De andere namen

(1974)–Bert Schierbeek– rechtenstatus



[pagina 155]
[XVII] een planetaire bewogenheid vol vlegeljaren en hemelbestormingen en imaginaire grootheden die men niet vindt in de moderne logarithmen tafels en een wereld lichaam vol verrekijkers en werptheorieën voor wereldwijzen met vraagtekens in de opperhuid der dingen die de lichtbreking kunnen berekenen en op de hoogte van de tijd staan en mij om en om leggen en tot geschiedenisboek maken met fraaie illustraties in mijn kantlijnen zoals de uitroep van koningin Elisabeth in de straten van Londen tot Essex: je geest is zo krom als je lijf en de rauwe conquistadorenlach om haar mond als het volk schreeuwde: hoe gaat 't ouwe hoer? en zij oorvijgen uitdeelde midden op straat aan geleerden en schooiers en geluksridders oprichtte in standbeelden en drama's al naar het privilege riep om Drake of Raleigh of Essex en zij zeehelden of waterhuizen weggaf langs de weg van haar leven de grote grenzelozen die haar de kinderziekten aansmeerden of tot zichtbaar teken van onkunde maakten en het beursgebouw openden waarvan de ponden in haar lichaam bedaardeloos lachten maar waardig de hofbankier Sir Thomas Greshem in 1571 in openbare hand gegeven werden ze liet iedereen uitvinden wat ze wilden krachtparallogrammen rezen op langs de troon en verschuivingen van morele aard binnen kasonderzoekingen een zacht licht freule voor onder de thee de gecultiveerde landen zijn al zo lang opgericht geweest dat de vernietiging nu maar vlug moet volgen want het ligt allen zwaar op de geest dat wat onsterfelijk zou zijn en toch niet meer weggeeft dan grote tunnels stank en middengewichten het astronomisch zicht zou verloren zijn maar men weet veel tudo existe tudo é triste tudo é fado dat zong een zwarte vrouw in de straat en het licht van haar tanden liet diep in haar het contrast van het graf peilen dat de lach der mensen bewoont er valt niet te oordelen boven de stof staan zeiden de wijzen waar het ongeluk begon in een maan februari na het lezen der stukken de vrouw die mij nu schreef
[pagina 156]
wat ik niet bewaren wilde en toch verloren ging en dit verhaal in mijn hart schrijft een nieuwe constructie der aanwezigheden en nieuw scala van herordeningen binnen het godverlaten zelf dat daar staat eeuwig als ik landschappen heb zien liggen en waarvoor de minuten jaren zijn en niets van heen gaat dan de rivieren afslijten ik zag wel verloren bomen die de Ofri liet staan dat zij overal leeft en ik onder de olie van port en madeira de schaduwen in mijn hand zit te bekijken de littekens zoals de heiligen die zien van de doorns geplant op het hoofd der profeten en ik nu heilige boeken schrijf omtrent het leven op aarde en gedreven word door de verten met schuim om de mond van een niet te zingen lied van de stank van de wereld van de stank van de mens uit de mond van god en ik wereldatlassen bestudeer en wegen vastzet en tollen hef die ik zelf moet betalen een beeldenboek vol schone woudfracties sla ik open over wat aanwezig is en om vorm vraagt en krijgt in mij al weet ik dat er geen een-heden te snijden vallen ik snijd niet de branders staan wel in mij op zoals een jaar geleden toen ik liep met een vrouw in de vroege ochtend langs de railsmakers en keek in acyteleenlicht en de mannen bezig wij zagen om te verzwijgen wat in ons zelf bezig was lachten en deelden de zwarte waaiers uit aan ieder die wou dat was een diepe nacht in het zijn waarin de radios zwijgen en gewichtige steden hoge hoeden opzetten omdat de gezanten waren gekomen het ergste is echter dat al deze radicale projecten maar half uitgevoerd werden men kan wel popagenda voeren en kranten opkopen men kan ook zeggen alles wat achter de scheiding woont is weg men kan ook zelf weg zijn maar ik dit ik is nooit weg en is onsterfelijk en zal het beeld afleveren het woord woont onder het bloed zei mij een man dat is een groot geluk ging hij verder waarom vroeg ik wij weten dan waar het is antwoordde hij hij liep weg met het gezicht van een tentoonstelling
[pagina 157]
of de revolutie van 1848 of een communistisch manifest ik voel mij meer een surrealist zei het meisje en trok haar nagels uit een beschilderde plé riep haar jongen zo die film over dat urinoir riep ik was lollig beter dan duitse professoren die handwijzers schilderen waar geen richtingen bestaan zei een jongen uit Hannover in West-Duitsland staat een groot teken matriarchaal zwijgen tegen de Oder de Oder is een rivier als de Ofri alleen nog niet ontsprongen in Tanganyika zei een glimmende hofmeester ein ägyptisches deutschtum wird gefragt en enkele rechten en ook de terella binnen een oraganisch statuut een kleine prostatie voor beurzen tempels en banken het deinende weelied voor een vrij arabië in Marakesch dat opzweept nous autres français aussi de bedriegers der onwetenden wonen in grote huizen vol kleurige tapijten de kleur is ingevoerd en het patroon ook uit het hart der armen zo wordt een geest soms versierd door een open raam Himmoud zei ik dicht alleen over god hier op Saint Germain de weiden liggen open in iedere oase zie je zei hij ik heb zijn graf gezien en ik ken de waarheid glimlachte hij zacht men moet niet tegen ons zijn wij zijn al zo oud wij hebben nog zo weinig gemaakt op aarde dat stof werd en beeld ik ken de wanhoop zo goed zei hij ik weet waarom ik schrijf alleen over god ik weet dat wij jij en ik alleen maar kunnen schrijven over god omdat alles een ziel heeft daarom daarom ik over alles schrijf met god zie je zei hij wij dronken zwijgend veel wijn dit is een raadsel ging hij verder maar het ligt op straat die mevrouw die daar gaat kent mij niet meer ik trof haar één keer alleen en zei vroeg naar mijn vlees ik antwoordde ik ben Mohammedaan en zij lachte ik zei: ik eet geen varkensvlees mevrouw dat zei Himmoud en ik hield van hem want zijn ogen stonden Byzantiumvast en
[pagina 158]
Mekka gericht ja wij baden altijd in de bossen op de naakte aarde wij zeiden daar zacht voor ons heen in machtige koren bezweringsformules de mensen wisten niet wat zij zeiden zij kenden nauwelijks de woorden maar de formules werkten voor ons de waarheid uit hele speelscènes uit het huis van Mekka ook bij ons natuurlijk geknielde kasboeken en uitgetrokken registers en wonderwerken van techniek binnen om de steen te verplaatsen maar het gasthuis wezen is goed ontwikkeld en voor vriendschap eten wij zout in dorre woestijnen zonder drank met schroeiende tong zeggen wij dundrukwoorden vol gratie wij buigen over fatamorgana's waterzucht en brollelen de horizon af wij zeggen definities uit waaraan niet te twijfelen valt zelfs in Parijs hebben we een Moskee die buiten staat een tweedubbele waarheid een dubbele boekhouding het contrapunt en de tolerantie en de scheppende paradox de zogenaamde Twee Zielen Mens dit alles bewoonde ook Himmoed het samengaan der tegenstellingen lag niet in de doctrines het was meer het oppervlak van zijn gezicht binnen het kunstlicht waarin wij elkaar ontmoetten en hij te kennen gaf veel van hollandse shag te houden zie je god zei hij woont in alles waarover ik dicht over de idealistische vernietigingsdrirt hier in de zwarte broeken zo op straat zie je en in die vrouw die haar kind verzorgt maar laat het huis niet meer kan vinden alcohol en erotiek binnen de heer der materie wij zijn al zo oud dat wij maar naar binnen hoeven te kijken wie spreekt gunstige voorwaarden voor een groot verlies zoals Petrarca zei gisteravond over het pauselijk hof van Avignon daar danst men nog altijd in het Frans glimlachte Himmoud nee ik proef nooit iets van varkens
[pagina 159]
wat reizen open gooien binnen het graf van een wereld is met geen woorden te zeggen en binnen geen vormen van het nieuwe comfort te dwingen want de wereld is groot woest en ledig als het mensenhart op de donkere nachten van het zijn wanneer het rond gaat dat zwijgen der plaveisels nog glimmend van daagse regen en de daden nog hard langs het trottoir der laatste mensen die de bus namen of liepen zo in iedere stad waar de slaap zich sluit met de blinden der gestichten voor de ogen en het oor op de vensterbanken der angst ligt te luisteren als onzichtbaar wereldbalkon uitstekende boven de moerassen maannachten in de ontzielde schablonen der richting aanwijzers die dol de stilte van het bier hebben gedronken dat druipt uit de ogen der dorstigen die de aarde gaan en de brug maar steeds weer bouwen tussen dag en nacht en de laatste boog niet kunnen spannen met hulp van alle vrouwen die te krijgen zijn en zich vergeven ook dodelijk gewond door het beest dat zacht ligt te knagen in de lichamen van omfloerste trommel en zwijgende klok en naarstig de grondvormen bestuderen en getallen en leerlingen oproepen om dan de arbeid te kunnen registreren en de tabellen bij te houden en zo te bouwen een heldentijdperk van filisters vol maniakale aanbiddingen binnen het bed van de tijd die geen slaap gunt en de intieme histories op straat wil gooien waar het bord nee staat binnen de materie van hetgeen aanwezig is die duistere moleculen van slavernij verkruimeld tot stad geen omgevingen meer die bloot staan aan licht een boer leeft organisch en vegatetief van de aarde een man uit de stad leeft vegetatief van het land en zijn buren hij heeft een cerebraal pak op zijn tong liggen is geen natuurlijk product meer dit is een lange ontwikkeling van af de middeleeuwen werd het donker in stad en land men is toen in het wilde de bossen gaan kappen nu is er te weinig loof op aarde de erosie ontwricht de magistratuur van het recht staat machteloos met het wetende oor in de hand ze hadden het nooit gedacht een extreem egoïstisch beeld van de bloedsomloop in alles straatroof is nu gewettigd het wordt met het oog bedreven
[pagina 160]
de techniek staat hoog en niemand mist het horloge dat op hemelvaart is mijn paard mijn paard riep het kind hier is de regenboog de toon op de tong wordt gelukkig wat ruwer zeggen de booswichten wie heeft genoeg nijd over om te zeggen: krijg de koorts en de pest maar de vrouw is een hoger wezen zei mij een stille man laat in de dag ik knikte u weet het zei hij ik zie het ik had een vrouw en zij was helemaal blank haar lichaam niet alleen maar ook haar lach en de nacht in haar ogen een rokend vuur onder sterren van muskaatwijnengeur op het voorhoofd van stilte die dan drinkliederen inzong en ons een grote poort opendeed langzaam een levenlang door tot de intrede van elkaar tot het animale standpunt van het missale brood zo waren wij zei hij

Vorige Volgende

[XVII]