Mengeldichten

Gulzigheyd.

'T is dan voór u, ô gulzigheyd!

Dat ik de dichtveêr heb versneéden;

Gy valt wat zwaer van lyf en leden

En meét in 't ronde wel wat wyd;

'K zal toch van u een denkbeéld geéven,

Van u (ô haetelyk gebruyk)!

Die maekt een afgod van den buyk;

Zie hier een schetsken van uw leven,

Gy zyt, alwaer ik u ook vind,

Schier altyd bezig aen het smullen,

Houd wel van eéten en van vullen

[p. 54]

 

En hebt uw buyk alleen tot vriend;

 

Wyl gy hem mest met lekker brokken

 

En daglyks vult tot aen den krop,

 

Nog meerder dan een verken op;

 

Geen walvisch zou u binnen slokken,

 

Maer smeêrkwast denkt op geld of goed

 

Dat hy doór 't slempen doet vermindren,

 

Ten koste van zyn vrouw en kindren,

 

Als hy zyn smeêrlust maer voldoet;

 

Dien slemper zal hem niet eens stooren,

 

Al lyd zyn huysgezin gebrek,

 

Hy vult zich steéds tot aen den nek;

 

Laet zelden iet op zyn tellooren;

 

Den schofflaer kreunt zich nergens aen,

 

Zoekt slegts zyn darmen vol te krygen;

 

En leéft voór niemand dan zyn eygen,

 

Doch vind zyn buyklust nooyt voldaen;

 

Ja, 't geén den balg niet meer kan veélen,

 

Dat zelden in een jaer geschied;

 

Als men een brokjen over ziet

 

Dat blyven nog zyne oogen steélen.

 

Hy wenscht (als Philoxenes) staêg

 

Om eenen hals gelyk de kraenen,

 

Opdat de spys, als by de zwaenen,

 

Zou langer ryzen naer de maeg.

 

Omdus zyn balg meer bot te vieren,

 

Die nauwlyks mag ontspannen staen,

 

Of word weêr op den leest geslaên,

 

Al bersten de aders om zyn spieren.

 

Zoo vaert hy gansch onredlyk voort,

 

In zyne goedren te verslempen,

 

Zyn gulzigheyd is niet te dempen,

 

Voór iets dat tot den smaek behoort.

[p. 55]

 

Want nimmer kan hy zich verzaeden,

 

Al ziet hy de armoê voór de deur,

 

Hy denkt aen nawee of getreur,

 

Den balg word spannend vol gelaeden.

 

Dit mestkalf luystert nooyt naer raed,

 

Tot dat hy eyndlyk doór de ellenden,

 

Zich niet wel keeren kan of wenden,

 

Zyn brood moet bedlen langs de straet.

 

Want 't is de gulzigaerds zeer eygen

 

Dat zy te luy tot werken zyn,

 

Zoo min als 't vaddig spoeling-zwyn;

 

Zy leéven 't liefst van 't geén zy krygen.

 

Dan hoort men (by hun jammer lot)

 

Wanneer zy langs de deur gaen druypen:

 

‘Dat komt van smeêren en van zuypen’

 

Dus worden zy van elk bespot.

 

Zie daer, hoe men doór gulzigheden,

 

Zich werpt in eenen poel van druk,

 

Waer by men 't eeuwig ongeluk

 

Ziet kort op zyne hielen treéden.

 

Daerom laet ons de spys en drank

 

Met maet gebruyken te allen tyën,

 

Dit zal aen ons tot nut gedyên,

 

Geéf God voór alles eeuwig dank!