De hut van Wartje Nulph

Uit de kijgstochten van Maurits van Nassau

XVII.
Een groot man geworden.

Op zekeren dag trok een prachtige groep van verscheidene vaandels Staatsche ruiterij voorbij het huis door Nulph bewoond. Een der krijgslieden zag in het voorbijrijden naar de woning van den koolbrander. Eensklaps hield hij zijn paard stil, steeg af en ging het huis binnen.

Weldra sprong de binnendeur van Wartje Nulph's kamer open en in de spleet vertoonde zich het hoofd van den krijgsman.

- Nulph, zegde hij, de deur in de hand houdend; woont gij nog hier?

De koolbrander had niet zoodra de stem gehoord of hij sprong ontsteld van zijn stoel op, en riep:

- Groote hemel! uwe hoogheid! ik... ik...

- Stel u gerust, brave jongen, ik kom u zeggen dat ik u vergeten had. Wij, Prinsen, zijn wel ondankbaar, niet waar, Nulph? Doch ik reken op uwe vergeving.

- Uwe hoogheid, stamelde Nulph zoo beteuterd dat hij niet wist wat zeggen, en hij wilde de deur opentrekken, om zijn hoogen bezoeker binnen te brengen.

Doch deze hield dezelve vast, en bleef met zijn aangezicht in de spleet staan.

[p. 183]

De arme koolbrander gevoelde terstond, dat Maurits het tooneel in dezelfde spleet, omtrent een jaar geleden voorgevallen, nog niet had vergeten, en er genoegen in vond hem hetzelve te herinneren.

- Nulph, zei Maurits; hier op deze plaats hebt gij mij eens gezegd, dat ge zoo rijk kondet zijn, als de Prins van Oranje...

- Uwe Hoogheid, ik wist niet...

- Maar dat gij niet wildet...

- Uwe Hoogheid! vergeef mij, indien ik...

- Omdat er nog iets schooner en deftiger was...

- Uwe Hoogheid! verschooning, ik...

- Hetgeen gij mij misschien later wel eens zoudt gezegd hebben; welnu?...

- Uwe Hoogheid neme mij niet kwalijk dat ik...

- Ik weet het, Nulph, het was rechtvaardig te zijn; gij hadt gelijk; ik weet wat gij toen bedoeldet.

- Uwe Hoogheid! ik zal...

- Uwe geheele geschiedenis is mij bekend, Nulph, mocht eenieder u gelijken. Nulph, kom dezen avond in de stad; gij weet waar mijn hoofdkwartier is gevestigd; bied u daar aan, ik heb nog een en ander te zeggen.

De Prins trok de deur dicht, en liet Nulph alleen.

Korten tijd daarna vinden wij Wartje Nulph op het voorouderlijke slot van de Graven de Zegewoude, in de hoedanigheid van hofmeester terug. Het laat zich begrijpen dat de koolbrander niet weinig tevreden was met zijn nieuwe betrekking welke wellicht hooger was dan zijn eerzucht ooit had durven opklimmen. Dikwijls, wanneer hij zich in zijn volle waardigheid beschouwde, herinnerde hij zich den avond toen hij den vreemdeling op zijn muilezel gezeten, van zijne hut naar de Vrijheid begeleidde... Het was immers toen dat Annaboa hem gezegd had, dat hij nog wel eens een groot man konde worden? De lezer weet dat de vreemdeling enkel de uit-

[p. 184]

muntende hoedanigheden op het theater bedoelde, welke hij in zijn gids meende te ontdekken; doch Nulph hield het er voor, dat de voorspelling van den man op den muilezel, woord voor woord was uitgekomen.

Nulph was de gelukkigste mensch der wereld, en voorzeker had hij zijn stand tegen niemand willen ruilen, zelfs niet tegen den Graaf de Zegewoude. - Maar ook was deze eerder zijn vriend, dan zijn meester. Nooit ging het uit het geheugen van den Ritmeester wat hij, zijne zuster en zijn lief nichtje verschuldigd waren aan den braven, belangloozen heibewoner; en nooit vergat deze dat het zwaard van Otto Richardi boven zijn hoofd had geflikkerd, en hij aan den dapperen Zegewoude zijn leven te danken had.

Daarenboven woonde Nulph onder hetzelfde dak als de arme Stina van het Berkenhof, thans de gelukkige Gravin de Zegewoude, de moeder van de kleine Bertha. Echter was het in de tegenwoordigheid van het lieve meisje, waarin Nulph het toppunt van zijn geluk vond. Gansche dagen had hij de kleine Juliana op de knieën, of wandelde met haar door de oude dreven van het park, waar de reeën van het slot gemeenzaam voor hen heen liepen; en dan dachten beide aan de lieve dieren van het Grootenhoutsbosch, die uit Bertha's handen het voedsel kwamen halen, en den koolbrander gezelschap hielden bij zijn koolhoopen.

De kleine Juliana groeide op in schoonheid en in deugd; doch de jaren verkoelden het vuur van verkleefdheid niet jegens haar voedstervader. Wanneer de hofmeester met de jeugdige freule alleen was, noemde hij haar nooit anders dan ‘mijn lieve Bertha’ en Juliana vond geen grooter geluk, dan te zeggen ‘oom Nulph’.

Honderden malen kwamen in den huiskring van het kasteel, en waarvan Nulph om zoo te zeggen deel van maakte, de gebeurtenissen onzer geschiedenis op het ta-

[p. 185]

pijt. - De wedloop tusschen den muilezel en den hardlooper, de komedie-avond, de verlossing van den ooievaar, de bloedige veldslag op de heide, de schitterende zegepraal van den Prins van Oranje en meer andere gebeurtenissen, waren dikwijls het voorwerp der gesprekken.

Wartje Nulph bleef zijn geheel leven lang een vurig liefhebber der komedie; en gewis hing het niet van hem af, indien men geen vertooningen gaf op het grafelijk slot.

Vergeten wij niet te zeggen dat, behalve den hofmeester, er nog iemand in den adellijken familiekring was toegelaten; het was de trouwe Kikokoo die, op zijnen eenen poot bij het vuur staande, de verhalen der heihut met halfgesloten oog scheen af te luisteren.

Indien het mogelijk ware geweest, had nog een andere held onzer geschiedenis het voorrecht gedeeld van den ooievaar; doch Annaboa was reeds zeer tevreden met een stil en gemakkelijk leven te leiden in den stal van het slot, waar de hofmeester hem de beste plaats had voorbehouden.

Dikwijls vergezelde Nulph zijn meester naar het, op eenige uren afstand van daar gelegen buitengoed, om er een bezoek af te leggen bij den dapperen Ritmeester Kelker, wien hij eene grenzelooze achting en eeuwigdurende genegenheid bleef toedragen.

Het was vele jaren nadien, dat de tijdsomstandigheden aan Nulph toelieten zijne geboortestreek terug te zien... Den tijd dat hij er verbleef, besteedde hij in een bezoek af te leggen aan de vervallen en toen onbewoonde hut, waar hij het leven ontvangen had, en aan het Berkenhof, waar hij den zoon van zijn oom Reinhold, die reeds lang in het graf sliep, ging omhelzen.

Het laat zich denken, dat hij op zijne reis niet vergat de vertooningen der herstelde Rederijkkamer te gaan bij-

[p. 186]

wonen en de hand te drukken van zijn ouden weldoener, den Keizer der ‘Heijbloem’.

Onder de hooge personnages die van tijd tot tijd, op het kasteel van den Graaf de Zegewoude kwamen vertoeven, telde de hofmeester met fierheid, Maurits van Nassau.

Nooit kwam de held der Thielensche heide de edele familie met zijne tegenwoordigheid vereeren, of hij herinnerde den goeden Nulph het kleine tooneel in de spleet van de deur, en vroeg hem gewoonlijk bij het heengaan, wanneer hij toch zijne gedane belofte zou nakomen, namelijk hem eene vertooning te doen zien van de wijdvermaarde Rederijkkamer van Turnhout. De vroolijke Maurits had geen grooter genoegen dat zich te vermaken met de verlegenheid van den hofmeester.

Gewis verbeeldt zich de lezer, onzen goeden Nulph thans in een zwaren, blozenden hofmeester herschapen te zien? Neen, altijd bleef hij schraal en mager, zooals wij hem in het begin van ons verhaal hebben leeren kennen. Het was ook daarom dat op zijn vijf en zestigste jaar, zijn adem nog altijd even sterk in zijn borst zat, en zijn armen en beenen hunne vroegere veerkracht nog niet verloren hadden. Daarom ook bleef Nulph tot in zijn laatste jaren een beroemde looper. Somtijds ving hij dan nog eens een wedloop aan in de lanen van het park, tegen Annaboa, die grijs en stokoud was geworden; maar altijd was het de hofmeester, die den prijs der overwinning weg droeg.

EINDE.