Werken. Deel 6. Die chierheit der gheestelijker brulocht. Vanden blinckenden steen. Dat boec der hoechster waerheit

Regelnummers proza verbergen

[p. 265]

Van Christus drivoldech ghebet, dat wy één met Gode werden moghen. C. XIII.

1Maer ghi selt oec merken dat sijn ghebet drivoldich was, 2alsoe alse sinte Jan bescrijft in dese selve Ewangelie⁽¹⁾. Want 3hi bat dat wi bi hem souden sijn, op dat wi die claerheit 4mochten sien die hem sijn Vader ghegeven heeft. En̄ hier 5omme seidic, inden beghinne, dat alle goede menschen met 6Gode geenicht sijn overmits middel der gracien Gods en̄ 7haer doechsam leven; want die minne Gods is altoes 8invloyende in ons met nuwen gaven; en̄ die des waer nemen, 9si werden vervult met nuwen doechden, en̄ met heyligher 10oefeninghen, en̄ met allen goede, ghelikerwijs dat ic voren 11gheseghet hebbe: en̄ dese eninghe, met volheit der gracien 12en̄ glorien, in lijf en̄ in siele, die beghint hier en̄ duert 13ewelic.

14Voirt soe bat Christus dat hi in ons sijn soude en̄ wi in 15hem. Dit vinden wi, inder Ewangelien, in vele steden. En̄ 16dit is die eninghe die sonder middel is; want die minne 17Gods en is niet allene untvloyende, mer si is oec intreckende 18in enicheit: en̄ die des ghevoelen en̄ waernemen, si werden 19ynnighe verclaerde menschen, en̄ haer overste crachten wer- 20den verhaven, boven alle hare oefeninghen, in bloetheit haers 21wesens: en̄ daer werden die crachten boven redene in haer 22wesen gheenvuldicht, en̄ daer om sijn si vol en̄ overvloedich. 23Want in die eenvoldicheit vint hem die gheest gheenicht met 24Gode sonder middel; en̄ dese eninghe, mits der oefeninghe 25die daer toe behoirt, sal ewelic dueren, ghelikerwijs dat ic 26voren gheseit hebbe.

(1) Vglk. Joann. 17, 24.

[p. 266]

1Voirt soe bat Christus die hoechste bede, dat is dat alle 2sine gheminde volbracht werden in één, alsoe alse hi is één 3metten Vader: niet alsoe één, alse hi is metten Vader, ene 4enighe substancie der godheit, want dat is ons ommoghelic; 5maer alsoe één, en̄ inder selver enicheit, daer hi sonder 6ondersceet één ghebruken en̄ éne salicheit is metten Vader 7in weseliker minnen. Die aldus met Gode verenicht sijn 8drievoldigher wijs, in hem es Christus bede volbracht. Si 9selen met Gode ebben en̄ vloyen, en̄ altoes in besittene en̄ in 10ghebrukene ledich staen. Si selen werken en̄ ghedoghen, en̄ 11in overwesene rasten, sonder vaer. Si selen uutgaen en̄ 12ingaen, en̄ spise venden hier en̄ daer⁽¹⁾. Si sijn van minnen 13dronken, en̄ in Gode onslapen in een donker claer⁽²⁾.

14Vele meer woerde mochtic hier toe segghen; maer die 15dit beseten hebben⁽³⁾, si en behoevens niet: en̄ dient ghe- 16toent is, en̄ met minnen ane minnen cleven, minne sal hem 17die waerheit wel leren⁽⁴⁾. Maer die ghene die uutwaert gaen, 18en̄ van vremden dinghen troest onfaen, want hem ontblijft, 19si en ghevoelens niet; en̄ al seidic vele, si en verstondens 20niet. Want die hem te male gheven tote uutwendighen wer- 21ken, ofte sonder were in inwendigher ledicheit, si en 22moghens niet verstaen. Want al is dat sake dat redene en̄ al 23lijflike ghevoelen⁽⁵⁾ onderbliven en̄ wiken moeten den ghe- 24love en̄ den instaerne des gheests⁽⁶⁾, en̄ dien dinghen die 25boven redine sijn: nochtan blijft redene staende, sonder werc, inder hebbelicheit en̄ oec dat sinlike leven⁽⁷⁾; en̄ en

(1) Sur. et pascua tum hîc, tum in futura semper vita invenient.

(2) Sur. atque in Deo in quadam caliginosa claritudine obdormierunt.

(3) Sur. sed qui haec adepti sunt.

(4) Sur. et quibus haec manifestata sunt, quique amore cohaerent amori, eos amor veritatem abundò docebit.

(5) Sur. omne sentire corporeum.

(6) Sur. fidei et spiritûs intentae contemplationi.

(7) Sur. atlamen ratio et vita sensitira sine actione in habitu persistunt.

[p. 267]

1moghen niet vergaen, niet meer dan die nature des menschen 2vergaen en mach. Ende al eest oec dat sake dat instaren en̄ 3des gheests neyghen in God⁽¹⁾, wiken moeten den ghebru- 4kene in eenvoldicheit⁽²⁾, nochtan blijft staren en̄ neyghen 5staende in sijn abijt⁽³⁾. Want het is dat ynnichste leven des 6gheests; en̄ inden verclaerden opgaenden mensche⁽⁴⁾, soc is 7dat sinlike leven aenhanghende den gheeste⁽⁵⁾. En̄ daer 8omme sijn sine ghevoelike crafte te Gode ghevoecht met 9herteliker liefden, en̄ sine nature vervult met allen goede; 10en̄ hi ghevoelt dat sijn gheestelic leven aen Gode hanct son- 11der middel. Ende daer omme sijn sine overste crachte te 12Gode verheven met ewigher minnen, en̄ doergaen met god- 13liker wairheit, en̄ ghestadicht in onghebeelde vriheit. En̄ 14hier mede is hi vol Gods, en̄ overvloedich sonder mate⁽⁶⁾. 15Inder overvloet soe is dat weselike ontvlieten ofte onsinken 16in overweseliker enicheit; en̄ daer is die eninghe sonder 17ondersceet, alsoe alse ic u dicwilen gheseit hebbe⁽⁷⁾. Want 18in overwesene inden alle onse weghe⁽⁸⁾. Willen wi met Gode 19lopen die hoghe weghe der minnen, soe selen wi met hem 20rasten ewelic sonder einde: en̄ aldus selen wi ewelic toe- 21gaen, en̄ ingaen, ende rasten in Gode.

(1) Sur. Spiritùs intenta contemplatio et inclinatio in Deum.

(2) Unitatis fruitioni, zegt Surius.

(3) Surius vertaelt dit woord met het latynsche habitus, wacruit men opmaken mag, dat het hier eenvoudig een bastaert-woord is.

(4) Sursum scandente, zegt Surius.

(5) Sur. vita sensitiva adhaeret spiritui.

(6) Sur. atque per haec spiritus iste Deo plenus est, immò et superabundat sine modo.

(7) Sur. Et in abundantia - sive redundatione essentialiter diffluit aut immergitur in superessentialem unitatem, ubi est unio indiscreta, sicut antè saepiùs dixi.

(8) Sur. In superessentiali nanque unitate omnes viae nostrae desinunt. Men ziet dat Surius niet gelezen heeft in overwesene, gelyk alle onze codiees hebben; maer in overweselike eninghe, gelyk de zin schynt mêe te brengen.