Wisconstighe gedachtenissen. Deel 4: van de weeghconst

[p. 123]

Eerst de Bepalinghen.⁺

1 Bepaling.

Bekende svvaerheyt noemen vvy hier, diens bekende grootheyt door bekent ghevvicht gheuytet voort.

+ Definitionen

2 Bepaling.

Evestofsvvare lichamen, diens evegrootheden inde locht evevvichtich sijn.

3 Bepaling.

Maer Stofsvvaerste lichaem, dat der evegrooten t'svvaerste is.

4 Bepaling.

Ende Stoflichtste lichaem, dat dier evegrooten t'lichtste is.

5 Bepaling.

Ende soo menichmael t'svvaerste der evegrooten svvaerder is dan t'lichtste, soo menichmael stofsvvaerder segghen vvy dat als dit.

6 Bepaling.

Stijflichaem is, diens stof niet en vliet, door t'vvelck oock vvater noch locht en dringt.

7 Bepaling.

Vlacvat is t'geheel^⋆ Meetconstich vlack eens lichaems, door t'ghedacht daer af scheydelick.

⋆ Geometrica superficies.

8 Bepaling.

Bodem is alle vlack daer eenich vvater teghen rust.

[p. 124]

9 Bepaling.

Gheschickt bodem noemen vvy yder^⋆ plat, t'vvelck met alle rechte lini doorsijn^⋆ middelpunt, in tvvee even deelen ghedeelt vvort.

⋆ Planum.

⋆ Centrum.

Verclaring.

Als ronden, scheefronden, evewijdighe vierhoucken, ende alle gheschickte veelhoucken in t'rondt beschrijvelick, diens menichte der sijden effental is, ende allen anderen van wat form sy souden meughen wesen, als A, B, ende diergelijcke, welcke door haer middelpunt met alle rechte lini in twee even deelen



connen ghedeelt worden, noemen wy Gheschickte bodems, tot onderscheyt der ghene die met alle rechte lini door haer middelpunt niet in twee even deelen gedeelt en worden, welcke door t'verkeerde deser bepaling al ongeschicte bodems heeten, als driehoucken, ende veelhoucken met oneven menichte der sijden, ende dierghelijcke. D'oirsaeck der bepaling deses Gheschickts bodems is (soo in t'volghende blijcken sal) dat den pylaer diens gront een gheschickt bodem is, in twee even deelen ghedeelt wort, met alle plat door twee^* lijckstandighe punten schoens teghen over malcanderen staende inde omtrecken des grondts ende decksels.

* Homologa.

10 Bepaling.

Ydel noemen vvy een plaets daer geen lichaem in en is.

11 Bepaling.

Ledich daer niet dan locht in en is.