Woord vooraf
Op 23 maart 1992 is opgericht de Prof. dr. K. Schilder Stichting, met als doel de uitgave van Verzamelde werken van prof. dr. K. Schilder (1890-1952). Vernieuwde aandacht voor leven en werk van prof. Schilder is van belang, vanwege de betekenis van zijn optreden op kerkelijk, theologisch, politiek en maatschappelijk terrein.
Tussen de twee wereldoorlogen trad prof. Schilder op als zelfstandig vertolker van de gereformeerde overtuiging. In zijn preken, boeken, artikelen, journalistiek en colleges bezon hij zich en reageerde hij op de geestelijke ontwikkelingen van zijn dagen. Met zijn optreden bracht hij - onafhankelijk werkend, maar in de geest verwant met onder anderen prof. dr. H. Dooyeweerd, A. Janse en prof. dr. D.H.Th. Vollenhoven - een nieuw elan in de gereformeerde wereld; maar hij riep ook weerstanden op.
De spanningen rondom de vernieuwingsbeweging beheersten tegen het einde van de jaren dertig voor een belangrijk deel het klimaat in de Gereformeerde Kerken en ontlaadden zich in een synodaal proces, dat in de oorlogsjaren uitliep op Schilders afzetting als hoogleraar en predikant in 1944. In de weg van vrijmaking van de synodebesluiten bleef hij echter zijn overtuiging uitdragen en zette hij na de bevrijding van ons land binnen de vrijgemaakte Gereformeerde Kerken zijn arbeid als hoogleraar, predikant en publicist voort.
Het werk van deze sprankelende auteur is niet alleen van historisch belang, maar kan tevens een bijdrage leveren aan actuele gesprekken en bezinning binnen gereformeerde kring en daarbuiten. Daartoe is allereerst noodzakelijk, dat Schilders werk beschikbaar is voor studie en overweging. In de jaren vijftig is een lofwaardig begin gemaakt met de uitgave van zijn Verzamelde werken. Deze reeks van negen delen is echter in de loop van de jaren zestig onderbroken. Behalve deze delen is thans slechts hetgeen door Schilder zelf in boekvorm werd gepubliceerd toegankelijk. Maar het overgrote deel van zijn werk, in de pers en in collegedictaten vastgelegd, alsmede zijn correspondentie, is gebrekkig bewaard gebleven of moeilijk beschikbaar.
Het Stichtingsbestuur is van mening dat in deze leemte moet worden voorzien. Om deze reden is besloten de uitgave van zijn Verzamelde werken opnieuw ter hand te nemen. In de Stichting hebben zich een aantal personen uit de gereformeerde wereld verenigd, die zich verbonden weten met prof. Schilder en diens werk en zich daarvoor willen inzetten.
De beoogde uitgave van de Verzamelde werken van prof. Schilder bestaat uit drie onderdelen, die hier in willekeurige volgorde worden genoemd.
In de eerste afdeling worden het perswerk, de losse artikelen en de ongepubliceerde teksten ondergebracht. Dit materiaal raakt hoofdzakelijk theologische en kerkelijke onderwerpen, en biedt tevens inzicht in Schilders positie binnen de Gereformeerde Kerken en de theologische wereld van zijn dagen.
Auteursrechtelijk beschermd
