Logo DBNL
De vrijmetselarij (1924)

De vrijmetselarij

(1924)–K. Schilder–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige

§ 10. Litteratuur.

Omdat ik vermoed, dat een beperkte opgave van litteratuur over dit onderwerp aan verscheiden lezers, die meer willen weten, dan het a b c dezer brochure, welkom zal zijn, geef ik hier een verzameling van titels. Voor alfabetische of andere rangschikking ontbreekt mij de tijd. De voornaamste en voor den gewonen lezer meest instructieve werken zijn gecursiveerd.

Behalve de in deze brochure aangehaalde en in de noten vermelde geschriften kan verwezen worden naar:

1.Art. van Pfarrer Battenberg in Die Religion in Geschichte und Gegenwart.
2.Art. van Tschackert in Herzog, Realencyklopädie für Protest. Kirche und Theologie.
3.Art. van A. Raich (Roomsch) in Kirchenlexicon. (Wetzer u. Welte) Freiburg, Herder (IV).
4.Lenning, Allg. Handbuch der Freimaurerei. (3e Aufl. van: Lennings Enzykl. der Freimarerei), 2 dln. 1900-1901.
5.Halliwell, Early History of English Freemasonry, London, 1840.
6.Twee duitsche vertalingen van dit werk (Asher en Marggraf, beide Leipzig).
7.Ludwig Keller, Allgemeine Geschichte der Freimaurerei, Gieszingen, 1860.
8.Ludwig Keller, Die Geistigen Grundlagen (zie tekst).
9.Ludwig Keller, De geestelijke grondslagen der Vr. en het openbare leven. Geautoriseerde uitg. 1914. Uitg. Mij. ‘Hermes’ A'dam.
10.Maçonniek Weekblad, Red. H. van Assendelft, Gouda. Niet in den handel!! (cf. 97, 102 en 103). Idem, onder redactie van L.P. Walburgh Schmidt, A'dam, C.L. Brinkman.
11.J.G. Findel, Gesch. der Freim. Leipzig, 1884. (7de druk 1900, Ned. vert. Zie tekst.)
12.Latomia, Freimaurer-Jahrbuch, uitg. v. Cramer. Leipzig, 1873 enz.
13.Bauhütte, Weekblad, uitg. v. Findel, Leipzig.
14.Georg Kloss, Die Fr. in ihren wahren Bedeutung aus den alten und echten Urkunden der Steinmetzen, Masonen und Freimaurer nachgewiesen., 2e dr. 1855.
15.R.F. Gould, History of Freemasonry, its Antiquities, Symbols etc. 6 dln., Londen, Th.C. Jack, 1882-1887 (vgl. 36 en 54.)
16.Fr. Nielsen, Freimaurertum und Christentum, in het Duitsch door A. Michelsen, 3e dr. Leipzig 1884.
17.Hier tegen: G.A. Schiffmann, Offener Brief, an Herrn Dr. Nielsen, Prof. der Kirchengesch., Leipzig, 1883.
18.Otto Neumann, Das Freimaurertum, 1908.
19.Hermann Settegast, Die deutsche Freimaurerei, 10e dr. 1908.
20.H. Boos, Gesch. der Fr., 2e dr. Aarau. 1906.
21.Wilh. Begemann, Vorgeschichte und Anfänge der Fr. in England. 1909.
22.F. Scholz, Sursum Corda! 1898.
23.Van Dalens Kalender, bewerkt voor Duitschl. door H. Menker. Voortgezet door Karl Paul.
24.Bulletin. Internationales Bureau für Maurerische Beziehungen.
25.De Acacia. Bloemlezing van oorspr. en buitenl. lettervruchten, verz. op het gebied der Vr., Utrecht J.G. Andriessen.
26.J.G. Findel, Schriften über Fr., 6 dln. Leipzig, 1884.
27.R. Fischer, Erläuterung der Katechismen der Johannis-Freimaurerei, Leipzig, 1884-1887.
28.Monatshefte der Comeniusgesellschaft.
29.Ludwig Keller, Die Reformation und die älteren Reformparteien, Leipzig, S. Hirzel, 1885.
30.Idem. Die Waldenser und die deutschen Bibelübersetzungen, Leipzig, S. Hirzel, 1886.
31.Idem. Die Anfänger der Renaissance und die Kultgesellschaften des Humanismus im 13. und 14. Jahrhundert. Jena, Diederichs 1900.
32.Idem. Die Groszloge Indissolubilis und andere Groszlogen Systeme des 16. 17. und 18. Jahrhunderts. Jena. Diederichs, 1908.
33.Idem. Bibel, Winkelmasz und Zirkel. Studien zur Symbolik der Humanitätslehre. Jena, Diederichs, 1910.
34.Idem, Die Sozietäten des Humanismus und die Sprachgesellschaften, Jena, 1909.
35.K. Chr. Tr. Krause, Die drei ältesten Kunsturkunden der Freimaurerbruderschaft, 2e dr. 1820.
36.R.F. Gould, De Geschiedenis der Vrijm. Uitg. Mij. ‘Hermes’, A'dam. (vgl. 15).
37.Georg Schuster, Die geheimen Gesellschaften, Leipzig, 1906.
38.L. Fensch, Freimaurertum und Christentum, 2e Ed. Forst I L. 1886.
39.P. Tempels, Die Freimaurer (vert. uit het Fransch), Darmstadt, 1888. (vgl. 118).
40.J.G. Findel, Der Humanismus, das Prinzip der Fr. Leipzig, 1881.
41.Relation apologique et historique de la Société des Franc-Maçons, 1738.
42.Georg Kloss, Bibliographie der Freim. 1844.
43.Gotthold Deile, Goethe als Freimaurer. E.S. Mittler u. Sohn, 1908.
44.Idem. Freimaurerlieder als Quellen zu Schillers Lied ‘An die Freude’, Leipzig Ad. Wiegel 1907.
45.A. Freiherr von Reitzenstein, Lessing, Seine maurerischen Schriften, Berlin, Franz Wunder, 1907.
46.Idem. Wieland, Berlin. Frans Wunder, 1908.
47.P.G. Pachtler, Der Götze der Humanität, Freiburg in Br. 1875. (roomsch).
48.Diederich Bisschoff, Masonia. Ein Blick in eine andere Welt. 1808.
49.Reinheid Tante, Ordens- und Bundesromane. Ein Beitrag zur Bibliographie der Freimaurerei. Frankfurt a. M., R. Mahlan, 1907.
50.Paus Leo XIII, Encycliek over de Vrijmetselarij, 20 April 1884. (Humanum genus). Een duitsche uitgave, 2e druk, Trier, 1885, Paulinus-Druckerei. (Ook latijnsche tekst.)
51.? Leo XIII und die Freimaurer. Münster 1884.
52.? Die Papstkirche und die Freimaurerei, 3e dr. Leipzig, 1884.
53.Diederich Bischoff, Wesen und Ziele der Freimarerei, Berlin, Franz Wunder 1910.
54.R.F. Gould, A Concise History of Freemasonry, 1903. Nederlandsche bewerking: van H.J. van Ginkel,
onder den titel: Beknopte Geschiedenis der Vrijm. Uitg. v.d. Maçonnieke Ver. tot bestud. van symbolen en ritualen. 's Gravenhage, 1911.
55.? Das Ritual der Loge Zur Hoffnung in Bern. Leipzig, 1884.
56.J.G. Findel, Die Grundsätze der Fr. im Völkerleben, uitg. J.G. Findel, Leipzig 1909.
57.Th. Schäter, Was ist Freimaurerei? Berlin, 1885.
58.J.G. Findel, Lessing als Freimaurer, Belehrungen über die Fr., 3e dr., Leipzig, 1890.
59.Dr. W. Begemann, Vorgeschichte und Anfänge der Freim. in Irland, E.S. Mittler, u. S., Berlin 1911.
60.Idem, Vorgeschichte und Anfänge der Freim. in England E.S. Mittler u. S., Berlin, 1909-1910.
61.Paul Deschaine, La Franc-Maçonnerie Belge au XVII Siècle, Bruxelles, P.v. Fleteren, 1911.
62.H. Maarschalk, Gesch. der Vrijm. in Nederland, Breda, Nieuwenhuis, 1872.
63.J.G. Findel, Freimaurerei und Jesuitismus, 2e dr., Leipzig, 1891.
64.O. Just, Komfirmandenreden, geh. in de Loge, Zittau, 1890.
65.A.G. Mackey, An encyclopaedia of freemasonry and its kindred sciences, Edw. L. Hawkins, New York, London, 1912. (Vgl. 218).
66.Dr. E. Nys, Idées modernes; le Droit international et la Franc-maçonnerie, Bruxelles, 1908.
67.O. Kuntzemüller, Die Freim. u. ihre Gegner, Hannover, 1897.
68.Dr. O. Caspari, Was ist Freimaurertum? Leipzig, Bruno Ziehl, 1889.
69.? Die Freimaurerei Oesterreich-Ungarns, Wien, 1897.
70.A.S. Carpentier Alting, Woordenboek voor Vrijmetselaren, Haarlem, Tjeenk Willink, 1884.
71.D.v. Oertzen, Was treiben die Freimaurer? 4e dr., Gütersloh, 1898.
72.Dr. C.N. Starcke, Freim. als Lebenskunst, Franz Wunder. Berlin, 3e dr., 1914.
73.F. Katsch, Die Entstehung u.d. wahre Endzweck der Freim. Berlin, 1897. (Vgl. Monatsh. der Comeniusgesellschaft VI (1897), bestrijdend artikel van W. Begemann.
74.J. Sassenbach, Die Freimaurerei, Ihre Gesch., Thätigkeit u. ihre innere Einrichtung, 4e dr., Berlin, 1897.
75.Dr. J. Fort Newton, The Builders, London, Chas. Allen Unwun Ltd. 3e dr. 1920.
76.A. Wolfstieg. Werden u. Wesen der Fr., Berlin, Alfred Unger, 5 dln. 1922.
77.Dr. Henne Am Rhyn, Die Freimaurerei in zwölf Fragen u. Antworten, Berlin, Franz Wunder, 7e dr. 1912.
78.Diederich Bischoff, Merkblatt über Freim. Uitg. Verein Deutscher Freimaurer, Jena, 1912.
79.A.S. Carpentier Alting, Overdenkingen op Maçonniek gebied, G.C.T. van Dorp, 's Gravenhage, 1907.
80.De Vriend des Huizes, April 1920 etc. Jrg. 38, afl. 4, v., Neerbosch' Boekh. Neerbosch.
81.Timotheus, 25e jrg. no. 39, La Rivière en Voorhoeve, Zwolle.
82.A.A.d.H., Vrijmetselarij, uitg. v.d. Loge ‘Moed en Volharding’, Assen, 1911.
83.A.C. v. Oorschot, Waarom word ik vrijmetselaar, uitg. v.d. loge ‘La Vertu’ Leiden, 1914.
84.H.P. Priester, Open brief over het doel der V. voor hen, die zich voor de orde interesseeren. Naar het Duitsch v. August Reinhardt, Leeuwarden, Van Belkum.
85.E. Quartier-la-Tente, l'Esprit maçonnique. Bern, Buchler & Co. 1910.
86.J. Eigenhuis, Zelfkennis, Overdruk uit ‘De Vrijmetselaar’. Maç. Uitg. Mij. 's Gravenhage 1911.
87.Amos Comenius, Pansophiae Prodromus.
88.A.S. Carpentier Alting. De godsdienst der toekomst.
89.Vlugschriftenreeks: Der Freimaurerische Gedanke.
90.E. Gilon, Les Franc-Maçons. (vgl. 212).
91.W.P.F. Enklaar. Voor Candidaat-Vrijmetselaars.
92.Hennes. Adhuc stat.
93.V. Reinhardt, Mittheilungen an Suchenden.
94.The Masonic Journal. A monthly record of research and progress in the science, litterature and art of freemasonry for South-Africa. Johannesburg.
95.Signale für die deutsche Maurerwelt. G.J.G. Findel.
96.Revue Maçonnique.
97.Indisch Maçonniek Tijdschrift. (Niet in den handel, evenals 10, 102, en 103.) Semarang, G.C.T. van Dorp & Co.
98.Bulletin van het Nederlandsch Groot-Oosten. J. Boudewijnse, Balistraat 66, 's Gravenhage.
99.Jaarboekje voor Nederlandsche Vrijmetselaren. Uitgegeven ten voordeele v.d. Louisa-Stichting. J. Boudewijnse, Balistraat 66, 's Gravenhage en Gebr. Giunta d'Albani, aldaar.
100.Maçonnieke Scheurkalender. (Loge Hiram Abiff, den Haag).
101.L'Union Fraternelle. Weekblad voor Vrijmetselaren. Uitg. van de loge. ‘St. Lodewijk’, Nijmegen. Adres: Logegebouw Waldeck-Pyrmont-singel, Nijmegen. Eveneens: onder denzelfden titel: Red. en Adm. Heerengracht 226, A'dam (J.F. Sikken te A'dam, Uitgever.)
102.Maçonniek Tijdschrift, Redacteur Mr. J.H. Carpentier Alting. Uitgave G.C.T. van Dorp & Co., den Haag, etc. (Niet in den handel, evenals no. 10, 97 en 103).
103.De Vrijmetselaar. Tweemaandelijksch Tijdschrift van de Maçonnieke Vereeniging tot bestudeering van symbolen en ritualen. Adm. D. Ramondt, Den Haag. (Niet in den handel, evenals 10, 97 en 102).
104.R.H. Benson. De God der Wereld, vert. Henriette v.d. Waarden. Het Nederlandsche Boekhuis, Tilburg, Amsterdam, Gouda, Weenen (Roomsch, toekomstbeeld).
105.Edmond Ronayne, Handboek der Vrijmetselarij, bevattende een volledige voorstelling van den 1en, 2en en 3en graad. Uit het Engelsch door R.H. Joldersma en T.J. Kommers, 1879. (Contra.)
106.Hoensbroech, Godsdienst of Bijgeloof of de on-
zedelijke invloed der Jesuieten en hun strijd tegen de Vrijmetselaars. Vert. door Z.U. Amsterdam, G. v.d. Hoogt, 1900.
107.Wesenhagen, Considérations sur Dieu et la réligion en rapport avec les principes maçonniques. Bruxelles, P. Weissenbruch, 1896, (pro).
108.? Vrijmetselaar worden; waarom men het niet moet doen en waarom men het niet behoeft te laten. Breda, 1897.
109.Jan Schouten. De Vrijmetselarij in drie zangen, Rotterdam, J. Immerzeel, 1817, 2e dr. 1819. (‘Gedicht’).
110.Lessing, Ernst und Falk. Gespräche für Freimaurer.
111.F. Günst, De onafhankelijke loge ‘Post Nubila Lux’ te Amsterdam, A'dam, J.F. Sikken, 1884.
112.M.S. Polak, Wat gaf aanleiding tot en wat waren de beweegredenen voor de stichting van de nieuwe Vrijmetselaars-werkplaats ‘Post Nubila Lux’ in het O∴ van Amsterdam? Gebr. Diedrichs. Amsterdam, 1851.
113.M.S. Polak, Wat is vrijmetselarij en hoe wordt zij in Nederland gehandhaafd? Amsterdam. F. Günst. 1854.
114.N. Deschamps, Des Sociétés secrètes.
115.La Franc-Maçonnerie démasquée, tijdschr. Verschijnt den 19en van elke maand. Paris, Libr. cathol. 6 rue Cassette.
116.Whymper, Religion of Freemasonry.
117.Francis M. Wyndham, M.A., An Anti-Masonic Catechism of Freemasonry, London.
118.P. Tempels, De Vrije Metselaren. Drukkerij van Het Vaderland, 's Gravenhage. (Vgl. 39).
119.Monde Maçonnique. (Tijdschr.)
120.The Freemasons Quarterly Magazine and Review. (Tijdschrift.)
121.Geheimen der Vrijmetselarij. Naar de tweede Duitsche uitgave. Zonder naam van den schrijver. Leiden. J.W. van Leeuwen, 1872.
122.F.T.B. Clavel, Geschiedenis der Vrijmetselarij en der geh. genootsch. enz. Naar het Fransch. Gouda, G.B. v. Goor, 3e druk, 1865. (pro).
123.Hephata, Der Denkwürdigkeiten und Bekenntnisse eines Freimaurers, Leipzig, Karl Andrä. 1836. (Verwant aan Sarsena, zie i.d. tekst, en vgl. 146).
124.Eckert, Die Frage der staatlichen Anerkennung des Freimaurer-Ordens in Oesterreich.
125.Astraea. Het zakboek der Vrijmetselaars, 1824.
126.Aug. Hornheffer, Der Bund der Freimaurer.
127.A. Klaver. Humanitaire Droomen en Daden.
128.Pachtler, Der stille Krieg wieder Thron und Altar. 1873, Amberg 1876. (Roomsch).
129.J.P. v. Term. Het ontstaan, streven en einddoel der Vr. 1919. N.V.U.M., v/h Paul Brand, Bussum.
130.J. Kleyntjes, S.J., Onoverwinnelijkheid en heiligheid der Katholieke Kerk in de 19e eeuw. (Over de vijandige verh. tusschen Rome en de vrijm.)
131.Taxil, (zie den tekst), Le culte du Grand Architecte.
132.id., Les frères, trois-points.
133.id., Les soeurs maçonnes.
134.Rosen, Maçonnerie pratique.
135.id., Satan et Compagnie. (2e dr.).
136.A. Neut, La Franc-Maçonnerie au grand jour de la publicité à l'aide de documents authentiques, 2e dr., 2 dln. Gent, 1867. (Vgl. 160).
137.Gautrelet, La Franc-Maçonnerie et la révolution, Lyon, 1872.
138.Dechamps-Jannet, Les sociétés secrètes et la société, 4e dr. 3 dln. Paris, 1881.
139.Hengstenberg, Die Freimaurerei und das evangelische Pfarramt, Berlin, 1854/5, 3 dln.
140.Alban Stolz, Mörtel für die Freim., Freiburg, 1862.
141.Alban Stolz, Akazienzweig, Freiburg, 1863.
142.Von Ketteler, Kann ein gläubiger Christ Freimaurer sein? Mainz, 1865.
143.Wilcke, Geschichte des Tempelherren-Ordens, 2e dr. Leipzig, 1860.
144.Seb. Brünner, Die Mysterien der Afklärung in Oesterreich 1770-1800, Mainz, 1869.
145.Tschudy, Der flammende Stern, duitsche vert., 1779, (pro, toch critisch).
146.C.F. Ebers, Sarsena oder der vollkommene Baumeister, 1816. (Voor hollandsche vertaling zie den tekst).
147.Maurerisches Taschenbuch, een soort van jaarboek.
148.O. Beuren (pseudoniem voor Raich, den schrijver in Wetzer u. Welte's Kirchenlexikon, Roomsch). Die innere Unwahrheit der Freimaurerei, Mainz, 1884.
149.Missiporus (pseudoniem voor prof. Redslob) Ueber Alter und sittlich-religiösen Charakter der ältern u. eigentlichen Freimaurer, Bremen, 1885, (pro).
150.Daartegen: J.G. Findel, Die Schule der Hierarchie und des Absolutismus in Preuszen, Leipzig, 1870, en:
151.idem, Anti-Schiffmann, oder Freimaurerbund und Ritterorden, Leipzig, 1870.
152.Marc Bédarride, De l'ordre maçonnique de Misraim, 2 dln. Paris, 1845.
153.Henrich Steffens, Caricaturen des Heiligsten, Leipzig, 1821. (Daarin een opstel over de Vr.). (contra).
154.Ed. Em. Eckert, Der Freimaurerorden in seiner wahren Bedeutung, Dresden, 1852 (contra).
155.id., Der Tempel Salomonis, etc. Praag, 1855.
156.Magazin der Beweisführung für Verurtheilung des Freimaurerordens, 6 dln. Schaffhausen, 1855-1856.
157.id., Die Geheimen oder Mysteriengesellschaften der alten Heidenkirchen, Schaffhausen, 1860.
158.id., Die Mysterien der Heidenkirche, Schaffhausen, 1860. (contra).
159.? Freimaurerei und Christentum (met voorwoord van v. Selasinsky), Berlin, 1854. (pro).
160.A. Neut, La Franc-Maçonnerie soumise à la publicité, Gand, 1865. (vgl. 136).
161.L. Rapp, Freimaurerei in Tirol, Innsbruck, 1867.
162.Dr. Brück, Die geheimen Gesellschaften in Spanien etc., Mainz, 1881.
163.Ch.A. Blanchard, Modern secret societies, Chicago, 1903.
164.Acta der Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland, gehouden te Utrecht, 21 Aug.-14 Sept. 1923. J.H. Kok. Kampen, bl. 106/7, 123/4, 244-249. (Over de Old-Fellows).
165.Chr. G. von Murr, Ueber den wahren Ursprung der Rozenkreuzer und des Freimaurerordens, 1803.
166.Gottfr. Arnold, Unparteiische Kirchen- und Ketzerhistorie, Frankfurt, 1729, 1741.
167.J. Gottl. Buhle, Ueber den Ursprung und die vornehmsten Schicksale der Orden der Rozenkreuzer und Freimaurer, 1804.
168.Fr. Nicolai, Einige Bemerkungen über den Ursprung und die Geschichte der Rozenkreuzer und Freimaurer, 1806.
169.? Wat is Vrijmetselarij? Populaire Verhandeling door een Broeder Vrijmetselaar. Laurens Jansz. Coster, 's Gravenhage, z.j.
170.William James Hughan, Origin of the English Rite of Freemasonry.
171.idem, art. Freemansonry, in The Encyclopaedia Britannica, vol. XI, Cambridge 1910.
172.G.F. Fort, The Early History and Antiquities of Freemasonry and Mediaeval Builders.
173.‘Leader Scott’ (Mrs. Baxter), Cathedral Builders: The Magistri Comacini.
174.Gaspard Monge, Descriptive Geometry or the Art and Science of Masonic Symbolism.
175.Hughan, Old Charges of the British Freemasons, 1872, 1875, supplement 1906.
176.James Dellaway, Discourses upon Architecture in England, 1833.
177.Emmanuel Rebold, Algemeene Geschiedenis der Vrijmetselarij ontleend aan hare oude documenten en aan de door haar gestichte gedenkteekenen. Van hare stichting in 715 voor Christus tot in 1870. Goedgekeurd in het Oosten van Parijs: get. Du Planty, Auguste Humbert, B. Lameth. Uit het Fransch, 371 blz.
178.Labis, Le liberalisme, la Franc-maçonnerie et l'Eglise catholique, Bruxelles, Victor Devaux & Co., 1870 (contra).
179.Weekblad voor Vrijmetselaars. Orgaan der Vereeniging ‘Eendracht maakt Macht.’ A'dam. Petit & Sikken, Hartenstraat 10.
180.G. Oliver, Geschiedenis der Inwijdingen, in 12 voorlezingen, inhoudende een uitvoerig verhaal van de gebr., plegtigheden en leer aller geheime instellingen der oude wereld. Naar het Engelsch door S.v. Delden, Deventer, A.J. v.d. Sigtenhorst, 1857. (pro).
181.Het Charter van Keulen, Anno MDXXXV. L. Justman Jacob. Haag. 1907.
182.? Pit en merg van de Eindigende en komende eeuw en de daarmee in betrekking staande positie v. Vrijmetselarij en Jezuitisme. Naar de 2e Amerik. uitg. Utrecht Holl. Drukkerij.
183.Frans Hartmann, Licht uit het Oosten.
184.Heinz Brauweiler, Die ∴ Brüder in Weltkrieg. Köln, J.P. Bachem, 1916. (contra).
185.Idem. Deutsche und romanische Freimaurerei. Köln, 1916.
186.Herman Gruber S.J., Der freimaurerische Untergrund des Weltkrieges. Art. in: Der deutsche Katholizismus im Weltkriege. Gesammelte Kriegsaufsätze, Paderborn. Schöning, 1915. (Roomsch).
187.Idem, Mazzini, Freimaurerei und Weltrevolution, Regensburg, 1901.
188.Hildebrand Gerber (pseudoniem voor Hermann Gruber), Der ‘giftige Kern’ oder die wahren Bestrebungen der Freimaurerei actenmässig nachgewiesen. Berlin. 1899.
189.Idem (weer pseudoniem voor idem) Betrug als Ende eines Betruges. Oder: Die Kundgebung Leo Taxils vom 19 April 1897 und der Hereinfall, bezw. die Schwindeleien, deutscher ‘Culturkämpfer’, anläszlich derselben. Berlin 1897.
190.W.F. Vernon, History of Freemasonry, 1893.
191.W. Begemann, Die Tempelherrn und die Freimaurer, Berlin. Mittler u. S. 1906 (pro).
192.Tijdschrift ‘Die Oriflamme’, uitgave van Maxim. Dotzler, Gabelsbergerstrasse 28. München.
193.John Phillips, The Free Masons Campanion or Pocket Preceptor, Philadelphia, B. Graves, 1805. (Handl. voorleden).
194.Georg Klosz, De Vrijmetselarij in hare ware beteekenis uit de oude en echte oorkonden der steenwerkers, masons en vrijmetselaars in het licht gesteld. Gouda, G.B. van Goor, 1847.
195.Ben. Perley Poore, Art. Freemansonry in: The Encyclopaedia Americana III. J.M. Stoddart, New York, Philadelphia, London, 1886.
196.B. Acarry, La Franc-Maçonnerie. Examen critique de sa doctrine. Paris 1859.
197.Jean Bidegain, Le Grand Orient de France, ses doctrines et ses actes Paris Librairie Antisémite, 45, rue Vivienne. 1905. En:
198.Idem, Masques et Visages Maçonniques. 1906. (Beide contra van een oud-vrijm., met gebruikmaking van vertrouwbare gegevens.)
199.Lefranc, De opgeligte Sluijer of Geschiedenis der Vr. van haren oorsprong tot op onze dagen. Vert. door Mr. B. Berends, 's Gravenhage, Langenhuysen, 1827. 3 dln. Vertaling van:
200.Idem, Le voile levé pour les curieux, etc. Liège, Duvivier et fils, 1826. (Contra).
201.Alexander Johnston, art. Anti-masonry in Encycl. Americana, I, 1883.
202.Stone, Letters on Anti Mansonry.
203.Creigh, Masonry and Antimasonry.
204.Brown, Anti Masonic Excitement in 1826-'29.
205.Ward, Antimasonic Review 1828-'30.
206.Bulletin Antimaçonnique (maandschr. met Vlaamsche uitgaaf). 131, rue de Stassart, Bruxelles.
207.H. Gruber, S.J., art. Freemasonry in: The Catholic Encyclopaedia, dl. IX, 1911. (Roomsch).
208.Idem, art. Die Freim. als Kulturmacht, in: Stimmen der Zeit, Freiburg i. Br., Oct. 1917.
209.Edw. Conder Jr. Hole Craft and Fellowship of Masons, 1894.
210.Masonic Yearbook, jaarlijksche uitgave van de Grand Loge of England.
211.F. Ewald, Kleines Handbuch der Fr. Zugleich Bericht aus Deutschland für den Internationalen Anti-Freimaurer-Congresz in Trient, Regensburg, 1896.
212.Ernest Gilon, La Franc-Maçonnerie Moderne, Paris, Fischbacher, 1894. (vgl. 90.)
213.Idem. La lutte pour le bien-être (bekroond door het Groot-Oosten van Brussel).
214.Idem. Maatschappelijke Nooden. De strijd om welvaart. (Vert. v. 213 door G. Keller).
215.Henry Sadler, Masonic Reprents etc.
216.Idem. Masonic Facts and Fictions.
217.A. Onclair. La Franc-Maçonnerie contemporaine. Liège, H. Dessain, 1885, (Roomsch).
218.Dr. A.G. Mackey, History of Freemasonry. New York, 1898.
219.A. de la Rive, Le Juif dans la Franc-Maçonnerie. Paris, Librairie Anti-maçonnique, A. Pierret, 1895.
220.Hughan, Masonic Sketches and Reprints, 1871.
221.A.C. de la Rive, La femme et l'enfant dans la Franc-Maçonnerie universelle, etc. (1730-1893). Paris, Lyon, Delhomme & Briguet.
222.John Lane, The Masonic Records, 1717-1894.
223.P. Tempels, De Vrije Metselaren. Vert. van M.T.H. Perelaer. 's Gravenhage, Drukkerij ‘Het Vaderland.’ (pro.(
224.Greene, Broken Seal.
225.G.J.P.J. Bolland, De Vrijmetselarij voorheen en thans. Leiden, A.H. Adriani, 1913. (contra.)
226.Ds. J. Jansen, De Vrijmetselarij (5 art.), ‘De Reformatie’, Weekblad tot ontwikkeling van het Gereformeerde leven. 4e jaargang, nrs. 26-30. Oosterbaan & Le Cointre, Goes. (contra.)

Andere, min of meer waardevolle brochures en geschriften o.m. te vinden bij Jac. P.v. Term, Het ontstaan, streven en einddoel der Vr. Bussum, 1919.

Voor het overige zie men de noten aan den voet der pagina's in deze brochure.

 

***

 

Ten slotte met betrekking tot de Odd-Fellows, zijn behalve 163 en 164 en de Encyclopaedieën nog te noemen:

227.Hildebrand Gerber, Der Odd-Fellow-orden und das Decret der Congregation der lnquisition vom 20 Aug. 1894. Berlin. Verlag der ‘Germania’, 1896.
228.I.O.O.F. Propagandaboekje, uitgegeven door de Nederlandsche Groot-loge. Boek- en Handelsdrukkerij M. de Waal, Groningen, z.j. (Secretariaat der Ned. Groot-loge Keizersgracht 720, Amsterdam). (16 blz.)
229.De Onafhankelijke Orde van Odd-Fellows. Geschiedenis, Inrichting, Doel, door J. Visser Czn. en C. v.d. Zeyde, 1e deel, G.A. Evers, Groningen, 1901, 2e deel 1904.
230.I.O.O.F. De Onafh. Orde der Odd-Fellows, haar wezen endoel door Br∴ Odd-Fellow, Baarn, Hollandia-Drukkerij. 1915.
231.De Onafh. Orde van Odd-Fellows. Propagandaboekje uitgegeven door de Nederlandsche Groot-loge, 1922. (12 blz., zonder naam v. uitgever).
232.Th.P. Lautenbach. De Symbolen van de I.O.O.F. Uitg. v.d. Nederl. Groot-loge (gedrukt Corns. Immig & Zn., Rotterdam) I. Van den Inw∴ Gr∴
233.Idem, II, van den Eersten Gr∴ 1918.
234.Mr. A. Slotemaker, Wat is I.O.O.F.? Wat zij wil en wat zij doet. (Feestrede 26 Aug. 1901.) G.A. Evers, Groningen, 1901.
235.Officieel Nederlandsch Odd Fellow-Blad. Onder red. v.d. Ned. Rijks Groot-loge (om de 14 dagen). Admin. E.I. Jacobson Jr., Amstel 71, Amsterdam. (Niet in den handel. Adverteerders ontvangen alleen den omslag als bewijsnummer.)

Vorige