Uffelte
(gemeente Westerveld)
Esdorp, ontstaan op een zandrug en voor het eerst vermeld in 1040. Vanaf 1048 was het lange tijd in bezit van het kapittel van St. Pieter te Utrecht. Het dorp heeft twee grote essen - de Noordesch en de Westeres - en aan de Dorpsstraat een brink. Vanaf circa 1850 is Uffelte met name in de richting van en langs de Drentsche Hoofdvaart en de daarlangs lopende rijksweg Meppel-Assen uitgebreid.
De Herv. kapel (Schoolstraat 5) is een recht gesloten zaalkerk met dakruiter, gebouwd in 1910 naar ontwerp van O.M. Meek.
Boerderijen. In Uffelte staan enkele in aanleg 18de-eeuwse hallenhuisboerderijen met dwarsdeel, zoals Schapelsteeg 9 met de jaartalankers ‘1786’ en de in 1893 verbouwde en in 1982 gerestaureerde boerderij Dorpsstraat 5. De uit het begin van de 19de eeuw daterende boerderij Dwarsweg 2 heeft nog een lemen wand tussen het woon- en het bedrijfsgedeelte en verder een deels met geknoopt riet beklede bijschuur. Andere 19de-eeuwse hallenhuisboerderijen met dwarsdeel zijn: Dorpsstraat 11 (1818), Dorpsstraat 7 met twee dwarsdelen, Noter Cour (Kippenburgweg 4; circa 1880), Dorpsstraat 19 (circa 1880), Dorpsstraat 13 (circa 1885) en Reewyck (Westeinde 6; circa 1890). Iets jonger zijn Dwarsweg 5 (circa 1900), met dwars geplaatst voorhuis, en Dorpsstraat 3 (circa 1925). Van de voorm. coöperatieve zuivelfabriek ‘Algemeen Belang’ (Rijksweg 29) is een gedeelte van het oorspronkelijke gebouw uit 1908 behouden. De overige gebouwen van dit complex dateren van na 1940.
De
Uffeltersluis in de Drentsche Hoofdvaart (Nieuwlandenweg 3) is een
Uffelte, Boerderij Dorpsstraat 7
schutsluis uit 1892 met houten sluisdeuren. Bij de sluis staan een pompgebouw met elektrisch gemaal (1925) en een modern pompgebouw (circa 1950).
Auteursrechtelijk beschermd