Werken. Deel 5. Vanden twaelf beghinen

Regelnummers proza verbergen

[p. 225]

Hora tertia.
Quaenam hac hora Dominus perpessus sit, et quid nos agere debeamus. C. LXXIV.

1Hier na volghet ‧iij‧ ghetide⁽¹⁾ vanden seven ghetiden, dat 2wi Tercie heeten, omdat⁽²⁾ die derde ure es vanden daghe. 3Dit ghetide is ‧iij‧ uren lanc, van Tercien tote Sexten. In die 4ierste ure van Tercien, sochte Pylatus ocsuyn hoe hi Jhesum 5mochte verlossen vander doot. Doen die Joden des ghewaer 6worden, soe seiden si tote Pylatuse: ‘Laetstu desen gaen, 7soe en bistu des keysers vrient niet; want elc die hem 8coninc maect, wederseit den keyser⁽³⁾.’ Doen Pylatus dit 9hoerde, ontsach hi vele meer, en̄ leyde Jhesum uut daer hi 10sat opten dingstoel te gherechte, in die stat die heet Lycostrotos, 11in hebreeusche Gabbatha⁽⁴⁾. En̄ doen die Joden Jhesum 12saghen, doen riepen si al ghemeenlijc: ‘Doet wech⁽⁵⁾, doet 13wech en̄ cruustene⁽⁶⁾.’ Pylatus antwoerde: ‘Soe cruce 14ic uwen coninc⁽⁷⁾?’ Doen antwoerden die vorste vanden 15volke; ‘Wi en hebben ghenen coninc dan den keyser⁽⁸⁾.’ 16Doen begonsten die oversten vanden priesteren en̄ die bisscopen 17Jhesum te wroeghene van velen dinghen; maer Jhesus 18en antwoerde hem niet, alsoe dat hem die rechter sere verwonderde. 19Dit was opten vridach, rechte voir die seste ure 20vanden daghe.

21Op die feeste van Paeschen, soe was ene ghewoenheit dat 22die rechter den volke gaf enen ghevanghenen, wien dat sy

(1) G. terde ghetide. Versta het derde.

(2) Versta omdat het.

(3) Vglk. Joann. 19, 12.

(4) Onze dry codices hebben hier nog eens Golgota.

(5) F alleen. doeten wech.

(6) Vglk. Joann. 19, 15.

(7) Vglk. ib.

(8) Vglk. ib.

[p. 226]

1wouden. Doen was daer een ghevanghen van dootslaghe, die 2hiet Barrabas. Doen riep Pylatus die Joden te gadere, ende 3sprac: ‘Het is enc ghewoenheit dat men u enen ghevanghenen 4losse ende quite late, om die feeste van Paeschen: 5wien wildi dat ic u gheve Barrabam oft Jhesum die 6Christus heet⁽¹⁾?’ Doen riepen si alle ghemeenlic: ‘Barrabam⁽²⁾.’ 7Doe andwoerde Pylatus: ‘Wat salic doen 8met Jhesu die Christus heet⁽³⁾?’ Doe riepen si alle: 9‘Cruustene⁽⁴⁾.’

10In die vierde ure vanden daghe sprac Pylatus toten fellen 11Joden: ‘Wat quaets hevet hi ghedaen⁽⁵⁾?’ Doen riepen si 12noch meer: ‘Hi sal ghecruust werden⁽⁶⁾.’ Doe dat Pylatus 13sach, dat niet en halp al dat hi dede oft seide, mer dat gheroep 14meere wart onder dat volc: doe nam hi water voir 15al dat vole, ende dwoech sine hande ende sprac: ‘Ic bin 16onsculdich vanden blocde des gherechts menschen: dat 17siedi wale⁽⁷⁾.’ Doen riep al dat volc met enen ghemeinen 18monde: ‘Sijn bloet op ons en̄ op onse kindere⁽⁸⁾.’ Doe 19gaf Pylatus dat ordel, dat menne crueen soude en̄ liet Barrabam 20gaen. Doen leverden⁽⁹⁾ Pilatus sinen knechten, dat sine 21gheselen souden. Doen leiden sine in dat dinghuus, en̄ daden 22hem alle sine cledere uut, en̄ sloeghen hem ontallike wonden 23met gheselen over al sinen ghebenediden lichame.

24In die vijfte ure vanden daghe, brachten sine uut voir al 25dat volc. Doe sprac Pylatus: ‘Siet hier den mensce⁽¹⁰⁾.’ Doe 26riepen si alle: ‘Doet wech, doet wech; cruustene, cruustene⁽¹¹⁾.’ 27Doe vergaderden si alle dat ghemeine volc vore 28hem, en̄ deden hem ane enen purpuren roc; en̄ si hinghen

(1) Vglk. Matth. 27, 15 en 17.

(2) Vglk. ib. 21.

(3) Vglk. ib. 22.

(4) Vglk. ib. 23.

(5) Vglk. ib.

(6) Vglk. ib.

(7) Vos videritis, zegt de gewyde tekst. Zie ib. 24.

(8) Vglk. ib. 25.

(9) Versta leverde hem.

(10) Vglk. Joann. 19, 5.

(11) Vglk. ib. 6.

[p. 227]

1hem omme enen mantel cocsinen, bloedich roet, goutverwich; 2ende sy vlochten ene crone van doernen, ende settense 3op sijn hooft; en̄ si gaven hem in sine hant enen stoc 4van riete, ende knielden voir hem, en̄ spraken met onweerdicheiden: 5‘Ghegroet bistu, coninc der Joden⁽¹⁾. ’Doe 6spouwen⁽²⁾ si hem in sijn aensichte, ende metten stoc van 7riete sloeghen si op sijn hooft, dat sijn bloet neder ran op 8die erde; en̄ doen sine ghenoech hadden bespot, namen si 9hem den mantel af, en̄ daden hem den purpuren roc uut, en̄ 10daden hem sine cleder weder ane, en̄ leyden hem sine cruce 11op sine scouderen, en̄ leydene uut in die stat van Calvarien, 12daer sine crucen souden.

13In dit ghetide van Tercien, wilt Jhesus dat wi hem na 14volghen in dat dinghuus onser consciencien, en̄ merken, en̄ 15bekennen, en̄ corrigeren, en̄ versmaden, en̄ haten in ons al 16dat sondich is. Ende wi selen scuwen en̄ vlien gheveinsden 17heylighen scijn, die sonder oefeninghen van dogheden is. En̄ 18wi selen ons tonen der ewigher waerheit in ongheveinsder 19simpelhcit. En̄ wi selen ons selven ordelen, claghen en̄ belien 20alle onse sonden en̄ onse ghebreke, voir Jhesum onsen bisscop 21en̄ onsen rechtere, en̄ voir sinen hemelschen Vader, en̄ 22vore onsen biechtere⁽³⁾ in Gods stat. Eest dat ons onse sonden 23leet sijn en̄ berouwen, soe selen wi gheloven, hopen en̄ vaste 24betrouwen in die ghenadicheit Gods; en̄ wi selen ons vrilcec 25laten in penitencien onder die gherechticheit Gods⁽⁴⁾, en̄ 26onder alle sondaren die ons haten en̄ belieghen, ordelen, 27persequeren en̄ gheeselen, en̄ roeven ons onser eren en̄ ons

(1) Vglb. Matth. 27, 29.

(2) F. heeft spuden si; maer spouwen is mede een imperfectum van spuwen.

(3) 't Is het latynsche confessor. F. alleen heeft biechthere.

(4) Sur. et in agenda poenitentia liberè ac fidenter nos submittamus, nedum sub justitiam Dei, sed, enz.

[p. 228]

1goets; en̄ wi selen ons laten onder die verdoemde gheesten, 2en̄ onder die gheveinsde menschen, die hare eyghene ere 3begheren en̄ ons versmaden, en̄ alle creaturen die ons quellen. 4Dit selen wi al verdraghen, zwighen ende ghedoeghen 5omme die cre Gods, en̄ in penitencien voir onse sonden. En̄ 6wi en selen nieman haten noch versmaden, wat men ons 7doet; mer alle dinghen om Gode ghedoghen: dat is in minnen 8spoet⁽¹⁾.

9Siet, aldus selen wi Jhesum navolghen, en̄ hem gheliken 10in onsen doghene: soe leven wi in hem, en̄ hi in ons; en̄ hi 11sal ons senden sinen Gheest, dien hi gaf sinen discipulen, in 12dit ghetide, op die derde ure in Sinxendaghe.

(1) Sur. id enim magnum amoris praestut profectum.