De Afscheiding van 1834. Deel 5. Documenten uit het archief ds. H.P. Scholte, bewaard te Pella, Iowa, U.S.A. (vervolg)

[p. 31]

Hoofdstuk 3
Brief van Sara Maria Brandt

Sara Maria Brandt, de eerste vrouw van H.P. Scholte, werd te Amsterdam geboren 16 april 1807, als dochter van Jan Daniel Brandt (Sr.) en Sara Koopman.¹

J.D. Brandt (Sr.), zo juist genoemd, overlijdt 5 december 1832, ruim een maand nadat onderstaande brief is geschreven.

Het huwelijk van Scholte en S.M. Brandt werd 20 december 1832 voltrokken. Uitstel zal bezwaarlijk zijn geweest, aangezien de jonge Scholte op dit tijdstip het beroep van Doeveren c.a. reeds had aanvaard.

Wij vonden slechts één brief door Sara Maria Brandt aan haar verloofde geschreven. Laatstgenoemde heeft zich 2 november 1832 ergens buiten Amsterdam bevonden. Zo preekte hij 28 oktober op beroep te Huizen.² In het schrijven ontbreekt de interpunctie grotendeels.

1 Sara Maria Brandt overleed te Utrecht 23 januari 1844. Nader over het geslacht Brandt: EERSTE DEEL 46-48, 48a-b.

2 J.A. Wormser, Schat in aarden vaten II, 10-11. In de Scholte Papers bevinden zich twaalf korte brieven geschreven door ds. G.H. Nibbelink destijds Hervormd predikant te Huizen, en gericht aan Scholte. Zij zijn geschreven in het tijdvak 8 september 1832 tot 22 januari 1833. Uit de brief van 9 oktober 1832: ‘Bijzonderheden kan ik u niet melden, als dat gij Zondag algemeen genoegen gegeven hebt.’ (Niet onmogelijk is, dat Scholte door enige Huizers ‘Zondag’ in een naburig dorp werd gehoord.)
Gedateerd 20 oktober: Het is de bedoeling dat Scholte zondag 28 oktober zal komen preken; de gemeente begeert hem naast ds. Nibbelink, die door ouderdom verzwakt is, als ‘adjunct-predikant’.
Uit andere brieven blijkt dat de gemeente veel moeite heeft gedaan, de candidaat Scholte te bewegen naar Huizen te gaan. Maar 28 november schrijft ds. Nibbelink dat de gemeente te Huizen verslagen is daar Scholte vermoedelijk het beroep van Genderen zal aannemen. In de brief van 8 december 1832 lezen we: ‘Zij hebben te Genderen geweten dat gij hier begeerd werd... en dan zoude 't mij en ook voor Juffrouw noch veel schelen daar aan de einden der aarde te wonen. U zit hier bij Amsterdam - gij hebt niet (een) proef van water en klei... en dan moet men met kleine kinderen zitten - dan komt de last voor Moeder...’. Men zie ook: L. Westland, De geschiedenis der Hervormde gemeente van Huizen, Goudriaan 1970, 39.

[p. 32]

Amsterdam, 2 november 1832

Hartelijk Geliefde

Met diepe droefheid moet ik U melden dat Vader niet beter is de Doctor heeft geen moed op zijn herstel wij hebben deze nagt een akelige nagt doorgebragt ik wenschte dat gij hier waart hoe eerder gij kunt komen hoe liever het mij is hoewel gij Vader gisteren nog al redelijk wel verliet had ik tog al geheel geen moed Pa vraagdt nergens naar daar hij anders altijd zoo veel zorge heeft de Heer is magtig naar het aanzien wordt Pa niet weer beter gij kunt wel denken hoe het hier is Do. Beg³ is er geweest hij komt weer terug en wil bij ons blijven Pa wil geheel niet inneemen een enkelde keer met grote moeite ik had nog gedagt U te zeggen wat de Doctor gezegd heeft hij zou tegen half drie terug komen ik durf er niet op te wagten Nu lieve ik twijfel geheel niet of gij zult zoo spoedig komen als gij kunt De Heere zij met U zijt van alle gegroet en bid veel voor uw liefhebbende

Sara

Sara Maria Brandt, Amsterdam 2 november 1832

3 Ds. Egbertus Begemann, gekomen te Amsterdam van Koog aan de Zaan in 1816, overleden 1850.