Logo DBNL
Verhalen uit het land der bokkenrijders en der Teuten (1978)

Verhalen uit het land der bokkenrijders en der Teuten

(1978)–J.R.W. Sinninghe–rechtenstatus Auteursrechtelijk beschermd

Vorige Volgende

Historische Sagen

1. Verborgen schatten

In de Bolleberg te Putbroek onder Echt is een geldkist begraven. Wie ze bezitten wil mag tijdens het opgraven niet spreken, want dan zinkt ze al dieper en dieper weg in de berg. Velen hebben inderdaad naar die schat gezocht, zoals men op het eind van de vorige eeuw nog duidelijk kon zien aan de sporen van dit graafwerk.1.

 

Ook in de Ketelberg achter de vennen bij Velden ligt een schat begraven. Iedere Kerstnacht om twaalf uur brandt het schatvuur op de plek waar de schat verborgen ligt.

Toen de Spanjaarden in 1579 Maastricht belegerden en de paters wel begrepen dat de Spaanse soldaten alles zouden roven waar zij hun handen op konden leggen en volgens hun gewoonte geestelijken noch leken zouden sparen, zouden de kerkschatten - een gouden Christusbeeld en twaalf zilveren apostelbeelden - zijn verborgen in een onderaards verblijf.

Nadat de Sansculotten Maastricht veroverd hadden, duurde het niet lang of ze hoorden ook over beelden spreken die van koper zouden zijn en in 1797 werden huiszoekingen verricht bij de burgers Nijst in de Papenstraat en Eymael op de Markt. ‘Les cuivres notamment les douze apôtres appertenant à la dite église (de Sint Servaas)’ bleven onvindbaar en evenmin vond men goud en zilver. Alleen enig ijzer- en koperwerk werd gevonden en in beslag genomen.

In 1951 meende men de beelden op het spoor te zijn en er werd in een perceel in de Bosstraat ijverig naar gegraven, maar zonder resultaat.2.

 

Het jaar daarop vertelde Charles van Aelst (geb. 1885) mij dat hij als kind bij zijn vader een oude heer ontmoette die vertelde dat zijn vader, die kuiper was en een korte broek met gespen en lange kousen droeg, door bruine paters werd ontboden. Zij vroegen hem of hij hen een dienst wilde bewijzen en werk voor hen wilde verrichten, maar dan zouden zij hem wel moeten blinddoeken. Hij stemde toe en hij werd rondgeleid naar links en rechts, zodat hij elk spoor bijster was. Tenslotte werd hem de blinddoek afgenomen en hij stond voor de

twaalf gouden apostelen, die hij met behulp van de paters in tonnen moest zetten en die tonnen dichtkuipen. Daarna werd hij weer geblinddoekt en naar boven geleid, want hij bevond zich in een onderaards verblijf. Die kelders zouden dan te vinden zijn onder een door de paters bewoond huis in de Pieterstraat en doorlopen tot onder de Waalse kerk.3.

 

Waarschijnlijk wordt hier gedacht aan de mislukte schatgraving door de meester-leidekker Willem Heck in het jaar 1810, die daarbij zijn fortuin totaal verspeelde.

In de Duvelskolk dicht bij de Knup te Stamproy ligt een kist verzonken, waarin een grote schat verborgen ligt. Twee mannen, die deze schat, die toentertijd in de aarde begraven lag, wilden lichten, en dagenlang groeven, stootten eindelijk op het deksel van de kist. Zo ver kwam het dat ze de kist, die onder het water en het slijk lag, konden aanpakken. Bij het heffen zei toen de een: ‘In Gods naam dan’, maar de ander zei: ‘Om mien paart in de naam van den duuvel.’ Toen verzonk de kist plotseling in de diepte, water borrelde omhoog en zo ontstond de diepe kolk, die men de Duvelskolk noemt.6.

 

Menige naam herinnert of herinnerde nog, hetzij aan vondsten van gouden en zilveren munten, hetzij aan vroegere woonplaatsen of versterkingen, waar men de aanwezigheid van gouden munten en voorwerpen vermoedde of lang geleden vond.

Een duin te Sevenum, dicht bij Helenaveen, draagt de naam Schatberg. Er zijn Goudsbergen te Roosteren, onder Montfoort, ten zuiden van Merum en bij Valkenburg, waar men op de top een laat-romeinse wachtpost blootlegde.

Onder Wessem heet een stuk land ‘de golden bodem’ en in 1577 was er te Eysden sprake van ‘dat gulden bonder’.4.

 

De oude Romeinse baan van Tongeren naar Keulen heette in

Maastricht de oude Steenstraat of de Gouden weg, vermoedelijk wegens Romeinse muntvondsten.5.


Vorige Volgende