Afferden
(gemeente Bergen)
Dorp aan de Maas, gelegen aan de weg van Nijmegen naar Venlo. De heerlijkheid Afferden wordt al in 1176 vermeld. De parochie werd in 1275 opgericht. De aan de rivier gelegen oude burcht werd in de 16de eeuw verwoest. Afferden en Blijenbeek vormden vanaf 1540 één heerlijkheid, die in 1648 onderdeel werd van Spaans Gelre, in 1713 aan Pruisen kwam en in 1815 bij Nederland werd gevoegd. Het in 1944-'45 zwaar beschadigde dorp is na de oorlog ten oosten van de rijksweg uitgebreid.
De R.K. St.-Cosmas en Damianuskerk (Mgr. Frederiksplein 4) is een driebeukige basilicale kruiskerk met recht gesloten koor, dakruiter en - op enige afstand - een geheel in ijzeroer gebouwde romaanse toren van drie geledingen met tentdak. De toren resteert van de ter plaatse in het laatste kwart van de 13de eeuw gebouwde kerk. De middelste geleding van de toren is versierd met lisenen en rondbogen. De in de 15de eeuw vernieuwde kerk werd in 1944 zwaar beschadigd en is vervolgens gesloopt. Naar plannen van J.H.J. Kayser ontpleisterde men in 1958 de toren en verrees in 1957-'58 de huidige kerk. In de stalen dakruiter hangt een door Johannes van Trier gegoten klok (1653). Tot de inventaris behoort een barok altaar (midden 17de eeuw), met zeven laat-gotische albasten panelen (midden 15de eeuw), die waarschijnlijk in 1661 zijn geschonken door Dirk Schenck van Nideggen en Anna Margaretha van Nassau Cortenbach Grimhuizen. De pastorie (Dorpsstraat 60) is een laat-19de-eeuws, sober blokvormig pand met middenrisaliet.
De Mariakapel (Langstraat 1) bestaat uit een in 1606 gebouwde kleine kruisvormige kapel met dakruiter en een in 1909 aangebouwde grote zeszijdige neogotische kapel met lantaarn, uitbouw en portaal. De kleine kapel bevat een houten altaartje met vier getorste zuiltjes en een schelpnis voor het beeld van Maria van Smarten. De naastgelegen R.K. begraafplaats heeft een toegangspoort met geblokte pilasters en metalen engelen (1849).
De
windmolen ‘Nooit Gedacht’
Afferden, Mariakapel
(Rimpelt 20) is een bergmolen met ronde gepleisterde stenen romp en een met dakleer beklede kap. De in 1886 gebouwde molen werd in 1944 opgeblazen. Bij de herbouw in 1957-'58 gebruikte men onderdelen van de windmolen ‘Sint Joseph’ uit Venray-Heide. Toen is ook een bakstenen opslagruimte gebouwd in de molenberg. De laatste restauratie is uitgevoerd rond 1990.
De
ruïne van kasteel Bleijenbeek (bij Bleijenbeek 10) ligt op een omgracht terrein ten oosten van Afferden. Rond 1390 ontstond hier een versterkte, omgrachte boerderij met vierkante toren. Wynant Schenck liet de toren vervangen door een tweelaags woontoren en liet een ringmuur bouwen. Een in de 16de eeuw toegevoegde ronde toren werd bij een beschieting in 1579 verwoest. Rond 1688 werd het kasteel ingrijpend verbouwd in classicistische stijl en in 1704 volgde de bouw van een kapel aan de noordzijde. Van het in 1945 verwoeste kasteel bleef de huidige,
Afferden, Ruïne kasteel Bleijenbeek
gedeeltelijk begroeide, ruïne over.
Het stuw- en sluiscomplex in de Maas (Nieuwe Stuwweg 1), ten noordwesten van Afferden, werd in 1929 gebouwd in het kader van de Maaskanalisering. Het centrale deel van de stuw bestaat uit twee portaalvormige afvoeropeningen met zogeheten stalen ‘Stoneyschuiven’. De noordelijk gelegen scheepvaartopening heeft stalen wielschuiven, die bij hoog water weggehaald kunnen worden. In de opgestuwde situatie maakt de scheepvaart gebruik van de zuidelijk gelegen dubbele schutsluis.
Siebengewald. Dit dorp ten oosten van Afferden is ontstaan in de late middeleeuwen en hoort sinds een grenscorrectie in 1818 bij Nederland. De inwoners kerkten tot 1823 in de kapel van het nabijgelegen klooster Gaesdonck (D), maar kregen in 1863 een eigen parochie. De bebouwing van het in 1945 zwaar verwoeste dorp concentreerde zich na de oorlog bij de Nieuwe Weg. Het voorm. Liefdesgesticht (Kloosterweg 13-15), gebouwd in 1928 voor de Zusters van O.L. Vrouwe van Tegelen, is een tweelaags pand met expressionistische details en een middenrisaliet met puntgevel. Ter vervanging van de in 1945 verwoeste kerk uit circa 1865 kwam in 1955-'56 de huidige R.K. St.-Josephkerk (Boterdijk 2) tot stand, een forse moderne kruiskerk met terzijde een vrijstaande, ongelede toren. Opvallend aan deze door P.W. Lerou ontworpen, belangrijke wederopbouwkerk zijn de door betonnen traceringen gelede lichtstroken boven de zijbeuken en de in beton met ronde gaten uitgevoerde veelhoekige apsis.
Siebengewald bij Afferden, R.K. St.-Josephkerk