Kolderveen
(gemeente Meppel)
Wegdorp, ontstaan in de 14de eeuw op een zandrug als randveenontginning. De huidige bebouwing ligt iets noordelijker dan de oorspronkelijke nederzetting, waarvan alleen de kerk is blijven staan. Met het verder opstrekken van de ontginning kwam ten noorden van Kolderveen een tweede bebouwingslint tot ontwikkeling langs de Kolderveense Bovenboer.
Kolderveen, Herv. kerk (1976)
De Herv. kerk (Kolderveen 47) is een eenbeukige, driezijdig gesloten kerk voorzien van een toren van drie geledingen met piramidedak. De toren dateert in de kern mogelijk uit de late 14de eeuw. In de toren hangt onder meer een in 1697 door Pieter Vermaten gegoten (nu gescheurde) klok. De huidige gotische kerk was in 1471 gereed. De huidige kerkkap stamt echter uit het tweede kwart van de 16de eeuw. Bij een restauratie in 1972-'74 heeft men de nissen in de toren en het houten portaal aan de noordzijde van de kerk gereconstrueerd. Het interieur wordt gedekt door een houten tongewelf. De kerk bezit een 12de- of 13de-eeuwse rood zandstenen sarcofaagdeksel dat als altaarsteen is gebruikt en een altaarsteen die is hergebruikt als grafsteen voor Femmien Wolters († 1612). Tot de inventaris behoren een preekstoel (begin 18de eeuw), een overhuifde herenbank van de familie Van Paasloo (tweede helft 18de eeuw), een bij de restauratie gecompleteerd doophek (eerste helft 19de eeuw) en een in 1869 door P. van Oeckelen gebouwd orgel. Verder bevindt zich in de kerk een gedenksteen voor Thijs van Urk († 1890). Uit zijn nalatenschap zijn de beukenlaan (Thijs van Urklaan) naar de kerk, het toegangshek en de rond 1920 opgetrokken kosterswoning (Kolderveen 45) bekostigd. In de pastorie ‘De Beukenhof’ (Kolderveen 58) uit 1933 is de stichtingssteen van de uit 1861 daterende voorganger ingemetseld.
Boerderijen. In Kolderveen staat een aantal boerderijen met een 18de-eeuwse kern, zoals de statige boerderij Kolderveen 24 met een dwars geplaatst, deels onderkelderd, dubbel voorhuis met ingangsomlijstingen uit het midden van de 18de eeuw. Inwendig zijn oude bedstedenbetimmeringen en betegelde wanden aanwezig. Het woongedeelte van de boerderij Kolderveen 46 draagt de jaartalankers ‘1769’; het haaks aangebouwde bedrijfsgedeelte is jonger. Uit de tweede helft van de 19de eeuw dateren de met een dwarsdeel uitgevoerde hallenhuisboerderijen Kolderveen 43 (circa 1855), Kolderveen 70 (circa 1860), Kolderveen 9 (circa 1860), met deels onderkelderd dwars voorhuis, Kolderveen 64 (circa 1860), eveneens deels onderkelderd en met twee dwarsdelen, Kolderveen 55
Auteursrechtelijk beschermd