|
| |
'T laest van Godts Liefde aen 't eerst gelykt;
Blyft haer getrouw: Sy nooit beswykt.
| |
| |
| |
XVIII. Voorstellinge
De Liefde Godts onderrigt den mensch, wat hy moet doen, om te leeven in een geduurige Liefde tot Godt.
Ach, Liefde van mynen Godt! hoe wonder zyn uwe Uitvindingen ten opzigte van den mensch! hoe weerdig zyt Gy, dat ik leeve voor U, en in U, die alles van U, en door U hebbe ontfangen! Ach! wie zal my geeven, dat ik leeve in eene geduurige liefde tot mynen Godt?... Man van begeerten, schept moed; de Liefde Godts met de welke Godt u geduuriglyk heeft bemint, wilt u voldoen, en s'is bereed u door my te onderrigten, wat gy moet doen, om voortaen te leeven in eene geduurige liefde tot Godt.... Brengt een zuiver hert: een hert, dat met opzet, en voordagt geene dagelyksche zonde bedryft... 'T is d'eerste, en nootzeke- | |
| |
lyke bereidinge tot dat gelukzalig leeven... Daer na uw bezonderste zorge moet zyn de Eigendommen, en Volmaektheden Godts rypelyk te overleggen... Hoe meer gy'er op zult peizen, hoe meer gy'er af zult vatten... Hoe meer gy'er af begrypt, hoe meer gy aengeport zult worden; om Godt te beminnen, en voor Hem alleen te leeven... Begint met t'overleggen de Minnelykheit van Godt, en overlegt-ze zo, dat gy waerlyk overtuigt zyt; dat al wat minnelyk is in de schepzels, eenen niet is, wanneer 't vergeleken word met de Minnelykheit Godts; dat deeze den eenigen oorspronk is van al, 't geen minnelyk is in het schepzel.... Gae dan voors tot d'andere Goddelyke Volmaektheden..... Sy schynen uit, en werkken in alles, 't geen gy voor uwe oogen aenschouwt, en in 't geen'er dagelyks geschied..... De logt die de schepzels ademen, is eene geduurige gifte van de Goddelyke Mildaedigheit... De helderheit der zon, is een schynzel van Godts Klaerheit. Wie is de bronader van den peis, die gy weet hier, of daer te zyn?... De Vredzaemheit Godts. Wie spaert zo veel zondaers? De Langmoe- | |
| |
digheit Godts... Ach! dat gy eens doorgrondde de Voorzienigheit van Godt, en met wat kragtige zoetigheit syn Wysheit bereikt het einde, 't welk syne Liefde Hem voorstelt!... Gy hebt nu geleezen hoe zeldzaem de Uitvindingen zyn van de Liefde Godts; maer hebt gy wel ooit deeze Liefde in alle haere afmeetingen beschouwt?... Sy bemint niet alleen den Vader, den Zoon, en den heiligen Geest, dry perzoonen in de Godtheit; maer ook alle menschen: zo dat-ze haer uitstrekke van den Al tot den niet. Zo breed is Sy! Sy heeft de alderkragtigste middels, om den mensch gelukkig te maeken: 't is haere hoogte... Nooit heeft Sy beginzel gehad, nooit zal-ze einde neemen; oordeelt hier uit van haere langde... Zo diep is Sy, dat haere voorneemens onagterhaelyk zyn... Maekt u gewoon Godt, en syne Werkkingen in u te aenschouwen.... Bemerkt syne Goedheit in u: sy werkt in u, voor u, en met u... Beschouwt syne Mildaedigheit in u: sy voed u, sy kleed u, sy verquikt u... Aenzie syne Bermhertigheit in u: sy verdraegt u... Syne Almoogentheit in u: sy erschept u allen oogenblik... | |
| |
Syne Liefde in u: sy werkt met u, al het goed, het welk gy doet... Wilt gy verder gaen? Tragt te vatten met den honingvloeienden Bernardus, by zekeren geleerden schryver, dat het Goddelyk Wezen, alhoewel een, nogtans langduurigheit is door haere Eeuwigheit; breede door haere Liefde; hoogte door haere Majesteit; diepte door haere Wysheit... Vraegt van eenen Godt-minnenden Ziel-bestierder, wat boeken gy hier toe 't best zult leezen: dog gebruikt ze niet, ten zy dat'er bestandige, en wettige goedkeuringe bystaet. Want men vind nu niet min, als voortyds, veel schadelyke boeken; boeken, die onder het vernis van eenen schoonen tytel, bedekken een alderfynste vergif.... Om met profyt, en vrugt te overleggen de Grootheden Godts, of nuttige leeringen hier van te genieten, moet gy wel overtuigt zyn in het verstand, dat gy het leeven hebt, het gebruik der reeden, de kragt van te willen, om Godt, dat oneindelyk, en onbepaelt Goed te beminnen; om met Hem vereenigt te zyn; en Hem te bezitten, zo in den tyd, als in d'eeuwigheit... Ja, mensch! uwe ruste, | |
| |
uw geluk, uwe volmaektheit is nergens anders in gelegen, als in de bezittinge, en de vereenige met het ongeschapen Goed... Hoe volmaekter gy 't bezit, hoe inniger gy'er mede vereenigt zyt, en aen dat door liefde gebonden; Hoe gelukkiger, hoe zaliger uw lot, en uw leeven is, en zal wezen... Zie dan, in korte woorden, twee grond-steenen, op de welke gy moet stigten het gebouw van een leeven in een geduurige liefde tot Godt: I. Godt alleen is allen Goed... 2. Myn hert kan niet rusten, ten zy in dat Goed.... Tragt van deeze twee grondige waerheden zo wel overtuigt te zyn, als gy overtuigt zyt, dat gy leeft, en dat gy gevoelt. Alle leezingen, die u hier in verligten, zyn nuttig, en profytig... Nooit zult gy van die grondwaerheden genoegzaem overtuigt zyn, ten zy gy klaerlyk besluit, dat gy onreedelyk, en dwaes zyt, wanneer gy uw werk, ja uw meeste werk niet maekt, om tot de bezittinge, en vereeninge met dat opperste, en eenig Goed te geraeken... Uit dit besluit moet volgen eene inwendige verwonderinge, hoe het kan geschieden, dat'er van alle slag van menschen gevon- | |
| |
den worden, die het eerste ligt der reeden hier in verduisteren, en de gezeide grond-regels niet wel vatten... Eilaes! om een ydel schaduwe van iets, dat vergankelyk is, keeren hun de stervelingen af van Godt, die de onuitputtelyk Bronader van altydduurende Goed, en eeuwige Wellusten is! Sy brengen hun leeven over in eene geduurige vergetentheit Godts, en verzuimen zig met dat opperste Goed te vereenigen, en het te bezitten! Ach! hoe veel zynder, die de nietige schepzels meer beminnen, als Godt, die allen Goed is! Hemelen, weest hier over verbaest! het schepzel kan geen rust hebben dan in Godt, en het zoekt-ze nogtans buiten Godt!... Deeze zo gemeene verkeertheit der menschen; ja van u eigen zelven, ô mensch, wie zyt gy! zal u verootmoedingen, misnoegen, verontweerdingen veroorzaeken, is 't dat gy geen moeite spaert, van die nauwkeuriglyk te overpeizen?... 'T zoude moeten een monster schynen, dat'er maer eenen mensch alleen met dien verkeerden handel was bezoedelt... En, eilaes! neemt'er eenen uit van duizende, alle de andere hebben, | |
| |
of geen gevoelen van Godt, of, is 't dat sy nog een deel hunner liefde besteeden voor Godt, hoe gering, hoe gespaerzaem, hoe vrek is het! met hoe veel tegenstrydige geneegentheden gemengelt!... Ik, die dit leeze, ben ik zelfs niet van het getal der meenigvuldige?... Och ja, mynen Godt! Och ja, ik bend'er af. De schaemte overdekt myn aenzigt, en de droefheit bevangt myne herte... Ik hebbe nu zo lang geleeft, en zelden de schuldige pligt aen mynen Godt bewezen! de beste dagen van myne jaeren zyn voorby, en wat heeft'er Godt van gehad?... Waerlyk te laet heb ik U gekent, oude, en nieuwe Schoonheit, te laet heb ik U bemint!.... Gy waert met my, in my, nevens my; en ik, onbeschaemden ik! ik was verr' van U... De schepzels vervremdden my van U; en ik peisde niet eens, dat'er de schepzels niet geweest hadden, waert dat sy van U, ô Liefde-schepper! ô mynen Godt! het leeven, en wezen niet hadden ontfangen... Als gy nu eenigen tyd hebt besteed, om u in deeze geneegentheden leevendig te onsteeken; zult gy een vast voorneemen maeken, niets te doen, ten | |
| |
zy door den geest, en geleid van de Goddelyke Liefde... Neemt voor uw spreuk, en kenteeken aen, dog meer met'er herten, als met den mond, de lôze van de Bruid der gezangen het 2. cap. ‘Mynen Beminden is aen my; en ik ben aen Hem.’ Niets wensche ik op de aerde, als alleen mynen Godt... Rykdommen, eertytels, weerdigheden, toejuigingen der menschen, gemak, zinnelyke voldoeningen vaert wel: geeft u vrylyk aen ander ten besten; ik snyde af alle gemeenschap met u; en banne u onwederroepelyk uit myne herte... Verre van my voortaen alle meenigte van zorge, alle mededeelinge van vriendschap aen de schepzels; alle verdeelinge des herten.... Mynen Godt is voor my; en ik ben alleenig voor Hem... Ik moet, ik wil, ik zal voortaen gansch een brand-offer zyn van syne Liefde; en Hy zal mynen gestadigen hert-zugt zyn..... Ja voor U, mynen Beminden! hebbe ik met de Sulamite in het boek der gezangen het 7. cap. alle myne vrugten nieuwe, en oude bewaert... Nogte kleene, nogte groote zaeken zal ik aenvangen zonder uwe believinge, en zonder toestier tot U... Neen: | |
| |
niets voortaen zal ik beminnen; niets begeeren, dan U mynen Godt! mynen Al! en 't geen U aengaet, en kan behagen.... Geen vrywillig gepeis in het verstand zal ik lyden; geene geneegentheit in den wille, waer van Gy, myn opperste Goed! den oorspronk, en het einde niet zy... Myne ziele zal voor U leeven, en gelyk myn lighaem niet leeft, niet gevoelt, niets ademt, ten zy door de kragt der ziele; zo zal myne ziele geene de minste beweeginge hebben, ten zy door Godt, die voortaen de Ziel van myne ziel zal wezen....
Dit goed voorneemen is zo wel begonst. Maer om'er standvastige duurzaemheit aen te geeven, hebt zorge, dit uw gedaen opdragt alle morgenstonden in uw verstand te erhaelen, te vernieuwen, en te bevestigen: dog dat dit niet flauwlyk gedaen worde, en alleen uit gewoonte... Doet'et met ernstige behertinge, en met de volle beïveringe van uw morgen-gebed, of meditatie... Denkt, en erdenkt dagelyks op de oneindige minnelykheit Godts, de welke u eerstelyk beweegt heeft, om Godt alleen in uwe werken te zoeken, te be- | |
| |
minnen, en aen-te-hangen.... Overweegt dikmaels, dat gy geschapen zyt, om dat opperste Goed lief te hbben; wat geluk en voordeel het voor u is, met geheel uw herte daer aen te kleeven, en gehegt te zyn... Doet dit zo lang, en dikmaels tot dat gy door die overweeginge weerom uwen wil gevoelt onsteeken te zyn in den voorigen iver, om de pligt van eenen waeren minnaer Godts, op het aldervolmaekste te oeffenen... Wanneer dit vyerke nog eens wat ontsteeken is; verfoeit wederom op een nieuw al wat aerdsche liefde is, en zinnelyke geneegentheit.... Zegt met eenen heiligen iver den oorlog aen de toevinge des lighaems, aen d'eerzugt, aen de zinnelyke voldoeningen.... Bevegt, bestryd, overwint voor eerst dien quaden drift, en hertstogt, die in u, 't zy door inborst, 't zy door gewoonte 't meeste heerscht... Zegt, en erzegt by zelven, dat gy deezen dag, deeze ure niets zullen beminnen, niets zoeken, niets vlugten, niets laeten, dan om Godt... Alzo zult gy doen, 't geen Godt belaste aen de Leviten in het boek Levitici het 6. cap. Het vyer zal op myn Autaer altyd branden; den
| |
| |
Priester zal het 's morgens voeden, met'er alle dagen hout by te doen... Maer, wat is het voedzel, om dit vyer gestadig in brand te houden?.... 'T zyn korte, maer zappige liefde-spreuken... Gy zult uw uiterste beste doen, om'er by de hand te hebben; gy zult-ze u gemeen maeken, metze dikmaels inwendiglyk te zeggen... Zodanig is de uitroepinge van den Seraphinschen Franciscus: mynen Godt! en mynen Al! Den Vlammenden Augustinus begeerde niets anders, als: Geeft my, ô Godt! dat ik U kenne, en my... De Minnezugt van den Godts-Glorie-verbreider Ignatius, was: O Godt! dat de menschen dog U kenden! Hoe doordringende was de spreuke van David, dien Man na Godts herte! Wat is my bereed, Heer, in den Hemel; en wat kan ik beminnen op der aerde? Gy zyt alleen myn lot, en myn erfdeel in alle eeuwigheit!.. Deeze, en diergelyke erhaelde minnezugten hebben, 'k weet niet, wat kragt, om de ziele te doen volherden in haer voorneemen, van niets te beminnen, als Godt, en van te leeven in eene geduurige liefde tot Godt... Niet min profytig is hier toe den raed van Salomon | |
| |
Prov. 14. Bewaert neerstiglyk uw herte, want het leeven komt'er af. Om deezen heilzaemen raed werkstellig te maeken, gae van tyd tot tyd in uw herte door den dag.... Onderzoekt daer zorgvuldiglyk, of'er geene neigingen ingesluipt zyn, die strydig zyn aen de zuiver Goddelyke Liefde... Overweegt, of'er niet geschied is uit de bitterheit van gramschap, van ongedult, van droefgeestigheit... Was'er in dit, of dat werk niet te grooten drift, ydele vergenoegingen, overtollige vreeze, bekommernisse met onrust?.... Hebt gy niet gewaer geweest in dat schryven, in die 't zaemen-spraeken een zeker begeerte, om uw verstand te toonen?... Was'er in uwe reedens geene dobbelzinnigheit?.. Wat had gy voor, in die, of deeze byeenkomste, in dat bezoek, in dit gezelschap?.. Ach, Minnaers, en Minnaeressen van Godt! vind gy, dat'er zinnelyke werkkinge met uw doen, en laeten gemengelt is, stelt, bidde ik u, het kapmes aen die wortel, roeit'et uit, nogte gedoogt niet, dat'et eenen oogenblik in uwe ziele zy; zie het aen als slangenbroedzel, en versmagt het op staendevoet... Al wat den hertstogt, en | |
| |
de zinnelyke voldoeninge u doet doen, moogt gy houden als gal, die de zuivere Goddelyke Liefde bitter maekt, en haeren zoeten smaek vermindert... Als nu den avond is gekoomen, en den tyd van u tot de nagt-ruste te bereiden; onderzoekt u neerstiglyk, of gy door den dag niet afgeweeken zyt van uwe morgen-voorneemens; of gy in geenderhande zaeken gezogt hebt de gunst der menschen, hunne agtinge, hunnen lof... Of gy in uwe ziele geene plaetze hebt gegeeven aen eenig quaeden hertstogt, of wereldsche grondregels... Let, of gy behoorlyke waekzaemheit hebt gehad, om te voorkoomen, en aenstonds te verdooven de beweegingen der begeerlykheden... Vraegt Godt, en syne Liefde vergiffenis van alle onagtzaemheit hier in, en doet'er af eene ootmoedige belydenisse in 't bezonder aen de Liefde van Godt... Stelt vast u tot syne Liefde met nieuwe zorge te besteeden, en verzaekt weerom alle verdeelinge van uw herte... Neen, mynen Godt! mynen Al ik wil geen rust hebben, dan in U, die alleen zyt allen Goed... Ik verkieze U heden in 't gezelschap van Maria, die U | |
| |
altyd heeft bemint, in de tegenwoordigheit van den Martelaer van uwe Minnelyke Liefde den Heiligen Aloysius de Gonzaga, en uwen lieven Benjamin den Heiligen Stanislaus de Kostka. Ik verkieze U heden, ô mynen Heer! voor den Godt van myn herte, en ik bidde U met uwe Kerke in het gebed: Ad postulandam charitatem. Geeft aen onze herten eene onschendbaere geneegentheit van uwe Liefde, op dat de begeerten, die wy door uw ingeeven hebben opgevat, door geene bekooringe moogen veranderen. Amen. Dat het zo zy, en voor eeuwig zo blyve.
|
|
Auteursrechtvrij