Herveld
(gemeente Valburg)
Herveld bestaat uit twee kernen. De oudste is de kleine kern Herveld-Zuid, ontstaan in de vroege middeleeuwen op een opgehoogde stroomrug (woerd). Herveld-Noord kwam vanaf circa 1850 tot ontwikkeling, eveneens op en rond een woerd. Deze kern is tegen het nabij gelegen Andelst aangegroeid.
De Herv. kerk (Schoolstraat 3), oorspronkelijk gewijd aan St. Willibrord, is een driebeukige hallenkerk met driezijdig gesloten koor en een toren van drie geledingen met traptoren en ingesnoerde spits. Het oorspronkelijk rond 1300 gebouwde pseudobasilicale schip kreeg in de 14de eeuw een dwarsarm en werd in de 15de eeuw verhoogd tot hallenkerk. Het koor kwam rond 1400 tot stand. De toren met tufsteen banden verrees eind 15de eeuw en bevat een door Johan Philipsen gegoten klok (1643). Het kerkinterieur wordt gedekt door kruisribgewelven op bladkapitelen. Tot de inventaris behoren een 17de-eeuwse preekstoel en een vroeg-18de-eeuwse overhuifde herenbank van Huis Loenen. De voorm. pastorie (Dijkstraat 5) is een herenhuis uit circa 1875 met neoclassicistische vormen.
Woonhuizen. De kleine gepleisterde landarbeiderswoning
Hoofdstraat 170 dateert uit circa 1850.
De Nieuwe Kapel (Tielsestraat 136) is een statig landhuis met koetshuis uit circa 1880. Het huis
Sonnevanck (Hoofdstraat 114) kwam rond 1900 tot stand naar een ontwerp van J. Schaars met neorenaissance-kenmerken. De gepleisterde arbeiderswoningen
Herveld, Herv. kerk, toren
Zandakkers 13-23 en
27-33 - vijf blokjes van twee onder één kap - zijn rond 1925 gebouwd. Het ontwerp van J. Schaars vertoont elementen van expressionisme en cottagestijl.
Boerderijen. De boerderijen in Herveld liggen veelal op een verhoging en zijn van het type hallenhuis met dwars voorhuis. Een mogelijk 16de- of 17de-eeuwse kern heeft boerderij De Steenenkamer (Stenenkamerstraat 62); het zelfstandige voorhuis met afgewolfd zadeldak is in het verlengde van het achterhuis geplaatst. De 18de-eeuwse boerderij Schoolstraat 4 heeft een voorhuis dat deels naar achteren is uitgebouwd. Jongere voorbeelden zijn: Bredestraat 25 (1811), Lechstraat 12 (circa 1830) - met vloedschuur uit 1862 -, de kleine gepleisterde boerderij Bredestraat 12 (circa 1825), de statige boerderij Hoofdstraat 85 (1881) met neoclassicistische kenmerken, en de in 1901 herbouwde boerderij Schoolstraat 2 met oudere vloedschuur. De kleine hallenhuisboerderijen Tielsestraat 42 en 44 uit circa 1880 hebben geen dwars voorhuis. De Eshof (Bredestraat 17) is rond 1930 gebouwd in expressionistische stijl. Deze asymmetrisch opgezette boerderij heeft een vrijstaand woonhuis en een L-vormige schuur.
De windmolen ‘De Vink’ (Stenenkamerstraat 17) is een mogelijk in 1722 gebouwde, gesloten standerdmolen. Deze korenmolen heeft een achtkantige stenen onderbouw en een houten kast met houten kap.
Auteursrechtelijk beschermd