Werken. Deel 7. Dit sijn Snideriën

X.

't Was, weinige dagen later, een heerlijke morgen.

De zon stond zoo vroolijk aan den hemel, de lucht was zoo puur en gezond, de bloemen en het groen zoo frisch, de vogelen zongen zoo onbezorgd, dat men inderdaad vroeg of de oorlogsramp wel eene zwarte en bloedige streep door onze vreedzame Kempen getrokken had?

Maar Gwijde en Goedele, die, met dankzegging van het statige magistraat, de stad verlieten, vermeden zooveel mogelijk het spoor dat Maarten de Brander had achtergelaten, als waren zij bang, die kinderen, dat hij of een der zijnen nog uit de zwart geblakerde puinen van hoeve of molen zou opschieten.

Maarten was echter reeds verre weg in de richting van het oosten, altijd roovend en brandend, en de arme Kempenaar loofde den Heer, zooals alles

....dat is in 's weerelts beluycken....

Zoo zong eens het schoolmatreske Anna Byns, en dat mocht men zingen bij het aftrekken van den ongenadigen Geldersman.

Schimmel, nu van eenen toom voorzien, en met een goed deken, als rijzaal voor Goedele, belegd, stapte door het zanderige karrespoor, en naast hem gingen Gwijde en Jan

[p. 221]

de pijper, die het erg druk had met aan Gwijde te vertellen, hoe slim hij den boozen Maarten had weten te bespieden, en hoe zijn leven meer dan eens in gevaar was, door hem dat duivelsche liedeke in de ooren te blazen:

Ghy hebter de Hollantse koejen gehaelt.

Jan droeg nog altijd de roode muts met de witte haneveêr, zoo als Gwijde en Goedele nog in hun bruidspak waren; doch, hemeltje lief! wat zag er hunne kleedij verkleurd, versleten, bemorst en gehavend uit!

Nu toog men schoorvoetend en achterdochtig naar het dorp terug, en toen eindelijk de toren over de bosschen heenzag, misschien wel om te weten of Gwijde en Goedele nog niet terugkwamen, klopte Goedele's hartje hevig, alsof het naar buiten wilde om den toren te gemoet te snellen.

Wat zag er den omtrek bedroevend uit!

Hier het zwart verkoolde geraamte van een huis, waar, kort geleden, Goedele nog vriendelijke gezichten ontmoette; daar een verknakt en vertrappeld korenveld, dat weleer nog het lied van gouden hoop ruischte; ginds geroosterde boomen die toen nog met hunne malsche kruin van blaren wuifden. Hier een gebroken ploeg, daar een armoedig meubeltje, ginds een half verkoold rund, waarop nu blauwglanzige vliegen aasden - en wat verder de puinen van molen en molenhuis; doch altijd helder, frisch en levendig was het rivierke dat door de verbrande balken kabbelde en ruischte glinsterend in het zonlicht.

Op de verkoolde balken zong vroolijk en onbezorgd een vogelijn.

Jan de speelman had wel gehoopt triomfant in het dorp terug te komen: Goedele en Gwijde op den hinnekenden schimmel en hij vóóruit, het vroolijke deuntje ‘fiferend’, eenige dagen geleden onderbroken; doch toen hij al de vernieling zag, had hij den moed niet en hield zijn speeltuig in den koker.

[p. 222]

Hij nam integendeel de roode muts met de haneveêr af, bad voor de dooden en de bedroefden; maar in plaats van ‘Amen’ te zeggen, mompelde hij eenen vloek tegen den Brander en wenschte hem, zeer onchristelijk, dat de verschrikkelijke pest hem eens halen mocht....

Het molenhuis lag ten gronde en in het rivierke; de puinen waren afgekoeld en Gwijde en Goedele stonden weenend vóór het overschot van het huis, waar zij eens zoo gelukkig met vader had gewoond. Schoorvoetend traden beiden binnen; zij wilden nog eens de muurbrokken met een benauwd hart groeten, en Jan de pijper, die op een der steenklompen zat, speelde toen een zacht deuntje, zoo iets gelijk een miserere.

Maar dat deuntje deed, bang en schuchter, een wezen uit de puinen oprijzen en omzichtig luisteren: 't was Freerik, die weldra Goedele en Gwijde in de armen viel. Ach, wat was de man, in weinige dagen, oud mager bleek en spokerig geworden! Wat had hij ook bange nachten in de bosschen gesleten, en nu kwam hij schoorvoetend terug naar de puinen van het huis, omdat hij hoopte dààr zijne lieve Goedele te zullen terug zien, indien de goede God haar in 't leven had behouden.

Jan de pijper kon het niet langer uithouden: hij sprong en ‘fiferde’ er vroolijk op los, en het rivierke jubelde meê en het vogelijn vloog de lucht in, misschien wel om aan alle vogelen te vertellen, dat de zoete Goedele in het dorp was teruggekeerd.

Ja, 't zou nog wel eens goed gaan in de Kempen, als Onze Lieve Heer die vreedzame landstreek maar verlost hield van al de gevloekte Maartens - of hoe de latere oorlogsmannen van Staatschen, huurlingen en Sansculotten ook mochten heeten - verlost hield tot in der eeuwigheid!