Monumenten in Nederland. Limburg

Rijckholt
(gemeente Eijsden)

Dorp, ontstaan in de vroege middeleeuwen in het dal van de Maas. Vanaf de 12de eeuw was het een Vrije Rijksheerlijkheid en van de 16de eeuw tot 1794 een Rijksbaronie. Rijckholt ontwikkelde zich in de 19de eeuw tot een wegdorp aan de weg van Maastricht naar Luik.

Kasteel Rijckholt (Kasteelstraat 15) ligt op een dubbel omgracht terrein. Het oudste deel wordt gevormd door een (ingebouwde) 14de-eeuwse vierkante woontoren, waarvan de plaats herkenbaar is door het hoger opgaande tentdak. Het in 1485 verwoeste kasteel werd in 1489 herbouwd door de heer van Vlodrop. Nadat het kasteel in 1683 in bezit was gekomen van de Luikse glasfabrikant Jean-Maximilien van Bounam (de Bonhomme) verrees de huidige hoofdvleugel.

Rijckholt, Kasteel Rijckholt

[p. 296]

Zijn zoon Jean-Baptiste liet tussen 1701 en 1735 het huis moderniseren en twee haakse vleugels met helmdak aanbouwen. Van de kapel in de linkervleugel resteert een stucplafond met de monogrammen van Jean-Baptiste van Bounam en zijn vrouw Maria-Barbara de Moffarts.

Het koetshuis dateert evenals de twee hekpijlers met pijnappelbekroningen en wapenschilden uit het begin van de 18de eeuw. Het jachthuis (Kooiestraat 3) is een rijzig pand met forse kap in chaletstijl, gebouwd rond 1920 in opdracht van A.H. Regout.

De R.K. kerk O.L. Vrouwe Onbevlekt Ontvangen (Rijksweg 186) is een eenbeukige kerk met zijkapellen, gebouwd in 1882 als kloosterkerk van de Franse paters dominicanen uit Lyon. De huidige neogotische gevel met portaal en zijkapellen kwam in 1921 tot stand. In 1956 nam men de kerk in gebruik als rectoraatskerk. Het klooster is in 1979 gesloten.

Het klooster ‘Huize Immaculata’ (Voerenweg 17-19) is een fors complex met neogotische details, gebouwd in 1912 voor de zusters dominicanessen. Vanaf 1923 werd het uitgebouwd tot een kloostercomplex van de Maastrichtse Zusters onder de Bogen (St. Carolus Borromeus).

Het woonhuis Steenstraat 1 is een mergelstenen pand op bakstenen plint, gebouwd in de tweede helft van de 18de eeuw.

Boerderijen. De 18de-eeuwse gesloten mergelstenen hoeve Rijksweg 187 heeft begin 19de eeuw aan de straatzijde een bakstenen gevel gekregen. Het woongedeelte is gedateerd ‘1804’; de inrijpoort ‘1819’. De café-boerderij Het Oude Tolhuis (Rijksweg 195) is een gesloten hoeve uit 1874.