Dwaaltocht, een stukje eigen leven

[p. 5]

Deel 1

[p. 7]

De droom

Vanochtend werd ik wakker uit een droom. Ik wist nog dat ik gewandeld had langs het hoge pad van de Scheveningse weg, waar ik, tot ik in 1917 Den Haag verliet, bijna dagelijks liep. Weer zag ik de tuin met het kindergrafje. Een Engels jongetje was daar eens begraven. Bij het ontwaken herleefde ik iets, dat gebeurd was, ik denk omstreeks 1912. Weer liep ik daar met Margot K., die boodschappen had gedaan met haar kleine dochtertje Céline. Ze begon opeens luid te snikken. Kort tevoren had zij Jean-Jean, haar oudste zoontje begraven, het jongetje met de grote donkere ogen. Ik zat soms met hem te spelen op de stoep voor ons huis. Hij woonde tijdelijk met zijn moeder en zusje bij zijn tante en oom, onze bovenburen. Ik weet, dat ik met het kind speelde met kleine Chinese poppetjes. Het werd erdoor geboeid, ikzelf werd door het spel geboeid, maar onderhand wist ik dat men gedachten aan mij wijdde in verband met liefde tot kinderen, misschien verlangen om kinderen te hebben en ik wist, dat men me fout schatte. Er bleef ruimte tussen mezelf en dit spel en op die nog lege ruimte was mijn aandacht gericht. Wat ook zich daar zou melden, ik zou me er, wist ik, zonder voorbehoud

[p. 8]

aan overgeven. Toen kon ik nog niet weten, dat het besef van die gaping en de gelofte, die ik me in dit verband had opgelegd, mijn leven essentieel zou bepalen.

Ik liep vanochtend dus weer naast de huilende moeder (sinds jaar en dag is ze de weg van haar zoontje opgegaan) net zo verlegen en een beetje radeloos als toen; niet radeloos om het verlies, maar omdat ik het dieptepunt van die smart niet kon bereiken, ik was gedwongen op een afstand te blijven van waar Margot zich bevond.

Inmiddels was ik helemaal wakker geworden en dacht scherp: toen was het dus ook even onbevredigend als nu en toen was ik geen oude, door kwalen geplaagde vrouw, maar een meisje van zeventien jaar. Ik stelde me de vraag, die ik me nu bij het aanbreken van de dag nóg vaak stel: Neem de andere pool van het gevoelsleven; ben ik wel eens echt helemaal gelukkig geweest? En als het waar is, dat ik die vraag, op luttele momenten na, ontkennend moet beantwoorden, waardoor komt dat dan? Was het mijn schuld?

Het is deze vraag, die ik graag zou willen onderzoeken voorzover dat in mijn vermogen ligt, aan de hand van gebeurtenissen uit mijn leven.