Holtum, Kasteel Wolfrath
(1888), een door Joh. Kayser ontworpen hoofdaltaar met vleugels (1888) en een door de Gebr. Dehin vervaardigde geelkoperen communiebank (1896; 1937 uitgebreid). Verder zijn er enkele hardstenen grafzerken, waaronder die van Anna Vos († vóór 1571) en Margaretha Vos van Holtum († 1579), een grafzerk uit 1643 met het alliantiewapen Bentinck-Weix en enkele 17de- en 18de-eeuwse grafzerken van de familie Van Westrum.
Op het ommuurde kerkhof staat een baarhuis uit 1901, ontworpen door Joh. Kayser. Tegen de kerk zijn enkele grafzerken geplaatst, aan de zuidzijde van P.P. van Gorkum († 1882) en jkvr. Eugenia C.A. Kerens van Wolfrath († 1904) en aan de noordzijde een grote, sterk afgesleten grafzerk van Theodorus heer van Westrum in Holtum en Alfens († 1658).
De pastorie (Kloosterstraat 19) is een wit gepleisterd herenhuis met mergelstenen ingangsomlijsting, oorspronkelijk gebouwd in 1784-'85 en verbouwd in 1890-'93. Het huidige aanzicht kreeg het huis bij de restauratie in 1953-'54.
Kasteel Wolfrath (Wolfrath 1) wordt voor het eerst vermeld in 1386 en tot in de 17de eeuw genoemd als hoeve of huis. Het huidige, op een omgracht terrein gelegen, onderkelderde haakvormige herenhuis met vierkante hoektoren kwam in 1628 tot stand voor Philip Hendrik Bentinck. Mogelijk is de bouw reeds gestart in 1615 in opdracht van zijn vader, Maarten Bentinck. De hoektoren wordt bekroond door een achtzijdig klokvormig helmdak met topkoepeltje. Het gebouw heeft deels nog hardstenen kruis- en tussendorpelkozijnen. Boven de in hardsteen omlijste ingangspoort bevinden zich in nissen drie vergulde bollen als bekroning. De grote zaal is voorzien van een balkenzoldering, een natuurstenen schouw uit 1628 met kariatidenpilasters, leeuwenconsoles en wapenschilden. De kleine zaal heeft een balkenzoldering en een stucversiering uit 1634 in de vorm van medaillons met barokke ornamenten en afbeeldingen van Latijnse kerkvaders. Verder bevat het huis enige schoorsteenmantels in late Lodewijk XVI-stijl, een ionische zuilenschouw met leeuwenkoppen, en stucversieringen en stucplafonds uit 1802.
Een gemetselde boogbrug uit 1873, met het wapenschild van de familie Kerens, leidt naar de omgrachte voorburcht. Hier bevindt zich de U-vormige nederhof uit de jaren 1657-'63. Links in de middenvleugel staat een poorttoren met mergelstenen hoekblokken en een ingezwenkt schilddak. Aan de veldzijde is boven de doorgang het alliantiewapen Bentinck-Van Breyll (1663) aangebracht en aan de hofzijde van de zuidoostvleugel een cartouche-nis met madonnabeeldje (1657).
De
parkaanleg bestaat uit een in oorsprong vroeg-18de-eeuwse formele structuur van een dubbel omgrachte plaats, met aangrenzend een eveneens binnen de grachten gelegen kleine landschappelijke aanleg uit het begin van de 19de eeuw. Buiten de grachten bevinden zich een oude oprijlaan met linden, een weiland met Grand Canal en aangrenzend een sterrenbos met een op de as van het kanaal gerichte middenlaan. Deze
Holtum, Kasteel Wolfrath, poortgebouw
vroeg 18de-eeuwse structuur heeft men in de 19de eeuw in etappes uitgebreid in formele stijl.
Huize Holtum (Grote Dries 1) was van oorsprong een boerenhoeve, die voor het eerst wordt vermeld in 1354. Het huidige omgrachte herenhuis is een onderkelderd blokvormig pand met een zadeldak tussen topgevels. De onderbouw, voorzien van tongewelven en schietgaten in de verbrede voet, dateert mogelijk uit de 16de eeuw. De linkerzijgevel en linkerachtergevel dragen de jaartalankers ‘1633’. De voorgevel met fronton en de dakruiter zijn rond 1800 te dateren. De vensters hebben natuurstenen omlijstingen. In het interieur bevindt zich een 17de-eeuwse schouw met kariatiden (hermen). De binnendeuren en de eiken voordeur zijn uit 1777. Aan weerszijden van het voorplein staan twee bouwhuizen, die begin 19de eeuw zijn gebouwd ter vervanging van een poortgebouw. Het linker bouwhuis is een woning met schuur, het rechter een stalgebouw voorzien van een open voorhal met ronde bakstenen pijlers.
Woonhuizen. Het voorm. bakkershuis Martinusstraat 20 werd gebouwd in 1853-'85 als pastorie en heeft de vorm van een gesloten hoeve met een blokvormig woonhuis met hardstenen vensteromlijstingen en een inrijpoort. Het in 1885 gebouwde dwarse huis Martinusstraat 30 heeft een neorenaissance-detaillering in geglazuurde baksteen. Huize Eugenia (Eugeniahof 14) is een blokvormig herenhuis met late neorenaissance-
Auteursrechtelijk beschermd