streelend mom,
Vol pest verwekkende adem togten,
T'hervormen 't roomsche Christendom,
Tot helsche slaeven, tot haer meê natuer gedrogten,
Braek schyndeugd, braek uw persch fenyn,
Word mensch, en leer wat menschen zyn.
'T verblinde volk heéft stroomen bloed
Vergoóten voór die landtyrannen;
Ten steun en staeving van hun godloos euvelmoed,
Om dus de blanke deugd ter wereld uyt te bannen,
Een sein van haer bebloede hand
Doet elk in doodschen angst versterven,
De dwangzugt prest en schreeuwt ‘het land
De vryheyd vergt uw bloed’ helaes! tot 's volks verderven,
Ruk aen, ô monster der natuer!
Maer sidder voór Gods bliksem vuer! ...
| |
| |
Nog waent dien godvergeéten drom,
Gevloekte eedverbondelingen,
Zyn snoode grouweldaên te dekken met het mom,
Daer schyn menschlievendheyd ons hert en keél toevringen;
Haer valsche deugden kan een kind,
Dat nauwlyks oórdeel heéft, bespeuren,
Haer vriendenkroost hoe stom en blind
Zit by een gring stuk brood en kouden heêrd te treuren;
Het zugt en klaegt wyl de armoê drukt,
Helaes! hoe is onz' hoóp mislukt!
Geen zugt tot wanhoóp maeke ons las,
Al perst men zweet en bloed en traenen,
Al regt men 't vel van ons gemergeld lichaem af,
Standvaste trouw zal eens den weg ter vryheyd baenen,
De bloedrol van de dwinglandy
Zal eyndlyk wel volspeél geraeken,
Den plonderfiel zyn' dweepery
Doet reeds al 't knorrend grauw in heeten toórn ontblaeken;
'T beproeft nu in wat schoonen schyn
Ontaerde landgedrogten zyn.
Nu, nu voelt gy, myn vaderland,
Hoe ver de godvergeétne dwaelen;
Hoe u den vrygeest boeyt in vryheyds slaefschen band;
Den honger leert u thans uw dollen drift bepaelen;
Gy ziet nu wat de boosheyd doet,
Die God met blindheyd heéft geslaegen;
Hy leert u dat een vrygemoed
Altyd voór zyne wet moet diepen eerbied draegen;
Maer denk - terwyl hy u kastyd,
Dat hy nog steéds uw zaek bepleyt.
| |
| |
Verdrukte borgers, ach! gevoelt
De waerheyd van myn citertoonen;
Myn hert, myn zangtuyg dat uw aller heyl bedoelt.
Tragt der oude vadren deugd in uw gemoed te troonen;
Gy kent uw gryze wet en pligt,
Wilt ze heyliglyk in eede houden....
Nu ziet gy 't masker afgeligt
En 't monster naekt dat ge eerst een engel wilde aenschouwen.
Dat het zyn woede vreéke aen my,
'K ben slaef maer hert en ziel is vry.
|
|
Auteursrechtvrij