Hem
(gemeente Drechterland)
Dorp, ontstaan in de 12de eeuw als veenontginning met de Hemmerbuurt als ontginningsas. In 1414 kreeg Hem stadsrechten, maar deze waren louter bestuurstechnisch van aard. Langs dit langgerekte lintdorp liep van 1913 tot 1936 de tramlijn Hoorn-Bovenkarspel. Van de Herv. kerk (bij Hemmerbuurt 66), oorspronkelijk gewijd aan St. Lucas, resteert de toren van drie geledingen met balustrade en achtzijdige naaldspits. Deze laat-gotische toren met spitsboogvormige spaarvelden verrees rond 1500; balustrade en spits dateren van na een brand in 1897. De bijbehorende kerk - gebouwd in 1855 ter plaatse van een 15de-eeuwse kruiskerk - heeft men in 1972 gesloopt.
De R.K. St.-Lucaskerk (Hemmerbuurt 142), een traditionalistische zaalkerk uit 1930, is ontworpen door H.A. van Oerle en J.J. Schrama.
De openbare lagere school (Schoollaan 2) is een tweeklassig schoolgebouw uit 1854 met een onderwijzerswoning uit 1878.
Boerderijen. De in de kern mogelijk
Hem, Herv. kerk, toren
18de-eeuwse houten stolpboerderij
Hemmerbuurt 99 heeft een ver uitgebouwd vooreind met bakstenen pui. Vergelijkbaar hiermee is de boerderij
Hemmerbuurt 93. De 18de-eeuwse lage houten stolpboerderij
Hemmerbuurt 7 is uitgevoerd met terugliggende darsdeuren. Een houten middentopgevel met daaronder een erkervormige uitbouw bezit de in opzet 18de-eeuwse stolpboerderij
Hemmerbuurt 18. Voorbeelden van 19de-eeuwse stolpboerderijen zijn
Hemmerbuurt 1 (circa 1850), met houten klokgevel, en
Schuilwijk (Hemmerbuurt 56; circa 1870). Chaletstijl-details vertoont de moderne langhuisboerderij
Hemmerbuurt 205 (circa 1910).
Het woonhuis Hemmerbuurt 101 is een vroeg-19de-eeuws diep houten huis met afluiving en bakstenen pui.