Schatkamer der Nederlandsse oudheden. Of woordenboek, behelsende Nederlands steden en dorpen, kasteelen, sloten en heeren huysen, oude volkeren, rievieren, vermaarde luyden in staat en oorlogh, oudheden, gewoontens en lands wysen

[Delf]

DELF; hoor u deese stad, de derde van Holland, self aan-spreeken, by mêer aangehaalde Konstant. Huygens.

'K ben tweemaal dat ik ben, sints dat ik 't eenmaal was.
En eens myn muiren heb sien wentelen in de ass:
Maar dank heb 't vagevuir, ik ben 'er door gereesen,
My selven dubbel waard; het overkoolde weesen
En komt my niet van daar, soo moet de kuipe sien
Die vriend en vreemdeling moet laven en besien.
'K heb groote Wilm gehuyst soo lang 't de moorder doogde,
Die my en myn gebuirt verraderlyk ontvoogde;
Maar, Spanje, 't baat u niet; ik heb de schâa geboett,
En voor een sulken vâar een sulken soon gevoed.

Ontrent Delff syn aan te merken, de naamreden, de stichter, de krygsgevallen, het watertje de Vliet, en het klooster Koningsveld.

De naam neemt syn oorsprong van delven, graven en spitten; te weeten van de gracht van het Roomsse legerhoofd Korbulo, van deese stad tot in de Maas geleid. Bleiswyk, Beschr. van Delf. 42 bl. en in de Nareden, in het begin.

De stichter was (haar naam is echter veel ouder) Govaart met de Bult, de graaf van Holland, de selve met een muir besluytende en met een slot versterkende, ontrent A. 1075; na dat hy, steu-

[p. 54]

nende op Willem, de 21ste biskop van Uitrecht, Robbert de Vries (de voogd van Diderik, soon van graaf Floris den I) syn geheele heerschappye hadde ontweldigd. Boxhorn. Stedeb. 123 bl. Van deese Bultenaar sal men spreeken in de letter G.

De Vliet is, soo nu de meeste gevoelen, de gracht van Korbulo; van welken in de letter K.

Wat de krygsgevallen betreft; sy is, van graaf Albrecht van Beyere belegerd, en na den overgaaf van kasteel en muiren wêer ontbloot; gelyk wy boven aanteekenden, in den letter A, op Albrecht.

Maar A. 1536, is de stad, by seeker toeval, ten eenemaalen afgebrand; het geen ook Huygens boven aanroerde. Boxhorn. 158 bl. en Bleiswyk, 128 bl. behalven Guicciardin, Parivall, Junius, en andere beschryvers onser Steden, boven reeds genoemd.

A. 1584, wierd hier Willem de I. prins van Oranje, moorddadigh doodgeschoten; volgens het bovengestelde Klinckdicht, behalven Hoofd, Meteren en alle onse Vaderlandsse Historischryvers.

Van Koningsveld beloven wy te spreeken, in de letter K.