Schriftoverdenkingen. Deel 1 (Verzamelde werken afdeling II)

[p. V]

[p. VII]

Ter inleiding

De Schriftoverdenkingen van Prof. Dr. K. Schilder, welke in deze tweede Afdeling van diens Verzamelde Werken worden opgenomen, vormen een essentieel deel van zijn schriftelijke nalatenschap. Het eerste wat hij als jong predikant in het licht gaf was een ‘meditatie’. Schriftoverdenkingen vormden ook de eerste bijdragen welke hij aan De Reformatie afstond. En hij is met het schrijven van deze Overdenkingen voortgegaan tot vlak voor zijn dood.

Geen onderdeel van zijn veelzijdige schrijvers-activiteit bezat zo de liefde van zijn hart als dit. Als een Schriftwoord hem gegrepen had, kon Schilder het niet nalaten neer te schrijven wat hij daarin had gehoord en gezien. En hij worstelde met de taal om de rijkdom, de héérlijkheid, van wat hij had ontdekt, te vertolken. De schoonste stukken welke Schilder schreef vindt men in zijn Overdenkingen. Wat hij ermee beoogde heeft hij kort geformuleerd in het Woord Vooraf van den bundel: Licht in den Rook. Hij typeerde wat hij daarin uitgaf namelijk aldus: ‘Meditaties in den gewonen zin bedoelt deze bundel niet te geven. Het geheel wil niet anders zijn, dan een samenvatting van “overdenkingen”, die aan woorden van de Heilige Schrift zijn ontleend en het licht, dat ons eruit tegenstraalt, willen opvangen.’

In deze tweede afdeling van de Verzamelde Werken worden alle overdenkingen welke Schilder gedurende vele jaren in allerlei bladen publiceerde opgenomen. Met uitzondering van die welke hij in zijn Licht in den Rook en De Openbaring van Johannes en het sociale leven bundelde. Deze beide boeken werden immers meermalen herdrukt en zijn nog steeds algemeen verkrijgbaar. Daarom leek het Uitgeefster en Redactie niet verantwoord ze ook nog weer in deze uitgave af te drukken. Evenmin werden opgenomen een aantal overdenkingen welke later in Schilders trilogie Christus in Zijn Lijden werden gepubliceerd. Deze waren namelijk fragmenten van de copie voor dit werk, welke vóór de verschijning ervan als

[p. VIII]

Overdenkingen in ‘De Reformatie en andere weekbladen verschenen.

Overeenkomstig de opzet van deze uitgave werden de opgenomen overdenkingen in chronologische volgorde gerangschikt. Dat wil zeggen: in een volgorde welke bepaald werd door den tijd waarin ze voor het eerst het licht zagen. Met dien verstande evenwel, dat wanneer een overdenking door Schilder méér dan eenmaal werd gepubliceerd, deze naar de laatste editie daarvan werd afgedrukt. Geschiedde dit, dan werd in een noot aangegeven waar en wanneer het opgenomen stuk reeds eerder verscheen.

Een speciaal onderdeel van deze afdeling der Verzamelde Werken vormt de verzameling Schriftoverdenkingen welke voor ongeveer dertig jaar in drie afleveringen van het nimmer voltooide dagboek Goud, Wierook en Myrrhe het licht zagen. Deze afleveringen bevatten ruim negentig overdenkingen. Aan deze reeks konden voorts ook nog enkele andere stukken worden toegevoegd, welke blijkens Schilders eigen aanwijzingen eveneens voor dit dagboek waren bestemd. Redactie en Uitgeefster zijn de N.V.W.D. Meinema te Delft dankbaar dat zij verlof gaf dit dagboek-fragment in onze reeks op te nemen.

Behalve van ‘Goud, Wierook en Myrrhe’ zal ook nog een fragment van een anderen bundel overdenkingen in deze uitgaven het licht zien. Prof. Schilder zou namelijk op verzoek van den uitgever J.H. Kok te Kampen in 1936 een nieuwe verzameling Overdenkingen voor de pers gereed maken. De titel daarvan zou zijn: Alles of Niets. Van dit boek werd evenwel ook slechts een gedeelte - in totaal omvattend zeven en dertig overdenkingen - door den Auteur persklaar gemaakt. De N.V.J.H. Kok te Kampen gaf toestemming ook dit boekfragment in de Verzamelde Werken op te nemen. Zij heeft Redactie en Uitgeefster door deze royale daad zeer verplicht!

Met de bede, dat deze Overdenkingen het doel mogen bereiken waartoe de Auteur ze schreef, namelijk het zien en horen van de rijkdom der Schriften, worden ze thans opnieuw in het licht gezonden.

De Bewerker.