Dirkshorn
(gemeente Harenkarspel)
Dijkdorp, ontstaan in de late middeleeuwen. De vooral 19de-eeuwse lintbebouwing aan de Raadhuisstraat en Dorpsstraat is later verdicht. Na de Tweede Wereldoorlog zijn aan de zuidwestzijde bungalowparken gebouwd.
De Herv. kerk (Raadhuisstraat 5) is een recht gesloten kerk met een ingebouwde consistoriekamer en een geveltoren met achtzijdige lantaarn, frontalen en naaldspits. Dit eclectische gebouw met gepleisterde neogotische details kwam in 1868 tot stand naar ontwerp van B. Meister, ter vervanging van een kerk uit 1659. Tot de inventaris behoren een vroeg-17de-eeuwse preekstoel en een door L. Ypma gebouwd orgel (1870).
De
Geref. kerk (Raadhuisstraat 80) is een zaalkerk met terzijde geplaatste
Dirkshorn, Herv. kerk en raadhuis
toren, gebouwd in 1919-'20 naar een ontwerp met rationalistische details van J. Groot.
Het voorm. raadhuis van Harenkarspel (Raadhuisstraat 1) werd in 1870 naar plannen van J.H. Vlaming gebouwd als een neoclassicistisch pand met souterrain en bordestrap. Het souterrain diende aanvankelijk als secretariswoning. In 1930 heeft men de raadzaal op de beletage vergroot.
Woonhuizen. Gebouwd in 1880 als burgemeesterswoning is het middenganghuis Dorpsstraat 26 met dakerker. Iets jonger zijn de landarbeiderswoning Raadhuisstraat 78 (circa 1900) en de met chalet-sierspant uitgevoerde voorm. pastorie Dorpsstraat 22 (circa 1905).
Boerderijen. De stolpboerderij Stroet 49 dateert uit 1837. Andere goede voorbeelden van dit boerderijtype zijn Dorpsstraat 14 (1882; met dakerker) en Middenweg 23 (circa 1890; met spiegel). De in de kern oudere stolpboerderij Raadhuisstraat 34 (met spiegel) kreeg rond 1900 aan weerszijden van de voorgevel een uitbouw.