Monumenten in Nederland. Drenthe

Zuidvelde
(gemeente Noordenveld)

Esdorp, ontstaan in de middeleeuwen op hoger gelegen zandgronden als een dochternederzetting van Norg. Het dorp bezit een zeer grote, langgerekte brink - beweid door Drentse heideschapen - met beekje. Zuidvelde is een beschermd dorpsgezicht.

Boerderijen. In Zuidvelde staan enkele zeer interessante boerderijen. De hallenhuisboerderij Asserstraat 78 heeft een onderschoer, een bijschuur met schaapskooi en een onderkelderde aanbouw bij het woonhuis. De kern wordt gevormd door een aantal uit circa 1570 daterende gebinten in het schuur- en het woonhuisgedeelte. Een oorspronkelijk vrijstaande, deels met kloostermoppen opgetrokken, spijker werd in 1700 door middel van een nieuw tussenvertrek verbonden met het voorhuis en ingericht als opkamer met kelder. De datum van deze verbouwing is vastgelegd in een balk van de opkamervloer. Het interieur van de boerderij bevat twee schouwen, een bedstedenwand uit 1700 en een in de eerste helft van de 19de eeuw beschilderde schouwboezem. Mogelijk eind 18de eeuw heeft men de stal verlengd en uitgebreid met de dwars geplaatste bijschuur, die later onder één dak is gebracht met de in 1810 gebouwde schaapskooi. Sinds de restauratie in 1963

Zuidvelde, Boerderij Asserstraat 89 (1980)

is het complex in gebruik als woonhuis. De boerderij Asserstraat 89 heeft een oplopende noklijn van woonhuis naar schuurgedeelte (kameelrug). Deze rond 1660 door de familie Pelinck gestichte boerderij was aanvankelijk georiënteerd op de Reeweg, maar werd twee eeuwen later deels afgebroken en aan de achterzijde voorzien van een woonhuisgedeelte gericht op de Brink. De hallenhuisboerderijen Brink 1, met dwarsdeel en twee zijbaanders, en Brink 2, met achterbaander en grote aangebouwde houten bijschuur, dateren uit de 18de eeuw. Boerderijen uit het begin van de 19de eeuw zijn: Asserstraat 76, met zijbaander en topgevel, Asserstraat 85, met achterbaander in onderschoer, topgevel en later aangebouwde houten bijschuur, Asserstraat 87 en Asserstraat 93 (circa 1850); de laatste twee met een smaller woonhuisgedeelte met topgevel.