Werken. Deel 5. Vanden twaelf beghinen

Regelnummers proza verbergen

[p. 187]

De quatuor rivis, ex Sancti Spiritus fonte dimanantibus. C. LXVI.

1Die levende fonteine des heylichs Gheests vloyt over met 2‧iiij‧ rivieren, ghelikerwijs dat ic voirsproken hebbe⁽¹⁾. Die 3ierste riviere van gracien ende van doechden die vloyt in 4Orienten, dat is inden opsprong ons levens, en̄ gherijnt onse 5minnende cracht, en̄ eyscht onsen gheeste dat wi Christum 6navolghen in Gode, en̄ met hem besitten eenheit in minnen. 7En̄ alsoe leven wi in Gode, en̄ God in ons; daer besitten wi 8onbedwonghen vriheit van gheeste, onbeweecht, onghelet en̄ 9onghehindert, en̄ verhaven boven allen creaturen.

10Die ander riviere van gracien vloyt van boven neder in 11Occidenten, dat is in onse sinlike leven, ende verclaert onse 12redene, ende gherijnt onse begherte, en̄ eyscht ons dat wy 13vleysch en̄ bloet dwinghen ende verwinnen, en̄ ghehoirsam 14sijn Gode en̄ der heyligher Kerken, en̄ dat wi al onse sinne, 15en̄ onse uutwendighe werke, regeren en̄ ordineren in rechter 16besceydenheit, naden liefsten wille Gods. En̄ alsoe blijft onse 17nature altoes in vreden, onbecommert, onbesorcht, simpel 18en̄ eenvoldich, in rechter ghesaetheit⁽²⁾.

19Die derde riviere der gracien Gods, die vloyt inde noertside 20ons levens, en̄ gherijnt onse herte en̄ onse ghemuede, en̄ 21eyscht ons ende gebiedt ons dat wi verduldich sijn, en̄ sachtmoedich, 22en̄ oetmoedich van herten, ghelaten en̄ ghestorven 23onder allen creaturen, alsoe dat wi draghen en̄ ghedoghen 24moghen al dat God op ons ghestaet, vanden viant ende vanden 25sondighen menschen. Alsoe sijn wi de sonen Gods, en̄ 26besitten onse siele en̄ onse inwendighe leven in vasten en̄ in

(1) Zie hiervoren, cap. LIII.

(2) Sur. ac planè sedata.

[p. 188]

1ghedoechsamheden, en̄ sonder crijch en̄ wederwille in vreed- 2samheden.

3Die vierde riviere der gracien Gods vloyt uut den heylighen 4Gheest; die is heet en̄ claer, en̄ vloyt inde zuytside ons 5gheestelics levens, dat is in onse binnenste, in onse siele en̄ 6in al onse crachte, ende gherijnt ons en̄ vervult met gracien, 7ende eyscht ongheveinsde caritate tot Gode ende tot allen 8menschen, en̄ sonderlinghe tot onsen evenkersten, die met 9ons ghedoept is in die doot ons Heren, ende den name 10Christi ontfaen heeft in kerstinen ghelove. Dien sijn wi sculdich 11in minnen al dat wi vermoghen, in rechter ordinancien 12te Gode⁽¹⁾.

13Die uut Gode gheboren sijn, die leven uut Gode tot Gode 14en̄ in Gode, en̄ God in hem. Si meynen en̄ minnen en̄ besitten 15Gode boven hem selven, en̄ boven al dat hi ghescapen heeft. 16Si wandelen met Gode in die hemele, en̄ die vrucht haerre 17werke⁽²⁾ is eewich. Si haten en̄ versmaden eyghenheit haers 18willen die uut den vleysche gheboren is, en̄ alle ongheordende 19lost en̄ liefde die aftreckende is van Gode. Si scuwen en̄ 20vlien al dat verbeelden mochte hare herte, met lieve ofte met 21leede, en̄ hinderen en̄ letten haren bloten inkeer tot der 22waerheit, die God is. Si gaen vore alle sondaren te Gode, 23met groter begheerten, met oetmoedigher herten, met 24ynnighen ghebede, dat hi die sondaren spare en̄ haer misdaet 25vergheve, en̄ al dat behoude dat hi gheroepen en̄ vercoren 26heeft te sijnre ewigher eren.

27God wilt te male ons eyghen sijn, met alheit sijns selfs⁽³⁾; 28en̄ hi cyscht onse binnenste dat wi hem andwoerden, ende 29sijn eyghen sijn, met alheit ons selfs, mit al dat wi sijn en̄

(1) Sur. Iis enim ex amore debemus quicquid possumus, servato justo ac recto ordine ad Deum.

(2) Versta hunner werken.

(3) Sur. Deus quidem omnipotens omninò totus vult noster esse.

[p. 189]

1vermoghen, alsoe dat wi hem allene dienen en̄ allen creaturen 2in sinen name⁽¹⁾. Met ons selven, ende met allen creaturen, 3sijn wi sculdich Gode te levene, alsoe dat wy sijn ghetrouwe 4en̄ ghestadighe dienaren Gods: soe dienen ons alle creaturen, 5quade en̄ goede, tote onser ewigher salicheit. En̄ hier omme 6selen wi onderlinghe dienen yeghewelke den anderen, in 7goeden werken en̄ in allen dogheden. Dat is Gods gherechticheit. 8Die gloriose inghele dienen Gode en̄ ons; daer inne 9gheleecht haer ewighe salicheit. Christus, die Gods Sone, 10was ons ghesonden, om dat hi ons dienen soude in gherechter 11nederheit; en̄ hi hevet ons ghedient en̄ sinen hemelschen 12Vader, al toter doot, in gherechter ghehoirsamheit. En̄ sijn 13name is ghehoghet boven allen namen, in ewigher eersamheit; 14en̄ hi hevet ons ghecocht mit sijnre doet hem te levene 15in ewigher vriheit. Wi leven hem, en̄ hi levet ons; wi leven 16in hem, en̄ hi levet in ons; en̄ hi mint ons, en̄ wi minnen 17hem weder. En̄ hi is één in ons met minnen, en̄ wi sijn één 18met hem en̄ met allen sinen gheminden, in gracien en̄ in 19glorien: en̄ alsoe sijn wi vergadert in één heylighe Kerke, in 20gracien en̄ in minnen, en̄ in één heylighe kerstenheit, in 21hemel ende in erde. En̄ Christus heeft ons vercoren en̄ ghemint 22in sinen gheeste, met allen heylighen en̄ met allen 23inghelen. En̄ hi hevet ons verhaven met hem selven, alse 24sine gheminde familie, voer sinen hemelschen Vader: daer 25staen wi met hem gheenicht en̄ met allen den sinen, in enen 26gheest van minnen, in danke, in love, in reverencien, in 27minnen, in ewigher eren. Dat is die oefeninghe Christi, en̄ 28sijnre gheminder, voer die yeghenwoirdicheit Gods. Daer 29ghevoelen wi eenheit met Gode in minnen, inden heylighen 30Gheeste. En̄ die eenheit in minnen is fonteine en̄ oirsprone

(1) Sur. ita ut sibi soli serviamus, et creaturis omnibus sua causa.

[p. 190]

1alre gaven, alre doghede en̄ alre heylicheit, en̄ alre goeder 2werke. Si vloyt altoes met gracien, en̄ in yeghewelken sonderlinghe, 3na sijn ambacht en̄ na sine weerde, en̄ na sine 4wise daer hi Gode in dient. En si is intreckende, in eenheit 5van minnen, al dat si ghegaeft heeft in ondersceede van gracien 6en̄ van dogheden, Ende eenheit in minnen is altoes 7inblivende, onbeweecht, een grondeloes abys in ghebrukene 8en̄ in salicheden. Dit is die naeste wech, dic ic my⁽¹⁾ versta 9te lcvene in doechden en̄ in waerheden.

(1) G. alleen heeft nu. Zoo heeft Surius ook gelezen, vertalende: Denique haec proxima est, quam equidem in praesentiarum capiam, in virtutibus et veritate vivendi via.