Ochten
(gemeente Echteld)
Dorp, ontstaan op een oeverwal van de Waal. De dorpsbebouwing volgt de richting van de oeverwal, met haaks daarop enkele straten. De bebouwde kom is in de Tweede Wereldoorlog grotendeels verwoest. Na de wederopbouw in 1946-'48 in de trant van de Delftse School breidde de dorpskern zich in noordelijke richting verder uit.
De Herv. kerk (Kerkstraat 1) is een rond 1950 gebouwde forse zaalkerk voorzien van een toren van twee geledingen met betonnen klokkenstoel en tentdak. In de toren hangt een door Peter en Johan van Trier gegoten klok (1643). Tegen de zijgevel staat een grafzerk van Hendrik van Beynhem (†1605). Beide objecten zijn afkomstig van de in de oorlog verwoeste voorganger.
Het raadhuis (Molendam 30), een onderkelderd hoofdgebouw met traptoren en flankerende lagere vleugels, is in 1951-'52 gebouwd naar ontwerp van J. Evers in de trant van de Delftse School. In de schuin geplaatste rechtervleugel is de brandweerkazerne ondergebracht.
Woonhuizen. Tot de bewaard gebleven oudere dorpsbebouwing behoren de laat-19de-eeuwse, maar recent uitgebreide, landarbeiderswoning 't Kuiltje (Waaldijk 17) en de arbeiderswoningen Ambachtstraat 30-34 (circa 1915) en Ambachtstraat 28 (1924). De woonhuizen Op Den Salck (Heuningstraat 4) uit 1927 en Sonnevanck (Heuningstraat 6) uit dezelfde periode, zijn sterk verwant en vertonen expressionistische elementen. Het voorhuis van de voorm. hallenhuisboerderij met dwars voorhuis 44 R.I. Straat 12 is in de jaren dertig verbouwd tot een gepleisterde eenlaags villa met steile rieten kap met expressionistische elementen.
Boerderijen. In het dorp staan verschillende hallenhuisboerderijen, al dan niet met dwars voorhuis, opkamer en een rieten dak. Uit de 18de eeuw dateren de gepleisterde boerderijen 44 R.I. Straat 10 met dwars voorhuis en Liniestraat 3, de laatste met een naastgelegen gepleisterd zomerhuis. Schoolstraat 18 uit 1834 heeft een dwars voorhuis. Uit de tweede helft van de 19de eeuw stammen Burg. Houtkoperlaan 13, Weilerstraat 8 (circa 1870), met dwars voorhuis en bakhuis, en Heuningstraat 11 (1879), voorzien van een tweelaags dwars voorhuis met neoclassicistische invloeden en een naastgelegen schuur uit 1889. De twee laatst genoemde boerderijen liggen op een verhoging. De hallenhuisboerderij Liniestraat 21 uit circa 1915 heeft een mansardedak.
Auteursrechtelijk beschermd