Woord vooraf bij deze herdruk (1978)
Deze herdruk is een ongewijzigde herdruk van het proefschrift dat in 1956 verscheen en, met weglating van het promotie-titelblad en een persoonlijk promotie-bedankwoord, in de handel kwam (bij Van Loghum Slaterus/Meulenhoff, Arnhem/Amsterdam). Sedert dat jaar 1965 is er zeer veel over de geschiedenis van het nationaal-socialisme, ook in Nederland en België, gepubliceerd. Hier zij alleen verwezen naar het standaardwerk van A.W. Willemsen over het Vlaams-Nationalisme tussen 1914 en 1940 of naar L. de Jongs grote werk over Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Een bewerking van de eerste druk van dit proefschrift zou volledige herschrijving, in ieder geval van de drie eerste hoofdstukken, hebben gevergd. Daarvan is afgezien, mede omdat de algemene strekking van het betoog en vooral het hoofdonderdeel aangaande de geschiedschrijving gehandhaafd kan worden. Hier kan daarom worden volstaan met de waarschuwing dat alle gegevens, ook de literatuuropgaven, slechts gebaseerd kon zijn op hetgeen vóor 1956 bekend was of gepubliceerd werd.
Het is wel nodig enkele feitelijke onjuistheden of onzuiverheden in de tekst recht te zetten of te verduidelijken:
op blz. 63 noot 3 wordt Dr. H.G. van Senden ten onrechte genoemd onder de predikanten die nationaal-socialist zouden zijn geworden. Dr. van Senden is echter bij geen enkele nationaal-socialistische organisatie aangesloten geweest.
op blz. 68 en 78 wordt wellicht de indruk gewekt dat Grammens nationaal-socialistisch-gezind zou zijn geweest. Dit is niet juist.
op blz. 68 onderaan naar 69 bovenaan is bij de zgn. kwestie-Martens sprake van een omstreden ‘hoogleraarsbenoeming’, in werkelijkheid ging het om een benoeming tot Lid van de Vlaamsche Akademie van Wetenschappen.
op blz. 69 wordt, even verder, de spreuk ‘Sic vos non vobis’ onjuist vertaald. Letterlijk beduidt dit: ‘Gij hebt aldus verricht, maar niet voor Uzelf’ en bedoelt te zeggen: een ander gaat ermee strijken.