Syons wijn-bergh
(1670)–M. van de Speybroek–
AuteursrechtvrijInhoudende verscheyden schriftuerlijcke liedekens, uyt den Ouden en Nieuwen Testamente by een vergadert
[pagina 94]
| |
Het sesthiende liedt.
| |
[pagina 95]
| |
Om genesen sijn wonden,
Gaet hy uyt // om Balsem-kruyt
Het helpt in korten stonden.
4. Probatum is 't geapprobeert
Aen verscheyden Sondaren,
Die tot den Meester zijn gekeert;
Soo haest als sy daer waren,
Wierden gesont // in korten stont,
Tot haer Zielen welvaren.
5. Als David hem besondigt had,
Hy was seer haest ter beene;
En een Vrouwe Magdalena,
Sy sochten anders geene,
Om hulpe fijn // aen Medicijn,
Dan dees' Meester alleene.
6. Waer desen Meester henen gingh,
Sagh men de straten krielen
Van vele krancken sonderlingh,
Die voor hem nieder vielen:
Riepen hem an // 't zy Wijf of Man,
Al met bedroefde zielen.
7. Niemants begeert' heeft hy ontseyt,
Die met een hert gebogen,
Haer voor hem neer hebben gheleyt,
Heeft hy we'er opgetogen,
| |
[pagina 96]
| |
Deed' haer begeer // en vry noch meer
Staet al in sijn vermogen.
8. Een melaetsch Man quam en viel tot
Aen deses Meesters voeten,
En hy aen-badt hem als een God,
Gelijck wy als doen moeten;
Hy sprack wildy // soo meught ghy my
Reynigen tot versoeten.
9. Den Meester sprack, ick wil dat doen,
Gelijck als hy oock dede;
Hy wees hem tot een offer-soen
Voor den Priester in vrede,
Te toonen daer // dat hy was klaer
Van sijn melaetsighede.
10. Een Man die al te gichtigh was,
Wierdt van ander gedragen,
Den Meester hem terstont genas
Daer 't veel Lieden aen sagen;
Hy kreegh quijt-schelt // naer Schrifts vermelt,
Van sijn sondige dagen.
11. Een Vrouw' had al haer goet verquist,
Soo Lucas gaet beschrijven;
| |
[pagina 97]
| |
Maer als sy desen Meester wist,
Konde sy t'huys niet blijven,
Sy sprack alsdan // mocht ick eens an-
Roeren 't kleet sijner lijve.
12. My dunckt (sprack sy) ick waer gesont,
Alsoo 't wel is gebleken,
Den Meester by hem selven vont
Een kracht van hem geweken:
Want hare vloet // die stopte soet,
Van alle haer gebreken.
13. Een Vrouwe voor haer Dochter badt,
Die sieck was aengevochten,
't Scheen den Meester weygerde dat,
Daer naer hy hem bedochte;
Sagh 't geloofs hert // en droeve smert,
Dat hy 't dan wel doen mochte.
14. Te Jerusalem by 't slachthuys
Was eenen grooten Vijver,
Daer waren seer veel krancken t'huys;
Den Engel als een drijver,
Die 't water klaer // beroerde, maer
Hy en was daer geen blijver.
| |
[pagina 98]
| |
Wie daer na eerst in 't water quam,
Heeft gesontheyt verkregen;
Wel acht-en-dertigh Jaer, een Man
Hadde daer kranck gelegen,
Tot sijn gewin // niemant daer in
En had hem noyt gedregen.
16. Den Meester quam daer oock gegaen
Met vele van sijn Knechten,
En sprack den Mensch dadelijck aen,
Of hy hem wild' oprechten;
Hy werdt verblijt // in korten tijt
Ginck hy dit werck beslechten.
17. Terstont sijn bedde op hem nam,
En was vry van 't verseeren:
Doen sprack tot hem 't ootmoedigh Lam,
Sondigt voortaen niet meere,
Op dat u niet // ergers geschiet,
Dit dient tot onser leere.
18. Eenen Blinden 't gesicht ontfinck,
Daer mee zijnde geboren:
Daer na de Heere met hem ginck
En vraegd' hem naer behoren,
Wie dat hy was // hy beleede ras,
| |
[pagina 99]
| |
Gods Sone uytverkoren.
19. Gelijck als hy maeckte gesont
Seer veel Menschen lichamen,
Soo deed' hy oock des herten grondt,
Dat noch meer is bequame;
Om gansch den Mensch // naer sijnen wensch,
Hem te zijn aengename.
20. Dese Winckel nimmermeer sluyt,
By dage of by nachte:
Wanneer ghy klopt, hy komt selfs uyt,
En sal niemant verachten;
Maer gaet self tot // den Mensche bot,
Of hy te lang mocht wachten.
21. Kruyt noch plaester (hoe schoon gemaeckt)
En kan ons niet genesen:
Maer Heer u Woort dat vyerig blaeckt
In de herten gepresen,
Voor die 't begeert // want het verteert
Alle Goddeloos leven.
Behoudt het goede. God der heyrscharen, de God Israels, de Vader onses Heeren Jesu Christi is vreeselijck van werckinge onder de Menschen-Kinderen, doende wonderen, soo door sijne Engelen ende Heylige Propheten ende sonder mate door sijnen Sone, alsoo hy is het af-schijnsel sijner heerlijckheyt. Het Beelt des onsienlijcken Gods. | |
I.Wie is als gy onder de Goden ... Doende wonderen ... dien die alleen groote wonderen doet. Exod. 15. vers. 11. Psal. 136. Hy doet teeckenen ende wonderen in den Hemel ende op der Aerden. Dan. 6. v. 28. De Sonne stont stille, ende de Mane bleef staen ... Josua 9. v. 7. De Heere [dede in] het Leger der Syriers hooren een geluyt van eener grooter Heyrkracht. 2 Kon. 7. v. 6. De Aerde dede haer op ende verslont Dathan. Psal. 106. Num. 16. | |
II.Hy maeckt sijne Engelen Geesten ... dienaers. Ps. 104.4. Krachtige helden. Psal. 103. vers. 20. (d' Engel des Heeren ... sloeg hondert vijf-en-tachtentig duysent Man. Jes. 37.) Tot eene vlamme vyer. Psal. 104. Exod. 3. vers. 2. Twee Engelen quamen te Sodom. Gen. 18.1. Ende sy sloegen ... mannen met blintheden. vers. 11. | |
III.De Propheten, Gods dienaren, heeft God de Heere de Vader onses Heeren Jesu by gelegentheyt, (na mate en gave) kracht ende mogentheyt verleent om wonderen uyt te werken. De Heere seyde tot Mose, wat isser in uwe handt? ende hy seyde een staf. Exod. 4. v. 2. Ende hy seyde, werpt hem ter aerden, ende hy wierp hem ter aerden, doe wert hy tot eene Slange. vers. 3. (De Propheet Elia) riep den Heere aen, ende seyde: Heere mijn God, laet doch de Ziele deses Kints in hem weder komen. 1 Kon. 17.21. Ende de Heere verhoorde de stemme van Elia: ende de Ziele des Kints quam weder in hem, dattet weder levendig wert. vers. 22. | |
IV.Christus de Heere die het Beelt Gods is het Beelt des onsienlijcken Gods die in de gestaltenisse Gods zijnde, seyde, Sone uwe sonden zijn u vergeven, heeft wonder-teeckenen ende mirakelen [sonder mate] door sijne Godlijcke mogentheyt uytgewrocht.
Hoort dese woorden: Jesum den Nazarener, eenen man van Gode ... betoont door krachten ende wonderen, ende teeckenen, die God door hem gedaen heeft. Act. 2. | |
[pagina 100]
| |
vers 22. Hoe hem God gesalft heeft met den Heyligen Geest ende met kracht. Act. 10.38. Vol des Heyligen Geests. Luc. 4.1. God en geeft [hem] den Geest niet met mate. Joan. 3.34. [Maer] boven sijne mede-genooten. Hebr. 1.9. De Heylige Menschen Gods. 2 Pet. 1.21. De Boden Gods. 1 Cor. 36.16. David ... selve. Marc. 12.37. Een Propheet. Act. 2.30. [daer God van getuygt:] Eenen Man na mijn herte, die alle mijnen wille sal doen. Act. 13.22. Hy sal my noemen, gy zijt mijn Vader ... Psal. 89.27. Oock sal ick hem ten eerst-geboornen Sone stellen: ten hoogsten over alle Koningen der Aerden. vers. 28. Noemt hem [sijnen] Heere. Marc. 12.37. Siet, meer dan Jonas is hier. Siet, meer dan Salomon is hier. Matt. 12.41 ... (Onder de gene die van Vrouwen geboren zijn, Heylige Menschen Gods, Boden Gods; en is niemant meerder dan Joannes de Dooper, ick segge veel meer dan een Propheet, vanden Heyligen Geest gedreven zijnde. 2 Pet. 1.21. [Hy segt] wien ick niet weerdig ben neder-buckende den riem sijner Schoenen te ontbinden. Marc. 1.7.) Welcke [het Lant] door gegaen is, goet doende, ende genesende alle die vanden Duyvel over-weldigt waren; want God was met hem. Act. 10.38. Welcke een Propheet was. Luc. 28.19. De Propheet die inde Werelt komen soude. Joan. 4.14. Een groot Propheet. Luc. 7.16. Krachtig in wercken ende woorden, voor God ende al het Volck. Luc. 24.19. Sy versloegen haer over sijne Leere, want sijn woort was met macht. Luc. 4.32. Die inde gestaltenisse Gods zijnde, Phil. 2.6. seyde tot den geraeckten, Sone ... uwe sonden zijn u vergeven. Matt. 9.2. Als hy in 't Schip gegaen was ... siet daer ontstont een groote onstuymigheydt inde Zee ... Hy bestraft de Winden, ende de Zee: ende daer wiert groote stilte. Matt. 8.22. Een doode wiert uyt-gedragen ... Luc. 7.12. Ende hy ginck toe, ende raeckte de Bare aen ... ende hy seyde, | |
[pagina 101]
| |
Joncelinck, ick segge u, staet op. Ende de doode ... begon te spreecken. vs. 15. Nam. 7 Brooden ... ende gafse sijne Discipelen, ende de Discipelen de Schare, ende sy aten ende werden versadight ... 4000 Mannen ... Matt. 15. Vele Scharen zijn tot hem gekomen, hebbende by haer kreupele, blinde, stomme, lamme, ende veel andere, ende worpense voor de voeten Jesu, ende hy genas deselve. Alsoo dat de Scharen haer verwonderden ... Ende sy verheerlijckten den God Israels. Matt. 15.30 ... | |
Vra.Hoe komt dat desen Heer de naem van Jesus draegt?
Ant. Om dat hy ons verlost en al ons quaet verjaegt.
't Is niet als enckel goet, ja van sijn jonckheyt aen,
Wat van hem is geseyt en van hem is gedaen,
Hy nam de qualen weg van allerley gebreken,
Den dooven kreeg gehoor, een stomme leerde spreken,
Een blinde wiert verlicht: en wasser yemant manck,
Die ginck op sijn bevel en kreeg een vasten ganck.
En waer door Helsche macht de bange lieden suchten,
Daer moet het vuyl gespoock en al de Nickers vluchten,
En waer hy slechts een hant aen yemant komt te slaen,
Daer jaegt hy uyt het breyn, de vlage vande Maen:
Niet een soo vreemden quael die niet en wert verdreven,
De krancke zijn gesont, de doode Menschen leven,
Het Lichaem dat ontzielt, en in het Graf gestreckt,
Dat wort door hem alleen door woorden op-geweckt.
Wanneer het hem gevalt het zijn hem lichte saken,
Van Water uyt de Beeck een hupsen Wijn te maken;
En menig duysent Man met weynig Broot gespijst,
Geeft oorsaeck dat het volck den grooten Schepper prijst.
Hy weet de felle stroom, hy weet de felle winden,
Hy weet de gramme Zee met woorden in te binden,
Hy breydelt haer gewelt, hy toomt het grouwsaem diep,
En houdt het inden bandt dat God te voren schiep,
Hoewel hy veel genaeckt ontrent de swacke Menschen,
Die uyt een bang gemoet gesonde leden wenschen,
| |
[pagina 102]
| |
Noch heeldt hy boven al de qualen van de Geest,
Noch voedt hy door sijn troost de droeve Zielen meest.
|