Spel des gheschils tot Athenen
(1617)–Dirk Schabaelje–
AuteursrechtvrijGhenomen uyt het 17 Cap. van de Handelinghen der Apostelen
[Folio A4r]
| |
Eerste Deel.
Paulus.
TIs waer dat ick wel eer van dees Atheensche Stadt
Hebb' deur 'tgherucht ghehoort ende verstaen, hoe dat
Men hier veel konsten leert in all dees hooghe Scholen,
Ick prijs de konsten nut, die niet onkunstich dolen.
De konsten diem' hier leert, zijn goet en zeer oorbaer.
Alzoo de reden wyst te reed'nen wel en klaer.
Te disputeren scherp, oft reeck'nen groote sommen,
Oft dat den Schipper kan deur kond' der Sterren kommen
Ter Haven wenschelyck, uyt kommer vry en last.
O konsten prijsbaer goedt, voor diese ondertast.
Dees Leer die wyst den Pat om comen tot meer weten:
Maer ick sie dat dees stadt van Weters wert beseten;
Doch Weters niet te recht, 'twelck myn ghemoedt beroert,
Dees konstenaers die zyn tot ydelheyt vervoert;
Dees Meesters, die men moemt, Wys-gierich, Wijs-gheleerde,
Och waren zy maer wys, ick hietse gheen verkeerde.
Dit draecht hem hier zo toe, wanneer men 'twel besiet,
Dat menich weter weet, maer wetend' weet hy niet.
Wat wordt hier al gheleert van Son, van Maen en Starren,
Maer daer dit werck op wijst, by dien zyn dese Narren,
Sy hebben hooch verstant, en zyn tot waen verlicht,
Alsoo dat 'tware licht is buyten haer ghesicht.
Ey siet eens aen dit werck, 'tis droeflijck om te merken;
Mijn hert schrickt dat ick zie al dees afgoodtsche wercken:
'tIs al Outaer en Beelt, waer ghy siet op de Straet,
De Philosophen zijn van wijsheydt buyten Raedt.
O Stadt, O schoone Stadt, de fleur van't wyse Griecken,
Welckers roem wert verbreyt met uytghebreyde wiecken,
V prijstmen niet te recht, u doen verdient gheen prijs,
Ghy d'waelt in den Gods-dienst, u Wysen zijn niet wijs.
Ghy bromt nochtans en stoft op u Gheleerde vele,
Nochtans ghy hebt oft u heeft Sotheyt by der kele.
Hoe zyt ghy so verdwaelt, hoe zijt ghy zo verblindt,
Dat ghy u handen werck al meer dan God bemint?
Maer wonder, wonder ist, datmen deur veel studeren,
Den wercker van het werck niet eens zou kennen leeren.
Ia wonder segh ick ist, 'tis wonder heel en al,
Dat so 'tontfanghen goet ghebruyckt wordt tot mis val.
De sin stijcht niet recht op, wie macht de ghever wesen?
Dit Volck oft hen ghedacht is afghedwaelt van desen:
| |
[Folio A4v]
| |
Oft 't soecken wordt niet wel met ernst van hen ghedaen,
Off hebben lief ghehadt de ydel loghen waen,
Off hebben gheerigh valsch de eyghen doolhofs wille
Te veel ghegheven toe, want zy zyn nimmer stille.
Haer weet-gierighen Gheest, en 'tvlieghende ghedacht,
Vaert hooch ter Wolcken op, en neemt op alles acht:
Doch d'overleggingh werdt met dwangh deur wil gheweven,
Dies werdt het met den wint van dwalingh neer ghedreven,
En valt tot in den gront, daer alle weten suft,
Dan werdt den Gheest vervult met dwalende vernuft.
So ist gheen wonder dat ghedoolt wordt op der straten,
Wanneer den Vragher vreemt hem niet en stelt ghelaten,
Haer wil een kennis wil, en spreeckt wie heeft onkond?
In desen dool-hof wast den Boom van alle zond:
Dit maackt een hoverdy, een weten groots, daer over
Komt menich Afgodt hier, werdt die dan elck belover
Soo stemmens' op haer dienst van offer en ghesmoock,
De Duyvel die ontfanght dees gaven, en den roock
Verdwynt in d'ydel Lucht, alsoo oock haer ghedachten,
En d'ydelheyt ist loon en eynde van haer trachten.
Sy weten nochtans wel, de werelt wert bestiert,
Maer hebben Goden valsch tot sulcken werck verziert,
Behalven die alleen, die deur besneden sinnen
Haer dwalende vernuft met d'hulpe Gods verwinnen:
Die deur het werck daer God zijn krachten me betuycht,
Hebben met kracht den hals der stijfheyt neer ghebuycht.
Maer d'and'ren hoop, eylaes! die steeckt so vol onrusten,
Dat sy voor zalicheyt achten haer geyle lusten.
Wat werdt doch uyt 'tghevolch van zo een Leer ghebroedt,
Dan een woest leven, vreemt vant deuchdelycke goedt?
En of nu and're sien wat Godlycks en onendich,
Soo segghens' datter niet gheschiet, of 'tis nootwendich.
'tZy dat nu de Natuer oft Godtheydt werdt beoocht,
'tGhevolch van dese Leer styft 'tVolck dat niet en doocht.
Goe Wetten zyn veracht, en ander goede Lieden;
Want 'tsegghen is, dit moet, en 'tmoest also gheschieden.
Dees nootdwinghende Leer doet staen int goede stil,
Onschult aldus men doet, het moet doch gaen soo't wil.
O Stadt, vermaerde Stadt, van wysheyt waert in deuchden,
Hoe vol gheluck waert ghy, en ick te meer vol vreuchden!
Maer nu eylacen! nu, hem mynen Gheest ontsteeckt
Siend' uwen Gods-dienst, die int rechte u ghebreeckt,
V overg'loof in my een hert beroert verweckte;
Elck Philosooph in u, maeckt een besonder Secte.
| |
[Folio B1r]
| |
Zy zijn soo vast ghestelt op dit of dat verstandt,
Dat zy hier twisten licht om ydel stof en zandt,
En of zy al neus-wijs van dinghen veel verhalen,
Soo sietmens' inden gront van haer Gods-diensten dwalen.
De Ioden die alhier t'Athenen zijn ter woon,
Die zyn oock ongheleert, die Leere van Gods Soon
Die is haer ergherlijck, zy willent doch niet weten
Dat Iesus is de Christ, verklaert door de Propheten.
De Wet die haer zou zijn een Leydts-man tot den Heer,
Die werdt van haer mis bruyckt, recht teghen Christi Leer,
O Volck! hertneckich Volck, dat lieflijck hoort te schynen,
Daer door dit Heydensch' Volck mocht komen te versynen,
Hoe duyster is dijn glans, ja swart ghelijck de nacht,
Ghy zijt gheen Ioden recht van Abrahams Gheslacht:
Ghy volght doch gheensins naer den voorganck van dien Ouden,
Die met een vast gheloof op Gods beloft vertrouden.
Maer laey ghy zijt al in scheuringh ghekrackeelt,
Ghy zijt in rottery, vol twisten al ghedeelt,
En dooldt door valschen waen, en soeckt verkeert u leven;
My jammert uwes gantsch, O Volck van Godt verheven.
Soo dat, indien my Godt met zynen Gheest versterckt,
Die zeer vruchtbaer door my in alle plaetsen werckt,
Indien my God segh ick hier hulper sy ghebleken,
Soo sal ick t'Iood'sche Volck van Iesu Christo preken.
|
|