Hellevoetsluis, Landshuis (1989)
aan Pieter Post. Bij een midden-19de-eeuwse verbouwing heeft men de gevel gepleisterd. Het in 1951 als raadhuis in gebruik genomen gebouw is ontpleisterd bij de restauratie in 1963-'67 onder leiding van J. Kruger. Binnen bevinden zich een fraaie classicistische schoorsteenmantel met het wapen van Holland, enkele kleinere schouwen en een voorhuis met rijk gesneden trapportiek met daarin onder andere borstbeelden van Minerva en Mercurius.
Het linker bijgebouw (Oostzanddijk 24-26), nu Ruyterhuis genoemd, werd in 1662-'64 gebouwd als geweer- en werkmagazijn. Sinds 1984-'85 is het opgenomen in het erachter gelegen gemeentekantoor. Het in 1661 opgerichte rechter bijgebouw (Oostzanddijk 20) diende als waag (begane grond) en tot 1686 tevens als kerk. De bijgebouwen zijn ook in 1963-'67 gerestaureerd en ontpleisterd.
Het voorm. admiraliteitsmagazijn (Oostkade 8-14) [10] is een fors wit gepleisterd drielaags pand met attiek, gebouwd in 1654 als magazijn; aan de achterzijde heeft het een lange vleugel als logementsgebouw. Niet in het landshuis, maar hier logeerde prins Willem III in 1688 aan de vooravond van zijn glorieuze overtocht naar Engeland. Na een ingrijpende verbouwing werd het gebouw in 1872 tot marinehospitaal ingericht. Na de sluiting hiervan (1915) volgde een verbouwing tot wooneenheden.
Overige militaire gebouwen. Het uit 1822 daterende poortwachtershuis (Opzoomerlaan 126) [11] is een langgerekt eenlaagspand met bakstenen arcade op eenvoudige pijlers. Behouden bleven ook enkele rond 1850 opgetrokken garnizoensbarakken (Opzoomerlaan 1-13) [12]. Het hoekpand kwam in 1894 in gebruik als postkantoor en werd daartoe opgehoogd en in 1907 van een portaal voorzien. Rond 1995 is het tot appartementen verbouwd. Voor de opslag van onderstellen van kanonnen bouwde men in 1866 de affuitloods (Opzoomerlaan 113) [13] als een langgerekt eenlaagspand met grote deuren aan de kopse zijde. Geheel in gewapend beton uitgevoerd is het mijnenmagazijn (Strijtse Zeedijk 4) [14] uit 1914.
Het Tromphuis (Gallasplein 3) [15] is een wit gepleisterd U-vormig tweelaags gebouw met eclectische details, gebouwd rond 1860 als officierskantine annex sociëteit.
De voorm. machinistenschool (Industriehaven 1-3) [16] kwam in 1877 tot stand als een eenlaags gebouw met eclectische details, een langgerekt fronton en gepleisterde lisenen.
Woonhuizen. Diverse panden aan de Oostkade hebben nog een 17de-eeuwse kern, zoals
Oostkade 26,
52 en
54. Het laatstgenoemde heeft een winkelpui uit circa 1875. De winkelpui van
Oostkade 28 is uit 1895. Het
Hellevoetsluis, Droogdok
gepleisterde 18de-eeuwse huis
Oostkade 16 bezit een brede dakkapel met fronton. Het forse tweelaags pand
Oostzanddijk 1 werd in de 17de eeuw gebouwd als ‘Kielmagazijn’ en rond 1840 verbouwd tot een wit gepleisterde burgemeesterswoning. Rond 1880 gebouwd zijn
Kerkstraat 22 en het met eclectische details uitgevoerde woonhuis annex café
Kerkstraat 24.
Het marinedok (Industriehaven ong.), ook ‘Het Groote Dok’ genoemd, werd in 1628 aangelegd als verlenging van de haven en diende voor de winterberging van oorlogsschepen. De tussen dok en haven gebouwde sluis werd in 1671 vergroot en in 1802 verbreed. De in 1881 over de sluiskom gelegde dubbele ijzeren draaibrug [17] werd geleverd door de firma ‘De Prins van Oranje’. De timmerwerf en de magazijnen aan de westzijde zijn later vernieuwd. De voorm. kuiperij annex grootmagazijn (Industriehaven 8-12) [18] dateert in de kern uit 1786 en kreeg rond 1860 deels een verdieping, terwijl het tweelaagse deel werd opgehoogd. Sinds 1963 huist hier het brandweermuseum. De met eclectische details uitgevoerde toegangspoort [19] aan de westzijde is uit circa 1880.
Het stenen droogdok (Industriehaven 50) [20] vormde het belangrijkste onderdeel van een plan dat waterbouwkundige Jan Blanken in 1798 opstelde ter verbetering van het marinedok. Voor het
Auteursrechtelijk beschermd
