Langeraar
(gemeente Ter Aar)
Ontginningdorp, ontstaan in de middeleeuwen. De ontginningsas wordt gevormd door de Langeraarseweg. Het gebied ten zuidoosten van Langeraar werd in de 18de en 19de eeuw uitgeveend, waarna de Langeraarsche Plassen ontstonden. Aan de westzijde kwam in 1865 de Wassenaarse Polder tot stand.
De
R.K. St.-Adrianuskerk (bij Langeraarseweg 90) is een driebeukige basilicale kruiskerk voorzien van een vijfzijdig gesloten koor met zijkapellen, een hogere achtzijdige viering en een toren van drie geledingen met spits met frontalen. Deze neogotische kerk verrees in 1901-'02 naar ontwerp van J.L. Meester en J. Scheepens en verving een voorganger uit 1842. Het interieur wordt gedekt door kruisribgewelven en een stergewelf (viering). F.A.M. Loots maakte diverse muurschilderingen (1913-'14). Tot de inventaris behoren dertien door W.H. van der Wall vervaardigde, wit geschilderde, beelden van St.-Adrianus en de apostelen (18de eeuw). Verder zijn er een Maria-altaar en een Adrianusaltaar (beide 1857), een Ypma-orgel (1854), een door L.I. Stracké vervaardigd hoofdaltaar (circa 1900) en een neogotische preekstoel van J.P. Maas (1911). De
pastorie (Langeraarseweg 90) is eveneens ontworpen door Meester en Scheepens.
Langeraar, R.K. St.-Adrianuskerk, plattegrond
Het
kerkhof heeft een hek uit 1910.
Het voorm. R.K. St.-Anthoniusgesticht (Langeraarseweg 82) is een tweelaags dwars pand met een tot topgevel opgetrokken middengedeelte en een driezijdige uitbouw met trapgevel. Het werd in 1911-'12 gebouwd als liefdesgesticht annex meisjesschool naar ontwerp van C.L.M. Robbers.
Boerderijen. Waardevolle langhuisboerderijen zijn Langeraarseweg 73 (begin 19de eeuw) en Langeraarseweg 120, waarvan de stal van circa 1800, het voorhuis uit 1885 en zomerhuis uit 1920 dateren.
Langeraar, R.K. St.-Adrianuskerk