Monumenten in Nederland. Utrecht

[p. 324]

Beknopte literatuuropgave

Van alle voor dit boek geraadpleegde literatuur kan hier slechts een gering deel genoemd worden. In de onderstaande lijst zijn dan ook alleen de belangrijkste algemene werken vermeld met nadruk op het gebouw als zodanig. De literatuuropgave is eerder een hulpmiddel voor de lezer die zich verder in de materie wil verdiepen, dan een verantwoording van de inhoud van dit boek. Veel nuttige informatie is te vinden in de zogenaamde ‘gele MIP-boeken’ van de provincie Utrecht waarin per gemeente de geschiedenis en architectuur van die gemeente aan de orde komen en waarvan er inmiddels vijftien zijn verschenen. Daarnaast zijn van Amersfoort, Utrecht en Zeist afzonderlijke architectuuruitgaven verschenen.

Geschiedenis en archeologie

Aa, A.J. van der, Aardrijkskundig woordenboek der Nederlanden, Gorinchem 1839-1851 (dertien delen).

Archeologische monumenten in de provincie Utrecht, Amersfoort 1987 (Uitgave: Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek & Provincie Utrecht).

Baars, K.E., Varend vervoeren: Van Amsterdam tot aan de Rijn: 100 jaar Merwedekanaal, Utrecht 1991.

Bruijn, M.W.J. de, Huisinge ende hofstede: Een institutioneel-geografische studie van de rechtspraak over onroerend goed in de stad Utrecht in de Middeleeuwen, Utrecht 1994.

Buitelaar, A.L.P., De Stichtse ministerialiteit en de ontginningen in de Utrechtse Vechtstreek, Hilversum 1993.

Dekker, C., Het Kromme Rijngebied in de Middeleeuwen: Een institutioneelgeografische studie, Utrecht/Zutphen 1983 (Stichtse Historische Reeks 9).

Dekker, C., ‘Een mislukte cope in het Westerwoud: De eerste aanzet tot de ontginning van Woudenberg’, in: C. Streefkerk & S. Faber (red.), Ter recognitie, Hilversum 1987, 113-138.

Dockum, S.G. van & E.J. van Ginkel, Romeins Nederland: Archeologie & geschiedenis van een grensgebied, Utrecht 1993.

Es, W.A. van & W.A.M. Hessing (red.), Romeinen, Friezen en Franken in het hart van Nederland: Van Trajectum tot Dorestad (50 v. Chr. - 950 na Chr.), Utrecht 1994.

Hagedoorn, J. & B. Zijlstra (red.), Het land van de zeven tuinen: Zuidoost Utrecht in perspectief, Utrecht 1990.

Heidinga, H.A., ‘From Kootwijk to Rhenen: in search of the elite in the Central Netherlands in the early Middle Ages’, in: Besteman, J.C., J.M. Bos & H.A. Heidinga (red.), Medieval Archaelogy in The Netherlands, Studies presented to H.H. van Regteren Altena, Assen/Maastricht 1990, 9-40.

Hoogland, R.A., Kroniek van Utrecht: Beknopte geschiedenis van de Domstad in jaartallen, Utrecht/Antwerpen 1978.

Hoven van Genderen, B. van den & R. Rommes, ‘Rijk en talrijk: Beschouwingen over de omvang van de Utrechtse bevolking tussen circa 1300 en het begin van de 17de eeuw’, Jaarboek Oud-Utrecht (1995), 53-85.

Jansen, G.H., Een land van steden: het spoor van de tijd, 's-Gravenhage 1984.

De Utrechtse gemeenten in 1815, Utrecht 1972 (uitgave van de Provincie Utrecht).

Kalee, C.A. & C. Isings, ‘Beknopt verslag van een opgraving in De Meern’, Jaarboek Oud-Utrecht (1980), 5-25.

Klok, R.H.J., Archeologisch Reisboek, Bussum 1977.

Kuyper, J., Gemeente Atlas van de Provincie Utrecht, Leeuwarden 1868 (herdruk 1986).

Lutgers, P.J., Gezichten in de Omstreken van Utrecht, Loenen aan de Vecht 1869.

Manten, A.A., ‘De scheepvaart op de Vecht’, Maandblad Oud-Utrecht 64(1991), 118-130.

Perks, W.A.G., ‘Geschiedenis van de gemeentegrenzen in de provincie Utrecht van 1795 tot 1940’, Provinciale almanak voor Utrecht (1962), 3-81.

Sterk, J., Philips van Bourgondië, Zutphen 1980.

Struick, J.E.A.L. e.a., Bibliografie van de geschiedenis van de provincie Utrecht tot 1963, Utrecht 1967.

[p. 325]

Vervloet, J.A.J., ‘Bunschoten: The rise and fall of a little town in the middleages’, Berichten ROB [Rijksdienst Oudheidkundig Bodemonderzoek], 23(1973), 421-434.

Wandelen, J. van, Straatwegen in de provincie Utrecht, Utrecht 1987 (uitgave Rijksarchief Utrecht, Inventaris 15).

Historische geografie en stedebouw

Barends, S. e.a., Het Nederlandse landschap: Een historisch geografische benadering, Utrecht, 1990.

Barends, S., H. Renes & T. Stol (red.), Over hagelkruisen, banpalen en pestbosjes: Historische landschapselementen in Nederland, Utrecht 1993.

Berendsen, H.J.A., De genese van het landschap in het zuiden van de provincie Utrecht (Utrechtse Geografische Studies nr. 25), Utrecht 1982.

Berendsen, H.J.A., ‘De ontwikkeling van het rivierpatroon in de omgeving van Utrecht’ Geografisch Tijdschrift, 42(1983)4, 231-242.

Bijhouwer, J.T.P., Het Nederlandse landschap, Amsterdam 1977 (tweede druk).

Bont, C., Het historisch-geografische gezicht van het Nedersticht: Een cultuurhistorische landschapsverkenning van de provincie Utrecht, Wageningen 1991.

Borger, G.J., ‘De oude geografie en de ontginning van de Vechtstreek’, Maandblad Oud-Utrecht 64(1991), 105-109.

Borger, G.J., Staat van land en water, Zutphen 1982 (Stichtse Historische Reeks nr. 7).

Cazemier, D., Monumenten Inventarisatie Project: Gebiedsbeschrijving Eemland en Valleigebied, Utrecht 1992.

Cramers, D., M. Kooiman & A. Vernooij, Monumenten Inventarisatie Project: Gebiedsbeschrijving Utrechtse Rivierkleigebied, Utrecht 1992.

Dekker, C. & M. Mijnssen-Dutilh, De Eemlandtsche leege landen: ontginningen rond de mond van de Eem in de 12e en 13e eeuw, Utrecht 1995.

Donkersloot-de Vrij, Y.M., De Vechtstreek: Oude kaarten en de geschiedenis van het landschap, Weesp 1985.

Donkersloot-de Vrij, Y.M. e.a., De Stichtse Rijnlanden: Geschiedenis van de zuidelijke Utrechtse waterschappen, Utrecht 1993.

Gottschalk, M.K.E., ‘De ontginning van de Stichtse Venen ten oosten van de Vecht’, Geografisch Tijdschrift (1956), 207-223.

Gottschalk, M.K.E., ‘Historisch-geografische ontwikkelingen in en om Soest’, Jaarboek Oud-Utrecht (1970), 103-132.

Harten, J.D.H. e.a. (red.), De tuin van Utrecht: Geschiedenis en waarden van het landschap in het landinrichtingsgebied Groenraven-Oost, Utrecht 1992.

Holst, B. van e.a., Het Utrechts Landschap, Utrecht 1990.

Jacobs, K. & L. Smit (red.), De ideale stad: Ideaalplannen voor de stad Utrecht 1664-1988, Utrecht 1988.

Kooiman, M. & A.L. Vernooij, Monumenten Inventarisatie Project: Gebiedsbeschrijving Utrechtse Heuvelrug, Utrecht 1992.

Linden, H. van der, De Cope: Bijdrage tot de rechtsgeschiedenis van de openlegging van de Hollands-Utrechtse laagvlakte, Assen 1956.

Peenstra, T.G., Monumenten Inventarisatie Project: Gebiedsbeschrijving Veenweidegebied, Utrecht 1992.

Prins, L., ‘Amersfoort, ontstaan en oudste ruimtelijke ontwikkeling’, Historisch-geografisch tijdschrift, 1(1983), 2-5.

Smook, R.A.F., Binnensteden veranderen: Atlas van het ruimtelijk veranderingsproces van Nederlandse binnensteden in de laatste anderhalve eeuw, Zutphen 1984.

Steegh, A., Monumentenatlas van Nederland: 1100 Historische Nederzettingen in kaart, Zutphen 1985 (tweede druk).

Stol, T., De veenkolonie Veenendaal. Turfwinning en waterstaat in het zuiden van de Gelderse Vallei, 1546-1653, Amsterdam 1990.

Taverne, Ed, In 't land van belofte: in de nieue stadt: Ideaal en werkelijkheid van de stadsuitleg in de Republiek 1580-1680, Maarssen 1978.

Tuuk, L.A. van der, ‘De natuurlijke ondergrond van de stad Utrecht’, Historisch-Geografisch Tijdschrift 14(1996), 11-23.

Tuuk, L.A. van der, ‘De theorieën over de rivierlopen in de stad Utrecht’, Maandblad Oud-Utrecht 69(1996), 36-44.

Visscher, H.A., De Utrechtse Heuvelrug: Een natuurlijke streek in het hart van Nederland, Dordrecht 1987.

Stijl en verschijningsvorm

Blijdenstijn, R.K.M. & R. Stenvert, Bouwstijlen in Nederland (1040-1940), Utrecht/Antwerpen 1994.

Boasson, D. e.a., Kijk uit, om je heen: De geschiedenis van de moderne architectuur in Nederland, 's-Gravenhage 1980.

Breedveldt Boer, I.M., Plafonds in Nederland, 's-Gravenhage 1991.

Fanelli, G., Moderne architectuur in Nederland 1900-1940, 's-Gravenhage 1978.

Fockema Andreae, S.J. & E.H. ter Kuile, Duizend jaar bouwen in Nederland, Amsterdam 1948-1957.

Gans, L., Nieuwe Kunst, de Nederlandse bijdrage tot de Art Nouveau: Dekoratieve kunst, kunstnijverheid en architektuur omstreeks 1900, Utrecht 1966.

Groenendijk, P. & P. Vollaard, Gids voor moderne architectuur in Nederland, Rotterdam 1992 (vierde druk, incl. supplement).

Hekker, R.C., ‘De Nederlandse bouwkunst in het begin van de negentiende eeuw’, Bulletin KNOB, 6de serie 1(1951), 1-28.

Jaffé, H.L.C., De Stijl 1917-1931: The Dutch contribution to modern art, Amsterdam 1956.

Friedman, M. (red.), De Stijl: 1917-1931, Amsterdam 1982.

Rebel, B., Het Nieuwe Bouwen: Het functionalisme in Nederland 1918-1945, Assen 1983.

Vermeulen, F.A.J., Handboek tot de Geschiedenis der Nederlandsche bouwkunst, 's-Gravenhage 1928-1941 (drie delen).

Materiaal en constructie

Denslagen, W.F. & A. de Vries, Kleur op historische gebouwen, 's-Gravenhage 1984.

Janse, H., Amsterdam gebouwd op palen, Amsterdam 1993.

Janse, H., Bouwers en bouwen in het verleden: de bouwwereld tussen 1000 en 1650, Zaltbommel 1965.

Janse, H., Houten kappen in Nederland 1000-1940, Delft 1989.

Janse, H., Vensters, Nijmegen 1971 (tweede druk Schiedam 1977).

[p. 326]

Gordon, J.E., Krachten in evenwicht: Waarom dingen niet omvallen, Amsterdam 1987.

Grossmann, G. Ulrich, Einführung in die Historische Bauforschung, Darmstadt 1993.

Kolman, Chr.J. & R.C. Hekker, Ten voordele en cieraet van dese stad: Studies over houten huizen in Nederlandse steden, Zeist/'s-Gravenhage 1989.

Oosterhoff, J., Kracht en vorm: De draagconstructie van bouwwerken eenvoudig verklaard, Delft 1990.

Oosterhoff, J. (red.), Bouwtechniek in Nederland 1: Constructies van ijzer en beton: Gebouwen 1800-1940, Delft 1988.

Slinger, A., H. Janse & G. Berends, Natuursteen in Monumenten, Zeist/Baarn 1980.

Stokroos, M., Zink in Nederland: Het gebruik van het metaal zink in de 19e eeuw, Amsterdam 1983.

Stokroos, M., Lood in Nederland: Het gebruik van lood in voorbije eeuwen, Amsterdam 1988.

Stokroos, M., Koper in Nederland: Het gebruik van koper in voorbije eeuwen, Amsterdam 1990.

Stokroos, M., Gietijzer in Nederland: Het gebruik van gietijzer in de 19e eeuw, Amsterdam 1984.

Stokroos, M., Terra Cotta in Nederland: Het gebruik van terra cotta en kunststeen in de 19e eeuw, Amsterdam 1985.

Zantkuijl, H.J., Bouwen in Amsterdam: Het woonhuis in de stad, Amsterdam 1975-1992.

Monumenteninventarisaties

Van alle gemeenten in de provincie Utrecht en van de stad Utrecht zijn in het kader van het Monumenten Inventarisatie Project (MIP) in de periode 1987-'93 rapporten gemaakt met een beschrijving van de gemeente gevolgd door een beschrijving van de geïnventariseerde objecten. Deze hebben als basis gediend voor de gedrukte monumenteninventarisaties.

Beek, M. & M. Kooiman, Oudewater: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1993.

Blijdenstein, R., Zeist, Groei en bouw, Zeist 1983-'94 (zes delen).

Broekhoven, S. & S. Barends, De Bilt: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1995.

Cramer, M., Jongere bouwkunst in Amersfoort 1800-1990, Amersfoort 1989.

Gaasbeek, F. & G. 't Gilde-Balk, Bunschoten: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1992.

Gaasbeek, F., J. van 't Hof & M. Koenders, Baarn: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1994.

Gaasbeek, F., M. Kooiman & B. Olde Meierink, Wijk bij Duurstede: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1991.

Gaasbeek, F. & C. Noordam, Montfoort: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1992.

Giesen-Geurts, B., R. Mimpen & A. Vernooij, IJsselstein: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1989.

Ginkel-Meester, S. van, Bunnik: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1989.

Ginkel-Meester, S. van & M. Kooiman, Langbroek: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1990.

Ginkel-Meester, S. van & A. Vernooij, Cothen: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1992.

Hof, J. van 't, M. Kooiman & T. Stol, Veenendaal: Geschiedenis en architectuur, Zeist 1992.

Kurpershoek, E. & E. Kurpershoek, Amerongen: Geschiedenis en Architectuur, Zeist 1996.

Laman, M., Doorn, Geschiedenis en architectuur, Zeist 1995.

Santen, Bettina van, Architectuur en stedebouw in de gemeente Utrecht 1850-1940, Zwolle/Zeist 1990.

Smits, J.A.M. & O.J. Wttewaal, Houten, Zeist 1988/1991 (twee delen).

Wttewaal, O., Vleuten-De Meern: Geschiedenis en historische bebouwing, Zeist 1994.

Utrechtse gemeenten

Bent, E.A.G. & C.M.P.F. van den Broek, Mijdrecht, meer dan veen alleen, Amsterdam/Utrecht 1985.

Blijdenstijn, R.K.M., M. Laman & K. Loeff, Naar een bescherming van Jongere Bouwkunst: Selectie gemeente Zeist, Utrecht 1996.

Blijstra, R., 2000 jaar Utrecht: Stedebouwkundige ontwikkeling van castrum tot centrum, Utrecht/Antwerpen 1969.

Bloed, A. e.a., Van wildernis tot Ronde Venen. Grepen uit de geschiedenis van Wilnis, Wilnis 1984.

Carasso, D.G. & M. Carasso-Kok, Abcoude en Baambrugge 900 jaar: Uit de historie van twee dorpen, Abcoude 1985.

Combrink, J., Rhenen: van vestingstad tot grebbestad, Zaltbommel 1981.

Demoed, E.J., In een Lieflijk Landschap: wandelingen door de historie van Maarn, Doorn, Langbroek, Cothen Leersum en Amerongen, Zaltbommel 1974.

Deys, H.P., De Gelderse Vallei, geschiedenis in oude kaarten, Utrecht 1988.

Dolfin, M.J., E.M. Kylstra & J. Penders, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Geillustreerde Beschrijving, Deel IIIA/IIIB: De Provincie Utrecht: Utrecht: De huizen binnen de Singels (Beschrijving & Overzicht), 's-Gravenhage 1989 (twee delen).

Donkersloot-De Vrij, M., De plattegrond van Utrecht verschenen bij N. van der Monde, 1839: Toelichting bij de heruitgave, Utrecht 1983.

Gemeentelijke Monumentencommissie Utrecht (red.), Jongere bouwkunst in Utrecht: Monumentale panden in de stad Utrecht uit de periode 1850-1940, Utrecht s.a. (1986).

Halbertsma, H., Zeven eeuwen Amersfoort, Amersfoort 1959.

Haslinghuis, E.J., De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Geillustreerde Beschrijving, Deel II: De Provincie Utrecht, Eerste stuk: De Gemeente Utrecht, Eerste Aflevering, 's-Gravenhage 1956.

Haslinghuis, E.J. & C.J.A.C. Peeters, De Nederlandse Monumenten van Geschiedenis en Kunst, Geillustreerde Beschrijving, Deel II: De Provincie Utrecht, Eerste stuk: De Gemeente Utrecht, Tweede Aflevering: De Dom van Utrecht, 's-Gravenhage 1965.

Hovy, J., Amersfoort in prent: Een historisch overzicht in woord en beeld, Zaltbommel 1986.

Jonge, J.A. de, Doorn, Parel van 't Sticht, Amsterdam 1990.

Kemme, Guus e.a., Architectuurgids voor Utrecht, Amsterdam 1990.

Maris, A.J., Eemnes, rechtsgeschiedkundige ontwikkeling van gemeente en waterschap, Utrecht 1947.

Perks, W.A.G., Den Treek, van marke tot landgoed, Amersfoort 1984.

Plomp, N., Woerden 600 jaar stad, Woerden 1973.

[p. 327]

Renaud, J.G.N. & G. van der Mark, ‘Middeleeuws Amersfoort. Enige notities over zijn versterkingen en woonhuizen’, Bulletin K.N.O.B., (1959), 193-226.

Rinsma, E.J., De Ronde Venen: Een omgekeerde wereld, Alphen aan den Rijn 1986.

Speet, B.M.J., Historische stedenatlas van Nederland: deel 2, Amersfoort, Delft 1982.

Struick, J.E.A.L., Utrecht door de eeuwen heen, Utrecht 1984 (vierde druk).

Voorloopige lijst der Nederlandsche monumenten van geschiedenis en kunst, deel I, De Provincie Utrecht, Utrecht 1908 (weliswaar op veel punten verouderd, maar toch nog steeds een belangrijke bron van informatie).

Kerkgebouwen en hun interieur, synagogen

Agt, J.F. van & E. van Voolen, Nederlandse synagogen, Weesp 1984.

Bloys van Treslong Prins, P.C., Genealogische en heraldische gedenkwaardigheden in en uit de kerken der provincie Utrecht, Utrecht 1919.

Broer, C.J.C. & M.W.J. de Bruijn, De eerste kerken in Utrecht: Sint-Thomas, Sint-Salvator, Sint-Maarten, Utrecht 1995.

Deijk, Ada van, Romaans Nederland, Amsterdam 1994.

Delemarre, F., e.a., Middeleeuwse kerken in Utrecht, Zutphen 1988.

Emmens, K., ‘Van toren tot toren: Vier eeuwen bouwen aan de Sint-Joriskerk te Amersfoort’, Flehite 22(1992), 26-29.

Emmens, K., ‘Het doxaal in de Sint-Joriskerk te Amersfoort’, Bulletin K.N.O.B. 94(1995), 81-90.

Hellema, A.C., De Grote of St. Janskerk te Montfoort, Alphen aan den Rijn 1975.

Janse, H. & Th. van Straalen, ‘De kerk van Oudewater’, Bulletin K.N.O.B. 68(1969), 29-40.

Kalf, J. De Katholieke kerken in Nederland, Amsterdam 1906.

Klerk, G. de, De geschiedenis en restauratie van de Petruskerk te Woerden, Woerden 1984.

Kuile, E.H. ter, De romaanse kerkbouwkunst in de Nederlanden, Zutphen 1985.

Mekking, A.J.J., Het Spel met Toren en kapel: Bouwen pro en contra Bourgondië van Groningen tot Maastricht, Zutphen 1992.

Mekking, A.J.J. (red.), Utrecht kruispunt van de middeleeuwse kerk, Utrecht 1988.

Ozinga, M.D., De romaanse kerkelijke bouwkunst, Amsterdam 1949.

Ozinga, M.D. & R. Meischke, De gothische kerkelijke bouwkunst, Amsterdam 1953.

Ozinga, M.D., De protestantsche kerkenbouw in Nederland van hervorming tot Franschen tijd, Amsterdam 1929.

Prins-Schimmel, M.A. & G.E. van Leersum, Langs de oude Utrechtse kerken, Baarn 1975.

Rosenberg, H.P.R., De 19de-eeuwse kerkelijke bouwkunst in Nederland, 's-Gravenhage 1972.

Steppe, J., Het koordoksaal in de Nederlanden, Brussel 1952.

Timmers. J.J.M., Christelijke symboliek en iconografie, Haarlem 1978 (derde druk).

Swigchem, C.A. van e.a., Een huis voor het Woord: Het protestantse kerkinterieur in Nederland tot 1900, 's-Gravenhage/Zeist 1984.

Torens, klokken en orgels

Besselaar, J.H., Torens van Nederland, Bussum 1972.

Janse, H. & L.J. Hart, Torens: Hoogtepunten in de Lage Landen, Amsterdam 1977.

Jongepier, J., Langs Nederlandse orgels: Noord-Holland, Zuid-Holland, Utrecht, Baarn 1977.

Kuile, E.H. ter, De torens van Nederland, Amsterdam 1946 (derde druk).

Timmermans, F., Luidklokken en beiaarden in Nederland, Amsterdam 1944.

Wisgerhof, B., Utrechts orgellandschap, Amersfoort 1979.

Openbare gebouwen

Boon, J.G.M., Van Octrooi tot restauratie: Het stadhuis in het middelpunt en zeven eeuwen IJsselstein, Woerden 1978.

Demoed, E.J., ‘Gemeentebesturen en gemeentehuizen in de provincie Utrecht (I+II)’, Nederlandse historiën 6(1972), 225-231, 7(1973), 21-29.

Hazelzet, K., Burgers en bestuurders: Het stadhuis van Oudewater, Zwolle 1988.

Muller Fz., S., De Universiteitsgebouwen te Utrecht (herziene vermeerdere druk verzorgd door J.W. Smit), Groningen s.a. (ca. 1955).

Peet, C. van der (red.), Paleizen in Utrecht, Utrecht 1986.

Reinink, A.W. & J.A. Schuur (red.), Bouwen voor Utrechts universiteit: Architectuur en stedebouw binnen de stad, Utrecht 1985.

Stenvert, Ronald m.m.v. Barbara Verweijen, Raadhuizen: Stichse Monumenten Reeks, Utrecht 1996.

Kastelen, buitenplaatsen, tuinen en parken

Berg, B.O. van den e.a., Theekoepels en tuinhuizen in de Vechtstreek en 's-Graveland, s.l. 1980.

Bijhouwer, J.T.P., Nederlandsche tuinen en buitenplaatsen, Amsterdam 1946 (derde druk).

Broeders, P.W.A., Kasteel-, buiten- en boerentuinen in de Lopikerwaard, IJsselstein 1992.

Canneman, E.A., Kastelen aan de Langbroekerwetering, Alphen aan den Rijn 1989.

Luttervelt, R. van, De buitenplaatsen aan de Vecht, Lochem 1948.

Luttervelt, R. van, Schoonheid aan de Vecht, Amsterdam 1949.

Luttervelt, R. van, De Stichtse Lustwarande, Amsterdam 1949.

Munnig Schmidt, E. & A.J.A.M. Lisman, Plaatsen aan de Vecht en de Angstel: Historische beschrijvingen en afbeeldingen van kastelen, buitenplaatsen, stads- en dorpsgezichten aan de Vecht en de Angstel van Zuilen tot Muiden, Alphen aan den Rijn 1982.

Nieuwenhuis, H., Stijltuinen: Vijf eeuwen Nederlandse tuinkunst, Zwolle 1981.

Olde Meierink, B., ‘Herinneringen aan een versterkt verleden’, Monumenten, 10(1989)6, 24-29.

Olde Meierink, B. e.a. (red.), Kastelen en ridderhofsteden in Utrecht, Utrecht 1995.

Oldenburger-Ebbers, C., M. Bakker & E. Blok, Gids voor de Nederlandse tuinen landschapsarchitectuur: deel II Midden (Gelderland en Utrecht), Rotterdam 1996.

Reinink, A.W. & J.G. Vermeulen, IJskelders, Koeltechnieken van weleer, Nieuwkoop 1981.

Tromp, H., Kastelen langs de wetering I, II en III, Zeist 1968-'72.

[p. 328]

Tromp, H.M.J. & U.M. Mehrtens, Bijdragen tot het bronnenonderzoek naar de ontwikkeling van Nederlandse historische tuinen, parken en buitenplaatsen, in delen verschijnend sinds 1980.

Veenland-Heineman, K.M. (red.), Tuin en Park: historische buitenplaatsen in de provincie Utrecht, Utrecht 1992.

Wijck, H.W.M. van der, De Nederlandse buitenplaats: Aspecten van ontwikkeling, bescherming en herstel, Alphen aan den Rijn 1982.

Wilmer, C.C.S., Buitens binnen Utrecht: Voormalige buitenplaatsen in de gemeente Utrecht, Vianen 1982.

Woonhuizen, volkswoningbouw en hofjes

Casciato, M. e.a. (red.), Architektuur en volkshuisvesting: Nederland 1870-1940, Nijmegen 1980.

Graswinckel, D.P.M., Nederlandsche hofjes, Amsterdam 1944 (tweede druk).

Grinberg, D.I., Housing in the Netherlands 1900-1940, Delft 1982.

Haan, Jannes de, Villaparken in Nederland: Een onderzoek aan de hand van het villapark Duin en Daal te Bloemendaal 1897-1940, Haarlem 1986.

Klep, P.M.M. e.a. (red.), Wonen in het verleden: 17e-20e eeuw: Economie, politiek, volkshuisvesting, cultuur en bibliografie, Amsterdam 1987.

Kuipers, Marieke, Bouwen in Beton: Experimenten in de volkshuisvesting voor 1940, 's-Gravenhage 1987.

Leliman, J.H.W. & K. Sluyterman, Het Moderne Landhuis in Nederland, Den Haag 1916.

Lopes Cardozo, R. e.a., Hofjes in Nederland, Haarlem 1977.

Meischke, R. & H.J. Zantkuijl, Het Nederlandse woonhuis van 1300-1800, Haarlem 1969.

Meischke, R. e.a., Huizen in Nederland: Friesland en Noord-Holland, Zwolle/Amsterdam 1993.

Overy, P. e.a., Het Rietveld Schröder Huis, Houten 1988.

Prak, Niels L., Het Nederlandse woonhuis van 1800 tot 1940, Delft 1991.

Temminck Groll, C.L., Middeleeuwse stenen huizen te Utrecht, 's-Gravenhage 1963.

Thoomes, W., Hofjes in Utrecht, Utrecht 1984.

Boerderijen

Embden, A.G. van & M.J. van Damme, Inventarisatie ter bepaling van waardevolle boerderijstroken in Utrecht-west, Utrecht 1976.

Hekker, R.C., ‘De ontwikkeling van de boerderijvormen in Nederland’, in: Fockema Andreae, S.J., E.H. ter Kuile & R.C. Hekker, Duizend jaar bouwen in Nederland, dl. 2. De bouwkunst na de middeleeuwen, Amsterdam 1957, 195-316.

Hekker, R.C., ‘Historische boerderijtypen’, in: Atlas van Nederland, 's-Gravenhage vanaf 1963, X-1.

Olst, E.A. van e.a., Landelijke bouwkunst Utrecht, Arnhem 1993 (Landelijke Bouwkunst III).

Veen, L. van der, Boerderijen in Nederland: Op reis langs monumenten van ons platteland, Amsterdam 1985.

Vink, N. de, Waardevolle boerderijstroken in Utrecht-oost, Utrecht 1983.

Wijk, P.A.M. van (red.), Boerderijen bekijken, Arnhem/Amersfoort 1985.

Industrieel erfgoed

Belonje, B. e.a., Molenboek provincie Utrecht, Utrecht 1972.

Besten, J. den, G.J. Pouw & G. de Vries, Nieuw Utrechts Molenboek, Utrecht 1991.

Blijdenstijn, R., Trafohuisjes: Stichtse Monumenten Reeks, Utrecht 1993.

Blijdenstijn, R. & J.G.G. van de Meene, Spoorwegarchitectuur: Stichtse Monumenten Reeks, Utrecht 1994.

Blijdenstijn, R. & H. Rienks, Watertorens: Stichtse Monumenten Reeks, Utrecht 1992.

Es, J. van, Woerden in bedrijf, Alphen aan den Rijn 1990.

Feis, B.R. & P. Nijhof, Bedrijfsmonumenten in het groene hart van Holland, Zwolle 1983.

Houwink, P., Watertorens in Nederland (1856-1915), Nieuwkoop 1973.

Nijhof, P., Oude fabrieksgebouwen in Nederland, Amsterdam/Dieren 1985.

Nijhof, P. (red.), Monumenten van bedrijf en techniek: Industriële archeologie in Nederland, Zutphen 1978.

Nijhof, P. e.a., Op zoek naar ons Industrieel Verleden: gids langs monumenten van bedrijf en techniek I-II, Haarlem 1986-'87.

Nijhof, P. e.a., Langs Pakhuizen, Fabrieken en Watertorens, Utrecht/Antwerpen 1991.

Nijhof, P., Windmolens in Nederland, Zwolle 1983.

Paddenburgh, L. van & J.G.C. van de Meene, Spoorwegstations in Nederland: Van Outshoorn tot Schelling en Van Ravesteyn, Deventer 1981.

Romers, H., De spoorwegarchitectuur in Nederland 1841-1938, Zutphen 1981.

Veen, H. van der, Watertorens in Nederland, Rotterdam 1989.

Volkers, K., Sporen van Bedrijvigheid: Blik op Utrechts industriëel verleden, Utrecht 1985.

Verdedigingswerken

Blommestein, J.C.T. van, De Grebbelinie, van militair verdedigingswerk tot cultuurhistorisch erfgoed en natuurmonument, Alkmaar 1978.

Brand, H. & J. Brand (red.), De Hollandse Waterlinie, Utrecht/Antwerpen 1986.

Bruijn, C.A. de & H.R. Reinders, Nederlandse vestingen, Bussum 1967.

Cremers, E., F. Kaaij & C.M. Steenbergen, Bolwerken als Stadsparken: Nederlandse stadswandelingen in de 19e en 20e eeuw, Delft 1981.

Dam van Isselt, W.E. van, De stelling van Amsterdam, Utrecht 1910.

Janse, H. & Th. van Straalen, Middeleeuwse Stadswallen en Stadspoorten in de lage landen, Zaltbommel 1975.

Kant, P. e.a. (red.), De stelling van Amsterdam: Vestingwerken rond de hoofdstad 1880-1920, Beeststerzwaag s.a.

Koen, D.T., Utrecht verdedigd: Fortificatie en mobilisatie 1914-1940, Utrecht 1990.

Koppert, G., De forten rond Utrecht: Verdedigingswerken in de Nieuwe Holandse Waterlinie, Utrecht 1983.

Rolf, R., Bunkers in Nederland, Den Helder 1982.

Roy van Zuydewijn, N. de, Verschanste schoonheid: Een verrassende ontdekkingstocht langs historische verdedigingswerken in Nederland, Amsterdam 1977.

Schukking, W.H., De oude vestingwerken van Nederland, Amsterdam 1943 (derde druk).

Sneep, J., H.A. Treu & M. Tydeman (red.), Vesting: Vier eeuwen vestingbouw in Nederland, 's-Gravenhage 1982.

[p. 329]

De Stelling van Amsterdam, vestingwerken rond de Hoofdstad 1880-1920, Beeststerzwaag 1988.

Vlerk, L.C. van der, Utrecht ommuurd: De stedelijke verdedigingswerken van Utrecht, Vianen 1983.

Kleine monumenten en straatmeubilair

Beuzekom, I. van, R. Blijdenstijn & R. van Olderen, Oorlogsmonumenten: Stichtse Monumenten Reeks, Utrecht 1995.

Brouwer, T., Grenspalen in Nederland, Zutphen 1978.

Brouwer, T., Stoepen, stoeppalen, stoephekken, Zutphen 1985.

Cittert-Eymers, J.G. van & M.J. Hagen, Zonnewijzers aan en bij gebouwen in Nederland en enige astronomische (toren)uurwerken, Zutphen 1984.

Dam, H. (red.), Utrecht aan de werf, Utrecht 1987.

Meulenkamp, W., Follies en Tuinsieraden: Stichtse Monumenten Reeks, Utrecht 1995 (tweede druk).

Begraafplaatsen

Dood en begraven: Sterven en rouwen 1700-1900. Tentoonstelling ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de Eerste Algemene Begraafplaats Soestbergen te Utrecht, Utrecht 1980.

Snijders-van Suchtelen, S.E., Boven de zoden: Een verkennend onderzoek naar begraafplaatsen in de provincie Utrecht over de periode eind 18de eeuw-1940, Utrecht 1989 (scriptie).

Termen en begrippen

Haslinghuis, E.J., Bouwkundige termen: Verklarend woordenboek der westerse architectuurgeschiedenis, Utrecht/Antwerpen 1986 (derde bewerkte druk).

Koch, W, & G. Kotting, Termen en begrippen in de bouwkunst, Amsterdam/Antwerpen 1971.

Mohr, A.H., Vestingbouwkundige termen, Zutphen 1983.