Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Priesteren]

PRIESTEREN; deese stoffe knoopende aan het reeds geschrevene, ontrent de Goden der oude Duitsche en hunne nagebuiren, 103 bl. begin ik met de

I. Druiden; priesteren der Duitsers, Franken en Britanners. Ovidius, Klaagbr. 4 B. 2 Sendbr. Lukanus, Burg. Oorl. I B. Tacitus, Germ. 9 H. Scedius, de Diis German. 2 lib. 1 cap. behalven Van Royen, 118 bl. &c.

De naamreden haalense doorgaans van δρὺς, dat is, een eikeboom; de slachtofferen meerendeels in eikenbossen voorvallende. Plinius, H Natuirl. 16 B. 44 H. maar Casaubonus (by Saubertus, de Sacrisic. 152 pag.) sou liever de naam uit het Hoogduitsch haalen. Raunen of runen is, by hem, sluisteren of sacht spreeken. Dus de Druiden, de runende. Ik word 'er koud af, sulke koude Naamredenen aanhoorende.

Ondertussen hunne dienst bestaande in het slachten en opofferen van gevangene menssen. Tacitus, 14 B. 30 H. Caesar, Gall. Oorl. 6 B. 16 H. Prokopius, &c. by Van Royen, 144 bl.

Van de Druïden gewagen ook Strabo, 4 lib. Diodorus, 5 lib. &c.

Voorts quamen by deese de

II. Barden, bewaarders der oude Gerchiedenissen (Nota, dat die dan altyd by naar by de Geestelyken syn geweest) die sy in vaarssen den volke voorsongen. Lukanus, Burg. Oorl. 1 B. Scedius, 2 lib. 41 cap. Wederom, Van Royen, 118 en 143 bl.

Vau deese Bardes trekken onse Woordesifters het woord baaren, dat is, schreeuwen, om dat de Barders, seggense, de lofdichten der Duitsse helden met een grout geschreeuw uitschreeuden.

Onder deese was ook eene

[p. 270]

III. Velleda; onder de Brukteren, by Wesel, over de Lippe; wegens haare voorspellingen by naar voor een godin geacht. Tacitus, 4 B. der Hist. 65 H. en weder, 5 B. 22 H. en noch eens, Germ. 8 H. Statius, Mengeld. 1 B. 4 D. en voorts Junius, Batav. 16 cap. 382 pag. en 23 cap. 674 pag. Scildius, de Chaucis, 4 cap. 133 pag. Montanus, Inleid. van Amst. 1 B. 26 bl. Scedius, 3 lib. 9 cap. 488 pag. Slicktenhorst, Gelders. G. 1 B. 15 bl. by welke (is dat niet kluchtigh?) Velleda is een stout vel; gelyk, by Junius (en noch mooyer!) een wyf, den volke veel leets verkondigende. 't Spul heeft, gelyk gy siet, geen aart, Daar geen Naamreden 't woord verklaard.

Van het Menssenoffer vind gy genoeg by Klaverius, Germ. Antiq. Kirchmayer, over de Germ. van Tacitus, en Van Royen, 121 bl.