Logo DBNL
Uitvindingen der liefde Godts (1763)

Uitvindingen der liefde Godts

(1763)–Henricus Schynckele–rechtenstatus Auteursrechtvrij

Vorige Volgende


illustratie

 
Schouwt dagelyksche zonde-daên:
 
'T zyn voskens, die de ziel verraên.

VII. Voorstellinge

De Liefde Godts doet den mensch haeten de vrywillige dagelyksche zonden.

'T is niet genoeg, myne ziele, een onverzoenlyken haet te dragen tegen de doodzonde... Ik hebbe door deeze alle de Volmaektheden Godts, zo veel als 't in my was, te niet gedaen.... Ik hebbe hier door verdient, dat alle de god-

delyke Volmaektheden te zamen gespannen zouden hebben, om my te kastyden, en om zo een vermeten schepzel, als ik ben, voor alle eeuwigheit te pynigen, en te straffen..... De Liefde Godts nogtans heeft my tyd bezorgt, om boetveerdigheit te verrichten... Maer wat meene ik, dat die Liefde nu 't meest van my vereischt, om in de schuldige boetveerdigheit niets te kort te blyven?... Sy wilt, dat ik eenigzints erstelle de oneere, die ik door zo veele doodzonden aen de goddelyke Volmaektheden aengedaen hebbe... Wat moet ik doen, om die oneer eeniger wyze te erstellen?..... O! gy moet U wagten van eene Dagelyksche zonde vrywilliglyk, en met opzet te bedryven, om dat de Dagelyksche zonde strydig is aen eene van de Volmaektheden Godts... Maer, wat tegenstryd heeft eene Dagelyksche zonde met de goddelyke Volmaektheden?... Ach! kan eene vrywillige vlekke met de Heiligheit Godts wel eenige de ministe overeenkoominge hebben?.... Zoude de leugentaele niet strydig zyn aen de Waeragtigheit?.... De haestige gramschap aen de Zagtmoedigheit?... De onmaetigheit, en zinnelykheit in eeten en drinken aen die

Maetigheit, door de welke alle Godts werken in zekere maete en gewigt worden beschikt, en gedaen?.... De vrywillige verstroeitheit in 't gebed doet die niet te kort aen de opperste Majesteit van Godt?... Al dat klappen, en snabberen aengaende de gebreken van den Evenmensch, hoe ongelyk is dat niet aen de Liefde, die Godt toe draegt tot alle reedelyke schepzels?..... De Liefde Godts wenscht, dat uw verstand door bovennatuurlyke waerheden worde verligt, op dat uwen wil alzo ontsteeken worde, om volgens die waerheden uwe zeeden te bestieren... Die bovennatuurlyke ligten zyn straeltjens van de goddelyke Waeragtigheit... Hoe wilt gy, dat-ze U beschynen; daer gy die Waeragtigheit verduistert door vrywillige leugentaele?..... 'T is dan den wensch van de goddelyke Liefde, dat gy de leugentaele haet, en teenemael uitroeit uit uwen handel en wandel....... Dit wenscht die Liefde, om dat-ze u wel wilt doen, en uw goed beoogt... Het betaemt de Regtveerdigheit Godts, dat sy de zielen, de welke besmeûrt met dagelyksche zonden overleden zyn, laet branden in het vier... Syne oneindelyke Wys-

heit keurt die straffe goed; en hierom gedoogt syn vaderlyk ingewand, dat syne kinders liggen in het midden der vlammen... Op zo eene wyze zullen de Volmaektheden Godts met my handelen; is 't dat ik sterve met de vlekke van eene dagelyksche zonde alleen... Zoude de Liefde Godts hier in geen gevoelen hebben?... Sy, die de Volmaektheden Godts noodzaekelyk bemint? Sy, die my gewilliglyk tot nog toe gevoed heeft als haer kind?... Dog wie vermag daer over twyfel te hebben?... Om dan dusdaenige gevoelens niet aen-te-doen aen de Liefde Godts, ik wil, en ik zal de dagelyksche zonde haeten, verfoeien, en aenzien als zo eene fenynige galle, dat-ze eene heele zee van zoetigheit in bitterheit veranderen kan... Ach, ziele! De Liefde Godts heeft het beeld van de Godtheit in u geprint... Waerom verduistert gy deeze alderschoonste treeken, die van zo goede, en konstige hand getroffen zyn, door zinnelyke onmaetigheit in spys, en drank?... Sy heeft u geschapen tot den hemel, en tot een veel verhevender geluk, als gy bequaem zyt te beseffen op de aerde, of ook bepeizen kont.... Waerom houd gy u dan vrywil-

liglyk bezig met gedagten van grootheit, van gemak, van vermaek, en van aerde?... De Liefde Godts heeft u gegeeven een hert om Godt alleen, en alles om Hem alleen zuiverlyk te beminnen, zonder aen u zelfs vastgehegt te zyn, ten zy om Hem..... Daerom verdeelt dit herte niet, met te beminnen 't geen, of Godt zelf niet is, of tot Godt in geender wyze strekt, of strekken kan.... Waer af meent gy dat'et koomt, dat de Liefde Godts u zedert eenigen tyd ziet tot uitwendige zaeken zo uitgestort? Zo smaekeloos in het inwendig gebed? Zo onagtzaem in het overig der oeffeningen, van de welke uwen geest de volmaektheit verwagten moet naer de genade van de Liefde Godts.... Ach! zoude 't niet zyn, om uwe ligtigheit in kleene zonden te begaen met een opgezetten wil?... Zekerlyk, die waterzucht is in u, en daerom hebtgy geduuriglyk dorst naer de waters van Egyptenland..... 'T is wel den wensch van de Goddelyke Liefde, dat gy rust in den schoot van den hemelschen Bruidegom: Dog uwen adem stinkt. De onmaetige uitgestortheit tot 't geen uw lichaem te zeer, en te lekkerlyk voed, heeft daer in ver-

oorzaekt een geweldigen stank... Hoe kont gy dan met de Bruyd der Gezangen hoopen, dat den hemelschen Bruidegom, den honingzoeten Jesus, u omhelze met een kus van synen goddelyken mond?... Maer, zegt gy, 't en zyn niet als dagelyksche zonden, en in die dagelyksche zonde voldoe ik maer een weinig myn hertstogt, of myne ongeregelde zinnelykheit... 'T is maer een leugen om beters-wil, eene kleene onmaetigheit; een scheld-woordeken tot geene merklyke verneerderinge van een ander; een wyle 't zamen-spraek van myn eigen eer, en lof. 'T zyn maer zulke kleene zaeken, door 't geen ik my te buiten gae, en misdoe... Wel aen, ik onderstelle het dus; ik geeve u toe. 'T en zyn maer kleene zaeke, slegte beuzelingen, waer in gy dagelyksche zonden doet. Maer dat zelfs toont de leelykheit van hun quaed, en 't overtuigt my, dat gy zo veel te min u verontschuldigen kont... Waer 't dat gy de maetigheit een weinigsken te buiten gong, om eene zee van droefheit te verdroogen; dat gy uwe zinnelykheit wat toegaf, of een bitter woord uit ongeregelde gramschap zeide; ten einden daer mede alle zondaers tot een opregten haet

der zonde te brengen; dat gy een leugentjen voorsbragt, om de wysheit van alle Godtsgeleerde te bekoomen; nog zoude ik evenwel u veroordeelen, verwyzen, en ongelyk geeven...... Ik zoude zeggen, dat het veel beter waer, dat gy van droefheit stierf, als dat gy daer van geneezen wiert, met ook de minste oneer van Godt.... Godt zelfs wilt de bekeeringe der zondaers niet met de onteeringe van syne Majesteit.... Evenwel ik zoude medelyden met u hebben. Gy hebt quaelyk gedaen, met alzo de bekeeringe der zondaers te wenschen, zoude ik dan zeggen; maer, den iver alhoewel niet volgens Godt, heeft u verleid. Gy hebt gezondigt; maer de begeerte tot een goed werk heeft uw goed oordeel verkeert..... Gy hebt tegen den wille Godts gedaen, en hebt Hem onteert; maer den glans van eene verheeven wysheit heeft in uwe oogen te zeer geflikkert, uw verstandt verduistert, en het regtziende ligt benoomen..... Dit zoude ik in diergelyke voorvallen zeggen.... Maer, wat kan, of mag ik nu zeggen?... In uwe dagelyksche zonden, die gy doet, waer op koomt het uit? Op een woord, dat gy niet inhou-

den wilt, en liever, als in-te-houden, overtreed gy het orden van Godt gestelt..... Op eene begeerte, die gy niet wilt versterven, en liever, als die te versterven, bedroeft gy den Geest Godts.... Op eene onagtzaemheit, die gy niet beeteren wilt, en liever, als u wat gewelds aen-te-doen om-ze af-te-leggen, vermindert gy de Glorie van uwen Godt...... En doet Hem gelyk geweld aen.... By Ezechiël het 13. beklaegt zig den Heer van de Dogters van Jeruzalem, dat-ze Hem ontheiligen, Propter pugillum hordei, & fragmen panis ℣ 19. Om een handvol gersts, en een stuk broods. Dit verwytzel past ook maer al-te-wel op u, en de toevoeging is klaer..... Om dat gy u niet wilt onderwerpen aen iets, 't geen u niet veel moeite kost. Om dat gy den moet niet hebt, van een kleen uitlag te onderstaen, van die, de welke het meest belaggelyk zyn.... Om dat gy d'eere zoekt, die rook is, en zo haest is verdweenen, als verkreegen.... Om dat gy den arbeid ontziet, van uwe zinnelykheit, hier, of daer in, te versterven... Om dat gy niet wilt tegenstryden uw heerschende hertstogt, wiens involgen u daer na bitterder zal vallen, als

de overwinninge.... Om dat gy de groote des werelds zoekt te believen, welkers welbehagen u meenigmael zal doen doen, 't geen gy niet wilt..... Om dat gy u niet wilt berooven van de zoetigheit des dranks, van het vermaek, van met andere te spotten; van te schynen meerder geleertheit te hebben, als die, of deeze; van den troost, van u te beklagen over uwe oversten, en uws gelyke.... Wat is dat al? En om zulke slegte reedens zyt gy niet beschaemt, Godt te ongehoorzaemen, Godt te mishagen, Godt te wederstaen, en den heiligen Geest te bedroeven? Propter pugillum hordei, & fragmen panis. Om een handvol gerst, en een stuk broods..... Ach, ziele! Waerom doet gy van alle die slegte reedens, van die beuzelryen geene offerhande aen Godts Liefde, die zo veele offerhanden aen u, en voor u heeft gedaen?.... Gy doet offerhanden in groote zaeken, om geene doodzonde te doen; waerom zoud gy u ook niet overwinnen in kleene zaeken, om de dagelyksche zonde te ontgaen?..... Gy laet de doodzonde, omdat de Regtveerdigheit Godts, die met de eeuwige straffe kastyd: en daer-en-tusschen, om dat Godt zo goed is, dat

Hy de dagelyksche zonde ligtelyk vergeeft, gy doet die zonder vrouginge, ligtelyk, en by duizende.... Is dat niet eene schelmagtige ooge hebben, om dat Hy zo goed is?... Maer in wat plaetze doen wy zo ligtelyk de dagelyksche zonde?.... Tot in het huis van Godt, tot in de armen van Godt; tot in den staet van Bruidegoms, of Bruiden van Jesus.... Ach! my dunkt, dat de Liefde Godts u, die zo ligtelyk, en zo vrywilliglyk dagelyksche zonde doet, en evenwel af keer hebt van de doodelyke zonde, vriendelyk aenspreekt, en zegt: a Popule meus, quid feci tibi! Myn volk, myn uitverkooren volk! wat heb ik tegen u gedaen, om zo van u gehandelt te zyn? Ben ik niet uwen Godt, en gy Myn volk?... Eduxi te de terra AEgypti. Ik hebbe u getrokken uit Egypten, dat is, uit de bedorven wereld, waer ind'er zo veele zig verliezen, en daer-en-tusschen heilig hadden gweest; waer 't dat ik hun die Gratien had gedaen, die ik u doe..... Introduxi te in terram honam. Ik hebbe u geleid in eene goede aerde, overvloedig, en vrugtbaer. Overvloedig in middelen, om myne Glorie te vermeerderen. Vrugt-

baer in oeffeningen tot uwe volmaekheit... Manna Cibavi te. Wat al hemels Brood, en hoe dikmaels heb ik u dit gegeeven?... Wat is'er kostelyks in den schat myn'er Gratie, 't welk ik u niet medegedeelt heb? Door bovennatuurlyke ligten heb ik uw verduistert verstand verligt; uwen tegenstrydigen, en harden wille heb ik door zoetigheit aengelokt, op dat gy u tot my zoud keeren, en my met innige, en vierige genegentheit gedient zoud hebben.... Had ik geene reeden, van te verwagten, dat gy uit dankbaerheit zoud opgelet hebben, en geschouwt, van ook de minste dagelyksche zonde vrywilliglyk, en met opzet te bedryven?... Dat de wereldsche zielen, zielen, die my kwaelyk kennen, zo ligtelyk myne Glorie te kort doen; het valt hard: maer, dat gy niet geeft om dagelyksche zonde, dat gy die zo weetens, en willens begaet, ach, ziele! 't is my al te bitter. Faćta es nimis amara. Uwe zinnelykheit aengaende de spys, en drank, is als galle en azyn voor my: die ydele glorie, de welke gy zoekt, zyn gelyk doorens voor my... Ach, Heere! Hoe zoude ik dog den naem moogen voeren van uwen zoon? Hoe verdienen, van

uwen bruidegom, of uwe bruid te zyn: als ik myn uiterste beste niet zoude doen, om U in alles te behagen, zo 't behoort?... En hoe zal ik U zo behagen, indien ik met de meeste zorge niet vermyde alle vrywillige dagelyksche zonden?... O! neen, aldervolmaektsten, en oneindelyken Godt! 'T en kan niet anders zyn, of ik, ik onvolmaekt schepzel! om de schuld van eene vrywillige dagelyksche zonde alleen, schyne aen uwe goddelyke Volmaektheden mishagelyk te zyn..... Maer, ô grooten Godt! Dusdanig wil, nog zal ik voortaen meer schynen voor U..... Daerom smyte ik my voor uwe groote Liefde ter aerde, en smeeke op 't ernstigste volle vergiffenisse over myne kleene liefde tot U... Gy vraegt my, dat ik uwe Volmaektheit zoude verheerlyken met niets te doen, 't geen ik weet aen die tegenstrydig te zyn...... Deeze regtveerdige vraege hebbe ik tot nog een toe niet genoeg gevat; om dat ik al te kleene wederliefde droeg tot U. Maer nu ben ik overtuigt, dat gy my hier door te kennen wilt geeven, dat ik voortaen met alle neerstigheit, en oplettentheit de vrywilige dagelyksche zonden vlieden moet... Ik heb dan, ô Heer! gezeit: nu

zal ik beginnen... Uit liefde, uit eerbiedigheit tot U, mynen Godt, zegge ik van dage den oorlog aen die, of deeze dagelyksche zonde, de welke in my 't meest heerscht, en van my meermaels word begaen... Ik zal die vergelyken tegen die goddelyke Volmaektheit, aen de welke die dagelyksche zonde regel-regt tegenstryd.... Erkennende het overgroot verschil, dat daer tusschen is, zal ik met grondhertig leetweezen, en onophoudelyke traenen tragten uyt-te-wasschen myne schuld, verfoeiende myn leelyk bedryf; om dat ik, een snood schepzel, door de zelve myne zonden ongelyk doe aen Godt, aen syne Liefde tot my, aen syne Volmaektheit, aen syne Glorie, aen syne Eer. Alzo zal ik my dagelyks opwekken, om ook in kleene zaeken niet ongetrouwig zyn aen mynen Godt, wiens Liefde tot my altyd in zo veele, en groote dingen getrouwig is geweest, zonder dat ik dit ooit verdient had, of ook verdienen kost. Wel aen dan, den zekersten weg zal ik ingaen... De Liefde Godts toont-ze my van dage.... Ik zal my met oplettentheit wagten van geene zonde, hoe kleene, die zoude moogen schynen, met voor-

dagt, en met opzet te doen.... O Liefde van mynen Godt! Gy haet die; 't is genoeg, op dat ik'er zulk een afkeer van hebbe, dat ik geerne eene offerhande zal doen van gemak, eer, en vermaek, op dat ik alle vrywillige dagelyksche zonden vlugte... Gy hebt my, ô Liefde Godts! hulpe verleent, om dit voorneemen te maeken, helpt my ook, om het kragtiglyk in 't werk te leggen.


Vorige Volgende