Het Rijk van Nijmegen. Westelijk gedeelte
(1982)–A.G. Schulte– Auteursrechtelijk beschermd
[pagina 308]
| |||||||
Afb. 391. De dorpsgebieden van Keent en Balgoij volgens het verzamelblad van het kadastraal minuutplan uit 1820.
| |||||||
[pagina 309]
| |||||||
Keent
| |||||||
Voormalige kapelruïneTen zuiden van de Kapelstraat stond tot 1944 de ruïne van de aan St. Antonius Abt toegewijde Keentse kapel. | |||||||
Bronnen
| |||||||
[pagina 310]
| |||||||
Afb. 392. De St.-Antoniuskapel te Keent in het 2de kwart van de 18de eeuw, anonieme tekening, r.k.d., Den Haag.
| |||||||
GeschiedenisOver de oudste geschiedenis van de St.-Antoniuskapel is niet veel bekend. In 1421 was de toenmalige pastoor van Balgoij tevens rector van de kapel in Keent. In 1460 wordt Henricus Bloemaerts als rector genoemd van de kapel waaraan een beneficie was verbonden ter ere van St. Antonius Abt en de H. Catharina. Volgens een aantekening in het eerste hoofdstuk van het Registrum Memoriale van de parochiekerk in Balgoij moest in de kapel vijf à zes maal per jaar een gezongen Mis voor het gilde van St. Antonius Abt worden gehouden, namelijk op de quatertemperdagen en de zondag na het feest van St. Jan de Doper. De gildemeesters waren gerechtigd om, indien de geestelijke(n) van de parochie weigerden, een priester van elders te vragen zonder dat de pastoor zulks kon beletten. De kapel schijnt na de Hervorming buiten gebruik te zijn geraakt. Op de 18de-eeuwse afbeelding (afb. 392) heeft het gebouw zijn kap al verloren en is ook het klokketorentje verlaagd en op een paar moerbalken gezet. In de 19de eeuw zette het verval door en werden de muren tot onder de vensterbanken afgebroken. In 1918 stond het muurwerk nog tot 2 à 3,50 m hoogte overeind (afb. 393b). De overblijfselen van de kapel die met de grond waarop zij stonden, toebehoorden aan de hervormde pastorie van Balgoij, gingen op 3 mei 1920 voor de prijs van twintig maal de jaarlijkse erfpacht over in eigendom van de Provinciale Geldersche Archeologische Commissie. Deze commissie heeft verschillende pogingen in het werk gesteld om de ruïne te behouden. Hij werd echter in 1944 op bevel van de Duitse Wehrmacht gesloopt.
Ga naar margenoot+ De kapel was een eenbeukig bakstenen gebouw, daterend uit de 15de eeuw met een lengte van drie traveeën en een vijfachtste gesloten koor. Uitwendig stonden rondom steunberen. In de noord- en westmuur waren inwendig onder de vensters bogen uitgespaard. In de tweede travee van de noordgevel, die aan de Kapelstraat grensde was een toegang. Ook in de westgevel bevond zich een ingang die was dichtgezet, zoals blijkt uit de opmeting van G. de Hoog uit 1918 (afb. 393a). | |||||||
BoerderijenVan het oude Keent zijn maar heel weinig sporen overgebleven, behalve een drietal historische boerderijen, waarvan Kapelstraat nr. 3, ten zuiden waarvan aan de overzijde van de weg de Keentse kapel heeft gestaan, bijzondere aandacht verdient. | |||||||
[pagina 311]
| |||||||
Afb. 393a. Opmetingstekening van de plattegrond van de kapelruïne door G. de Hoog, 1918.
Afb. 393b. De ruïne van de voormalige St.-Antoniuskapel (opn. 1918).
Ga naar margenoot+ Kapelstraat nr. 3. In baksteen opgetrokken, ongepleisterd, naar links uitgebouwd krukhuis gedekt door een vrij hoog rieten dak. Voorhuis met zesruits schuifvensters met klampluiken. Links van de toegangsdeur twee grote vensters, rechts een kleiner zesruits schuifraam. Op de verdieping kleine vierruits vensters. Het bedrijfsgedeelte is voor bewoningsdoeleinden ingericht waarbij de dwarsdeeldeuren aangepast zijn behouden. Naast het voorhuis een door een met pannen belegd zadeldak gedekt voormalig bakhuis annex varkensschuur, welk bijgebouw is aangekapt tegen de lage rechter zijbeuk van de woning. De boerderij dateert in hoofdopzet uit de 18de eeuw, met latere toevoegingen en wijzigingen.
Kapelstraat nr.4-6. Dubbele woning onder een met riet gedekt schilddak, oorspronkelijk het voorhuis vormend van een t-boerderij, waarvan het bedrijfsgedeelte is afgebroken. Beganegronds zijn de oorspronkelijke zesruits schuifvensters in het aan de Kapelstraat grenzende gedeelte nog aanwezig. Boven de drie vensters in de voorgevel bevinden zich op de zolderverdieping kleine tweeruits vensters. Datering xix b.
Ga naar margenoot+ Oude Maasweg nr. 3. t-boerderij waarvan het voorhuis met lage verdieping, gedekt door een met zwarte pannen bedekt schilddak nog een harmonische aanblik biedt. De vertrekken beganegronds worden verlicht door zesruits schuiframen die zijn voorzien van klampluiken. Links van de ingang twee vensters in de voorgevel, rechts daarvan een venster. Het voorhuis is onderkelderd in de rechterflank. In de zijgevel twee kleine keldervensters. Datering xix b. | |||||||
Voormalige windmolenAan een wiel bij de Uiterdijk stond een uit 1908 daterende houten standerdmolen, op een plaats die voor de Maaskanalisatie ongeveer halverwege tussen Keent en Balgoij lag. Hij verloor door de kanalisatie zijn functie, ging in 1937 over in handen van de Domeinen, raakte vervolgens snel in verval en is afgebroken. - Literatuur. Van Zuijlen 1978, blz. 140. |