Honselersdijk
(gemeente Westland)
Honselersdijk, Nederhof (1978)
Dijkdorp in het Westland, nabij de plaats waar het middeleeuwse ‘Huis Honsel’ lag, dat in 1612 in het bezit kwam van prins Frederik Hendrik. Honselersdijk ligt in een door de glastuinbouw gedomineerd gebied.
De R.K. kerk O.L. Vrouwe van Goede Raad (Dijkstraat 23) is een driebeukige kerk met driezijdig gesloten koor en een ongelede toren met achtzijdige spits. Naar een ontwerp met neogotische details van N. Molenaar jr. kwam deze kerk tot stand in 1927-'28; het koor is gewijzigd in 1972-'73. De pastorie (Dijkstraat 25) dateert uit 1907, toen in een oude veilinghal de eerste (nood)kerk werd ingericht.
De (Geref.) Rehobothkerk (Dijkstraat 5) is een rond 1950 verbouwde kruiskerk uit 1923 met dakruiter. Als pastorie dient het middenganghuis Landzicht (Endeldijk 3) uit 1851. Het Nederhof (Hofstraat 29-33) is een U-vormig classicistisch eenlaagspand voorzien van hoekpaviljoens (met mezzanino) en ingangspartij met aan beide zijden een fronton. Het werd in 1640-'44 in opdracht van Frederik Hendrik gebouwd nadat het oude Huis Honsel in 1621-'31 was vervangen door het nieuwe paleis Honselaarsdijk (gesloopt 1815). Aan de andere zijde daarvan verrees in 1643 het vergelijkbaar U-vormige domeinkwartier (gesloopt 1756). Het bestek voor het Nederhof werd opgesteld door Bartholomeus Drijffhout, het ontwerp wordt toegeschreven aan Jacob van Campen. In 1756 heeft men de vleugels van het Nederhof ingekort, waarbij een door Pieter Post in 1644 ontworpen uitbreiding met kapel verdween. Van 1829 tot 1875 diende het Nederhof als school en daarna tot 1912 als bewaarschool. Bij een ingrijpende restauratie in 1976 zijn de hoekpaviljoens herbouwd.
Woonhuizen. Rond 1880 verrees het eclectische middenganghuis Molenlaan 8 met hoger opgetrokken middenrisaliet. Een zakelijk-expressionistisch vormgeving hebben de villa's Dijkweg 153 en Nieuweweg 69-71 uit circa 1930.
De voorm. herberg ‘'t Hof’ (Hofstraat 62) stamt uit 1706, maar kreeg het huidige aanzicht rond 1867 toen zij de burgemeesterswoning werd.