Het China van Slauerhoff

Aantekeningen en ontwerpen voor de Cameron-romans

[p. 221]

Document C-VI

Beschrijving

Cahier met zwart gemarmerde platten en donkerblauwe linnen rug. Op het etiket staat in Slauerhoffs handschrift: Het leven op aarde.

Gelinieerd papier. De bladen zijn door Slauerhoff uitsluitend recto genummerd: 32 tot en met 49, 49 tot en met 67. Er zijn dus twee bladzijden 49.

Voorin na het schutblad een onbeschreven blad, daarna zijn drie bladen uitgescheurd. Achterin zijn negen bladen en het schutblad uitgescheurd. Oorspronkelijk heeft het cahier dus binnen de schutbladen vijftig bladen geteld; collatie: [1]²⁰ [2]¹⁰ [3]²⁰.

Tekst, doorlopend op de recto's, in zwarte inkt tot en met bladzijde 62, regel 9; daarna in paarse inkt. Wijzigingen in zwarte inkt tot bladzijde 62, regel 9; daarna in paarse inkt. Op elk der bladzijden (verso's) tegenover de bladzijden 36 en 60 staat een toevoeging bij de tekst op de recto's. Boven enkele moeilijk leesbare woorden heeft een onbekende hand (mejuffrouw Van Dijk?) met potlood aangegeven, hoe het desbetreffende woord diende te worden gelezen.

Eigendom: Universiteitsbibliotheek te Leiden; signatuur: BPL 2898.

Inhoud

Het betreft hier een gedeelte van de tekst van Het leven op aarde, corresponderend met Verzamelde Werken, VI, blz. 127 tot en met blz. 145, regel 3.

Datering

Juni 1934. Kopij bestemd voor de uitgever ten behoeve van de publikatie in Forum, augustus 1934, blz. 735-752.

Commentaar

De eindtekst komt qua omvang precies en qua inhoud vrijwel overeen met de in Forum afgedrukte tekst. Om deze reden wordt hij hier niet afgedrukt.

Er zijn vooral veel interpunctie- en spellingvarianten, en een aantal ritmische correcties.

Boven aan de tekst staat: Hoofdstuk II; daaronder: Brief van Kia-So aan Wantschen. Het volgende hoofdstuk luidt: Hoofdstuk III, en daaronder: Aankomst en ontvangst van de vreemdelingen te Tschong-King. Dit stemt overeen met de Forum-publikatie. In de boekuitgave is de nummering van de hoofdstukken gewijzigd, het zijn respectievelijk de hoofdstukken X en XI; alleen bij hoofdstuk X is daar het opschrift gehandhaafd.

Op één plaats in Forum hebben de moeilijkheden die mejuffrouw Van Dijk ondervond met het overtikken van Slauerhoffs handschrift (cf. de inleiding op de C-groep) gezorgd voor een curieuze variant. In Verzamelde Werken, VI, staat op blz. 144, regel 22-23: ‘Daarna werden de herders naar voren gebracht, die bleven staan.’ Het handschrift heeft: Daarna werden de Siberiers naar voren gebracht die zich niet beijverden papieren te voorschijn te halen ze bleven staan. Mejuffrouw Van Dijk heeft

[p. 222]

het woord Siberiers hier kennelijk niet kunnen lezen, in Forum staat althans: ‘Daarna werden de Siberius naar voren gebracht, die zich niet beijverden papieren te voorschijn te halen. Ze bleven staan.’ (blz. 752) Deze Siberische herders, of liever hun verschijning in het handschrift van Slauerhoff, heeft haar kennelijk al eerder moeilijkheden gebaard. Op blz. 106 van Verzamelde Werken, VI, worden zij voor het eerst in de roman genoemd: ‘Voor Lang Tsjeon [lees: Lang Tsjeou] hadden zich nog twee mannen bij ons gevoegd: wij kwamen van hen niet anders te weten dan dat zij Buriaten waren, herder en soldaat om beurten.’ Buriaten zijn leden van een stam die vlak onder het Baikal Meer woont. In Forum is Slauerhoffs handschrift hier weergegeven met Bariaten (juni 1934, blz. 577; het handschrift van deze passage is niet overgeleverd). De tweede plaats waar de stamnaam van deze herders in de roman wordt genoemd, is Verzamelde Werken, VI, blz. 112: ‘(...) de troepen die Godonow en de beide Buriaten moesten trainen (...)’. Forum heeft hier: ‘(...) de troepen die Godonow en de beide Siberische herders moesten trainen (...)’ (juli 1934, blz. 603). Dit zal ook wel de tekst zijn geweest van het handschrift.