Logo DBNL
Friesche lusthof (1966-1967)

Friesche lusthof

(1966-1967)–Jan Jansz. Starter–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

[168] Bruydt-Lofs-Gedicht,

Ter Eeren Gualtherus Henricus Gualtheri, Ende Catharina Haghen.*

 
't Is noch niet langh gele'en, dat uyt hun blauwe salen
 
De Donder-Godt Iupyn, zyn soon gebood te halen
 
De Goden al te saem, om met eerbiedigheyd3
 
Te komen op 't Bancket, dat hy haer had bereyd,4
5
't Welck doen het lose wicht, (myn oude Cameraetje,
 
Dat my so menighmael verleyd heeft met een praetje)
 
Geworden is gewaer, is hy om leegh gedaeld,5-77
 
En heeft, naer syn gewoont, my weer om hoogh gehaeld;
 
Tot in den Hemel toe, den Hemel vol van weelden,
10
Den Hemel, die niet meer beduyd als sinne-beelden.
 
Wel (seyd ick) soetertje, myn hartje, dien ick min,11
 
Wat hebt ghy met u vriend nu weder inde sin?12
 
Waer op het wichtje weer, de gantsche Rey der Goden13
 
Is by den Donder-Godt op een Bancket ontboden:
15
En wyl sy syn vergaerd, so kan het licht geschie'en15
 
Dat ghy yet ongemeens sult tot u voordeel sien,16
 
[169] Waer uyt ghy stoffe schept om eenigh dicht te dichten,17
 
En daer de menschen mee naer u gewoonte stichten.18
 
Ick was seer wel te vre'en, verheughd en onbevreest,
20
Want in dien Hemel had ick menighmael geweest,20
 
Daer sagh ick hoe de Go'on in hare setels saten,21
 
Blygeestigh van gemoed, sy droncken en sy aten,
 
En Ceres brocht 't gewas, en Ganimedes schonck,23
 
Een yeder greep de kroes, en elck om 't seerste dronck.24
25
Ten laetsten, Iupiter verschudde trots syn hayren,25
 
Waer op de Goden stil, en sonder spreken waren,
 
Elck schickten hem ter zyd, een yeder sagh op hem,27
 
Die haer aldus aensprack met een verheven stem:28
 
Ick, die de Blixem schiet, en klater met het dond'ren,29
30
Kan my (is 't niet wat vreemts?) nu nau genoegh verwond'ren30
 
Van d'ongegronde pracht, en d'ydle grootsigheyd,31
 
Die inde harssens van den mensch besloten leyd;
 
Want ick vermercke, dat sich veel doen Edel noemen,33
 
En van hun afkomst en hun staten dapper roemen,34
35
Iae achten haer te syn soo grooten eere waerd,35
 
Als of sy waren Go'on, ia meerder op der aerd:36
 
En Goden syn nochtans besield met hoge Geesten,37
 
Sy menschen maer in schyn, en in de daed vaeck beesten,38
 
Daer in noch wetenschap, noch konst, noch eer, noch moedt
40
Te stampen is, hoe eel sy worden opgevoedt.40
 
Nu seght my groote Go'on, hert-kenners vande menschen,41
 
Wie isser, die my sal vernoegen in myn wenschen?42
 
[170] En seggen my waerom d'een mensche so veel lof
 
Verdiend, en d'ander min? heb ickse uyt een stof44
45
Niet al-te-saem gemaeckt? en ging Prometheus selven
 
Niet eenderleije vyer in hare boesems delven?46
 
Hoe komt dan dat den een nu d'ander overtreft47
 
In afkomst, zaet en aerd? en d'eene sich verheft48
 
Tot Edel? en also al syn geslachte noemt,49
50
Daer hy tot Boeren vaeck veel wyser menschen doemt?50
 
Hier mede sweegh die Godt, en endighde syn reden.51
 
Waer op Minerva uyt haer zetel is getreden
 
Met Mars verselschapt, en heeft met eerbiedighe'en53
 
Dus d'hooge Godt Iupijn geantwoord op syn re'en:54
55
Eerwaerde Vader, dat den een eer op de trappen55
 
Des lofs als d'ander styght, komt, of door wetenschappen,
 
Geleerdheyd, wysheyd, deughd, ervarenheyd en konst,
 
Of door de felle krygh, en door des kryghs-Godts gonst,58
 
D'een word door syn verstand en wetenschap verheven,
60
Tot heerscher van het volck, en inde hand gegeven60
 
Den staf van 't grootsch gebied, waer in hy dan betoond61
 
Of in syn borst een e'el of one'el harte woond;
 
Want so hy in de deughd volhardt, en soo de Staten
 
Die hy besit, bestierd, dat alle Ondersaten64
65
In voorspoed leven en in rust door syn beleyd,
 
En dat hy yeder recht, nae recht en billickheyd:66
 
Die mensch word van elck een gehouden dan in waerden,67
 
En voor een Godt ge-eerd, ia meerder op der aerden,68
 
[171] En d'ander wederom word door syn grootsch gemoed,
70
Wanneer hy onvertsaeghd het selve blijcken doet70
 
Inde bebloede krijgh, in 't midden der gevaren,71
 
Daer hy sich selven noch syn leven soeckt te sparen,
 
Tot dienste van syn land, maer door zijn moedigheyd,73
 
Het flauwe volck verstout, en tot de krijgh aenleyd:74
75
Niet anders, of sy tot een blyde Bruyloft gingen,75
 
En meer door syn beleyd, als door hun kracht, bedwingen
 
Den Vyand van haer rust, die word met recht gevierd,77
 
Tot Oversten erweeld, ge-Adeld, en Laurierd.78
 
Dus synder op den Bergh der Eeren veel gestegen,79
80
Op dese wys alleen word d'Adel eerst verkregen.
 
En op dat hun geslacht, hun kind'ren allegaer,
 
Oock souden treden in de spooren van haer Va'er,
 
Die noemt men Edel-lie'n, om dat sy souden mercken83
 
Op d'Ouders Edeldom, en volgen hare wercken:84
85
Maer soo dat niet geschied, en soo sy van haer aerd
 
Afwycken, zijn sy gonst, noch eer, noch Adel waerd.86
 
Want Deughd baard Edel, die alleenich inde daden87
 
Lof-waerdigh uytgerecht bestaet, of wyse raden.
 
Dit syn de redenen (o groote God!) waer uyt
90
Den rechten Adel in, en van de menschen spruyt.
 
Wel wyse Dochter, ghy hebt treflijck op mijn reden91
 
Geantwoord (sprack Iupijn) waer door ick wel te vreden
 
En dapper ben vernoeghd, dies schenck ick u tot loon93
 
Een beed; 't sy wat ghy eyscht, ick sweer u by mijn throon94
95
[172] En by den Blixem self, dat ghy die sult genieten95
 
In spijt van die 't benijd, en wie het mach verdrieten.96
 
Ick danck u heuscheyd seer, sprack doe Minerva weer.97
 
En dees' is dan de beed dien ick van u begeer:
 
Het rusteloose wicht heeft met syn heete schichten99
100
Een lesscheloose brand doen inde boesems stichten100
 
Van twee gelievekens, die beyde syn gedaeld101
 
Van sulcken Adel als ick voren heb verhaeld.102
 
Den eenen een Iongman, die wijslyck in de sporen
 
Der deughden van syn Vaer treed, (dien hy heeft verloren)
105
Sijn Vader, segh ick, die door af-komst noch door gonst
 
Gestegen is tot staet: maer door syn eygen konst:106
 
Wiens treffelijck verstand, wiens kloeck en deughdigh leven107
 
Geleerd' ervarentheyd, hem waerdigh heeft verheven,108
 
Tot roer en stuerman der Regierders vande Stad,
110
En hem, en syn geslacht bekroont met eer en schat:110
 
Van wien soo menigh mensch, met swarigheyd beladen111
 
Ontlast is en vertroost, door syn versmetste raden,112
 
Wiens gryse hayren noyt de schand een vleckjen gaf,113
 
Maer die met eer en roem gedaeld is in zijn graf,
115
Nalatende tot lof, syn kinderen ervaren
 
In talen veelderley, en des geleerdheyds baren,116
 
In wysheyd opgequeeckt, tot sedigheyd gewend,117
 
In gulsigheden vreemd, in soberheyd bekend,118
 
Met schatten soo versien, dat sy in 't heerlijck leven119
120
Een Edel-man van staet niet hoeven toe te geven.120
 
[173] De Dochter wederom gedaeld van soo een man,121
 
Wiens tweede men nu nau in Friesland toonen kan.122
 
Die van syn kindsheyd af, niet wetende van rusten,
 
Wt de bebloede krijgh geschept heeft al syn lusten,124
125
Die, als een Iongen Mars, heeft dickwils onvertsaeghd
 
Den vyand van syn land een koorts op 't lijf gejaeghd,126
 
En mannelijck in 't veld zyn eere heeft verkregen,127
 
Die tot den hooghsten top der Eeren is gestegen,
 
Niet door syn vrienden gonst, niet door de Cuypery129
130
Gelijck nu menigh doet: maer heerlijck, door waerdy,130
 
Door mannelijck in 't veld voor 't Vaderland te stryden,
 
En, als een ys'ren beeld des vyands last te lyden,132
 
Door nut, door lof, door roem, voor 't Vaderland behaeld,
 
Die hy met wonden en weer-wonden heeft betaeld.134
135
En soo op 't laetst met eer bepeerld syn gryse hayren,135
 
Als Capiteyn geweest ruym acht en dertigh jaren,
 
Als een die Colonel, als een die Gouverneur
 
Geweest is, daermen had de vyand voor de deur:138
 
Dit 's Adel in der daed, dees twee, als die te samen
140
Versamen, mogen recht haer kinders Edel namen,140
 
Als overtreffende in af-komst en waerdy141
 
Veel snuyvers, die 't geweer doen binden op de zy,142
 
Die suypen dagh en nacht, en houwen, steken, kerven,
 
G'lijck of den Adel waer door drincken te verwerven.
145
Maer als ick recht aenschou dit lieffelijcke Paer,145
 
Het is of ick syn Moer en Mars haer Vader waer.
 
[174] Derhalven Hemel-vooghd versoeck ick dat u Godheyd
 
Niet achtend' op het wicht noch syn verwaende sotheyd,148
 
Die garen minnaers plaeght, gund, datmen haer verleend149
150
De gonst, dat Iuno hun beyd in 't huwelijck vereend,150
 
't Sal soo (sprack Iupiter) geschieden desen dage,151
 
Om dat ghy hebt soo wel geantwoord op mijn vrage.
 
Terstond verdween den hoop, en ick was metter vaerd153
 
Al eer ick daerom docht weer by mijn eygen haerd.154
155
Doen onderstond ick my de straten door te jagen,155
 
Daer hoorden ick hoe dat Gualterus zijn be-Hagen
 
Gevonden had in 't oogh van d'Ed'le jonge Maeghd
 
Die in des schoonheyds roem de hooghste Croone draeght,
 
Wtstekend' in de deughd, uytmuntend' in manieren
160
Die nae haer wil en wensch haer wesen weet te stieren,160
 
En dat sy wederom op syne deftigheyd,161
 
Geleertheyd, staet en schat haer sinnen had geleyd.162
 
Wel dan, geluckigh Paer, met alle heyl begoten,
 
Wiens huwelijcx verdragh in d'Hemel is besloten,164
165
Ick wensch u veel gelux, en dat ghy meught te saem
 
Vermeerderen de lof van uwe ouders naem,
 
Leeft vrolijck, leeft gerust, bly-geestigh in u vreughden,
 
Voorspoedigh in u Echt, volstandigh in u deughden.168
 
 
 
Eynde.

Vorige Volgende