|
| |
| |
| |
Noodiginge Tot het Beschouwen van Iesus.
Hoort Menschen, die verlieft op konst en wetenschappen
Geduyrig jaegt en hijgt naer iets, dat u ontbeert,
Het gene dat gy soeckt en is geen soeckens waerd,
De Wysheyd die u roept is sonder maet of trappen.
Gy die daer neemt de maet van Wateren en Landen,
Gy die de streecken kent, en allerhande Volck,
Kond in haer eygen tael begroeten sonder Tolck;
Gy die aen ons ontdeckt nog onbekende stranden.
Gy die met koud u oog kond door de Wolcken senden,
Om daer te schouwen aen het uytgebreyde rond,
Gy die aen het Gesternt haer plaetse wysen kond,
En al het Hemels heyr kondt deelen af in benden.
Gy die soo onvermoeyt doorlesende de Boecken
Van oude en nieuwe Tyd, van Oorlog en van Vreed,
Hoe dat sig dese Vorst en gene Koning queet,
Bestaet vernuftig na te vorschen en te soecken.
Gy die met uw’ verstand Natuyrs geheymenissen,
En selfs te kennen en ons te doen kennen poogt,
Daer in gy dog u selfs en and’re vaeck bedroogt;
Dewyl uw’ wetenschap haer gronden leyd op gissen.
| |
| |
Gy die met hooger vlugt vliegt boven al de dingen
Die maer alleenelyck de sinnen komen voor,
Gy die met spitser breyn breeckt door het sienlyck door,
En reeckent dat te kleyn wat oor of oog ontfingen.
Gy die met uw verstand tot in den Hemel steygert,
En daer door eygen drift soeckt te geraecken tot
De kennis van het zyn en wesen van dien God,
En sijn verborgen Raed ‘t welck Eng’len is geweygert.
Komt hier, ey komt dog hier, en wilt niet langer loopen
Naer de besitting van een yd’le wetenschap,
Niet waerdig in der daed een voer verset of stap,
Of zyt gy noch al graeg ‘t berouw soo dier te koopen.
Ick stel u voor het oog de God van al de Goden,
Die Vorst van wien de Vorst sijn Land ontfangt te leen,
Den grooten Opper-Heer van Hemel, Aerd en Zeen,
Die op de minste wenck volbrengen syn geboden.
Ick noodige U te sien dien Souverainen Koning,
De Sonne van de Son, voor welckers helder ligt
Die blinckende Planeet in glantz en luyster swigt,
En die den Hemel heeft gekosen tot syn Wooning.
Ey siet der Geesten God, word hier een worm en made
In Vleesch en Bloed gelyck, ô wat een wonder werck!
Den onbepaelden God bepaelt sig in een perck.
Den Schepper der Natuyr den Vinder der Genade.
Siet hier op kenders van de boven-aerdse dingen,
Het eerste wesen afgesondert van het lyf,
Het welck heeft buyten en in alles syn verblyf,
Het geen Uw’ swak vernuft niet kan of mag doordringen.
Gy Godsgeleerde die U naer dien God laet noemen
En die sijn Wesen meent te kennen soo ‘t behoort,
Komt hier en siet dien God, en siet syn eeuwig woort.
Op dat gy niet vergeefs met desen naem moogt roemen.
Ick noodige U te sien de Waerheyd, Weg en Leven,
Het Woord met vleesch bekleet, den Engel van ‘t verbond
De God van Eeuwigheyd, die was voor ’s werelds grond,
En die aen al wat is het wesen heeft gegeven.
| |
| |
Siet hier een God, en drie in Hem, in een besloten
Syn Eygenschappen en syn eeuwig Raeds besluyt,
En ‘t geen dat in der tyd syn Soon moest wercken uyt,
Wanneer hy wierd gesalft verr’ boven Me-genoten.
Gy Volckeren verstroyt van ‘t Oosten tot het Westen,
En daer de Sonne rijst en daerse weder daelt;
Maer die nog nimmer met dit Ligt en zyt bestraelt,
Beschout dees Morgenster ick raed het U ten besten.
Gy Volck’ren die by ons gereeckent zyt voor Wilden,
Gy die daer dwalende door Bosch en Velden sweeft;
Gy and’re die naer wet en ordinantie leeft,
Schoon dat gy in de grond niet veel van haer verschilde.
Gy Volck’ren die daer woont in holen en speloncken,
Die Menschen schijnt te zyn, uw’ wesen brengt het meê,
Maer soo veel reden hebt gelyck het domme Vee,
Gy die daer legt gantsch in onwetenheyd versoncken.
Ey komt ten voorschijn uyt de naere en swarte kuylen
Daer noyt de klare Son, haer ligt of stralen send,
Ey hoort hier Volckeren van naem ons onbekent,
Of meent gy dat gy kont dit helder ligt ontschuylen.
Gy by wien noyt nog van Genade is gesproken,
En die nog niet en weet wat Zaligmaker is,
Die Iesus niet en kend, nog de Getuygenis
Syns Geests; en noyt den geur syns naems en hebt geroken.
Ick nodige U tot sien: En gy verblinde Ioden
Op welckers oog en hert dat sware decksel leyd,
Dat decksel waerd van U en ons te zyn beschreyt;
Die Sterre Iacobs word op nieuws u aengeboden.
‘t Is lang genoeg geleeft van Schaduw en Beelden,
Vergaept u doch niet meer aen Bock of Stieren-bloed,
De Kerck was doen een Kind en moest dit poppe-goed,
Dat sy daer mede tot sy grooter werd wat speelde.
De saecke self vervult de plaetse van het Voorbeelt,
Bestrijckt u oogen dog met oogen-salf, en siet
Wat dat ‘er komen most en wat ‘er is geschiet,
Gy vind myn seggen waer, soo gy bescheyden oordeelt.
| |
| |
‘t Geen Zacharias eens te vooren heeft gesproken,
Dat sal eens zyn vervult, als gy met angst en smert
Met een gebroken geest en een verslagen hert,
Sult schouwen aen den geen in wien gy hebt gestoken.
Nu maeckt u, maeckt u op, ô Sion hier is klaerheyd!
Komt wandelt in dit ligt, die Sonne gaet u op,
Die sonder ondergaen sal klimmen in den top,
En U omschynen met geregtigheyd en waerheyd.
Siet hier u Koning komt gesalft met Vreugden-balsem,
Hy komt en is bekleet met cierelyk gewaet,
Hy ‘er is, die selfde wel, maar in een and’re staet,
Dien gy den Beker gaeft met Edick en met Alsem.
En is het niet wel tyd, ô Schapen! dat dit dwalen
En loopen gins en weer eens eynd’lyck zy gestaeckt,
En dat dien Herder ons tot eene Schaeps-koy maeckt,
Op dat gy weer bewoont U Landen in haer palen.
En is het niet wel tyd dat Isr’el sig vergader
Na datse zyn verstroyt nu sestien Eeuwen lang,
Van daer de Sonne rijst tot haren ondergang,
En met ons haren God oock noemen Abba Vader.
Als Geest en waerheyd sal versellen uw’ gebeden,
Als gy wat jong en reyn is, tot syn Autaer brengt,
En het onreyne nog het kreupele gehengt,
Als Malachia seyd, dan sal dien Vorst der Vrede
Dien waren Vreden-Vorst U voor de syne kennen,
In waerheyd niet in schijn, schoon dat gy voormaels zijt
Door valsche Christussen tot dertigmael misleyd,
Soo sult gy evenwel aen desen U gewennen.
Het is uyt Iudaes stam in Betlehem gebooren,
Als Iacobs oudste Soon, een spruyt van Davids stam,
Waer uyt hy inder tyd syn Vleesch en Bloed aennam.
Wanneer dat Iuda nu syn Scepter had verlooren.
Kond gy hertneckigh Volck dien Silo nog missaken,
Dien eenmael komen sou, gelyck Uw’ Vader sey
Wanneer hy stervende die dingen op een rey
Sag komen, ‘t welck hem deed na zyn verlossing haken.
| |
| |
Kond gy nog loochenen die geene welckers Wonden
Van Esaias zyn soo levens afgemaelt,
Beproeft eens of ‘er wat aen dese reeck’ning faelt,
Die Daniel u geeft van Iaren, weecken, stonden.
Kond gy noch desen voor Messias niet erkennen,
Die tot syn Name voert Verlosser, stercke Godt,
Sagtmoedig, nedrig, goed, en al des werelts spot,
Op wien de Mannen Gods ons wijsen met haer Pennen,
Indien gy hier op segt dat sy hem oock beschryven
Te sullen zyn een Held vol yver, vier en kragt,
Die alles dwingen sal te buygen voor syn magt,
En de Godloosen met een staf van yser dryven.
Ick stae dit met u toe, gy meugt dit wel gelooven
Want schoon dat Iesus heeft u t’eenemael bevryd,
Van ‘t Iock dat op u lag in uwen slaeffen tyd,
Soo moet nog evenwel syn glans die schande uytdooven.
Hem hoort de Glory toe soo wel als de Genade,
Hy moet u maecken vry naer Lichaem na Geest,
En ‘t geen aengaende Hem U is voorseyd geweest,
Dat moet eens zyn vervult, het zy dan vroeg of spade.
Dat hy soo nederig eerst quam, dat was van nooden
Op dat hy als een Vorst syn Volck ‘er straffen droeg,
En dat hy voor haer schuld syn Vader deed genoeg,
Die hem de stoel van Eer daer op heeft aengeboden.
Hy quam doen tot ons, als een goedertiere Koning
Genade en Vreede moest hy eerst de wereld bien,
Eer hy syn stercken Arm en seegbaer Swaert liet sien,
En dit Tooneel eens wierd verandert van vertooning.
Maer nu is ‘t voor de deur, de tyd begint te naken,
De Volck’ren zyn verdeelt sy wetten vast haer Sweert,
Den een des anderen syn ingewant verteert,
Terwyl sy op haer beurt des Heeren gramschap smaken.
Hy bied u Ioden aen in ‘t midden van de baren,
Waer door gins en weer nu soo geslingert werd,
Syn bystand, hulp en heul, hy reyckt u toe een berd
Waer op gy veyliglyck u leven moogt bewaren.
| |
| |
Maer denckt niet Ioods geslagt, dat gy u Land, en Steden
En dat Ierusalem besitten sult, gelyck
Gy dat te vooren deed, dat waer te letterlyck,
‘t Verdorven vleesch en bloed beraemt maer so een Reden.
Ick bid u reeckent dat voor fabelen en droomen.
Want Ieremias heeft het u voor af geseyd
Dat daer ten laetsten eens verschijnen moet die tyd,
Waer Ark of Tempeldienst niet meer in ‘t hert sal komen.
En op dat gy vergat dien ingeweyden drempel,
Soo toont hy dat sig God aen gene plaets verbind,
Hy seyd, en payt U niet met woorden vol van wind
Nog roept, den Tempel Gods, dit is des Heeren Tempel.
Syn Tempel moet sig eens seer wijd en zijd uytbreyden,
En Sion moet eens zyn op aller bergen top,
En ‘t Volck van alle tong moet daer eens komen op
Om opentlyck den naem des Heeren te belyden.
Men sal Ierusalem bewoonen dorps gewyse,
Daer sal nog muyr nog poort nog gragt om zyn of wal,
Gods uytverkoren Kerck die vind men over al,
Men hoeft om haer nog Zee nog Landen om te reysen.
Gy sult geen knegten zyn ô Vry geboorne kind’ren
Voor eeuwig, en gy sult niet swalen sonder end.
Dien grooten Herder die syn Schapen soo wel kend
En kan niet lyden dat haer iemant oyt sou hind’ren.
Gy hoeft uw oogen maer een weynig op te sluyten,
En sien in goeden ernst de saeck wat nader in,
Wat dat haer eynde was, haer midden, haer begin,
Besietse door en door van binnen en van buyten.
Gy hoort uyt eenen mond de woorden der Propheten,
Gy siet die al t’saem ten vollen zyn volbragt,
In d’afgehouwen tronck van Isais geslagt
Dien gy moet eyndelyck oock uw’ Messias heten.
Gy volck’ren die soo veel ontleent hebt van de Ioden
Die voor uw hooft erkent den loosen Mahumet,
En die soo stip bewaert te syn ingestelde Wet.
U is de kennis des Messias oock van nooden.
| |
| |
‘t Is waer gy staet het toe dat hem wel kragt en gaven
Van God zyn ingestort, gy segt, een groot Propheet
Is Iesus Christus, die den Slang syn kop vertreed,
En die de Duyvelen bevel gaf als syn slaven.
Maer hier in evenwel syt gy niet wel beraden
Dat Gy dien boven Hem in ligt en gaven stelt
Die al de Wereld dwong met goddeloos geweld,
En die hem overtrof in Krijgs en Oorlogs daden.
‘k Beken, dat Mahumeth tot Wapens was genegen,
En dat hy menig Land deed swemmen in haer bloed,
Maer Iesus heeft hier om geen minder Helden moed,
Die ons soo grooten Ryck met Lyden heeft verkregen.
O Mammelucken is dit dan soo grooten wonder
Dat uwen Veldheer vest syn ryck op bloed en moord,
En dat syn vinnig Stael de Koningen verstoort,
Hy duyckt nog even wel hier in voor Caesar onder.
Wat deed hy meer als oyt te vooren Alexander,
Of als Pompejus en dien grooten Constantijn,
Besiet haer Daden eens, haer oogmerk en deffeyn,
Stelt haer te saem en vergelyckse met malkander.
Indien gy tot ons segt dat uwen grooten heylig
Den Iooden niet alleen nog oock het Heydendom.
Maer selfs de Christenen vermeestert heeft al om.
En dat haer Meesters magt haer niet kon maken veylig.
Dat waren Christenen die met dien tytel roemen
En Christenen in schijn, maer verre van de daed,
Die dog alleenelyck in Geest in kragt bestaet,
En daerom gantsch onwaerd haer Christenen te noemen.
En die in tegendeel hem zyn tot hoon en schande,
Een Anti-Christendom, een ysselyck gedrogt,
Maer bastard en onegt, om quaed te doen verkogt.
En dien hy overgeeft in syne Vyands handen.
God liet dien Wynstock dan door Mahumet besnoeyen,
Dien valschen Wynstock met die rancken sonder vrugt,
Daer God geweecken is, geen wonder dat ‘er vlugt;
Soo ging selfs Israel wel eer in Babels boeyen.
| |
| |
En wy ontkennen niet dat uw’ Propheet van Gode
Zy toe gesonden aen de Wereld tot een roe,
Die ‘t lieffelycke Iock van ‘t Euangely moe,
Nu waren omgekeert tot krygen, moorden, dooden.
Nog oock niet dat hy hem begunstigt heeft met kragten,
Met kloeck en wys beleyd, ja selver aengeport,
En als met eyger hand den degen aengegort,
Om soo wel Christenen als Ioden vleesch te slagten,
Nebucadnezar is van God wel heen gesonden,
Om syne Wynstock als een Swyn te roeyen uyt,
Gewijde Vaten tot syn dienst gaf hy ten buyt,
God als regtvaerdig dult geen ongestrafte sonden.
Syn Bond-kist gaf hy in de magt der onbesneden,
Syn Priesteren en Volck die vielen door het swaerd,
Ierusalem dat wierd voor Keyseren gespaert,
Hy liet aen Romens Heyr syn Heyligdom vertreden.
Wanneer de Christenen Gods wetten gingen schenden,
Soo droeg hy nimmer ongewroocken dit bedrijf,
Hy sond haer ‘t eene volck of ‘t ander op ‘t lijf,
Of wreede Schytiers, of Gotthen, of oock Wenden.
En soo was Mahumed een Wan in Godes handen
Om ’s werelds Dorschvloer wat te suyveren van kaf.
Want waer hy immer quam daer dee hy straf op straf,
Hy hackten haer ter neer of sloot haer op in banden.
En soo hy heeft bewaert soo menigte van Steden
En Landen, die als nog haer buygen op syn woord,
‘t Is om dat ‘t Christendom te diep in ‘t quaed versmoort,
Noyt heeft gemaeckt met haer en met den Hemel vrede.
Gy Mammelucken dan die minder zyt in boosheyd,
En in ‘t natuyrlyck goed al dickmael verder gaet
Als menig Christenen met naem en sonder daed,
Die U te boven gaen in onregt en godloosheyd.
God heeft tot nog Uw’ Staet uytwendig seer gezegent,
Gelyck hy Grieckenland en Romen eertyds deê,
En wat gy ondernaemt het ging u alles meê,
En wat uw’ Vaderen maer wensten sy verkregent.
| |
| |
Maer evenwel en kund gy ons dit niet ontkennen
Dat Iesus boven hem veel stercker is geweest,
Wanneer hy niet door dwaerd, maer door syn magt en geest
De Wereld overwind, en doet haer Hem erkennen.
Want sonder vuyr of stael, en sonder Oorlogs troepen
Alleen maer met syn woord, genaden en geloof
Soo neemt hy duysenden van herten tot een roof,
En dien hy hebben wil dien hoeft hy maer te roepen.
En sonder magtig Goud en sonder groote schatten,
Heeft hy maer in syn dienst een Volck dat alles derft,
Dat maer alleeniglyck om te verwinnen sterft,
Dit schijnt uw’ wonder en gy kund het qualick vatten.
Maer wat syn Leer aengaet van hem ons voorgeschreven,
Gy moet ons rondelyck bekennen dat syn Wet
In Godlyckheyd verdooft het Boeck van Mahumet,
En dat het is een beeld van een volmaeckter Leven.
En dat, hoe nut en goed uw’ Alcoran mogt wesen,
Die maer met valsche sijn van waerheyd is vernist,
Uw’ Wetboek heeft het eynd en oogmerck heel gemist
‘t Geen Naesten Lieven was, en God als kind te vreesen.
Hy heeft oock noyt getragt een Godsdienst op te regten
Die enckelyck in Geest en waerheyd maer bestond,
Gods Eygenschappen heeft hy oock niet wel doorgrond
Nog wie het een verbond aen ‘t andere weer hegte.
Hy seyd niet wat men aen syn selfs, of even Menschen
Te doen verschuldigt is, hy maeckt geen streng verbod
Van Geldsugt, woeckeren, ja staetsugt stelt hy tot
Een eynde, daer men mag met alle kragt naer wenschen.
Gy vint gewisselyck vry meer in weynig blad’ren
Van ‘t Nieuwe Testament, uw wettelycken pligt
Als g’in de Alcoran, soo doncker sonder ligt
Uyt schoone tytelen by eenen soud vergaderen.
Gy sult meer regelen van wel te leven vinden
In de Geschriften van Iacobus, Paulus, Ian.
Van welcken niemant u bedriegen wil nog kan,
Als u in duyster boeck een Leydstar voor de blinden.
| |
| |
Gy sult daer warelyck sien afgemaelt na ‘t leven
Een Iesus Leereling, een Christen niet in schijn,
En die daer moediglyck verloochent al het zyn,
En gaet sig aen syn God en Evennaesten geven.
Gy siet hem daer te zyn nog huychelaer nog Moorder,
Nog Sweerder, Leugenaer, nog Dief, nog Gieregaert,
Maer matig, goedertier, geregtig, sagt van aerd.
Die sig in alles toont meer dader als een hoorder.
Die God alleen gelooft, bemind in Geest en waerheyd,
En Iesus Christus als syn Soon die eer oock geeft,
Als die en met de Geest en met de Vader leeft,
Gelyck by Mosis, dit, en de Propheten klaer leyd.
En wijl gy voorgeeft oock van Abraham af te dalen,
Weest erfgenaem met een van syn en ons geloof,
Maeckt voor de waerheyd dog in uw’ oor niet langer doof,
Ontfangt de Sonne der Geregtigheyd syn stralen.
Syn Zaet heeft Hem genoemt Iehovah Heer der Heeren,
Den Rotsteen van ons heyl, ‘t aenbiddelycke Woord,
God selfs sprack zalig dien die na syn stemme hoord,
Wanneer hy in het Vleesch met ons quam te verkeeren.
En soo ‘t geschreven woord u niet genoeg kon wesen
Om u te wysen aen syn kragt en Godlyckheyd
Soo toont u de Natuyr dat selfs de Vrugtbaerheyd
Is seer betamelyck voor ‘t Goddelycke wesen.
Dat oock de maetschappy hem past en wel kan voegen,
En dat noodsaeckelyck dit alsoo wesen moet,
Dat iemant met hem zyn en even wys en goed,
Wiens uytgedruckte beeld hem geeft een vergenoegen.
Het gene de Natuyr geluckig komt te maecken,
Dat zyn twee dingen die ick u seg allebey,
Voor eerst de vrugtbaerheyd en dan de Maetschappy,
En warelyck men vind in God oock die twee saecken,
Het moet dan wesen dat hem zy een Soon geboren,
Een die de beeltnis draegt van syn selfs-standigheyd,
Een die gegenereert door hem van eeuwigheyd,
Quam soecken inder tyd het geen eens was verlooren.
| |
| |
En wijl de Menschen zyn oorspronklyk vol van boosheyd.
Soo kond gy klaerlyck sien, dat God ten vollen goed
Van sulcken boosen aerd den schuld niet hebben moet,
Maer dat dit quam door een moedwillige trouwloosheyd.
En dat het wel betaemd’ dese ongemeten goedheyd
Dien armen Schuldenaer syn schuld te schelden quijt,
Die van sig selfs niet heeft een penning of een mijt,
Ia niets als ‘t geen God in syn ziel en syn gemoed leyd.
En word hy aengemerckt van ons gelyck regtvaerdig,
Soo siet men dat hy moet ten vollen zyn voldaen,
En syn regtvaerdigheyd kan anders niet bestaen,
Maer waer is een Randsoen soo kost’lyck en soo waerdig?
Ia die moet zyn een God die God te vreden stelde,
Syn Lijden dat moest zyn oneyndig van waerdy,
Ia hy moest als een Mensch oock staen aen onse zy,
En ‘t geen hy niet en had gerooft als borg vergelden.
Om dit geschonden regt dan weer met straf te heelen
Soo was ‘t noodsaecklyck, dat d’onlijdelycke God
Syn Majesteyt verbergde, en wierd des werelds spot,
En selfs op Aerde quam en losgeld gaf voor veelen.
De reden nu brengt meê dat dese zy een Vader,
Aen wien als eyscher wierd de schult genoeg gedaen
Wijl Hy beledigt was en tegens Hem misdaen,
Het eyschen en ‘t voldoen en past Hem niet te gader.
Het voegde beter aen den Soon van hem gebooren,
En van hem liefgekoost oock voor des werelds grond,
Dat hy de Ketenen van Belial ontbond,
En syn regter hand des Satans Ryck quam stooren.
Hierom gelooven wy dat God is Mensch geworden,
Dien God gelooven wy te wesen God den Soon,
Die uyt medoogentheyd verliet syns Vaders Throon,
Als ‘t menschen-lievend hert hem sulcks te dragen porde.
En des in dien God-mensch dien Iesus dien behoeder,
Behouder, Heyland, en dat Woord met Vleesch bekleed
Te samen Hoogenpriester, Koning, en Propheet,
En die ons gaf het regt van Hem te noemen Broeder.
| |
| |
Ick noodige u tot hem en tragt u te betuygen
Mahumeraens Geslagt, dat Iesus niet alleen
Wel is een groot Propheet maer dan hy is die geen,
Voor welcken Oppermagt gy moet ter Aerde buygen.
G’erkent hem selfs te zyn eenvoudig en regtvaerdig,
Gy segt dat hy oock selfs word dickmael God genaemt,
Wel geeft hem eerbewijs als u en hem betaemt;
Want soo hy waerheyd sprack, is hy die eere waerdig.
En soo oock Paulus en Iohannes waerheyd schryven
In het getuygenis dat elck van haer hem geeft,
Soo is het noodig dat gy voor syn Godheyd beeft.
Indien gy niet en wilt u hert en neck verstyven.
Sy derven allebey, hem God en Heere noemen
Van alles wat ‘er is. Indien gy nu erkent
Dat sy de waerheyd ons te seggen zyn gewent,
Sy sullen in dit stuck deselve u niet verbloemen.
Maer soo gy seggen mogt dat haer geschreven Brieven
Vervalicht zyn metter tijd; maer dit te maecken waer,
Hoe ligt gy het oock segt, dat sal u vallen swaer,
Men kan met sulcken stof niet doen na syn believen.
En sulcks en sult gy noyt ons klaer bewijsen konnen,
Behalven dat het is haer stijl en haer manier
Van schryven, sig gelyck, te vooren als oock hier;
Soo dat dit deel niet kan van iemant zyn versonnen.
En wijl haer reed’nen zyn soo klaer, soo vast en bondig
Uytdruckelyck en lang ontrent syn Godlyckheyd,
Soo maecken wy hier in gantsch gene swarigheyd,
En haer manier van tael gebruycken wy volmondig.
Derhalven Turcken, soo gy wat geloof wilt geven
Aen die Gesanten en aen getrouwigheyd,
Soo is ‘t noodsaeckelyck dat gy met een belijd
Dat Iesus Christus is God boven al verheven.
Maer soo ggy dit ontkent met herten en met tongen
Soo weet dat hy wel haest syn magt sal laten sien,
Syn Koninglycke magt, en dan sult gy misschien
Tot die geweygerde bekent’nis zyn gedwongen.
| |
| |
Indien hy maer eens wil syn kragten in gaen spannen,
Syn vinnig glinst’rend’ Swaert dat sig geen weergâ vind,
Dat onverbidlyck swaert dat vleesch en bloed verslind
Dat sal, dat sal, dat sal, hartneckige verbannen.
En soo gy niet en hoort na Liefde nog genade,
Alsf’ aengeboden werd, van soo een gunstig Heer
Soo weet dut Turckx gebroed, hy sal u gaen te keer
Met kragt en met geweld; Wee u dan qual’k beraden.
Maer soo gy komt en valt by tijds in syne roede,
En dat uw’ Mane buygt voor dese ware Son.
Die van haer wassend ligt syn invloed weeren kon,
Soo sal hy als syn volck u nemen in syn hoede.
En gy oock Heydenen soo burgerlyck als wilden
En die de waren God nimmer hebt gekend,
Inwoonderen der werld van ‘t een tot ‘t ander end,
‘t Word endlyck eens tijd dat gy u driften stilde.
Doet voordeel met die les die wy soo daetlyck gaven
Aen ‘t Turkse niet alleen maer oock aen ‘t Ioods geslagt,
Laet ‘t Vleesch door Christus Geest eens t’onder syn gebragt
Segt zijt gy liever vry of liever ’s Duyvels slaven.
Beschouwt u selfs te deeg en gy sult waer bevinden
Dat gy zijt sonder God en sonder Zaligheyd,
Ia door des Satans list erbarmelyck misleyd,
En dat gy by de tast nu wandelt als de blinden.
Ontsluyt maer oor en hert en hoort wat u de boecken
Van ‘t oud en nieuw Verbond in ‘t korte leggen voor,
Want Liefde met Geloof die breecken alles door,
Wat haer beletten mogt de waerheyd naer te soecken
Brengt hier een leersaem hert en luyster na haer wetten.
Gelooft, aenbid en lieft van gantscher herten God,
Prijst syn genaed, en met syn gramschap nimmer spot?
Bemint elck een, en wilt noyt uw’ begeerten setten
Op ’s naestens Vrouw of goed; weest opregt in uw’ handel
Weest niet wraeckgierig, doet nog spreeckt ja denckt geen quaed,
| |
| |
Haet Lastring en bedrog en toorn en overdaed,
Op ‘t pad der Leugenaers nog Dieven noyt en wandel.
Maer denkt en spreekt en doet ‘t geen anderen kan stigten;
Weest nedrig, goedertier, geduldig wel gemoet,
Bescheyden, altijd bly in voor of tegenspoet,
Soo doende sult gy veel verduisterde voorligten.
Dit zyn ô Volckeren de Werten en de Regten
In welcken, soo gy oor en oog eens open doet
Gy sult ontdecken sulck een schoon en heerlyck goed
Dat gy, die veragt, sult reeckenen dwase of slegten.
Gy sult daer Iesus sien soo goed, soo wijs en heylig,
Dat gy bekennen sult dat nimmer eenig Prins
Bragt aen syn Volck oyt toe meer zegens en gewins
En dat men onder syn beschutting leeft seer veylig.
En gy die nu alreê u roem draegt op de kennis
Van desen grooten Naem, gy Christenen in schijn,
Dien onbekenden God wil aengebeden zyn
In waerheyd en in geest, de rest houd hy voor schennis.
Het schijnt of Iesus is verborgen onder ‘t decksel
En dat een scheydsmuyr hem verbergt voor uw’ gesigt,
Gy siet hem als wel eer ‘t Ioodsch volk door schemer-ligt
Al eer hy vleesch en bloed nam tot een Overtrecksel.
Hy is wel onder u, maer schoon hy stond in ‘t midden
Soo kent gy hem dog niet, riep eens Iohannes uyt,
Dien God en Mensch te saem, dien lang verwagten spruit.
Dien, die de Seraphijns en Cherubijns aenbidden.
Maer nu genaeckt de tijd dat hy syn groote luyster
Doe schijnen over al, waer eenig mensche woont,
Want als die klare Son selfs aen haer vertoont
Soo sal haer helder ligt verdrijven ‘t naere duyster.
O Christ’nen met de mond en Christ’nen sonder herten
Verfoeyt uw’ misbedrijf erkent het groote quaet
Die uyt uw’ ommegang, niet Christelyck, ontstaet,
Gy pijnigt Iesus soo op nieuws met smaet en smerte,
En schoon gy draegt den naem van Christi leerelingen
Daer gy doch van syn Geest zijt t’eenemael ontbloot,
| |
| |
Soo meent men dat gy leeft en nogtans zijt gy dood,
Soo lang uw’ beenderen geen Ziel of geest ontfingen,
En op u Christendom hoeft gy niet te snurcken
Want gy zijt meer doortrapt, bedriegelyck en vals,
En meer tot woeckeren en geld genegen als
De blindste Heydenen en allernoodste Turcken.
Weet dit vry Christ’nen dat uw’ ongeregelt leven
Soo vol trouwloosheyd en soo vol van ergernis
Aen dese volckeren den steen des aenstoots is,
En maeckt dat sy haer niet aen Iesus overgeven.
Soo dat geen Volck’ren van Bresil nog van Canade,
Noch Swart, nog Indiaen nog schrandere Chinees
(Al eer den grooten Artz uw eygen quael genees)
Noyt sullen luyst’ren naer de Leere der genade.
Ia gy verloochent hem met al uw’ boose wercken,
En of gy met de tong het Christendom belijd,
Soo wijst uw’ leven aen dat gy een Heyden zijt,
Bequaem om Heyd’nen in haer ongeloov, te stercken.
Gy gaet niet in, ja gaet nog andere beletten
Die door u misgeleyd verbijsteren van ‘t spoor,
In plaetse dat u Ligt en haer sou ligten voor,
En ’s Hemels enge poort voor haer wijd open setten.
Maer nu en is ‘t niet vreemt dat sy naer u niet hooren,
Daer gantsch uw’ Leven van uw’ woorden soo verschilt,
Soo gy niet naer de stem van Iesus hooren wilt,
Hy sal u eyschen af die door u gaen verlooren.
En Christenen indien gy haer quaemt voor te ligten
Met levendig Geloof, en Liefde en Heyligheyd,
Gewis gy had alreê den eersten steen geleyd
Van ‘t geestelyck gebouw dat gy by haer soud’ stigten.
Gy soud’ meer Zielen tot het waer geloove buygen
En vangen in uw’ net en sluyten in een kring,
Áls gy door schoone praet of redencaveling
Niet wel in hondert Iaer soud’ kunnen overtuygen.
En denckt niet dat gy haer soo ligt soud’ meester werden
Met mond of met geschrift of met wat reden-twist,
| |
| |
Dit aes is smaeckeloos, het is vergeefs gevischt,
Indien gy niet en kond in wel te doen volherden.
Maeckt dat men in uw’ swier en handel klaer kan mercken
Het Goddelycke beeld van Iesus uytgedruckt,
Soo sal het Heydendom door sulcken ligt verruckt
Verlaten in der haest haer goddeloose wercken.
Weest ‘t Euangely selfs, weest selfs een Brief gesonden
Aen ‘t een of ‘t ander Volck, gelyck het Christendom
Door Iesus wijs beleyt versonden wierd alom,
Op dat de Volckeren die blijde maer verstonden.
Of andersints zyt gy veel erger als de beesten
En ongelooviger als eenig Turck of Iood;
Want sonder Liefde-werck is uw’ geloove dood,
Geloof van Duyvelen en tsidderende Geesten.
En hy die sig beroemt in Iesus te gelooven
En op syn kennis stoft, en doet syn wille niet,
Voorwaer dat is ‘er een die leugens blaest en giet,
En die niet anders doet dan Iesus eer verdooven.
Hy liegt het nog een reys: want die sig aen hem wennen
Die hooren naer syn stem en doen het geen hy seyd,
En Iesus gaf ons selfs dit bondig onderscheyd,
Die naer my luyst’ren zijn ‘er die my voor Meester kennen.
En niemant is van my gevolg of van myn Schoole
Die niet met Hert en Ziel mijn wil en raedsbesluyt
Voert sonder sporteling en tegenstreven uyt,
Al was de reden van mijn wil voor hem verholen.
Hier geld geen Woorden-dienst, ick laet my soo niet payen
Als spreeckt gy van mijn woord en regten met verstand,
Indien ick maer alleen de wan neem in de hand
Soo sal de Geest mijns monds dit ligte kaf verwayen.
Als ick ter Vierschaer sit, men sal niet lang dan dingen
Ontrent de schurfde saeck der geene die soo fraey
Wat klapten als een welgebeckte Papegaey:
Ick heb u noyt gekent gaet heen verdoemelingen.
Gaet heen vervloeckten hoop: dit Vonnis sal ick uyten.
Trouwloose Knegten siet gy wist mijn wil soo wel
| |
| |
En deedse nimmermeer: Gy Rackers van de Hel
Drijft dese boose troep gebonden voor na buyten.
In haer tormenten sult gy meerder vlijd besteden,
En haer een meer getal van slagen tellen toe,
Als wel dat and’re rot onkundig, welck en hoe
Mijn wil was, en dat noyt mijn naem en had beleden.
Die Heyd’nen sullen dan oock selfs uw’ Regters wesen
En opstaen tegen u, en u gelijckerhand
Verdoemen, om dat gy begaeft met meer verstand
En kennis, evenwel sijn Oordeel niet woud vresen.
Ia veele sullen dan oock seggen Heere, Heere,
Wel hoe kent gy ons niet? Wy hebben u gepreeckt,
En wel een groot getal van Christenen gequeeckt,
Wy wisten in uw’ Naem soo wel te propheteren.
Wy hebben van uw’ lof gesproken en gesongen,
Wy zijn oock in den Doop besprenckelt met u Bloed,
Wy zijn aen uwen Dis met brood en wijn gevoed,
Wy spraecken van uw’ eer als ‘t waer met Eng’len tongen.
Maer dit sal ‘t antwoord zijn, swijgt, swijgt verwaende hocken,
Ick heb u noyt gekent, gaet heen daer gy behoort,
Sulck opgeblasen Volck kan door geen enge poort,
Woont by de Duyvelen en in haer naere bocken,
Gy waert maer huyrlingen en ingekropen dieven,
En daerom soo en heeft u smeecken nu geen klem,
Mijn Kudde die kent die luyst’ren naer mijn stem,
En volgt my overal en tragt my te believen.
O trouweloos gespuys, uw segen en uw’ leven,
Die streden tegens een: het is nu tijd van regt,
Dewijl gy mijn genade en trouw’ hebt opgesegt,
Soo staet gy tot de straf voor eeuwig opgeschreven.
Gy kende my oock, noyt schoon of gy sulks mogt meenen,
En soo gy dit nog denckt, komt toont my ‘t onderpand,
Uw’ Hert en heeft my noyt gekent maer uw’ verstand,
En dit verkeert verstand is oorsaeck van u weenen.
En houd u niet soo vreemt, als waer het sulcken wonder
| |
| |
Dat in mijn hert aen geen plaets en mag zyn gejont,
Ick ken u met het oog, gy kent my met de mont,
Gelijck is ‘t om gelijck, nog over is ‘t nog onder.
Ick strijck maer over u een regt en billijck oordeel;
Want wijl gy noyt mijn wil en woorden hebt gedaen,
Soo moet ter deser uyr uw’ wil oock buyten staen,
En ick en kan het Regt niet buygen tot uw’ voordeel.
O Heere Iesus, dit alleen is ‘t eeuwig Leven,
Als men u waerlijck kent en door ‘t geloof gesterckt,
(Maer levendig Geloof, dat door de Liefde werckt)
Sig selven gantsch vergeet om sig aen u te geven.
Het is met u gespot, en ‘t moet oock zyn gewroocken
Als men u met de mond alleen maer Meester hiet,
En dat het hert veragt het geene gy gebied.
Die doen niet anders als een vyer van gramschap stoocken,
Ia dien Apostel seyd dat hy ‘t agt dreck en schade,
Indien hy ietwes wist als Iesus maer alleen,
Dat Iesus en syn Kruys maer was dat eenig Een.
Soo noodig voor ons tot erlanging van Genade.
In opsigt niet alleen van and’re wetenschappen,
Stelt hy de wetenschap van Iesus Kruys voor aen:
Die Leer moet zyn van beyds geweten en gedaen,
Men klimt ten Hemel noyt dan langs die beyde trappen.
Die kennis noemt hy oock seer heerlijck en uytsteeckend,
Die alle d’andere seer ver te boven gaet,
En dit verkooren Vat dat toond ons met’er daed,
Dat hy al ‘t andere voor niet met al en reeckent.
Dat wil dat yder een syn kennisse doe blijcken,
Door daden die daer noyt beschamen syn Geloof,
Laet enk’le woorden-dienst een wereldling te Hoof
Gebruycken, want dit soud’ Gods Kind’ren niet gelijcken.
Hy liegt het die daer seyd, dat hy Gods Wet verkoren
Heeft tot syn deel en erf, en nogtans niet en doet,
Rampsalige als hy is, het waer dien Mensche goed
Indien hy nimmer van een Vrouwe waer geboren.
Maer die mijn Leerling is die wandelt in mijn paden,
| |
| |
Hy gaet regt voor sig heen, hy siet selfs niet eens om
Naer ‘t odom van de wer’ld, syn gangen zyn niet krom,
En oock mijn minste woord en wencken slaet hy gade.
Hierom soo bid ick u gantsch broederlyck, mijn waerde
En lieve Christenen, of diemen nu soo hiet,
Ey stelt eens in het werck ‘t geen Iesus u gebied,
Toont dat gy Kind’ren zijt die na haer Vader aerden.
Keert weder met berouw, Christenen, weest gy den eersten
Die met verslagen geeft uw’ Meester valt te voet,
Gy kost geen kleynen prijs, het is Gods eygen Bloed:
En waerlijck, gy waert verdwaelt het allerveerste.
Laet hem uw’ Ziel en Lijf als Souverain regeeren,
Hy sal een vreedsaem en regtvaerdig Koning zyn,
En wijl hy grooter werd, word ondertusschen kleyn,
Soo sal uw’ voorbeeld nog veel Heydenen bekeeren.
Verstreckt gy een Patroon en voorbeeld der Genade,
Die gy te vooren had soo schandelijck missaeckt,
Ten minsten met u doen, maer toont nu dat gy haeckt
Om and’re voor te gaen op Iesus effen paden.
Verweckt soo Israël tot heylige na-yver,
En wetende dat God van ouds haer heeft bemind,
En noch onthalen sal gelijck syn troetel-kind.
Laet haer Bekeering u tot Iesus zyn een dryver.
En als de Heydenen sig spieg’len aen de Seden
Der ware Christenen, soo sullen sy gewis
Wel haest eens zyn gebragt tot regte beternis;
Want dat heeft meerder kragt dan overvloed van reden,
Het leven spreeckt een tael die dieper in kan dringen,
Ia dringen als een swaert door merg, door vlees en bloed,
Geen zeyl-steê trekt so sterk als wel een voorbeeld doet,
Hierom ô Christenen behertigt dese dingen.
Bekleed gy d’eerste rang en weest gy Iesus Kroone,
Betragt met diepen ernst syn Godlijck aengesigt,
Ontfangt Genade voor Genade en ligt voor ligt,
En gaet dan aen de Wer’ld het Beeld van Iesus toonen.
Amen.
Uyt het Frans vertaelt door P.V.S.
|
|
Auteursrechtvrij