Monumenten in Nederland. Zuid-Holland

[p. 553]

Beknopte literatuuropgave

Van alle voor dit boek geraadpleegde literatuur kan hier slechts een gering deel genoemd worden. De literatuuropgave is eerder een hulpmiddel voor de lezer die zich verder in de materie wil verdiepen, dan een verantwoording van de inhoud van dit boek. In de onderstaande lijst is de gebruikte algemene literatuur opgenomen, aangevuld met de voor de provincie belangrijkste publicaties op architectuurgebied.

Geschiedenis en archeologie

Aa, A.J. van der, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Gorinchem 1839-1851 (dertien delen).

Blok, D.P. e.a., Algemene geschiedenis der Nederlanden, Haarlem 1977-'83 (vijftien delen).

Bloemers, J.H.F. e.a., Verleden land: Archeologische opgravingen in Nederland, Amsterdam 1981.

Ginkel, Evert van & Koos Steehouwer, ANWB Archeologieboek Nederland, Den Haag 1998.

Nijhoffs Geschiedenislexicon: Nederland en België, 's-Gravenhage/Antwerpen 1981.

Nijs, Thimo de & Eelco Beukers (red.), Geschiedenis van Holland, Hilversum 2002-'03 (vier delen).

Historische geografie en stedenbouw

Barends, S. e.a., Het Nederlandse landschap: Een historisch-geografische benadering, Utrecht, 1990.

Berendsen, H.J.A., De vorming van het land: Inleiding in de geologie en de geomorfologie, Assen 1998 (derde druk).

Berendsen, H.J.A., Landschappelijk Nederland, Assen 1997.

Henderikx, P.A., Land, water en bewoning: Waterstaats- en nederzettingsgeschiedenis in de Zeeuwse en Hollandse delta in de Middeleeuwen, Hilversum 2001.

Kuyper, J., Gemeente Atlas van de Provincie Zuid-Holland naar officieele bronnen bewerkt, Leeuwarden 1869 (herdruk 1984).

Oerlemans, Hans, Landschappen in Zuid-Holland, Den Haag 1992.

Rijkswaterstaat, Beschrijving van de provincie Zuid-Holland behorende bij de Waterstaatskaart, 's-Gravenhage 1967.

Smook, R.A.F., Binnensteden veranderen: Atlas van het ruimtelijk veranderingsproces van Nederlandse binnensteden in de laatste anderhalve eeuw, Zutphen 1984.

Steegh, Arthur, Monumenten Atlas van Nederland: 1100 Historische Nederzettingen in kaart, Zutphen 1985 (tweede herziene druk).

Taverne, Ed & Irmin Visser (red.), Stedebouw: De geschiedenis van de stad in de Nederlanden van 1500 tot heden, Nijmegen 1993.

Vervloet, J.A.J., Inleiding tot de historische geografie van de Nederlandse cultuurlandschappen, Wageningen 1984.

Stijl en verschijningsvorm

Blijdenstijn, Roland & Ronald Stenvert, Bouwstijlen in Nederland 1040-1940, Nijmegen 2000 (tweede druk).

Fanelli, G., Moderne architectuur in Nederland 1900-1940, 's-Gravenhage 1978.

Fockema Andreae, S.J. & E.H. ter Kuile, Duizend jaar bouwen in Nederland, Amsterdam 1948-1957 (twee delen).

Groenendijk, Paul & Piet Vollaard, Gids voor moderne architectuur in Nederland, Rotterdam 1998 (vijfde druk).

Kuyper, W., Dutch Classicist Architecture, Delft 1980.

Kuyper, W., The Triumphant Entry of Renaissance Architecture into the Netherlands, Alphen aan den Rijn 1994.

Vermeulen, F.A.J., Handboek tot de Geschiedenis der Nederlandsche bouwkunst, 's-Gravenhage 1928-1941 (drie delen).

Vos, Rik & Fred Leeman, Het Nieuwe Ornament, 's-Gravenhage 1986.

Materiaal en constructie

Breedveldt Boer, I.M., Plafonds in Nederland 1300-1800, Zeist/'s-Gravenhage 1991 (RV Bijdrage 12).

Janse, H. m.m.v. Geert J. Hartkamp, Zeven eeuwen bouwen: De bouwwereld in 's-Gravenhage van 1280 tot 1980, 's-Gravenhage 1980.

Janse, H., Houten kappen in Nederland 1000-1940, Delft 1989.

Monumenten en bouwhistorie (Jaarboek Monumentenzorg 1996), Zwolle 1996.

Oosterhoff, J. (red.), Bouwtechniek in Nederland 1: Constructies van ijzer en beton: Gebouwen 1800-1940, Delft 1988.

Oosterhoff, J. (red.), Bruggen in Nederland 1800-1940, Utrecht 1997-1999 (drie delen).

Slinger, A., H. Janse & G. Berends, Natuursteen in Monumenten, Zeist/Baarn 1980.

Stokroos, M., Zink in Nederland, Amsterdam 1983.

Stokroos, M., Gietijzer in Nederland, Amsterdam 1984.

[p. 554]

Stokroos, M., Terra Cotta in Nederland, Amsterdam 1985.

Stokroos, M., Lood in Nederland, Amsterdam 1988.

Stokroos, M., Koper in Nederland, Amsterdam 1990.

Stokroos, M., Bouwglas in nederland, Amsterdam 1994.

Monumenteninventarisaties

Don, Peter, Kunstreisboek voor Nederland: Zuid-Holland, Zeist 1985 (achtste geheel herziene druk).

Don, Peter, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst: Voorne-Putten, Zeist/Zwolle 1992.

Groningen, Catharina L. van, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst: De Vijfheerenlanden met Asperen, Heukelum en Spijk, Zeist/'s-Gravenhage 1989.

Groningen, Catharina L. van, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en kunst: De Alblasserwaard, Zeist/Zwolle 1992.

Groningen, Catharina L. van, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst: De Krimpenerwaard, Zeist/Zwolle 1995.

Kuile, E.H. ter, De Nederlandse Monumenten van geschiedenis en Kunst: De provincie Zuidholland: Eerste stuk: Leiden en het Westelijk Rijnland, 's-Gravenhage 1944.

Kuyper, W., Het Monumentale Hart van Holland: Aarlanderveen, Oudshoorn, Alphen en Zwammerdam, Leiden 2003.

Voorloopige lijst der Nederlandsche Monumenten voor Geschiedenis en Kunst, deel III De Provincie Zuidholland, Utrecht 1915.

Regio's

Amsterdam, H, van e.a., Bollenschuren, Leiden 1995.

Batist, Marcel e.a. (red.), Veranderend Westland: Fotoboek van een dynamische streek, Honselersdijk 2000.

Bont, Chris de, Delfts Water: Tweeduizend jaar bewoning door waterbeheersing in het Delftse, Delft 2000.

Ham, Willem van der, De Grote Waard: Geschiedenis van een Hollands landschap, Rotterdam 2003.

Hoven, F. van den, H. van Embden & N. Jongerius, Op ontdekkingstocht door Krimpenerwaard en Lopikerwaard, Leerdam 2002.

Maas, Buro, Een beeld van het Zuidhollandse landschap: deel2: de omgeving van Alphen aan den Rijn, de omgeving van Gouda en Krimpenerwaard, s.l. 1983.

Popma, Max, Beelden van Bollenschuren, Lisse 1998.

Renting, G., Verdronken land, herwonnen land: Historische geografie van het Eiland Dordrecht, Alpen aan den Rijn/Dordrecht 1993.

Rixoord, Kees van, Voorne-Putten: Op de grens van twee werelden, Schiedam s.a.

Verheul, J., IJselmonde, Ridderkerk en Barendrecht, Rotterdam 1935.

Verheul, J., De Rotte met de Bleiswijkschemeren en de omliggende gemeenten, Rotterdam 1936.

Visscher, Marja, Goeree-Overflakkee tussen twee provinciën, Oostvoorne s.a.

Zuid-Hollandse architectuur

Blijstra, R., Art Nouveau in 's-Gravenhage, 's-Gravenhage 1967.

Blijstra, Rein, Over Haagse architectuur, Den Haag 1975.

Dettingmeijer, Rob e.a., Het Nieuwe Bouwen in Rotterdam 1920-1960, Delft 1982.

Dröge, Jan, Evelyn de Regt & Pieter Vlaardingerbroek (red.), Architectuur & monumentengids Leiden, Leiden 1996.

Galema, Wijnand e.a., Het gebruik van de stad: Hoe Rotterdam zichzelf kan blijven, Rotterdam 1997.

Graaf, Jan de, Architectuur en stedebouw in Rotterdam 1850-1940, Zwolle/Zeist 1992.

Groenendijk, Paul & Piet Vollaard, Gids voor moderne architectuur in Rotterdam, Rotterdam 1996.

Hellinga, Jelle, Monumentenwandelingen Den Haag, 's-Gravenhage 1975.

Hoenstok, Marc, Den Haag 2000 monumenten, Den Haag 1999 (vijf delen).

Hoogenberk, E.J. & B.D. Verbrugge, Bedreigde gebouwen: Bouwen, breken en behouden in Delft 1840-1940, Delft 1982.

Houtzager, H.L. e.a., Delft wordt modern: Architectuur en stedebouw 1850-1940, Delft s.a.

Jager, Gemke W.M. & C. Willemijn Fock, Italiaans Stucwerk in Den Haag en Leiden 1700-1800, Delft 1984.

Knudsen, Jacqueline & John Sillvis, Art Nouveau Architectuur in Den Haag: Een fotografisch overzicht, Blaricum 1998.

Koopmans, Botine, Architectuur en stedebouw in Den Haag 1850-1940, Zwolle/Zeist 1994.

Lamberts, B. & A.F.J. Niemeijer, Dordrecht: Architectuur en stedebouw 1850-1940, Dordrecht/Zwolle 2002.

Mácel, O., I. Schutten & J. Wegner, Architectuur-archief Technische Universiteit Delft, Delft 1994.

Mans, Karin & Wilfried van Winden, Architectuurgids van Delft, Delft 1992.

Meischke, R. e.a. (red.), Delftse studiën, Assen 1967.

Regt, Evelyn de, Monumenten in Den Haag, 's-Gravenhage 1986.

Rosenberg, H.P.R., Christiaan Vaillant & Dick Valentijn, Architectuurgids Den Haag 1800-1940, 's-Gravenhage 1988.

Roy van Zuydewijn, H.J.F. de, Haagse huizen en gebouwen: 7 eeuwen bouwkunst in de hofstad, Amsterdam 1970.

Scheffer, C. & A.F.J. Niemeijer, Architectuur en stedebouw in Zuid-Holland 1850-1940, Zwolle/Zeist 1996.

Valliant, Christiaan e.a., Monumenten in het hart van Den Haag, 's-Gravenhage 1987.

Vermeer, Gerrit & Ben Rebel, Historische Gids van Rotterdam: 14 wandelingen door de oude en nieuwe stad, 's-Gravenhage 1994.

Wattjes, J.G. & W.Th.H. ten Bosch, Rotterdam en hoe het bouwde, Leiden 1941 (tweede druk).

Wees, Sander van, Jongere monumenten in Gorkum: Architectuur uit de periode 1890-1960, Gorinchem 1998.

Weve, Wim, Monumenten in Delft, Delft 1996.

Zuid-Hollandse architecten

Baeten, Jan Paul & Karin Schomaker, Michiel Brinkman 1873-1925, Rotterdam s.a.

Berens, Hetty E.M., W.N. Rose 1801-1877: Stedenbouw, civiele techniek en architectuur, Rotterdam 2001.

Engelenhoven, A. van, ‘Sine labore nihil, De Dordtse architect Hendrik Adrianus Reus (1872-1935)’, in: Dordtse Huizen, In Bouwhistorisch Perspectief, afl. 3, dec. 1998.

Geer, Cees van der & Jan Dröge, ‘Eenige versiering zou echter wel gewenscht zijn’: Leven en werk van architect Piet Sanders (1882-1937), Schiedam 1995.

Hoogeveen-Brink, Joyce, H.J. Jesse: Architect 1860-1943, Rotterdam 1997.

Horst, Iris van der, m.m.v. David Geneste, J. Verheul Dzn (1860-1948): Voor iederen periode, locatie of functie een passend ontwerp, Rotterdam 2003.

Jager, Ida, Willem Kromhout Czn. (1864-1940), Rotterdam 1992.

Kruidenier, Michiel, Z.D.J.W. Gulden (1875-1960) M. Geldmaker (1874-1930): Specialisten in volkshuisvesting, Rotterdam 2003.

Laman, Marc, ‘Amerikaanse invloeden in het oeuvre van de Rotterdamse architect J.P. Stok Wzn. (1862-1943), Jaarboek Monumentenzorg, (1993), 137-155.

Meffert, A. & R. Schook, G.N. Itz, stadsbouwmeester van Dordrecht 1832-1867, Delft/Dordrecht 1985.

Moritz, Ben, Jan Willem Bosboom: een Haags architect rond de eeuwwisseling, 's-Gravenhage 1981.

[p. 555]

Rouw, Kees, Sybold van Ravesteyn: Architect van Kunstmin en De Holland, Rotterdam 1988.

Verheul Dzn., J., De architect Jan Giudici 1746-1819, Rotterdam 1938.

Voogd, A., J. Verheul Dzn.: Architect-Rotterdam, Bussum/Delft 1916.

Zuid-Hollandse gemeenten

Alleblas, J., B. Jintes & P. Schotel, Was getekend: Dordrecht, Stad en omgeving vereeuwigd door leden van Pictura 1780-1960, Zwolle/Dordrecht 1988.

Andela, Gerrie & Cor Wagenaar (red.), Een stad voor het leven: Wederopbouw Rotterdam 1940-1965, Rotterdam 1995.

Baarda, F. & R. van Stek, Stadswandelgids Dordrecht: Vijf zwerftochten door heden en verleden, Amsterdam 1995.

Baudet, H, De lange weg naar de Technische Universiteit Delft, Den Haag 1992 (twee delen).

Berg, R. van den, Leerdam in de Gouden Eeuw, Ameide 1979.

Bosman, Th.E.A., C.M. de Bruijn & E. van Kammen (red.), Leven met het verleden, Gedenkboek honderd jaar ‘Oud-Dordrecht’ (1892-1992), Hilversum 1992.

Brand, M., Door de eeuwen, door Vianen, Een wandeling door de Lekstad, Vianen 2003.

Breugel, Anita van, Het dorp voorbij: Honderd jaar stedebouw en architectuur in Rijswijk, Rijswijk 1993.

Geurtsen, Rein, Locatie Zuidpoort Delft: stadsmorfologische atlas, Delft 1988.

Grootveld, Ronald & Botine Koopmans, Gebundeld verleden, Zoetermeer 1989.

Herwaarden, J. van, D. de Boer, F. van Kan & G. Verhoeven, Geschiedenis van Dordrecht, Dordrecht/Hilversum 1996-2000 (drie delen).

Hilkhuijsen, J.W.L., H.F. van Leeuwen & A.C.A. Wiechman-Oomens, De stad Delft: Cultuur en maatschappij van 1813 tot 1914, Delft 1992.

Hooimeijer, Fransje & Mariëtte Kamphuis, Het Waterproject: Een negentiende-eeuwse wandeling door Rotterdam, Rotterdam 2001.

Kamp, A.F. (red.), De Technische Hogeschool te Delft 1905-1955, 's-Gravenhage 1955.

Klerk, Arie de, Bouwen aan de Hofstad: De geschiedenis van het bouwtoezicht in Den Haag 1250-1900, in sociaal en cultureel perspectief, Delft 1998.

Laar, Paul van de, Stad van formaat: Geschiedenis van Rotterdam in de negentiende en twintigste eeuw, Zwolle 2000.

Lips, C.J.P., Wandelingen door Oud-Dordrecht, Zaltbommel 1974 (twee delen).

Raue, J.J., De stad Delft: Vorming en ruimtelijke ontwikkeling in de late Middeleeuwen, Delft 1982.

Ravesteyn, L.J.C.J. van, Rotterdam, Rotterdam 1924, 1933, 1948 (drie delen).

Schoor, Arie van der, Stad in aanwas: Geschiedenis van Rotterdam tot 1813, Zwolle 1999.

Spaander, I.V.T. & R.A. Leeuw (red.), De stad Delft: Cultuur en Maatschappij, Delft 1979, 1981, 1982 (drie delen).

Stamkot, B., Geschiedenis van de stad Gorinchem, Gorinchem 1982.

Storm, R.A., Op weg in Gorinchem, een tocht door zes eeuwen geschiedenis, Zaltbommel 2002.

Wallis de Vries, Gijs (red.), Krachtens de Bouwverordening: Bouw- en Woningtoezicht Rotterdam 1861-1986, Rotterdam 1986.

Kerkgebouwen en hun interieur, synagogen

Agt, J.F. van & E. van Voolen, Nederlandse synagogen, Weesp 1984.

Berghuis, Wiert J., Langs de oude Zuidhollandse kerken: Kuststrook en Rijnland, Baarn 1972.

Berghuis, Wiert J., Langs de oude Zuidhollandse kerken: Waarden en Eilanden, Baarn 1973.

Blankesteijn-Blees, G., Lijst van Nederlandse kerken 1945-1963, Amsterdam/'s-Gravenhage 1963.

Bogtman, R.W. e.a., Glans der Goudse glazen, Weert 1990.

Boissevain, C.F.C.G. & C.N. Nigten, De Grote- of Sint Jacobskerk van 's-Gravenhage, 's-Gravenhage 1987.

Deijk, Ada van, Romaans Nederland, Amsterdam 1994.

Dieleman, Anthonie e.a., Het Barbaraklooster: Eene selsaeme geschiedenisse, Delft 1991.

Glaudemans, Ronald e.a., De Jeruzalemkapel in Gouda, Gouda 1998.

Hartog, Elizabeth den, De oudste kerken van Holland: Van kerstening tot 1300, Utrecht 2002.

Herstel-De Koekoek, Lidewij, Van ankers, togen en karbelen: Over de architectuur van het Catharina Gasthuis en De Moriaan, Gouda 1987.

Hoogveld, C. (red.), Glas-in-lood in Nederland, 1817-1968, Zeist/'s-Gravenhage 1989.

Jensma, Th.W., De Grote of Onze Lieve Vrouwekerk van Dordrecht, Dordrecht 1983 en 1987 (twee delen).

Kalf, Jan, De katholieke kerken in Nederland, Amsterdam 1906-1912.

Rosenberg, H.P.R., De 19de-eeuwse kerkelijke bouwkunst in Nederland, 's-Gravenhage 1972.

Stades-Vischer, M.E., ‘De Grote of Onze Lieve Vrouwekerk te Dordrecht’, Bulletin KNOB, 88(1989), 14-25.

Terwen, J.J., ‘De ontwerpgeschiedenis van de Marekerk te Leiden’, in: Opus Musivum, Assen 1964.

The stained glass windows in the Sint Janskerk at Gouda, Amsterdam 1997-2002 (drie delen).

Torens, klokken en orgels

Besselaar, J.H., Torens van Nederland, Bussum 1972.

Kuile, E.H. ter, De torens van Nederland, Amsterdam 1946 (derde druk).

Nieuwenhoven, H.J. van, Klokkenvordering 1942-1943, Huizen 1996 (twee delen).

Nieuwkoop, Hans van & Jan Jongepier, Het historische orgel in Nederland, Amsterdam 1997-2004.

Openbare gebouwen

Eyffinger, Arthur, Het Vredespaleis, Amsterdam 1988.

Groningen, Catharina L. van, ‘Het stadhuis te Nieuwpoort in de Alblasserwaard’, Holland, (1993), 77-90.

Herpel, J.C., Het oude raadhuis van 's-Gravehage, 's-Gravenhage 1975-1979 (twee delen).

Lit, Robert van & Elke Pluijmen, Sint Sebastiaansdoelen: Haags Historisch Museum, Zwolle 1989.

Mekking, A.A.J. & F.J. Sleeboom, Het Stadsziekenhuis aan de Coolsingel te Rotterdam van W.N. Rose, s.l. 1972.

Mens, Noor, De architectuur van het psychiatrisch ziekenhuis, Wormer 2003.

Meyere, J.A.L. de en J.M.M. Ruijter, In en uit het stadhuis van Vianen, Vianen/Buren 1984.

Peet, Corjan van der & Guido Steenmeijer (red.), De Rijksbouwmeesters: Twee eeuwen architectuur van de Rijksgebouwendienst en zijn voorlopers, Rotterdam 1995.

Pelt, R.J. van & M.E. Tiethoff-Spliethoff (red.), Het Binnenhof: Van grafelijke residentie tot regeringscentrum, Dieren 1984.

Regt, Evelyn de, Mauritshuis: De geschiedenis van een Haags stadspaleis, 's-Gravenhage 1987.

Sarfatij, H., Het huis Scharlaken te Dordrecht, de oudste Lakenhal van de stad, vervolgens woonhuis en Waag (13de-16de eeuw), Bulletin KNOB, 93(1994), 41-52.

Schroor, Henk van de, Bedrijfspanden van post, telegrafie en telefonie in Nederland 1850-1915: Een typologisch onderzoek, Leiden 1999.

[p. 556]

Stades-Vischer, M.E., ‘Het stadhuis van Dordrecht’, Bulletin KNOB, 88 (1989), 26-29

Terwen, J.J., ‘Het Stadhuis van Hendrik de Keyser’, in: Delftse Studiën, Assen 1967, 143-170.

Kastelen, buitenplaatsen, parken en tuinen

Boer, Paul den, Het huys int Noorteynde: Het Koninklijk Paleis Noordeinde historisch gezien, Zutphen 1986.

Canneman, E.A. & L.J. van der Klooster, De geschiedenis van het kasteel Duivenvoorde en zijn bewoners, 's-Gravenhage 1967.

Cleverens, René, Paleis Lange Voorhout, Amsterdam 1994.

Dröge, Jan, Kasteel Endegeest, s.l. 1993.

Fölting, Hans, e.a., Buitenplaatsen in en om Den Haag, Zwolle 1992.

Janssen, H.J., J.M.M. Kylstra-Wielinga & B. Olde Meierink (red.), 1000 jaar kastelen in Nederland: Functie en vorm door de eeuwen heen, Utrecht 1996.

Loonstra, Marten, Het huijs int bosch: Het Koninklijk Paleis Huis ten Bosch historisch gezien, Zutphen 1985.

Meulenkamp, Wim, Follies: Bizarre bouwwerken in Nederland en België, Amsterdam/Antwerpen 1995.

Oldenburger-Ebbers, Carla S., Anne Mieke Backer & Eric Blok, Gids voor de Nederlandse Tuin- en Landschapsarchitectuur: Deel West. Noord-Holland, Zuid-Holland, Rotterdam 1998.

Schulte, A.G. (red.), Ruïnes in Nederland, Zwolle/Zeist 1997.

Stöver, Jos e.a., Kastelen en buitenplaatsen in Zuid-Holland, Zutphen 2000.

Zijlstra, Bonica, Nederlandse Tuinarchitectuur 1850-1940, Amsterdam/Zutphen 1991.

Woonhuizen, winkels, volkswoningbouw en hofjes

Burgers, Wibo (red.), Langs Leidse winkelpanden, Leiden 2003.

Dettingmeijer, Rob, Open Stad: planontwikkeling, stedebouw, volkshuisvesting en architectuur in Rotterdam tussen de twee Wereldoorlogen, Utrecht 1988.

Dettingmeijer, Rob, Volkshuisvesting in Rotterdam tussen de Wereldoorlogen, Rotterdam 1992.

Engelenhoven, A. van, ‘Het gotische huis “Den Witten Ancker”- Voorstraat 324’, in: Dordtse Huizen, In Bouwhistorisch Perspectief, afl. 01, maart 1998.

Engelenhoven, A. van, ‘De huizen aan de Mattensteiger’, in: Dordtse Huizen, In Bouwhistorisch Perspectief, afl. 2, juni 1998.

Engelenhoven, A. van, ‘“Het Steenen archief der monumenten”, Het laatmiddeleeuwse huis Grotekerksbuurt 5/7’, in: Dordtse Huizen, In Bouwhistorisch Perspectief, afl. 4, juli 1999.

Glaudemans, A.H.M. en Hoeve, J.A. van der, ‘De Berckepoort in Dordrecht, De praktische toepassing van bouwhistorisch onderzoek (ontleding) in het ontwerpproces’, Bulletin KNOB, 1995 156-162.

Groot, B.J. de, Twee eeuwen hofje van Van Aerden, Leerdam 1977.

Lunsingh Scheurleer, Th.H. e.a., Het Rapenburg, deel 1, Leiden 1986, 275-283.

Meischke, R., ‘De oude huizen van Den Briel’, Bulletin KNOB, 64(1965)2, 35-73.

Meischke, R. & H.J. Zantkuijl, Het Nederlandse woonhuis van 1300-1800, Haarlem 1969.

Meischke, R., H.J. Zantkuijl & P.T.E.E. Rosenberg, Huizen in Nederland: Zeeland en Zuid-Holland, Zwolle/Amsterdam 1997.

Meischke, R. & H.J. Zantkuijl, ‘De laatste oude huizen van Rotterdam, Haringvliet Zz’, Bulletin KNOB, 103(2004)1/2, 1-22.

Prak, Niels L., Het Nederlandse woonhuis van 1800 tot 1940, Delft 1991.

Verweij, M.S., Het hofje van Nieuwkoop te 's-Gravenhage: een ontwerp van Pieter Post (1608-1669), Utrecht 1992.

Boerderijen

Berends, G., Historische houtconstructies in Nederland, Arnhem 1996.

Cruyningen, P.J. van, ‘Schone welbetimmerde hofsteden’: Boerderijbouw in Zeeland van de tiende tot de twintigste eeuw, Utrecht 2002.

Cruyningen, Piet van e.a., Het Boerderijenboek, Zwolle 2003.

Hekker, R.C., ‘De ontwikkeling van de boerderijvormen in Nederland’, in: Fockema Andreae, S.J., E.H. ter Kuile & R.C. Hekker, Duizend jaar bouwen in Nederland, dl. 2. De bouwkunst na de middeleeuwen, Amsterdam 1957, 195-316.

Hekker, R.C., ‘Historische boerderijtypen’, in: Atlas van Nederland, 's-Gravenhage vanaf 1963, X-1.

Kok, Huib de, Boer en boerderij in de Alblasserwaard en de Vijfheerenlanden, Alblasserwaard-Vijfheerenlanden 2003.

Koldeweij, Eloy e.a. (red.), Boerenbedijvigheid: Voortgang en behoud, Zwolle/Zeist 2003.

Olst, E.L. van, Landelijke Bouwkunst: Zuid-Holland, Arnhem 1994.

Industrieel erfgoed en molens

Arends, G.J., Sluizen en stuwen: De ontwikkeling van de sluis- en stuwbouw in Nederland tot 1940, Delft 1994.

Bicker Caarten, A. e.a., Zuid-Hollands molenboek, Alphen aan den Rijn 1965.

Both, Jan (red.), Van meestoof tot Deltawerken: Industrieel Erfgoed op Goeree Overflakkee, Ouddorp 1999.

Bulthuis, Peter & Caroline Dijk, 50 jaar Groot Handelsgebouw, Rotterdam 2003.

Daalder, Remmelt, Jurr van Dalen, Wim de Leur & Siem Pama, Werkstad: 30 Industriële monumenten in Rotterdam, Rotterdam 1985.

Dalen, Jurr van e.a., Oud werk: Overzicht van industrieel erfgoed in Rotterdam, Rotterdam 1983.

Douma, C., Stationsarchitectuur in Nederland 1938-1998, Zutphen 1998.

Feis, B.R. & P. Nijhof, Bedrijfsmonumenten: Een verkenning van monumenten van bedrijf en techniek in Midden-Holland en West-Utrecht, Zwolle 1983.

Havelaar, J.J. & R.W. Spork, Met het oog op het industriële verleden: Drie wandelingen door het centrum van Den Haag, Den Haag 1989.

Houtzager, H.L. e.a. (red.), Delft over bruggen, Delft 1997.

Houwink, P., Watertorens in Nederland (1856-1915), Nieuwkoop 1973.

Keiman, R.S.M., Pie Rapportenreeks 35: Distilleerderijen, Zeist 1996.

Keuning, H.J. (samenstelling), De Vries Robbé & Co. 1881-1956, Gorinchem 1956.

Nijhof, P., Oude fabrieksgebouwen in Nederland, Amsterdam/Dieren 1985.

Paddenburgh, L. van & J.G.C. van de Meene, Spoorwegstations in Nederland: Van Outshoorn tot Schelling en Van Ravesteyn, Deventer 1981.

Prak, N. Luning, ‘De Van Nellefabriek te Rotterdam’, Bulletin KNOB, 69(1970)4, 123-136.

Rienks, H., Bruggen in de gemeente Delft, Delft 1994.

Romers, H., De spoorwegarchitectuur in Nederland 1841-1938, Zutphen 1981.

Smit, C.B.A. & H.D. Tjalsma (red.), Leids fabrikaat: Een stadswandeling langs het industrieel erfgoed, Utrecht s.a.

Stuvel, H.J., Grendel van Holland, Rotterdam 1961.

Veen, H. van der, Watertorens in Nederland, Rotterdam 1989.

Waning, J.I. van, Vertrouwen in Bouwen: De geschiedenis van vijf bouwende generaties Van Waning, Rotterdam 1992.

[p. 557]

Zwijnenberg, E., Het Nederlandse Molenbestand: Overzicht van alle nog aanwezige wind- en watermolens, rosmolens en hondenkarnen gerangschikt per provincie en alfabetisch op plaatsnaam, Alkmaar 1997 (tiende druk).

Verdedigingswerken

Brand, Hans & Jan Brand (red.), De Hollandse Waterlinie, Utrecht/Antwerpen 1986.

Bruijn, C.A. de & H.R. Reinders, Nederlandse vestingen, Bussum 1967.

Feitsma, W.A., Delft en haar Krijgsgeschiedenis, Rijswijk 1987.

Harft, P.E. & D. Harft, Noordwijk en Katwijk, de Atlantikwall 1940-1945, Eindhoven 2001.

Horsthuis, A, Wallen en Poorten, Geschiedenis van de Gorcumse vestingwerken, Gorinchem 1997.

Lambrechtsen-Van Essen, Ida Wietske, De stadspoorten van Leiden en stadsbouwmeester Willem van der Helm (ca. 1628-1675), Utrecht 1994.

Rolf, Rudi, Bunkers in Nederland, Den Helder 1982.

Roy van Zuydewijn, N. de, Verschanste schoonheid, Amsterdam 1977.

Sneep, J., H.A. Treu & M. Tydeman (red.), Vesting: Vier eeuwen vestingbouw in Nederland, 's-Gravenhage 1982.

Stichting Menno van Coehoorn, Atlas van historische vestingwerken in Nederland, s.a. s.l.

Visser, H.R. & J.S. van Wieringen, Kazematten in het Interbellum, Amsterdam/Utrecht 2002.

Kleine monumenten en straatmeubilair

Baaij, Hans, Rotterdam: Beeldengids centrum, Rotterdam 2001.

Becker, Jochen, Hendrick de Keyser: Standbeeld van Desiderius Erasmus in Rotterdam, Bloemendaal 1993.

Beerman, Mirjam, Frans van Burkom & Frans Grijzenhout, Beeldengids Nederland, Rotterdam 1994.

Brouwer, T., Grenspalen in Nederland, Zutphen 1978.

Brouwer, T., Stoepen, stoeppalen, stoephekken, Zutphen 1985.

Ex, Nicole & Frits Scholten, De prins en De Keyser: Restauratie en geschiedenis van het grafmonument voor Willem van Oranje, Bussum 2001.

Begraafplaatsen

Hert, H. van der, ‘De Israëlische begraafplaats aan de Achterweg’, in: De verdwenen Mediene Dordrecht, Dordrecht 1995.

Hulsman, Rita & Jannes H. Mulder, Begraven in Rotterdam en omstreken, Rotterdam 1999.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Alblasserwaard & Vijfheerenlanden, Soesterberg/Rotterdam 2001

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Den Haag, Rotterdam 2001.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Drechtsteden, Soesterberg/Rotterdam 2002.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Midden-Holland, Soesterberg/Rotterdam 2002.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Regio Rotterdam, Rotterdam 2002.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Hoekse Waard & Goeree-Overflakkee, Soesterberg 2003.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Delft & Westland, Soesterberg 2003.

Hulsman, Rita, Funeraire cultuur: Voorne-Putten, Rotterdam 2003.

Kamphuis, Mariëtte, De stad en de dood: Algemene Begraafplaats Crooswijk, Rotterdam 1828-2000, Rotterdam 1999.

Püttmann, Francine e.a., De joodse begraafplaats aan de Scheveningseweg in Den Haag: Geschiedenis en restauratieverslag, Den Haag 1992.

Raak, Cees van, Dodenakkers: Kerkhoven, begraafplaatsen, grafkelders en grafmonumenten in Nederland, Amsterdam/Antwerpen 1995.

Stal, C.J.J. & H.P.R. Rosenberg, De R.K. Begraafplaats St. Petrus Banden aan de Kerkhoflaan in Den Haag: Geschiedenis en architectuur, Den Haag 1994.

Termen en begrippen

Haslinghuis, E.J. & H. Janse, Bouwkundige termen: Verklarend woordenboek der westerse architectuur- en bouwhistorie, Leiden 2001 (vierde druk).

Mohr, A.H., Vestingbouwkundige termen, Zutphen 1983.

Zwiers, L. (red.), Bouwkundig woordenboek, Amsterdam s.a. De bouwkundige termen worden in de tekst zoveel mogelijk gebruikt overeenkomstig de gangbare terminologie in de provincie of de regio.