Huizinge
(gemeente Loppersum)
Wierdedorp met rechthoekige structuur, voor het eerst vermeld in de 8ste eeuw als Hustinga. De kerk ligt op het hoogste punt van de wierde die aan de west- en noordwestzijde deels is afgegraven. De structuur is vanaf 1830 nauwelijks gewijzigd en Huizinge is dan ook een beschermd dorpsgezicht. De vooral aan de noordkant geconcentreerde bebouwing heeft enige verdichting en vervanging ondergaan.
De
Herv. kerk (Torenstraat 15) is een eenbeukige kerk met halfrond gesloten koor, zadeldak en een toren met tentdak. Koor en schip dateren uit het tweede kwart van de 13de eeuw en hebben romano-gotische kenmerken. Het koor is het rijkst uitgevoerd met zware lisenen, rondboogfriezen - die onder de dakvoet met gepleisterde boogvelden - ronde gepleisterde nissen en rondboogvensters met kraalprofielen. In de noorden de zuidmuur van het schip zitten laag geplaatste vensters. De grote spitsboogvensters in de zuidgevel dateren net als de spitsboogpoortjes in de noord- en zuidmuur uit de late middeleeuwen. De nogal lage toren stamt uit de 14de eeuw. In 1847 kreeg de toren een hoge opbouw, maar die werd in 1868 verwijderd en vervangen door het huidige tentdak. In de toren hangen klokken uit 1452 en 1950. De kerk is gerestaureerd in 1960-'63 naar plannen van R. Offringa. Het interieur wordt overdekt door meloenvormige koepelgewelven waarop zich fragmenten bevinden van romanogotische baksteenimitatie-beschilderingen, maar ook latere gotische schilderingen van onder meer het Laatste Oordeel en rank- en bloemmotieven. In het koor bevindt zich een 15de-eeuws sacramentshuisje. Tot de inventaris behoren een in opdracht van de bewoners van de borg Fraam gemaakt koorhek (1641), een preekstoel met snijwerk van M. Walles
Huizinge, Dorpsschool
en het wapen van de familie Albeda (1808) en een door L. en J. van Dam gebouwd orgel (1824-'25). In de kerkvloer liggen enkele laat-gotische zerken. De
diaconiewoningen (Marialaan 2), een rijtje van vier eenlaags woningen onder een langgerekt zadeldak tussen topgevels, is blijkens een stichtingssteen in 1835 gesticht voor arme weduwen en wezen.
De voorm. dorpsschool (Torenstraat 1) dateert volgens een gevelsteen uit 1877. Het vrij gaaf bewaard gebleven gebouw heeft gemetselde hoeklisenen, rondboogvensters met wenkbrauwen en een uitgebouwd entreeportaal.
Op de Alg. begraafplaats (E.L. Ubbensweg 4), aangelegd in 1916, staat een opmerkelijke baarhuisje uit dat jaar, met zadeldak en leien spits. De bovenlichten van de vensters en van de deur hebben de vorm van een keperboog. De top van de achtergevel heeft eveneens de vorm van een dubbele keperboog.
Boerderijen. In de omgeving van het dorp staan enkele interessante boerderijen. De op een omgracht erf gesitueerde kop-hals-romp-boerderij Melkema (Smedemaweg 3) heeft een lang voorhuis dat van oorsprong 16de-eeuws is, maar dat rond 1750, in 1858 en rond 1900 uitbreidingen en moderniseringen heeft ondergaan. In de achtergevel van de schuren zitten sluitstenen met initialen en het jaartal ‘1762’, toen de grote schuur is verlengd. De kleine schuur is in 1820 herbouwd. De uit 1875 stammende Framaheerd (Huizingerweg 2) is een grote boerderij van het Oldambster type met eclectische vormen. De Eenkemaheerd (E.L. Ubbensweg 9) is een boerderij met dwars eenlaags voorhuis uit omstreeks 1880, eveneens voorzien van eclectische elementen. De boerderij heeft een grote tweekapsschuur.
Auteursrechtelijk beschermd